دوران بارداری یکی از پرچالش ترین دوران زندگی خانم ها را تشکیل می دهد. زیرا در دوران بارداری دچار انواع ناراحتی ها و مشکلات خواهید شد که برخی از آنها به سرعت بهبود پیدا کرده و بهبود برخی دیگر نیز مدت بیشتری طول خواهد کشید. برخی از مشکلات شایع دوران بارداری در هفته های اول رخ می دهند. در حالی که برخی دیگر در حوالی زایمان دیده می شوند. مشکلات دیگر نیز ممکن است پس از به وجود آمدن سریعا از بین رفته و پس از مدتی مجددا عود کنند.بارداری هر زن منحصر به فرد است. بنابراین ممکن است همه تغییرات عنوان شده در این مقاله را تجربه نکنید. اما مسئله اینجاست که اگر متوجه تغییر ناخوشایندی شده اید، بهتر است آن را با پزشک متخصص زنان و زایمان در میان بگذارید.
دلایل ضعف حرکتی در بارداری
در دوران حاملگی به دلیل کم خونی ضعف در بدن بیشتر می شود که بیشتر به خاطر کم بودن اسید فولیک و آهن است که باعث بی حالی در بارداری خواهد شد اغلب زنان در اوایل دوران حاملگی خود از احساس خستگی و ضعف رنج می برند. می توان گفت که در زمان بارداری به خاطر فشار دو برابر بر روی بدن این حالت رخ می دهد که امکان دارد خانم هایی که شب تا دیر وقت بیدار می ماندن نتوانند بیشتر از ساعت هشت شب بیدار باشند و این به خاطر وجود تغییرات شیمیایی است که در بدن روی می دهد. همین طور بد خوابی در شب برای خانم های باردار می تواند این باشد که برای ادرار کردن شب ها بیشتر بیدار شوند و حالت تهوع و استفراغ داشته باشند.
در برخی از خانم های باردار دیده شده که به علت وجود افسردگی و مضطربی نمی تواند خوب بخوابد و در نهایت نمی تواند فعالیت روزمره خود را انجام دهد. پس با بهتر خوابیدن در شب یا در طول روز چرت زدن و دراز کشیدن و اگر سرکار هستید سرتان را روی میز استراحت دهید و یا در نمازخانه دراز بکشید. برنامه روزانتان را تنظیم کنید و سعی نمایید در هفته یک روز مرخصی استحقاقی یا استعلاجی در صورت خوب نبودن حالتان بگیرید. تغذیه مفید و سالم به همراه مصرف تنقلات و استفاده از رژیم سالم مثل میوه، سبزی، لبنیات، گوشت، نان سبوس دار و آب فراوان داشته باشید و روزانه ورزش مناسب پیاده روی و یوگا انجام دهید. از دیگر علائم ضعف حرکتی در بارداری می توان به چند مورد زیر اشاره کرد که به این شرح است:
فشار خون کم از دلیل بی حالی و خستگی
زمانی که مادر باردار می شود دارای فشار خون است و که علت این فشار خون به خاطر این است که بدن نمی تواند سرعت فشار خون خود را تنظیم نماید و به همین خاطر با کمبود فشار خون مواجه می شود. وقتی که از ۳ ماه اول بارداری خارج می شوید و میزان فشار خون تان به پایین ترین حد می رسد و این در صورتی است که در بقیه زمان بارداری فشار افزایش پیدا می کند ولی هنوز مقدارش کم است. هنگامی که شما دراز می کشید و سریع از جای خودتان بلند می شوید سرپا در آن جا ممکن است به ضعف حرکتی در بارداری دچار شوید که احتمال سرگیجه و بی حالی وجود دارد و آن هم به علت فشار خون نمی تواند سرعت در تغییر وضعیت خود را متناسب کند. اگر این کمی فشار خون در بارداری طبیعی بود از علل احساس ضعف و خستگی محسوب می شود. با توجه به این که بعد بارداری فشار خون زیاد خواهد شد پس با نتیجه این که هورمون های بارداری برای سرد و خنک نگه داشتن بدن موجب باز شدن رگ های خونی می گردد که پس باز شدن رگ های خونی به کاهش فشار خون می رسد.
زیاد شدن هورمون استروژن از علل ضعف حاملگی
با هر میزان تپش قلب جنین که در بدن مادر رشد می کند از توانایی و انرژی شما کم خواهد کرد که از علت ضعف حرکتی در بارداری می توان به خستگی شدید و کم شدن فشار خون و هموگلوبین و میزان زیاد هورمون استروژن اشاره کرد که در این دوران به وجود می آید.با افزایش مقدار هورمون استروژن زمان حاملگی در خواب شما اختلال به وجود می آورد که آرزوی یک خواب راحت و عمیق را به دلتان خواهد گذاشت. چون استروژن مثل محرک عمل می کند و حساس است در بارداری خواب را بی نظم خواهد کرد.
وجود کم شدن گلبول های قرمز در بارداری
هموگلوبین یا همان گلبول قرمز رنگدانه هایی می باشد که دارای عنصر آهن است و علت رنگ خون ما به خاطر مخلوط آن با اکسیژن می باشد که قرمز رنگ است. با توجه به وظیفه مهم هموگلوبین می توان گفت که با ترکیب اکسیژن می تواند عمل اکسیژن رسانی را در سلول های بدن قرار دهد. در حاملگی مقدار این گلبول ها کم می شود تا بتواند خون را رقیق تر کند و با آسانی بیشتری خون را در اختیار جفت جریان دهد. جنین داخل رحم از نوعی هموگلوبین استفاده می کند که مادر اکسیژن را به او می رساند و با کم شدن مقدارش مادر دچار ضعف حرکتی در بارداری خواهد شد که در کل با رساندن اکسیژن به بدن بیشتر کار می کند تا منابع را هر چه سریع تر به جنین برساند و این احساس خستگی زیادی خواهد داشت.
از دیگر علت های ضعف حرکتی در بارداری
وقتی در حاملگی به بیماری دچار می شوید چون بدن ضعیف تر است امکان این که در برابر یک سرماخوردگی ساده آسیب پذیر تر باشد. سیستم ایمنی پایین در زمانی که به بهبودی می رسید امکان دارد دوباره مریض شوید که خستگی و ضعف را به همراه دارد. همچنین می تواند به خاطر مسائل کاری یا خانوادگی باشد نتواند استراحت کند که با وجود تنش در محیط و تاثیر فیزیولوژیکی آن بر روی بدن موجب بی حالی بیشتر خواهد شد. از نظر دیگر می توان به جامعه اشاره داشت که چون افراد با فرد باردار همدردی نمی کنند ممکن است به او فشار بیاید و تا آخرین روز های بارداری خود به فعالیت های سابق خود بپردازد که اگر شاغل هم باشد بیشتر موجب بی حالی و تهوع و درد عضلانی خواهد شد.
مقابله با ضعف حرکتی در حین بارداری
- استراحت: هنگامی که احساس خستگی دارید، استراحت بیشتری داشته باشید. برای این کار شب ها زودتر به رختخواب بروید یا روزها در صورت امکان، چرت نیمروز داشته باشید. اجتناب از نوشیدن مایعات چند ساعت قبل از خواب نیز یک راه خوب برای کاهش تعداد دفعاتی است که باید به دستشویی بروید؛
- برنامه ریزی: در صورتی که تعهدات یا فعالیت های فعلی شما بیش از حد توانتان است، ممکن است مجبور باشید برنامه کاری خود را به طور موقت کمتر کنید یا آن را تغییر دهید. برای این کار در صورت امکان، ساعت کاری تان را کاهش دهید، یا از دوستان و خانواده بخواهید که به شما در انجام کارهای خانه کمک کنند.
- داشتن یک رژیم غذایی متعادل: خوردن وعده های غذایی مغذی به شما برای حفظ سطوح انرژی تان در مدت طولانی کمک خواهد کرد. وعده های غذایی تان را به شش وعده تقسیم کنید. اطمینان حاصل کنید که آهن، پروتئین و کالری به اندازه کافی دریافت می کنید. اگر مواد مغذی مناسب دریافت نکنید، خستگی می تواند تشدید شود. همچنین، بایستی اطمینان حاصل کنید که در حین بارداری مایعات کافی مصرف می کنید، به خصوص اگر هوا گرم باشد.
- ورزش: اگرچه ممکن است احساس کنید که انرژی لازم برای ورزش کردن را ندارید، اما فعالیت در حد متوسط مانند پیاده روی 30 دقیقه ای (در صورت مجوز پزشک) باعث خواهد شد که احساس انرژی بیشتری داشته باشید. ورزش در دوران بارداری سودمند است مگر اینکه پزشک تان شما را از انجام آن منع کند.
درمان ضعف حرکتی در بارداری با طب سنتی
خوشبختانه متخصصان طب سنتی نیز راهکارهای خوبی برای رفع خستگی در بارداری دارند. آن ها نیز بر استراحت کافی، داشتن یک تغذیه سالم و فعالیت بدنی کافی تاکید دارند. علاوه بر این بهتر است:
- روزانه شربت های مقوی مانند شربت عسل و آبلیمو، شربت خاکشیر و شربت سکنجبین مصرف شود.
- مصرف مواد غذایی حاوی فیبر مانند غلات سبوس دار، نان قهوه ای و برنج قهوه ای برای مبارزه با یبوست در بارداری افزایش پیدا کند.
- مصرف عرقیجات مانند عرق یونجه، عرق بیدمشک، عرق گل محمدی و گلاب به افزایش انرژی بدن کمک می کند.
- ماساژ بدن با روغن های اساسی مانند روغن نارگیل، کنجد و زیتون موثر است.
- از طب سوزنی استفاده شود.
چه زمان به پزشک مراجعه کنیم؟
اگرچه احساس خستگی در دوران بارداری کاملا طبیعی است، اما علت افزایش ناگهانی آن باید توسط پزشک بررسی شود. اگر علاوه بر خستگی با علائم زیر نیز مواجه شده اید، حتما با پزشک خود مشورت کنید:
- سرگیجه
- تپش قلب
- تکرر ادرار
- درد در قسمت بالای شکم
- سردردهای شدید در بارداری
- تنگی نفس
- تورم پا یا دست
- کاهش بینایی
دلایل تلخ شدن دهان در بارداری و روش های درمان
