دایره لغات چیست؟
دایره لغات در واقع به مجموعه کلماتی می گویند که شما تا کنون یاد گرفته اید و ازشان استفاده کرده اید. هر چقدر این دایره گسترده تر باشد، قطعاً فن بیان شما هم قوی تر خواهد بود و می توانید قدرتمندتر صحبت کنید و در جمع بدرخشید. در ادامه قرار است راه هایی را بررسی کنیم که می توانند این دایره شما را گسترده و گسترده تر کنند و بهترین اتفاقات را برای بیان تان رقم بزنند.
تاثیر گسترش دایره لغات در نفوذ کلام
بیان یک شخص با هوش کلامی بالا و نبوغ گفتاری، تاثیر شگفت انگیزی در ذهن افراد و ارتباطات اجتماعی دارد.
چقدر می توانید از حروف و واژگان در جای مناسب استفاده کنید؟ آیا در هنگام صحبت کردن می توانید به جای یک کلمه، واژه دیگری را جایگزین کنید؟
پاسخ به این سوالات میزان هوش کلامی شما را نشان می دهد، بنابراین به همین دلیل است که هوش کلامی افراد به میزان گسترش دایره لغات آن ها بستگی دارد.
هر چقدر دایره لغات وسیع تری داشته باشید، گفتار و کلام شما هیجان انگیزتر و جذاب تر می شود و شیوه به کار گیری لغات، ارتباط مستقیمی با موفقیت شما در جامعه و روابط تان خواهد داشت.
گسترس دایره لغات در فن بیان
دیل کارنگی می گوید: «انسان همواره بوسیله چهار عامل با مردم در تماس است که ارزش و موفقیت و شخصیت ما را این چهار موضوع ارزیابی می کند. آنچه می کنیم، آنچه می گوئیم، آن طور که می گوئیم و آن طور که جلوه می کنیم.» یکی از شرایط مهم در وصول به مفاهیم مواد چهارگانه آنست که زبان مادری خود را خوب فراگرفته و خوب حرف بزنیم.
تسلط بر زبان مادری و به کار بردن صحیح کلمات و رعایت قواعد و دستورهای مربوط، می تواند تسلط و مهارت سخنران را به رخ بکشد. کسی که برای سخنرانی با کلمات معدود و مختصری به سخن گفتن می پردازد، با کوچکترین اشتباهی، رشته کلام از دستش خارج می شود؛ زیرا دایره ی لغات و واژگان وی آنچنان محدود است که نمی تواند واژه ای جایگزین برای آنچه از خاطر بُرده است را بیابد.بهترین روش برای گسترش دایره لغات در فن بیان ، کار کردن با فرهنگ طیفی و تمرین جمله سازی و ساخت ترکیب های وصفی و اضافی منحصر به فرد است.
چگونه دایره لغات فارسی خود را افزایش دهیم؟
مطالعه داشته باشید
مطالعه یکی از اصلی ترین اقدامات برای تقویت دایره واژگان و افزایش تسلط کالمی در سخنرانی و صحبت کردن، مطالعه مستمر و منظم است. با توجه به عالقه مندی خود، موضوعی را انتخاب کنید و کتاب های زیادی در آن حیطه مطالعه نمایید.
همچنین می توانید از مجالت، روزنامه و مقاالت اینترنتی برای این کار استفاده کنید. تا ز مانی که مطالعه نکرده اید نمی توانید انتظار داشته باشید که دایره لغات و اصطالحات شما افزایش یابد. این انتظار مانند این است که بدون آب خوردن انتظار سیراب شدن داشته باشیم. اگر میخواهید با تسلط کافی و جذاب صحبت کنید، حتما باید مطالعه کردن را به یکی از عادات روزانه خود تبدیل نمایید.
سیر منظم مطالعاتی در حوزه شعر و ادبیات
راهکار دیگر برای گسترش دایره لغات در فن بیان و افزایش واژگان کاربردی، سیر مطالعاتی منظم در ادبیات و شعر و سایر حوزه هاست. البته باید توجه داشته باشید که در هنگام مطالعه علاوه بر تمرکز روی مفاهیم و معرفت و دانش کتاب، نیم نگاهی هم به نحوه واژه آرایی و کلمات و ترکیب ها و جملاتی که در کتاب بیان شده است هم داشته باشید.
هنگام مطالعه اگر به ترکیب زیبایی برخورد کردید که شما را جذب کرد و یا با کلمات بدیع و تازه برخورد کردید و یا جملاتی که از نظر بیانی و موسیقایی جاذبه داشت، آن ها را یادداشت کرده و سعی کنید در فرصت لازم با کلمات یادداشت شده جمله سازی کنید و آن ها را در قالب یک سخنرانی ارائه کنید. فراموش نکنید مهمترین راهکار افزایش و گسترش دایره لغات ، ارائه آن ها در قالب سخنرانی است.
در گفتگو های روزمره دقت کنید
یکی از راه های گسترش دایره لغات این است که به صحبت ها و گفتگو های دیگران خوب دقت کنید و سعی کنید واژگان و لغاتی را که در مکالمات خود به کار می برند به خوبی به یاد بسپارید تا دایره واژگان شما گسترده و قوی تر شود.
به طور مثال وقتی تلویزیون تماشا می کنید به کلمات مجری، گزارشگر و ... توجه کنید و واژگان جدید را به ذهن خود بسپارید.
ریشه کلمات را بشناسید
اگر از ریشه کلمات اطلاع داشته باشیم، به راحتی کلمات هم خانواده آن را شناسایی و به دایره واژگان خود اضافه می نمائیم. مثلا ریشه کلمه سلام، عبارت سه حرفی (سلم) می باشد و ما با علم به این موضوع می توانیم کلمات هم مصدر سلام از قبیل ؛ تسلیم، اسلام، سلامت و سلامتی را شناخته و از آن ها استفاده نمائیم. بخاطر سپردن این مجموعه کلمات کار آسانی است و با صرف کمترین انرژی، دایره لغات ما را تقویت می کند.
کلمات تخصصی کسب و کار خود را جستجو کنید
یکی از بهترین راه ها برای گسترش دایره لغات جستجو به دنبال کلمات جدید و به روز در زمینه کسب و کارتان است، سعی کنید با جستجو در اینترنت، کلمات تخصصی مربوط به شغل و حرفه خود پیدا کنید تا زمانی که با این کلمات برخورد می کنید برای شما ناآشنا نباشند و همچنین بتوانید از آن ها در گفتارتان استفاده کنید.
به طور مثال شخصی که در زمینه حسابداری فعالیت می کند هرچقدر با کلمات مربوط به مسائل مالی مانند ارزش افزوده، مالیات و... بیشتر آشنا باشد، در هنگام گفتگو با مخاطب، بسیار متخصص و حرفه ای تر به نظر می رسد.
مترادف و متضاد کلمات را پیدا کنید
یک بازی جالبی هم که برای گشترش دایره واژگان پیشنهاد می شود، این است که بگردید و مترادف و متضاد برخی لغات را پیدا کنید. مخصوصاً واژه هایی را که تازه یاد گرفته اید و یا این که به نظرتان دشوار به نظرتان می رسند. این گونه قطعاً احتمال به خاطر سپاری آن لغات بسیار بالا خواهد رفت و می توانید به هدف خودتان هم که همان تقویت فن بیان است به راحتی برسید. انجام این کار نه وقت زیادی ازتان خواهد گرفت و نه انرژی زیادی. حتی یک سرگرمی هم هست و می تواند در کنار آموزش، لحظان خوشی را برایتان به ارمغان بیاورد.
با کلمات بی ربط جمله بسازید
شاید کمی این تکنیک برایتان عجیب باشد اما باید بهتان بگویم که یکی از بهترین راهکارها برای تقویت دایره واژگان، جمله سازی با کلماتی است که هیچ ارتباطی به یکدیگر ندارند. یعی بگردید و چند جمله بی ربط مانند: لپ تاپ، مدرسه، دیوار و بخاری پیدا کنید، سپس شروع کنید به جمله ساختن با آنها. مثلاً می توانید بگویید:
زمان که به دیوار مدرسه تکیه داده بودم، با لپ تاپ معلم عکس یک بخاری قدیمی را دیدم!
شاید برایتان در ابتدا کمی سخت به نظر برسد و نتوانید جملات خوبی بسازید، اما به مرور زمان در این کار پیشرفت خواهید کرد و می توانید جملات معنادار تر و بهتری بسازید. این کار به تقویت مهارت بداهه گویی شما نیز کمک بسیار زیادی می کند. شاید باور نکنید اما این تمرین تاثیر بسیار زیاد و حیرت انگیزی روی مهارت فن بیان و گسترش دایره لغات تان خواهید داشت.
از یک دفترچه یادداشت استفاده کنید
یک دفترچه بردارید و صبح به محض اینکه از خواب درخواستید بدون اینکه با کسی صحبت کنید، به مغزتان فشار بیاورید و تا می توانید کلماتی که به ذهنتان می رسد را یادداشت کنید. این کار باعث می شود کلماتی که در ذهن داریم ولی هیچ گاه در صحبت هایمان استفاده نمی کنیم را از گوشه های ذهنمان بیرون بکشیم و در روزمره آن ها را به کاربندیم.
این کار را هرروز صبح انجام دهید تأثیر زیادی در گسترش دایره لغات شما در گفتگوهایتان خواهد داشت. علاوه بر این کلمات در طول روز اگر با جملات بزرگان برخورد می کنید که به نظرتان جالب است را در این
دفترچه یادداشت کنید.
برای برخی از بازی ها و سرگرمی ها، زمان بیشتری صرف کنید
بسیاری از بازی ها و سرگرمی ها نقش انکار ناپذیری در افزایش دایره لغات ما برجای می گذارند. برای مثال : جدول کلمات متقاطع، جدول کلمات بهم ریخته، جمله سازی با کلمات غیر مرتبط (که البته در تقویت مهارت بداهه گویی نیز بسیار موثر است )، بازی اسم و فامیل، شرکت در نمایش ها و تئاترها بخصوص بصورت بداهه، مسابقات کتاب خوانی، داستان نویسی، وسرگرمی هایی ازاین دست، دایره واژگان ما را به چالش کشیده و به شدت در تقویت آن اثرگذار هستند.