دفتر دادگاه محل تنظیم شکایات و دادخواست ها و تهیه مقدمات دادرسی است که به مدیریت مدیر دفتر و عوامل او که به قدر کافی اعضاء دارد ، اداره می شود . دفتر دادگاه تحت ریاست رئیس دادگاه یا رئیس شعبه دادگاه انجام وظیفه می کند. مدیر و کارکنان دفتر دادگاه مانند سایر کارمندان اداری دادگستری خدمت گزارانی هستند که تابع قانون استخدام کشوری بوده و از حیث حقوق و حدود در ردیف کارمندان دولت قرار دارند . این افراد کار های اداری و دفتری دادگستری را انجام داده و با دادرسان همکاری می کنند. یکی از افرادی که وکلا و طرفین دعوا برای پیشبرد روند دادرسی در دادگاه با او در ارتباط هستند مدیر دفتر دادگاه است که وظایف مهمی بر عهده دارد . حال ممکن است برای اصحاب دعوا یا وکلا این سوال مطرح شود که در صورت تخلف مدیر دفتر دادگاه می توان از او شکایت کرد ؟
شکایت از مدیر دفتر دادگاه
گفته شد که مدیر دفتر دادگاه شخصی است که اصحاب دعوا و وکلا بیشترین ارتباط را برای پیگیری پرونده با او دارند و وظایف زیادی هم بر عهده دارد . مطابق ماده 48 قانون آیین دادرسی در امور مدنی شروع رسیدگی در دادگاه مستلزم تقدیم دادخواست است. دادخواست به دفتر دادگاه صالح و در نقاطی که دادگاه دارای شعب متعدد است به دفتر شعبه اول تسلیم می شود . مطابق ماده 49 این قانون نیز مدیر دفتر دادگاه پس از وصول دادخواست نسبت به ثبت فوری دادخواست و دادن رسید با قید تسلیم به روز / ماه/ سال اقدام می کند. تاریخ رسید دادخواست به دفتر ، تاریخ اقامه دعوا محسوب می شود . ذکر تاریخ اهمیت زیادی دارد ، با توجه به ماده 51 قانون آیین دادرسی مدنی ، ارائه دادخواست شرایط و ضوابط خاصی دارد که مدیر دفتر با رعایت آن ها و برای صدور دستور ، پرونده را در اختیار دادرس دادگاه قرار می دهد . در این میان مهم ترین وظایف مدیر دفتر دادگاه شامل موارد زیر است :
- تعیین وقت رسیدگی ، ساعت ، روز ، ماه و سال به طوری که فاصله ابلاغ و روز جلسه کمتر از پنج روز نباشد .
- صدور ابلاغ وقت رسیدگی به طرفین و ارسال نسخه دوم دادخواست و ضمایم به خوانده وظیفه دیگر مدیر دفتر است .
- ابلاغ موارد نقص اعلامی از ناحیه دادگاه به خواهان و درخواست رفع آن ها ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ باید از سوی مدیر دفتر انجام شود .
- بایگانی کردن یک نسخه از دادخواست و ضمایم آن در پرونده و ارسال نسخه دیگر با ضمایم و اخطاریه دعوت به جلسه رسیدگی خوانده برای ابلاغ به وی از طریق دایره اجرائیات توسط مأموران ابلاغ نیز کاری است که مدیر دفتر باید انجام دهد .
- ابلاغ اوراق قضایی از طریق نشر آگهی در روزنامه کثیر الانتشار در خصوص خوانده مجهول المکان باید توسط وی انجام شود .
- در صورتی که دادخواست ناقص باشد ، مدیر دفتر آن را می پذیرد اما طبق دستور مقرر در مواد 53 ، 54 ، 55 ، 56 آیین دادرسی مدنی باید عمل کند و از تکالیف مهم مدیر دفتر دادگاه قرار رد دادخواست است ، مطابق مواد آیین دادرسی مدنی ، مدیر دفتر دادگاه در صورت اقدام نکردن خواهان به تکمیل پرونده یا پرداخت نکردن هزینه انتشار آگهی ، مبادرت به صدور قرار رد دادخواست خواهد کرد .
- اگر با توجه به تمام این وظایفی که برای مدیر دفتر بیان شد ، او در تاریخ ارسال ها ، ابلاغ ها و روند رسیدگی پرونده مرتکب تخلفی شود و یا با اصحاب دعوا تبانی کند ، وکلا یا طرفین دعوا می توانند از مدیر دفتر دادگاه بابت تخلف و جرایم ارتکابی شکایت و طرح دعوا کنند .
مرجع صالح به رسیدگی به شکایت از مدیر دفتر دادگاه
مرجع صالح برای رسیدگی به شکایت از مدیر دفتر دادگاه که کارمند دادگستری است بسته به این که تخلف یا جرم وی از چه نوعی بوده است تفاوت دارد :
- شکایت از تخلفات اداری مدیر دفتر
- در صورتی که مدیر دفتر دادگاه از انجام وظایف اداری خود سرپیچی یا در آن ها کوتاهی کرده باشد و در نتیجه این کوتاهی یا سهل انگاری یکی از طرفین دعوا متضرر شده باشد مرجع رسیدگی به این تخلف مدیر دفتر دادگاه هیئت بدوی رسیدگی کننده به تخلفات اداری کارمند دادگستری خواهد بود .
- این هیئت که از سه نفر منتخب رئیس قوه قضائیه تشکیل شده است برای بررسی اتهام وارده به کارمند دادگستری می تواند از کارشناس نیز استفاده کند و در صورت احراز تخلف کارمند مراتب از طریق تذکر کتبی به اطلاع وی خواهد رسید و حداقل یک جلسه رسیدگی برگزار شده و به مدیر دفتر اجازه دفاع داده می شود .
- کارمندان دادگستری و از جمله مدیر دفتر دادگاه در صورتی که احکامی همچون انفصال دائم ، انفصال موقت ، بازنشستگی اجباری و … دریافت کنند می توانند ظرف 30 روز درخواست تجدید نظر خواهی بدهند .
- شکایت از تخلفات کیفری مدیر دفتر
- در صورتی که تخلفات انجام شده از سوی مدیر دفتر خارج از حیطه وظایف اداری وی بوده و به اصطلاح جرم تلقی شود باز هم حسب مورد دو مرجع صالح به رسیدگی خواهند بود :
- دادگاه بدوی کیفری
- سازمان بازرسی کل کشور
- جرایم عمومی که ممکن است از سوی افراد عادی اتفاق بی افتد مانند توهین ، تهدید (غیر اداری) و… از جانب مدیر دفتر اتفاق بی افتد . موضوع باید در دادگاه بدوی کیفری مطرح شود .
- در صورتی که جرم ارتکابی مدیر دفتر دادگاه مربوط به مسائل قضایی باشد ، مثلاً مدیر دفتر طرفی از اطراف دعوا را به اعمال نفوذ در پرونده و تاثیر بر نتیجه آن تهدید کرده باشد ، یا طرفین به فساد مالی جریان دادرسی مشکوک شوند موضوع باید به سازمان بازرسی کل کشور اطلاع داده شود .
بنابراین در صورتی که مدیر دفتر دادگاه از انجام وظایف اداری خود سرپیچی یا در آن ها کوتاهی کرده باشد یا مرتکب یکی از جرایم عمومی شود ، می توان از او در هیئت بدوی رسیدگی کننده به تخلفات اداری کارمند دادگستری یا سازمان بازرسی کل کشور بسته به نوع جرمش شکایت کرد. امیدوارم از محتوای مسائل حقوقی نهایت استفاده را برده باشید و برای کسانی که دچار مشکل حقوقی هستند، میتوانید ارسال نمایید. همچنین برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر میتوانید به بخش آموزش ساعدنیوز مراجعه نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم .