عفونت ادراری در واقع به عفونت واژن با عامل باکتریایی گفته می شود. این عفونت علاوه بر مثانه؛ مجاری ادرار، کلیه ها و حالب را نیز درگیر می سازد.عفونت ادراری در زنان شیوع بیشتری نسبت به مردان دارد. همانطور که در مقدمه ی این مطلب نیز ذکر شد؛ حدود 50% از زنان در طول زندگی خود حداقل یکبار عفونت ادراری را تجربه می نمایند.در اغلب موارد این عفونت به دلیل باکتری E.coli ایجاد می شود. اگر خانمی بیماری زمینه ای و یا شرایط جسمانی خاصی نداشته باشد و مبتلا به این عفونت شود، در اصطلاح می گویند دچار عفونت مثانه ی ساده شده است. این نوع از عفونت های ادراری معمولا با استفاده از آنتی بیوتیک های مخصوص و تجویز شده توسط متخصص زنان و زایمان بعد از بررسی شرح حال بیمار، قابل درمان هستند.حال اگر خانمی به دلیل ابتلا به دیابت و یا در دوران بارداری به عفونت ادراری مبتلا شود، در این حالت عفونت ادراری پیچیده اطلاق می شود.
علل موثر در عفونت مثانه
عفونت مثانه زمانی اتفاق می افتد که عامل عفونت زا از مجرای خروجی ادرار وارد بدن میزبان شود و از این طریق خود را به مثانه ی فرد برساند. (مجرای ادراری لوله ای است که باعث دفع ادرار از بدن می شود.)
کیستیت حالتی است که به تورم لایه ی داخلی مثانه به علت ابتلا به عفونت؛ گفته می شود. میکروازگانیسم های عفونت زا می توانند از جداره ی داخلی مثانه به سمت کلیه ها بروند و آن ها را نیز درگیر سازند. از جمله عوامل موثر در عفونت های مثانه می توان به موارد مهم زیر اشاره نمود:
- روابط جنسی زیاد
- داشتن شریک های جنسی متعدد
- استفاده از لوازم جلوگیری از بارداری مانند (دیافراگم یا اسیرمیسید)
- ابتلا به بیماری های زمینه ای مانند دیابت
- عدم دفع ادرار بعد از نزدیکی
- سابقه ی ابتلا به عفونت مثانه یا کلیه
- اختلال در سیستم ادراری و…
درمان عفونت مثانه
برای درمان عفونت مجاری ادراری باید باکتری ها از بین بروند؛ پزشک ممکن است برای از بین بردن باکتری ها، آنتی بیوتیک تجویز کند؛ با این حال رعایت برخی نکات تغذیه ای به اسیدی شدن ادرار کمک کرده و از ابتلا به عفونت ادراری پیشگیری می کنند.
آنتی بیوتیک های مناسب برای درمان عفونت مجاری ادراری
نوع آنتی بیوتیکی که برای درمان این عفونت استفاده می شود، بسته به قسمتی دارد که دچار عفونت شده است. معمولا برای درمان عفونت دستگاه ادراری تحتانی از قرص های آنتی بیوتیک استفاده می شود. عفونت دستگاه ادراری فوقانی هم اغلب با آمپول های آنتی بیوتیک درمان می شود. این آنتی بیوتیک ها مستقیما در رگ تزریق می شوند.
گاهی اوقات باکتری ها در مقابل آنتی بیوتیک ها مقاومت نشان می دهند. نتیجه آزمایش کشت ادرار می تواند با توجه به مشخص شدن نوع باکتری در ادرار، به پزشک برای انتخاب بهترین نوع آنتی بیوتیک به منظور درمان عفونت کمک کند.
فیبر بخورید
مواد غذایی حاوی فیبر مانند لوبیا، جو، هویج و دانه پسیلیوم (اسفرزه) باعث کاهش عفونت ادراری می شوند؛ در حالی که مصرف مواد غذایی تصفیه شده مانند نان سفید و پاستا باعث افزایش خطر بروز این عفونت می شوند.
چربی ترانس ممنوع!
مصرف اسیدهای چرب ترانس را در رژیم غذایی کاهش دهید یا در صورت امکان، آن ها را حذف کنید؛ این نوع اسیدهای چرب معمولاً در مواد غذایی پخته شده در صنایع غذایی مانند کلوچه ها، کراکرها، چیپس و مارگارین وجود دارند.
زغال اخته بخورید
بعد از آب، یکی از درمان های اصلی عفونت ادراری زغال اخته است. چون حاوی ترکیبات آنتی اکسیدانی قوی مانند آنتوسیانین ها و کاروتنوئیدها و همچنین منبع ویتامین C است. زغال اخته همچنین خاصیت آنتی باکتریال و ضدعفونی کنندگی دارد. بنابراین به طور مستقیم روی میکروب ها تأثیر می گذارد و به عنوان مثال مانع از آن می شود که باکتری «ای کولای» به جداره های مجاری ادراری بچسبد. علاوه براین ویتامین C موجود در زغال اخته نیز باعث تقویت قدرت دستگاه ایمنی بدن می شود و از این طریق نیز با عفونت ادراری مقابله می کند.
آب خیار
خیار از 90 درصد آب تشکیل شده و حاوی آنتی اکسیدان ها، ویتامین ها و مواد معدنی ضروری است. خاصیت ادرارآوری خیار باعث افزایش میزان ادرار در کلیه ها شده و به این ترتیب به تمیز شدن مجاری ادراری کمک می کند. آب خیار توکسین های جمع شده در دستگاه ادراری را از بین می برد و در عین حال باعث کنترل رشد بیش از حد باکتری ها می شود.
چه باید کرد؟ برای این منظور نصف خیار پوست کنده را با یک لیوان آب به مدت چند دقیقه میکس کرده و مصرف کنید. می توانید روزانه تا برطرف شدن عفونت دو لیوان از این نوشیدنی را میل کنید.
مدرها به دفع عوامل خارجی از مجاری ادراری کمک کرده و باعث کاهش احتباس آب بدن می شوند. بنابراین بهتر است این مواد غذایی که شامل خیار، کرفس، مارچوبه و بخصوص آناناس است را به برنامه غذایی تان اضافه کنید. این مواد غذایی به دلیل دارا بودن آنزیم های ضدالتهابی به بهبود عفونت ادراری کمک زیادی می کنند
دم کرده زنجبیل
زنجبیل ضدالتهاب، مسکن و آنتی بیوتیک طبیعی است که می تواند در درمان عفونت دستگاه ادراری مؤثر باشد. مصرف دم کرده این ریشه پرخاصیت به تسکین درد در ناحیه پایین شکم کمک و دفع مایعات را افزایش می دهد. درنتیجه دستگاه ادراری تمیز می شود.
چه باید کرد؟ کافی است یک لیوان (200 میلی لیتر) آب را بجوشانید و یک قاشق معادل 10 گرم زنجبیل رنده شده را به آن اضافه کنید. زیر شعله را خاموش کنید و اجازه دهید به مدت چند دقیقه دم بکشد. در نهایت دم نوش را صاف و میل کنید. می توانید روزانه تا 3 لیوان از این دم نوش را میل کنید. برای شیرین کردن آن نیز می توانید از عسل استفاده کنید. اگر از فشارخون بالا رنج می برید در مصرف زنجبیل احتیاط کنید.
جعفری و سیر
مواد غذایی فوق العاده مؤثر با خواص آنتی بیوتیکی بالا. می توانید این دو ماده غذایی را به طور همزمان در تهیه غذاهایتان استفاده کنید و یا هر یک را به تنهایی به کار ببرید. اگر جعفری را با آب میوه های ترش میل کنید تأثیر بیشتری دارد. در خصوص سیر نیز بهترین کار له کردن و مصرف آن با کمی روغن زیتون است.
آب بلوبری
اگر به بلوبری دسترسی دارید بدانید که این میوه های ریز حاوی ترکیبات ضدباکتری و آنتی اکسیدانی فراوانی هستند که به طور مستقیم روی مجاری اداری تأثیر گذاشته و رشد میکروب های مضر را کنترل می کنند.
چه باید کرد؟ 100 گرم آب بلوبری را با نصف لیوان آب مخلوط کرده و با اندکی عسل شیرین کنید. با مشاهده اولین علائم عفونت ادراری از این نوشیدنی میل کنید. می توانید روزانه دو مرتبه آب بلوبری مصرف کنید.
لاکتوباسیل ها
لاکتوباسیل ها نیز برای از بین بردن عفونت ادراری مؤثر هستند. می توانید این ترکیبات را در محصولات لبنی مخصوصا ماست پیدا کنید. لاکتوباسیل ها باعث تقویت فلور روده شده و تولید آنتی بادی ها را افزایش می دهند.
مواد غذایی ادرارآور
مدرها به دفع عوامل خارجی از مجاری ادراری کمک کرده و باعث کاهش احتباس آب بدن می شوند. بنابراین بهتر است این مواد غذایی که شامل خیار، کرفس، مارچوبه و بخصوص آناناس است را به برنامه غذایی تان اضافه کنید. این مواد غذایی به دلیل دارا بودن آنزیم های ضدالتهابی به بهبود عفونت ادراری کمک زیادی می کنند. آناناس حاوی آنزیم مهمی به نام «بروملین» است. نتایج پژوهشی که روی افراد مبتلا به عفونت ادراری انجام شده نشان می دهد آن دسته از افرادی که بیشتر از آنتی بیوتیک های معمولی، بروملین مصرف کرده اند زودتر از شر عفونت ادراری خلاص شده اند.