گال یا جرب بیماری مسری پوست است که توسط کنه ای به نام سارکوپتس ایجاد می شود. کنه از طریق تماس پوستی از حیوان به انسان منتقل می گردد. بغل کردن طولانی حیوانات و روابط جنسی انسان ها از راه های انتقال بیماری گال هستند.عامل بیماری با تغذیه از لنف و تخم گذاری زیرپوست موجب بروز واکنش های پوستی از قبیل خارش، قرمزی، زخم و راش می شود. خارش پوست باعث گسترش بیشتر آلودگی در سطح پوست می گردد.علائم گال در حیوانات شامل ریزش مو، لکه های طاس، پوسته پوسته شدن پوست و زخم به خصوص در قسمت های گوش، آرنج، پا و صورت حیوان است.
طریقه ی انتقال گال به خرگوش، خوکچه هندی و همستر
انتقال این انگل خارجی به خرگوش ها از طریق تماس مستقیم می باشد .
جرب در پای حیوانات این گونه ظاهر می شود
- در مراحل اولیه رنگ پوست سفید می شود و متورم می شود
- سپس زخم شده و سفت می شود
- این روند روز به روز بد تر میشود
- جرب در گوش که آروم آروم گوش را از بین می برد
انواع جرب در خرگوش، خوکچه هندی و همستر
جربها می توانند روزهای متعددی بدون میزبان زنده بمانند لذا امکان آلوده شدن حیوان از راه محیط و بستر هم وجود دارد.جرب باعث خارش پوست می شود که اغلب در پشت حیوان است.حیوان آلوده ممکن است در محل آلودگی دچار کمی ریزش مو شود ، شوره ظاهر و خارش ایجاد می گردد و ممکن است در برخی نقاط پوست ضخیم شود. در ادامه انواع جرب بررسی می شود.
1. جرب ( شوره متحرک )
یک نوع آلودگی مایتی است. آلودگیهای مایتی در خرگوشها بسیار شایع است که فقط یک نوع آن قابل انتقال به انسان میباشد که البته این نوع آلودگی مایتی در سگها و گربه ها هم دیده میشود.معمولاً در خرگوش و گربه فاقد علائم ظاهری مشخصی است ولی با معاینه میکروسکپی قابل تشخیص است.در سگها و انسان علائم مشخصی دارد که شامل خارش مداوم و پوسته پوسته شدن سطح پوست است .این آلودگی در فصل بهار شیوع بیشتری دارد .و همچنین وقتی ویتامین c در جیره غذایی کم بوده و یا حیوان مبتلا به بیماری زمینه ای دیگری که باعث کاهش قدرت سیستم ایمنی بدن میشود ،باشد نیز این آلودگی نیز بیشتر بروز میکند .
همانطور که گفته شد تشخیص آن در خرگوش به آسانی امکان پذیر نیست ولی معمولاً در ناحیه پشت و گردن دیده میشود و میتواند سبب بروز شوره و سبوره و ایجاد خارش میشود.همچنین این مایت ممکن است باعث بروز واکنش حساسیتی شدید در خرگوش شود .در گونه های حیوانی که بدن آنها با مو، پشم یا خز پوشیده شده اند، ابتلا به انگلهای خارجی بیشتر است.این دسته از انگلها در روی موها، لایه های خارجی پوست و یا در سطح داخلی آن زندگی می کنند.بر اساس گونه انواع متفاوتی از این دسته انگلها اهمیت می یابند.
برای مثال انگلهای خارجی مهم در حیوانات شامل:
- انگلهای گوش (ear mites)
- انگلهای خز (fur mites)
- انگلهای حفرکننده (burrowing mites)
ریزش مو و خارش پوست از جمله این عوارض هستند که در اثر عوامل بیماری زای متعددی مانند انگلهای خارجی و قارچها ایجاد می شوند.
2. جرب گوش (Psoroptes cuniculi)
این انگل گسترش جهانی دارد. این انگل در سطح داخلی گوش و عموما در هر دو گوش یافت می شود.گاهی در صورت ضعف ایمنی یا پیر بودن حیوان ممکن است انگل در سر، گردن، پاها، شکم و ناحیه پرینه منتشر شود.در واقع مواد دفعی و مو___ انگل عامل ایجاد واکنشهای التهابی و خارش در گوش است.از طرف دیگر انگل از خونی که از سطح پوست آسیب دیده خارج می شود، تغذیه می کند.
علائم جرب (گال) گوش شامل
- خارش و درد گوش
- تکان دادن سر
- ریزش پوشش خارجی به خصوص در ناحیه گوش
- ضخیم شدن آن و گاهی زخم می باشد.
3. جرب خز (Cheyletiella parasitovorax and Listrophorus gibbu)
شیلِتیِلا یک انگل با قابلیت انتقال به انسان است.این انگل در لایه شاخی پوست زندگی می کند. انگل ماده تخم های خود را در سطح پوست و متصل به موها می گذارد.
علائم جرب خز در حیوان خانگی
علایم آن با شروع فصل گرما در ابتدای بهار گسترش می یابد. عمدتا پشت و ناحیه گردن درگیر می شود.پوسته پوسته شدن و خارش و بروز حساسیت از جمله مهمترین علایم بیماری هستند.
ویدئوی روش درمان بیماری پوستی خرگوش(جرب خز)
درمان دارویی جرب در خرگوش، خوکچه هندی و همستر
جرب را در خرگوش، خوکپه هندی و همستر با تزریق آیورمکتین و شست و شو با شامپو لیندان می توان درمان کرد .
داروهای دامپزشک برای درمان جرب حیوان
این جرب با بسیاری از حشره کشهای معمول و قابل استفاده در دامپزشکی نظیر Pyrethrins و Permehrins و ارگانوفسفات ها کشته می شود.اما باید بخاطر داشت که استفاده از Permethrin در خرگوش، خوکچه هندی، همستر و گربه ممنوع است. تزریق آیورمکتین به عنوان راه دیگر درمان توصیه می گردد.این جرب می تواند به انسان منتقل و تخریش خفیفی در پوست ایجاد کند که گاهی با خارش هم همراه است. لذا هر چند بیماری خطرناک نیست اما باید مواظب بود.