عفونت دستگاه اداری توسط نوعی باکتری ایجاد می شود. این باکتری ها می توانند بر پوست ناحیه دستگاه ادراری اثر کرده و موجب سوزش و ناراحتی در این ناحیه شوند.
اگر این باکتری ها در همان مراحل اولیه نابود نشوند، بر نواحی دیگر اثر می کنند و منجر به وخامت بیماری می شوند.افراد می توانند با رعایت نکات زیر، برای درمان عفونت ادراری کمتر به دارو احتیاج پیدا کنند:
علائم عفونت ادراری
علائم عفونت دستگاه ادراری شامل موارد زیر می شود:
- درد یا سوزش به هنگام ادرار کردن
- نیاز مکرر یا فوری به ادرار کردن
- دفع مقدار ادرار کم
- وجود خون در ادرار یا ادرار صورتی رنگ
- ادراری که تیره و مات به نظر برسد
- ادرار با بوی شدید
- درد ، گرفتگی در عضلات لگن یا در ناحیه استخوان شرمگاهی ، به ویژه در خانم ها
عفونت دستگاه ادراری که کلیه را درگیر می کند (پیلونفریت)، ممکن است با علائمی همچون تب، لرز، درد پشت یا پهلو و تهوع یا استفراغ همراه باشد.بیماران مسن تر ممکن است علائمی غیر طبیعی همچون تغییر وضعیت روحی، رخوت و ضعف داشته باشند.عفونت لوله ای که ادرار را از مثانه به خارج تخلیه می کند، اورتریت یا التهاب مجرای ادرار شناخته شده است. التهاب مجرای ادرار می تواند شامل سوزش ادرار و ترشحات باشد. التهاب مجرای ادراری اغلب ناشی از عفونت مقاربتی می باشد و ممکن است به آنتی بیوتیکی متفاوت از آنتی بیوتیک های درمان عفونت دستگاه ادراری، نیاز باشد.
درمان عفونت ادراری بدون دارو
آنتی بیوتیک ها می توانند عفونت مجاری ادراری را درمان کنند اما استفاده بیش از حد آن ها می تواند منجر به مقاومت در برابر آنتی بیوتیک شود.به همین دلیل متخصصان برخی روش های خانگی پشتیبان را برای درمان این نوع عفونت در نظر گرفته اند. لازم است قبل از استفاده از روش های درمان خانگی با پزشک مشاوره کنید چراکه درمان نادرست می تواند منجر به عوارض مرگبار شود.
1. نوشیدن مایعات و عفونت مجاری ادراری
مطالعات نشان داده است افرادی که میزان مصرف آب را از کمتر از 1.5 لیتر به 2.2 لیتر در روز افزایش دهند نسبت به قبل دوره های عفونت مجاری ادراری کمتری خواهند داشت. با توجه به دستورالعمل های فعلی نوشیدن بیشتر آب در افرادی که مایعات کمتری مصرف می کنند مفید است.کارشناسان توصیه می کنند روزانه شش تا هشت لیوان 8 اونسی آب بنوشید اما افراد می توانند برای اطلاع از میزان آب مورد نیاز به پزشک مراجعه کنند چراکه مصرف زیاد آب فایده ای نخواهد داشت.
2. ادرار خود را نگه ندارید
یکی از علائم عفونت مجاری ادراری درد هنگام ادرار است. به همین دلیل افراد از رفتن به دستشویی اجتناب می کنند.با این حال متخصصان توصیه می کنند افراد هر 2 تا 3 ساعت یکبار و در مواقع نیاز ادرار کنند. نگه داشتن ادرار باعث تکثیر باکتری ها خواهد شد.فرد مبتلا به عفونت مجاری ادراری اگرچه احساس می کند که نیاز به ادرار کردن دارد گاهی بدلیل وجود نداشتن ادرار از رفتن به دستشویی خودداری می کند.نوشیدن مایعات فراوان می تواند به رفع ناراحتی هنگام ادرار کمک کند.
3. اعمال گرما و عفونت مجاری ادراری
عفونت مجاری ادراری می تواند باعث درد در ناحیه لگن شود. قرار دادن پد حرارتی بر روی مثانه یا ناحیه شرمگاهی می تواند به تسکین موقت درد و ناراحتی کمک کند.نکات ایمنی عبارتند از :
- هرگز گرما را مستقیماً بر روی پوست قرار ندهید.
- برای جلوگیری از سوختگی مطمئن شوید گرما معتدل است.
- گرما را تنها برای دوره های کوتاه اعمال کنید.
4. لباس و عفونت مجاری ادراری
لباس گشاد و مناسب می تواند از تجمع رطوبت در ناحیه لگن و بدتر شدن عفونت جلوگیری کند.برای به حداکثر رساندن راحتی و کاهش تعریق:
- از پوشیدن لباس های تنگ خودداری کنید.
- از لباس زیر نخی استفاده کرده و از پارچه های مصنوعی استفاده نکنید.
- ناحیه شرمگاهی را تمیز و خشک نگه دارید.
این اقدامات می توانند به جلوگیری از رشد باکتری ها و بازگشت عفونت مجاری ادراری کمک کنند.
5. رژیم غذایی برای عفونت مجاری ادراری
به گفته انجمن ارولوژی آمریکا عوامل مربوط به رژیم غذایی می توانند به مدیریت بیماری و جلوگیری از ابتلا به عفونت ها کمک کنند.غذاهایی که باید از مصرف آن ها خودداری کرد عبارتند از:
- قهوه
- الکل
- میوه های خانواده مرکبات
- غذاهای درست شده با گوجه فرنگی
- شیرین کننده های مصنوعی
- غذاهای ادویه دار
این غذاها بر خلاف موارد بالا باعث تحریک مثانه نشده و مواد مغذی برای بدن را نیز تأمین می کنند:
- گلابی
- موز
- لوبیا سبز
- کدو حلوایی زمستانی
- سیب زمینی
- پروتئین بدون چربی
- نان به ویژه غلات کامل
- آجیل
- تخم مرغ
بر اساس یک مطالعه در سال 2020 پیروی از رژیم غذایی گیاهی می تواند خطر ابتلا به عفونت مجاری ادراری را کاهش دهد.این امر به دلیل اثر ضد باکتریایی آنتی اکسیدان ها است که در رژیم غذایی گیاهی فراوان یافت می شود.غذاهای فرآوری شده نسبت به غذاهای تازه آنتی اکسیدان و مواد مغذی کمتری دارند.همچنین این غذاها سطح رادیکال های آزاد که مواد سمی هستند که می توانند منجر به التهاب و آسیب سلول ها شوند را افزایش خواهند داد.یک رژیم غذایی سالم و متعادل متشکل از مواد تازه و گیاهی می تواند به بهبود سریع و جلوگیری از بروز یک دوره عفونت دیگر کمک کند.
6. آب زغال اخته و مکمل ها
7. داروهای مسکن و عفونت مجاری ادراری
داروهای بدون نسخه مانند استامینوفن (پاراستامول) می توانند باعث تسکین درد شوند.عفونت مجاری ادراری گاهی می تواند بر کلیه ها تأثیر بگذارد و در صورت بروز چنین اتفاقی فرد نباید داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مصرف کند چراکه این کار منجر به آسیب بیشتر خواهد شد.بهتر است قبل از مصرف داروهای کاهش فشارخون با یک پزشک متخصص صحبت کنید.
8. ویتامین C و عفونت مجاری ادراری
برخی افراد برای پیشگیری یا درمان عفونت ادراری از ویتامین C استفاده می کنند. ویتامین C از سیستم ایمنی بدن پشتیبانی می کند اما تحقیقات در این زمینه محدود است و اثربخشی این مورد مشخص نیست.برای کسانی که می خواهند ویتامین C را امتحان کنند بهترین راه مصرف آن از طریق منابع غذایی مانند موارد زیر است:
- فلفل قرمز و سبز
- کیوی
- کلم بروکلی
- طالبی
جلوگیری از عفونت های مثانه در آینده
تغییرات شیوه زندگی زیر ممکن است به کاهش بروز عفونت های مثانه کمک کند:
- روزانه شش تا هشت لیوان آب بنوشید.
- به محض احساس نیاز ادرار کنید.
- به جای حمام دوش بگیرید.
- لباس زیر نخی بپوشید.
- لباس زیر خود را روزانه عوض کنید.
- قبل و بعد از فعالیت جنسی ادرار کنید.
- از استفاده از دیافراگم یا اسپرم کش خودداری کنید و به روش جایگزین پیشگیری از بارداری تغییر دهید.
- مردان: از کاندوم های روان کننده غیر اسپرم کش استفاده کنید.
- زنان: بعد از ادرار کردن، از جلو به عقب پاک کنید.
- زنان: از دوش یا اسپری واژن استفاده نکنید.
در صورت مشاهده عفونت های مکرر مثانه، پزشک ممکن است درمان پیشگیرانه را توصیه کند. این می تواند شامل مصرف آنتی بیوتیک در دوز های روزانه کوچک برای جلوگیری یا کنترل عفونت های مثانه در آینده باشد.
رژیم غذایی، همراه با اسیدیته شدن ادرار، همچنین می تواند بر نحوه رویارویی افراد بر این عفونت ها تأثیر بگذارد. محققان دانشکده پزشکی دانشگاه واشنگتن در سنت لوئیس دریافتند کسانی که دستگاه گوارش آن ها مواد خاصی به نام آروماتیک تولید می کرد، فعالیت باکتریایی کمتری در ادرار خود داشتند.
به نظر می رسد تولید این مواد به انواع باکتری های سالم افراد در دستگاه گوارش مربوط می شود. همچنین، ادراری که اسید کمی داشت باکتری کمتری داشت، بنابراین دارو هایی که می توانند ادرار را کمتر اسیدی کنند ممکن است در جلوگیری از این عفونت ها نقش داشته باشند.