روزانه هزاران نفر در سراسر جهان تلاش خود را در جهت یادگیری قواعد عربی به کار می برند تا بتوانند پس از یاد گرفتن قواعد، به اهداف مختلف خود در زمینه تدریس، مکالمه، نگارش و پژوهش در این زبان دست پیدا کنند. با این حال تعداد افرادی که علی رغم تلاششان از یادگیری قواعد احساس ناامیدی و شکست می کنند، زیاد است.
معمولا بنابه دلایل زیر داوطلبان کنکور در این درس نتایج خوبی کسب نمی کنند:
۱_ بی علاقه بودن به درس عربی
۲_ عدم اختصاص دادن زمان لازم برای این درس
۳_ اطلاع نداشتن از ماهیت درس و نحوه مطالعه آن
۴_عدم رعایت پیش نیاز و هم نیاز در یادگیری
اما دانش آموزان حرفه ای باید بدانند که می توانند با وقت گذاشتن روی این درس نتایج درخشانی کسب کنند.
چرا که میانگین درصد این درس در بین دانش آموزان کم و این خود دلیلی بر انحراف معیار بالای این درس شده پس می تواند تاثیر خوبی روی تراز شما بگذارد. برخی از اساتید و مشاوران، درس عربی را (( آسانسور تراز )) می نامند.
سخت بودن یادگیری قواعد عربی
پیش از هر چیزی خوب است به سخت بودن یادگیری قواعد عربی بپردازیم. عربی به دلیل ویژگی های منحصر به فردش از دیر باز به عنوان زبانی کامل شاخته شده است. زبانی با ده ها تبصره و قاعده که برای کوچکترین جزء هر جمله نیز نقشی در نظر گرفته است تا آن جا که در این زبان حتی حرف واو هم نقش های مختلفی می تواند داشته باشد. با این اوصاف بسیار طبیعی است که یادگیری قواعد عربی سخت به نظر برسد.
اما آیا واقعا یادگیری قواعد عربی سخت است؟
در پاسخ باید گفت که بله!
اگر بخواهیم به شیوه کلاسیک و سنتی همه قواعد عربی را یاد بگیریم، تبصره ها، موارد نادر و کمیاب، انواع حالات ممکن برای یک کلمه از نظر اعراب و … را یاد بگیریم، یادگیری زبان عربی بسیار سخت خواهد بود. سختی یادگیری قواعد عربی وقتی بیشتر خواهد شد که فرد بخواهد از همان ابتدا همه موارد را به شکل تئوری یاد بگیرد و پس از یاد گرفتن همه قواعد عربی تازه بخواهد کم کم صحبت کردن به این زبان و نوشتن آن را شروع کند.
پس شیوه درست یادگیری قواعد عربی چیست؟
چگونه و از کجا باید قواعد را یاد گرفت؟
برای رسیدن به پاسخ این دو پرسش، پیش از هر چیز باید دو نگاه نسبت به یادگیری قواعد عربی را بررسی کرد. دیدگاه رایج میان زبان آموزان که متاسفانه چندان کاربردی و ثمربخش نیست و پس از آن دیدگاه درست اما کمتر شناخته شده.
یادگیری قواعد عربی و دیدگاه رایج
دیدگاه رایجی درباره یادگیری قواعد عربی وجود دارد و آن هم این است که برای یادگرفتن این زبان باید همه قواعد عربی را از همان ابتدا یاد گرفت. این دیدگاه رایج را می توان به وضوح در سطوح مختلف زبان آموزان عربی دید. شخصا بارها و بارها با زبان آموزان مختلفی روبرو شده ام که تازه قصد یادگیری قواعد عربی داشتند ولی با این حال می خواستند از همان ابتدا ریز و درشت این قواعد را یک جا یاد بگیرند. همچنین بارها وقتی به عنوان مترجم و مدرس زبان عربی به سازمانی رفته ام تا در آن جا عربی را آموزش بدهم و یا کار ترجمه ای را انجام بدهم، با کارکنان سازمان های بزرگ و مختلفی مانند شهرداری و یا کارمندان بانک مواجه شده ام که عمیقا بر این باور هستند اگر بخواهند یادگیری قواعد عربی را شروع کنند و در این زبان به مهارت دست پیدا کنند، می بایست به طور جدی قواعد این زبان را از ابتدا تا به انتها یاد بگیرند و حفظ کنند و بعد هم با تلاش شبانه روزی و بی وقفه سعی کنند آن چه یاد گرفته اند در عمل و به شکل کاربردی پیاده کنند.
تجربه من درباره یادگیری قواعد عربی
به عنوان یک مدرس تا به امروز زبان آموزی را ندیده ام که توانسته باشد به این شکل، یعنی صرفا با یادگیری قواعد عربی در مکالمه، ترجمه و نگارش زبان عربی موفق عمل شود.
اما چرا این شیوه یادگیری قواعد عربی کار نمی کند؟
حقیقت و رمز یادگیری قواعد عربی در چیست که کمتر کسی به آن آگاهی دارد؟
یادگیری قواعد عربی و حقیقت
در یادگیری قواعد عربی حقیقتی وجود دارد که باید حتما به آن توجه داشت. در واقع این حقیقت درباره همه زبان ها وجود دارد. اما در آموزش عربی و یادگیری قواعد عربی مورد فراموشی قرار می گیرد.
حقیقت در یادگیری قواعد عربی چیست؟
حقیقت این است که برای مهارت پیدا کردن در مکالمه، ترجمه و نگارش به زبان عربی ما نیازی به یادگیری همه قواعد عربی نداریم. همه ما حتی اگر شخصا قواعد عربی را مطالعه نکرده باشیم، حداقل مطلبی درباره سختی قواعد عربی شنیده ایم. اگر بخواهیم صادق باشیم، باید بگوییم که یادگیری قواعد عربی به شکل سنتی سال ها طول می کشد. اما زبان آموزی که می خواهد مکالمه و یا ترجمه عربی را یاد بگیرد، علی رغم زمانی که صرف یادگیری قواعد عربی می کند، نتیجه و بهره کمی از این شیوه به دست می آورد. همان طور که در کتاب رایگان نقشه گنج مترجم! نیز به آن اشاره کردم، برای موفقیت در ابعاد مختلف زبان عربی باید ابتدا سطحمان را مشخص کنیم و پس از آن نیز باید متناسب با سطح و نیازمان به یادگیری قواعد عربی مشغول شویم.
چه نیازی به یادگیری قواعد عربی داریم؟
پیش از آن که به شیوه های یادگیری قواعد عربی بپردازیم، بهتر است به اهمیت یادگیری قواعد عربی نیز بپردازیم تا به اشتباه دچار این تفکر نشویم که اصلا و تحت هیچ حالتی نیازی به یادگیری قواعد عربی نداریم.
نیاز به یادگیری قواعد عربی
هر زبانی قواعد خاص خود را دارد. این قواعد به ما کمک می کنند تا بتوانیم راحت تر یک زبان را یاد بگیریم و آن را به خاطر بسپاریم. در واقع قواعد برای نظامند کردن یک زبان به وجود آمده است. با این توضیح به خوبی درک خواهید کرد که هدف از یادگیری قواعد عربی آن است که سریع تر و راحت تر این زبان را یاد بگیریم. به عنوان مثال وقتی ما با ساختارهای زبان عربی آشنا باشیم و بدانیم که جمله ها در این زبان به دو شکل اسمیه و فعلیه به کار می روند، می توانیم با الگوبرداری از این مطلب، بینهایت جمله بسازیم که با همین ساختار به وجود آمده اند و یک جمله درست عربی بشمار می روند. پس می توان این طور نتیجه گیری کرد که یادگیری قواعد عربی به ما کمک می کند خیلی راحت تر و سریع تر این زبان را یاد بگیریم و یا به دیگران آموزش بدهیم.
اما مسئله در این است که قواعد را به چه اندازه بخوانیم؟
آیا برای صحبت کردن به عربی به همان میزان از قواعد عربی نیاز داریم که برای نوشتن به این زبان؟
پیش از یادگیری قواعد عربی حتما باید به دو بالا پرسش پاسخ بدهیم. اگر این کار را انجام ندهیم چه بسا زمان بسیار زیادی را صرف کاری کنیم که هیچ نیازی به آن نیست. برای دوری از اتلاف وقت باید با شیوه نادرست و همچنین درست یادگیری قواعد عربی آشنا شویم تا در زمان و انرژیمان صرفه جویی کنیم و طبیعتا خیلی زودتر به خواسته امان دست پیدا کنیم.
شیوه نادرست یادگیری قواعد عربی
شیوه نادرست و بسیار رایج یادگیری قواعد عربی آن است که بخواهیم همه قواعد عربی را یک جا یاد بگیریم.
چرا این شیوه یادگیری قواعد عربی اشتباه است؟
مهم ترین دلیل نادرست بودن این شیوه آن است که نیازی به آن همه قواعد نداریم! وقتی نیازی نداریم، چرا باید زمان و انرژی امان را صرف یادگرفتن مطالبی کنیم که شاید هرگز از آن ها استفاده نکنیم. همچنین باید گفت در گفتگوهای روزمره خیلی از قواعد به کار نمی رود و تعدادی از قواعد نیز اصلا رعایت نمی شوند. این حالت در همه زبان ها وجود دارد و طبیعتا در عربی نیز به چشم می خورد.
یادگیری قواعد عربی به چه میزان مورد نیاز ما است؟
کاربردی ترین شیوه برای یادگیری قواعد عربی آن است که با حداقل ها شروع کنیم و به مرور و البته متناسب با نیازمان قواعد بیشتری را یاد بگیریم.
منظورمان از حداقل چیست؟
منظور ما از یادگیری حداقل قواعد عربی این است که با مهم ترین موارد جمله و پرکاربردترین ساختارها آشنا شوید. در واقع برای شروع کافی است، فاعل، مفعول و فعل و عباراتی مثل اسم، فعل و حرف را بشناسیم. ساختارهای اصلی زبان عربی نیز شامل جملات اسمیه و جملات فعلیه می شود که می بایست آن ها را یاد گرفت. برای یادگیری این موارد نیز به حداقل ها کفایت کنید. به این معنا که برای یادگرفتن فاعل نیازی نیست تمام حالات فاعل را با تبصره ها و موارد نادر آن یاد بگیریم. کافی است بدانیم که فاعل انجام دهنده کار و در عربی مرفوع است. بعدها اگر به دانش بیشتری نیاز پیدا کردید، مطالب بیشتری را بیاموزید.
بودجه بندی سوالات عربی کنکور چگونه است؟
در کنکور سراسری بودجه بندی تست های عربی به شکل زیر است:
۸ تست ترجمه :
_ ما هی الترجمه ( عربی به فارسی ) ………. ۴
_ ما هو التعریب ( فارسی به عربی ) ………. ۳
_ ما هو المفهوم ( قرابت معنایی ) ………. ۱
۹ تست متن :
_ اِقرا النص (درک مطلب) ………. ۴
_ شَکِل ( عین الخطا/عین الصحیح فی تشکیل) ………. ۲
_ تَجزیه ( اعراب و تحلیل و الصرفی ) ………. ۳
۸ تست قواعد :
_ قواعد کتاب دوم دبیرستان ……….۴
_ قواعد کتاب سوم دبیرستان ………۴
برای هر تیپ از سوالات عربی بر روی چه مطالبی باید مسلط شویم؟
ترجمه:
- برای پاسخگویی به تست های ترجمه خواندن و دانستن معنی لغات عربی چندان راه گشا نیست. اما به شما دوست عزیز توصیه میشود که برای خواندن لغات آخر کتب عربی حتما وقت بذارید به ویژه افعال و اسامی جمع مکسر که بسیار مهم اند.
- شناخت زمان افعال ، حروف ، قواعد اعراب گذاری و کمی دانستن لغت به ترجمه های عربی به فارسی و فارسی به عربی کمک میکند.
- خواندن متن های (( حول النص )) و (( کیف اَسالت )) برای ترجمه های عربی به عربی ( قرابت معنایی ) بسیار مهم اند
- و همچنین تاثیر بسزایی در تقویت شَم عربی شما دارد.
- توجه ویژه به کادر های (( کارگاه ترجمه ))
متن:
- در تست های درک مطلب که معمولا وقت گیر هستند شناخت ظرف مکان و زمان و اعداد و همچنین لغات بسیار با اهمیت است.
- برای حل سوالات شَکِل دانستن قواعد عربی به ویژه علم نحو* و همچنین تسلط بر حرکت گذاری و اعراب کلمات ضروری است.
- برای حل سوالات تجزیه تسلط بر اقسام کلمه در عربی( فعل_اسم_حرف) و همچنین علم نحو لازم و ضروری است.
- علم نحو : نحو یا جمله شناسی به دانش مطالعهٔ قواعد مربوط به نحوهٔ ترکیب و در کنار هم آمدن کلمات به منظور ایجاد و درک جمله در یک زبان گفته میشود.
قواعد :
دانستن قواعد از روی جزوه و کتاب کمک درسی بصورت مبحثی و توجه به مثال ها مطالعه (( منهاج )) از کتاب درسی عربی ۳
چگونه باید عربی کنکور را بخوانم؟
درس عربی بصورت عمده یک درس مهارتی در بین دروس است. بنابراین بیشتر نیاز به تمرین و حل تست دارد تا خواندن و مرور قواعد. بهترین راه برای خواندن درس عربی کنکور این است ابتدا یک منبع آموزشی مناسب پیدا کنید. این منبع آموزشی میتواند کتاب کمک آموزشی، دی وی دی آموزشی ، جزوه معلم و یا جزوه کلاسی باشد. این منبع آموزشی باید دسته بندی های مناسبی از دروس مختلف همراه با شرح کامل مطلب داشته باشد.
پس از پیدا کردن منبع آموزشی مناسب باید شروع به خواندن آن کنید طوری که هیچ نکته ای از دستتان در نرود.
- قواعد و قوانین را بعد از خواندن یکبار با چشمان بسته برای خود توضیح دهید.
- به مثال ها و نمونه ها دقت کنید و سعی کنید آنها را بخاطر بسپارید.
- پس از مطالعه هر درس از روی منبع کمک آموزشی حتما تمرین های کتاب درسی را حل کنید.
- برای یادگیری عربی مباحث را به ترتیب پایه از عربی ۱ بعد عربی ۲ و سپس عربی ۳ مطالعه کنید.
- پس از مطالعه هر درس بلافاصله تعدادی تست حل کنید تا مطالب و قواعد خوب در ذهنتان تثبیت شود.
- عربی و بطور کلی دروس مهارتی را نباید ول کرد و حتما باید در برنامه هفتگی زمانی را برایشان اختصاص دهید.
- برای مرور مطالبی که خواندیم حتما از خلاصه برداری به روش نقشه ذهنی استفاده کنید.
چرا قواعد عربی کنکور را فراموش می کنم؟
فراموشی در هر درسی ممکن است که پیش بیاید و قطعا دلایل بسیار زیادی میتواند داشته باشد که از حیطه بحث ما خارج است اما در این مقاله نکاتی به شما پیشنهاد می کنم که احتمال فراموشی را به شدت کاهش می دهد و اگر این گام ها را کامل اجرا کنید طولی نمی کشد که به یکی از غول های عربی کنکور تبدیل می شوید!
- از جزوه و منبع آموزشی طبقه بندی شده و مبحثی استفاده کنید.
- بجای حفظ کردن هر قاعده برای هر کدام از آنها مثالی در ذهن داشته باشید.
- در هنگام مطالعه قواعد از آنها یادداشت برداری و خلاصه نویسی کنید.
- بلافاصله پس از مطالعه هر مبحث حتما تعدادی تست حل کنید.
- پس از یادگیری و حل تست یک مبحث او را رها نکنید و در زمان های مقرر مرور و حل تست مجدد داشته باشید.
- بجای خواندن دوباره منبع آموزشی از خلاصه های خود استفاده کنید.( تکنیک های مرور )
چگونه عربی را برای کنکور بخوانیم؟ ( بودجه بندی )
سوالات عربی در کنکور شامل چند بخش زیر است:
بخش اول: شامل ترجمه است. این قسمت دارای 8 سوال است، که عبارت است از: 5 سوال ترجمه عربی به فارسی و 2 سوال ترجمه فارسی به عربی (تعریب) و 1 سوال مفهومی است.
بخش دوم: بخش دوم از قواعدی در نحوه مطالعه عربی کنکور موثر است، شامل درک مطلب است. این قسمت دارای 9 سوال است که 4 سوال آن از متن و 2 سوال آن از حرکت گذاری و 3 سوال آن از ترکیب و تجزیه طرح می شود.
بخش سوم: این بخش شامل سوالات قواعد عربی 2 و 3 است. دارای 8 سوال که 1 سوال از مباحث اعلال، حدود 2 سوال از مرفوعات و 3 سوال از منصوبات و 1سوال از اعراب فعل مضارع و 1 سوال از صفت و مضاف الیه و … با توجه به تقسیم بندی بالا، 8 سوال ترجمه و 4 سوال درک مطلب است، بنابراین حدود 55 درصد سوالات از قسمت ترجمه است.
نکته: باید این را بدانیم که گاهی اوقات پاسخگویی به سوالات قواعد نیز لازمه دانستن ترجمه است، بنابراین ارزش ترجمه و درک مطلب بسیار بالاست.
عربی کنکور را چگونه بخوانیم ؟ ( نکات مهم تست ترجمه)
در حل تست ترجمه به نکات زیر توجه کنید:
- شروع مطالعه ترجمه:
در ترجمه اول به سراغ انواع فعل ها بروید و سعی کنید روی این مبحث تسلط کامل را پیدا کنید.
- روش های تست زنی در ترجمه:
داوطلب باید روش های تست ترجمه و رد گزینه ها را یاد بگیرد.
- شروع تست زدن:
پس از مرور مبحث مانند موضوع افعال، شروع به تست زدن کنید و اشکالات خود را پیدا کنید و نقاط ضعف خود را برطرف کنید.
- تسلط روی ترجمه:
برای مسلط شدن در مبحث ترجمه عربی، هر تستی که حل می کنید به کلمات و عبارات و معانی آن نیز توجه کنید.
به این ترتیب به مرور زمان کلمات و عبارات تکرار می شوند و شما در ترجمه مسلط می شوید.
- تست های درک مطلب:
پس از تست ترجمه به سراغ تست های درک مطلب بروید.
نحوه مطالعه عربی کنکور ( نکات مهم بخش قواعد )
- اول کتاب را مطالعه کنید. سپس به سراغ درسنامه های کمک درسی بروید و سعی کنید نکات قواعد را یادداشت کنید.
- وقتی یک بخش از قواعد را مطالعه می کنید به سراغ تست های قواعد بروید.
- حدود 10 الی 15 تست را انتخاب کنید و در زمان کمتر از یک دقیقه برای هر تست، آنها را حل کنید. سپس درصد بگیرید.
- در آخر به سراغ پاسخنامه تشریحی بروید و آن را به خوبی مطالعه کنید و نکات مربوط به سوالات را یادداشت کنید.
اگر با خواندن پاسخنامه باز هم متوجه نشدید از اساتید و مشاوران استاد بانک کمک بگیرید.
- مدیریت زمان بسیار مهم است. در این بخش مدیریت زمان بسیار مطرح است، سعی کنید آمادگی خود را زمان بندی مناسب افزایش دهید.
نکته :اگر داوطلبی در مبحث قواعد قوی باشد اما زمان را مدیریت نکند، بسیاری از سوالات را از دست می دهد.
چگونه جدول مندلیف را یاد بگیریم؟
