تهیه کمپوست خانگی تفاوت زیادی با پختن کیک ندارد. شما برای تهیه آن به مقداری از مواد مشخص نیاز دارید. با تهیه کمپوست خانگی، کود سالم و غنی برای گیاهان خانه ی خود آماده می کنید؛ از طرفی پسماند های غذایی خانه ی شما دور ریخته نشده و از آن ها استفاده خواهید کرد. امروزه بسیاری از شرکت ها لجن های موجود در فاضلاب های خانگی را فرآوری و بسته بندی کرده و تحت عنوان کمپوست ارگانیک به فروش می رسانند. مشکل اینجاست که مواد شیمیایی شوینده ها و آلودگی های پاتوژن ها نیز در آن وجود دارد و ممکن است به رغم نام ارگانیک، کود کمپوست سالمی نباشد.
ویژگی های کمپوست
هر ماده ی آلی طبیعی در نهایت فرو پاشیده خواهد شد. اما، در روند کمپوست شدن، سرعت شکستن و فروپاشی بیشتر خواهد بود. فرآیند کمپوست شدن به دلیل وجود باکتری ها و سایر ریزجاندار های تجزیه کننده به سرعت بخشیدن تغییر مواد کمک می کند.
ریزجاندارهای تجزیه کننده عبارتند از:
- باکتری ها
- قارچ ها
- کرم ها
- حشرات جونده
- نماتد ها
- و…
نحوه سمپاشی و از بین بردن آفات گیاهان آپارتمانیچهار عامل کلیدی در تهیه کمپوست خانگی:
- نیتروژن
- کربن
- رطوبت
- اکسیژن
همانطور که باکتری های مفید در روده ی انسان به هضم و جذب مواد غذایی کمک می کنند. کمپوست نیز در خاک گیاهان چنین نقشی دارد و کیفیت رشد گیاهان را بهبود می بخشد.
مزایای کمپوست خانگی
مزایای زیادی برای کمپوست خانگی وجود دارد از جمله اینکه:
خاک را غنی سازی می کند. به حفظ رطوبت و مهار بیماری های گیاهی و آفات کمک می کند. به گیاهان کمک میکند که رطوبت بیشتری در دوران خشکی به دلیل تغییرات آب و هوایی داشته باشند. نیاز به استفاده از کود های شیمیایی را کم می کند. از فرسایش خاک جلوگیری می کند. به رشد باکتری ها و قارچ های مفید تجزیه کننده در خاک کمک می کند تا خاک غنی و پر از مواد مغذی برای گیاهان شود. انتشار گاز گلخانه ای متان از زمین را کاهش می دهد. هزینه های شما را کاهش می دهد.
انواع کمپوست خانگی
روش های مختلفی برای تهیه خاک کمپوست وجود دارد. روش صحیح به نیازها و میزان بودجه ای که می توانید برای این کار اختصاص دهید بستگی دارد .در واقعیت ، ما می توانیم در مورد سه روش استاندارد تهیه کمپوست صحبت کنیم.
- کمپوست سرد
- کمپوست داغ
- کمپوست کرم
کمپوست سرد ساده ترین روش است و اگر فضای شما محدود باشد، روش مناسبی خواهد بود. این روش، بیش تر از سایر روش ها زمان می برد. این زمان می تواند از ۶ ماه تا ۲ سال باشد. در این روش، مواد آلی روی هم قرار می گیرند و هیچ فرآیند اضافی اعمال نمی شود. از آنجا که این روش مستعد بوی بد است یک راهکار برای مقابله با این مشکل وجود دارد و آن این است که قسمت بالای کمپوست همیشه با ماده ای مانند خاک اره، کاه و برگ های خشک پوشیده شود.
کمپوست کرم برای مناطق بزرگ تر مناسب است. نتایج در دوره های کوتاه مدت بین ۲ هفته تا ۱ ماه بدست می آیند. این روش خطرناک تر است و نیاز به افراد با تجربه دارد. همانطور که از نامش پیداست، کمپوست کرم توسط کرم ها انجام می شود. کرم ها از مواد زائد آلی تغذیه می کنند و فضولات آن ها به کود غنی تبدیل می شود.
از چه موادی برای تولید کمپوست خانگی استفاده کنیم؟
برای تولید کمپوست خانگی تنها به آشغال های آشپزخانه تان نیاز دارید. مواد مورد استفاده در این فرآیند به دو دسته مواد سبز (موادی که نیتروژن دارند) و مواد قهوه ای (موادی که کربن دارند) تقسیم می شوند. در ادامه به برخی از مواد سبز و قهوه ای اشاره می کنیم.
- مواد سبز مانند برگ های سبز گیاهان، گل ها، زباله های باغ، سبزیجات، پوست میوه ها، تفاله چای و قهوه، پوسته تخم مرغ و مواد مشابه.
- مواد قهوه ای مانند برگ های سوزنی درختان همیشه سبز (مثل کاج)، برگ های خشک شده، شانه تخم مرغ، دستمال و حوله کاغذی، روزنامه و کاغذ (غیر از کاغذهای گلاسه)، پوست درخت، کاه، مقوا، کیسه های قهوه و چای، چمن های کوتاه شده و مواد مشابه.
دلایل زرد شدن برگ گیاهان و گل های آپارتمانیچه موادی کمپوست نمی شوند؟
گرچه کمپوست خانگی راهی برای تبدیل آشغال های آشپزخانه شما به کود است، اما باید بدانید که نمی توانید از همه آشغال هایتان برای تولید کمپوست استفاده کنید. در ادامه به برخی از مواد غیرقابل کمپوست اشاره می کنیم.
- فرآورده های لبنی (مانند شیر، کره، ماست و…): این مواد بوی بدی ایجاد کرده و حشرات موذی را جذب می کنند.
- ضایعات هرس درختان سمپاشی شده: می توانند باعث از بین رفتن ارگانیسم های مفید کمپوست شوند.
- ضایعات حیوانات خانگی (مثل مدفوع سگ و گربه): این مواد ممکن است حاوی مواد بیماری زا و برای انسان و گیاه خطرآفرین باشند.
- خاکستر زغال: چون مواد موجود در آن برای گیاهان مفید نیست.
- آبی که برای شست و شو در آشپزخانه استفاده شده: تنها در صورتی که فاقد مواد شیمیایی شوینده باشد می توان برای افزایش رطوبت از آن استفاده کرد.
- سایر مواد مانند پلاستیک، فلزات، علف های هرز و سمی، مواد شیمیایی و گیاهان بیمار و حشرات.
چطور کمپوست خانگی درست کنیم؟
برای تولید کود در خانه دو روش وجود دارد. روش اول همان روش سنتی است. شما در حیاط خانه چاله ای می کنید و مواد موردنظرتان را در آن چال می کنید. بعد حدود یک سال صبر می کنید تا در نهایت کود خانگی تان آماده شود. این روش آسان ترین روش است و طبیعت تمام مراحل تبدیل زباله به کود را برایتان انجام می دهد.
اما این روش فقط به درد کسانی می خورد که باغ یا خانه ای با حیاط بزرگ دارند. امروزه اکثر افراد در خانه های آپارتمانی زندگی می کنند و روش دفن در زمین به کارشان نمی آید. اگر شما هم جزو این دسته هستید اصلا نگران نباشید. درون یک سطل پلاستیکی یا فلزی هم می توان کمپوست خانگی تولید کرد.
برای کمپوست خانگی سطل های مخصوصی در بازار وجود دارد که می توانید آن ها را تهیه کنید. اما اگر نمی خواهید زیاد هزینه کنید یک سطل معمولی هم کارتان را راه می اندازد. فقط به این توجه کنید که سطل را اولا باید در محلی مسطح قرار دهید و ثانیا باید در جایی باشد که بتوانید هر چند روز به آن سر بزنید. پشت بام یا بالکن خانه گزینه هایی مناسب برای جاگذاری سطل کمپوست هستند.
حالا وقت پر کردن سطل فرا رسیده. کف سطل را با چند شاخه پر کنید تا به نوعی سطل کمپوستتان زهکشی شده و جریان هوا در آن برقرار شود. بعد یک لایه برگ روی آن بریزید. از اینجا به بعد به صورت یک لایه در میان سطل را از مواد سبز و مواد قهوه ای پر کنید.
در آینده هر وقت خواستید به سطل کمپوستتان موادی اضافه کنید حتما به لایه بندی که گفته شد توجه کنید و دقت کنید که زیر زباله های جدید یک لایه مواد قهوه ای وجود داشته باشد. در غیر این صورت رطوبت توده بالا رفته و باعث کند شدن سرعت تجزیه مواد می شود.
چطور از سطل کمپوست نگهداری کنیم؟
برای نگهداری از سطل کمپوست باید به چند مورد توجه کنید. هر بار که ماده ای جدید به سطل اضافه کنید حتما مطمئن شوید که با لایه های پایین تر مخلوط می شود.
اگر سطل کمپوستتان از خودش بوی بد متساعد می کند یعنی که تجزیه مواد به صورت بی هوازی انجام می شود. برای رفع این ایراد باید حداقل یک بار در هفته مخلوط کمپوستتان را زیر و رو کنید.
کنترل رطوبت سطل کمپوست نیز اهمیت بالایی دارد. رطوبت توده مواد شما باید مانند اسفنجی باشد که آب را به خودش جذب کرده است. یعنی اگر آن را در دست گرفتید نباید قطرات آب از آن چکه کرده یا رطوبتش دستتان را خیس کند. پس همواره رطوبت مواد را چک کنید. اگر مواد خشک بودند به آن آب و اگر زیادی مرطوب بودند به آن مواد خشک اضافه کنید.
برای کاهش زمان روند تولید کود خانگی باید به شرایط محیطی هم توجه کنید. مثلا اگر در منطقه ای سردسیر زندگی می کنید باید سطل کمپوستتان را در معرض تابش نور خورشید قرار دهید. زیرا عمل تجزیه مواد به مقداری گرما نیاز دارد. اما اگر در منطقه ای گرمسیر زندگی می کنید بهتر است سطل را در سایه بگذارید. بدین ترتیب از تبخیر آب و خشک شدن مواد جلوگیری می کنید.
کمپوستتان را برداشت کنید!
فرآیند تولید کمپوست و کود خانگی بین ۴ تا ۶ ماه طول می کشد. شما با توجه به نشانه های ماده نهایی نیز می توانید مطمئن شوید کمپوستتان آماده بهره برداری است یا خیر. کمپوست نهایی رنگی تیره دارد، ترد است و بویی شبیه بوی خاک می دهد. تکمیل کمپوست معمولا از بالای سطل شروع می شود. شما می توانید هر بخش از سطل را که فرآیند تبدیلش کامل شده از سطل خارج کنید.
قبل از تکمیل تجزیه مواد از آن ها استفاده نکنید! اگر تجزیه کامل نشده باشد میکروب های داخل توده ممکن است با مصرف نیتروژن خاک مانع از رشد گیاهان شما شوند.
کرم های زباله خوار
طبیعت برای تبدیل آشغال به کود راه حل دیگری نیز دارد: کرم های زباله خوار. این کرم ها قادرند روزانه چندین برابر وزنشان زباله بخورند و با هضم آن ها کودی موسوم به ورمی کمپوست درست کنند. شما نیز می توانید با استفاده از این کرم ها به فرآیند تولید کمپوست خانگی تان سرعت ببخشید.
استفاده از کرم های زباله خوار یک خوبی دارد و آن این است که نیازی به هم زدن محتویات سطل ندارید. ضمن اینکه سرعت تولید کود به کمک کرم های زباله خوار بسیار بالاست. این کرم ها به مرور زیاد می شوند و شما می توانید کرم های اضافی را به محل های پرورش این نوع کرم بفروشید. اگر حجم زباله تولیدی تان بالا باشد می توانید به کسب درآمد از طریق فروش کود تولیدی تان نیز فکر کنید.
