دستگاه فانکشنال نام دستگاهی است که در ارتودنسی فانکشنال دندان استفاده می شود. دستگاه فانکشنال انواع مختلفی داشته و بیشتر برای رفع ناهنجاری کلاس 2 استفاده می شود. در این ناهنجاری فک بالا و پایین هماهنگ نیستند؛ یعنی یا فک بالا جلوست، یا فک پایین عقب است، و یا ترکیبی از این دو حالت وجود دارد. در این مطلب دستگاه فانکشنال و انواع آن را معرفی می کنیم، و در ادامه توضیح می دهیم که ارتودنسی فانکشنال چیست و قیمت دستگاه فانکشنال چگونه است.
انواع دستگاه فانکشنال ارتودنسی
دستگاه های فانکشنال ارتودنسی در دو نوع کلی ثابت و متحرک موجود می باشند. استفاده از هرکدام از دو نوع گفته شده، به وضعیت بیمار و تشخیص متخصص ارتودنسی وی بستگی دارد. دستگاه های ارتودنسی ثابت شامل اجزایی هستند که روی قوس های دهانی ثابتی می گردند. اما دستگاه های متحرک ساختاری پلاستیکی داشته و توسط خود بیمار در دهان نصب شده و یا برداشته می شوند. دستگاه های فانکشنال متحرک موارد مصرف بیشتری دارند. در ادامه به بررسی انواع دستگاه فانکشنال ارتودنسی می پردازیم:
- مارا: مارا وسیله ای ارتوپدی با هدف جلو آوردن فک در افرادی میباشد، که دندان های جلوی فک بالایی آن ها، خیلی جلوتر از دندان های جلویی فک پائینشان است.
- توئین بلاک: توئین بلاک وسیله ای است که نخستین بار توسط ویلیام کلارک معرفی شد و جیمز وات آن را توسعه داد. این وسیله برای مساعدت در بهبود روند رشد فک پائین و تصحیح مشکل اورجت دندان های بیمار مبتلا به این ناهنجاری، استفاده می شود.
- هربست: این نوع دستگاه فانکشنال ارتودنسی، ثابت بوده و با هدف درمان اوربایت شدید که مانع رشد فک پائین فرد شده است، مورد استفاده قرار می گیرد.
- بایونیتور: بایونیتور دستگاه متحرکی می باشد که با هدف تصحیح و اصلاح اوربایت طراحی شده است. این دستگاه موجب افزایش رشد فک پائین فرد شده و بدین ترتیب مشکل اوربایت او را خاتمه می دهد.
- فرانکل: فرانکل نیز از جمله ابزار ارتودنسی متحرک در زمینه درمان ناهنجاری های فک میباشد. این دستگاه زمینه محدودیت نیروهای عضلانی نامناسب را فراهم می کند. این دستگاه با تحریک رشد فک پائین، موجب ایجاد فضای خالی و توسعه قوس برای رشد دندان های دائمی می شود. نحوه کار دستگاه فرانکل، با دستگاه های فانکشنال نظیر بایوناتور و اکتیویتور متفاوت می باشد.
فرانکل انوع مختلفی دارد که در زیر به آن ها اشاره مختصری شده است:
- فرانکل یک : این دستگاه به منظور درمان مال اکلوژن کلاس یک و کلاس دو مورد استفاده قرار می گیرد.
- فرانکل دو : این دستگاه در درمان درجه اول مال اکلوژن کلاس دو، گروه یک و دو مورد استفاده قرار می گیرد.
- فرانکل سه : این دستگاه در درمان مال اکلوژن کلاس سه کاربرد دارد.
- فرانکل چهار : این وسیله برای درمان بیمارانی که از ناهنجاری اپن بایت رنج میبرند، استفاده می شود.
- فرانکل پنج : این دستگاه با هدگیر در بیمارانی که با مشکلات زاویه فک بالا یا پائین درگیر هستند، استفاده می گردد.
- اکتیویتور
دستگاه فانکشنال ارتودنسی چیست؟
اکتیویتور دستگاهی است که زمینه هماهنگی بین فک بالا و فک پائین را در افراد مبتلا به رتروگناتیک فراهم می سازد. این دستگاه در انواع مختلفی نظیر اکتیویتورهای H، اکتیویتورهای V، اکتیویتور کینتور و … موجود می باشد.
هدف از ارتودنسی فانکشنال چیست؟
همانطور که گفته شد ارتودنسی فانکشنال علاوه بر مرتب سازی دندان ها به دنبال دستیابی به موارد بیشتری است. جدا از کمک به رشد ساختارو اسکلتی دندان و دهان، ارتودنسی فانکشنال سعی بر ایجاد وضعیت مناسب تری برای استراحت دهان نیزدارد. در این حالت دهان، راه مناسب نفس کشیدن به ویژه نفس های کم عمق بینی را فراهم می کند.انبساط کام که باعث افزایش اندازه فک و راه های تنفس هوایی می شود با استفاده از ابزار دهان و ارتودنسی معمولی اتفاق می افتد و بدین ترتیب فضای کافی برای دندان ها ایجاد می شود. برای کودکان، ارتودنسی فانکشنال باعث رشد مناسب (رو به جلو) صورت می شود. این امر لزوم کشیدن دندان های دائمی برای درمان را به حداقل می رساند. ارتودنسی فانکشنال علاوه برمرتب سازی دندان ها موجب افزایش توانایی کودکان برای رسیدن به پتانسیل ژنتیکی کامل آنها می شود و همچنین به اصلاح اختلالات تنفسی در خواب کمک می کند. با بزرگ تر شدن کام، مجرای بینی و سینوس بازتر می شود و به بیماران این امکان را می دهد که راحت تر از طریق بینی خود تنفس کنند، چراکه رشد و تکامل مغز و بدن به اکسیژن رسانی در بدن بستگی دارد و بزرگ تر شدن کام باعث این امر می شود.
