براکت ارتودنسی یا براکت دندان چیست؟
براکت، یکی از ابزارهای اصلی مراحل ارتودنسی است که برای اصلاح ناهنجاری های دهان و دندان در کنار بریس ها (پلاک های نگه دارنده) به کار می روند. اگر عکس براکت های ارتودنسی را دیده باشید، این براکت ها در واقع همان نگین هایی هستند که در طول درمان و مراحل ارتودنسی روی دندان ها توسط پزشک چسبانده می شوند.
مطمئنا یک سیم قوسی را نیز در عکس براکت ارتودنسی دیده اید، براکت های ارتودنسی برای اتصال پذیری همین سیم با چسب یا باند روی دندان ها در مراحل ارتودنسی به کار می رود.
براکت های ارتودنسی، نیروی سیم ارتودنسی را به دندان ها منتقل می کنند تا به محل صحیح خود هدایت شوند. آن ها معمولا دو شیار برای قرارگیری سیم روی خود دارند. فروش براکت ارتودنسی با توجه به ماده سازنده آن شامل براکت فلزی (طلا، تیتانیوم، کامپوزیت، کبالت و …)، سرامیکی و پلاستیکی در بازار انجام می شود.
براکت لینگوال
از نظر شیوه اتصال براکت به دندان، باید به براکت لینگوال و خود بازشونده اشاره داشت. براکت لینگوال، در سمت زبان در سمت داخلی دندان تعبیه می شود. در براکت لینگوال به جای قرارگیری براکت فلزی در جلوی دندان، براکت ها در پشت آن چسبانده می شود. مزیت این براکت نامرئی بودن آن است اما دشواری پاکسازی دندان ها و حس نارحتی در طول درمان ارتودنسی عیب این روش می باشد.
براکت خود بازشونده دیمون
براکت خود بازشونده دیمون، فشار لازم را از طریق فنری بسیار نازک به سیم ارتودنسی اعمال می کند و طول درمان کوتاه تری و نیاز به جلسات درمانی کمتری دارد. هزینه ارتودنسی در این روش به دلیل کاهش تعداد کشیدن دندان های بیمار (حفظ دندان های بیمار تا حد امکان) کمتر می باشد. علاوه بر این این رویکرد درمانی، به علت حذف کش دور براکت ها از تجمع پلاک روی دندان جلوگیری کرده و میزان آن را تا حد امکان کاهش میدهد و در نتیجه لبخندی طبیعی و جذاب تری را برای مراجعه کننده به ارمغان می آورد.
ارتودنسی ثابت و براکت فلزی
یکی از پر کاربردترین براکت ارتودنسی، براکت فلزی است که در ارتودنسی ثابت کاربرد زیادی دارد. ارتودنسی ثابت از مزایای متعددی مانند قابل بازیافت بودن براکت فلزی، استریلیزه بودن و مقاومت بالا در برابر فشار برخوردار است. در مقایسه با سایر براکت های پر کاربرد در ارتودنسی متحرک، ارتودنسی ثابت از حداقل هزینه برخوردار بوده و از اینرو به عنوان شیوه ای مقرون به صرفه با توجه به کاربرد براکت فلزی، مراجعین سراغ ارتودنسی ثابت می روند.مهمترین مزایای ارتودنسی ثابت شامل مقرون به صرفه بودن و ارزانی براکت فلزی آن و در دسترس بودن کش های رنگی برای افزایش جذابیت نوع درمان ارتودنسی ثابت است. مهمترین عیب ارتودنسی ثابت مشخص بودن نوع بریس است.
براکت سرامیکی
براکت های سرامیکی از اکسید زیرکونیوم به صورت کاملا مقاوم در برابر نیرو تهیه می شوند اما براکت های سرامیکی بر خلاف براکت فلزی در ارتودنسی ثابت ممکن است در طول دوره درمان بشکنند که برای مقابله با این احتمال بهترین متخصص ارتودنسی دندان برای مقاومت بیشتر براکت در قسمت شکستگی از مواد بیشتری استفاده می نماید. مهمترین مزیت براکت سرامیکی در مقایسه با ارتودنسی ثابت تشخیص کمتر براکت نسبت به براکت فلزی است. عیب این نوع براکت در مقایسه با ارتودنسی ثابت به عنوان ارزان ترین شیوه ارتودنسی دندان، گرانی براکت ها و لکه شدن سریع براکت است که نیاز به مراقبت بیشتری را برای حفظ شفافیت براکت می طلبد.
معیارهای انتخاب براکت ارتودنسی مناسب
عوامل متعددی مانند مدت زمان استفاده از بریس، زیبایی، شدت کجی و نامرتبی دندان ها، نوع اختلال بایت، ضرورت استفاده از فیس ماسک یا دیگر وسایل و تجهیزات ارتودنسی و هزینه درمان باید هنگام انتخاب براکت ارتودنسی در نظر گرفته شود.
هزینه انواع براکت
براکت فلزی مقرون به صرفه ترین نوع براکت است. براکت های سرامیکی و پلاستیکی به دلیل قیمت بالاتر مواد و هزینه های جانبی نگهداری گران ترند. براکت های سرامیکی و پلاستیکی نسبت به فلزی نیاز به جلسات تنظیم و تعمیر بیشتر دارند و مدت زمان ویزیت هر دوره نیز طولانی تر است.