سراسر هندوستان پر از معابد زیبا و با شکوه است. یکی از بزرگترین معابد فعال هندوها، که معماری زیبا و خاصی دارد معبد هارماندیر صاحب، هند است. این معبد به علت رنگ بنا و مصالح بکار رفته آن به معبد طلایی هم مشهور است. معبد هارماندیر روزانه بیش از 100 هزار بازدید کننده از هند و سراسر دنیا دارد. این معبد طلایی رنگ که معماری ویژه ای دارد و ترکیبی از سبک هندو و اسلامی را باهم تلفیق کرده است، معبد هارماندیر یکی از مقدس ترین زیارتگاه های هندوها هم محسوب می شود. در این مقاله از ساعد نیوز معبد هارماندیر صاحب، معبد طلای هندی ها را معرفی خواهیم کرد، با ما در ادامه همراه باشید.
معبد هارماندیر صاحب عبادتگاهی است که به عنوان مقدس ترین عبادتگاه هندی شناخته شده و می شود توجه بسیاری از افراد را به خود معطوف می کند. این معبد، عبادتگاه اصلی مریدان مذهب سیک می باشد که در قرن 16 میلادی توسط استاد راماس جی ساخته شده است. در آن زمان این معبد از شگفتی های معماری سرشار بود اما هنوز رنگ آن، طلایی نشده بود. گل کاری هایی که بر سطوح این معبد نقش بسته اند در کنار تراش هایی از حیوانات مختلف، معماری معبد را شگفت انگیز کرده است. با این که معبد طلایی کمتر شناخته شده است اما شاید بتوان معبد هارماندیر صاحب را همچون تاج محل سرشار از شگفتی و جذابیت دانست.
معبد هارماندیر صاحب هند که به دور یک دریاچه پر از آب قرار دارد در طراحی های داخلی دارای طرح های مینیاتوری و اسلیمی بسیاری است که نظیر آن ها در هیچ کجای دنیا نیست. این معبد زیبا، چهار در ورودی دارد. مردم هند، در صف های مرتب، از این چهار در وارد معبد طلایی می شوند و در آب های معبد برای گرفتن شفا، حمام می کنند. نکته جالب در مورد معبد هار ماندیر صاحب این است که بدانید این معبد که معماری خاص سیک را داراست در سطحی پایین تر از سطح زمین بنا شده است تا به این وسیله به انسان ها درس فروتنی و برابری بشر را داده باشد.
رنگ این معبد طلایی رنگ است و در کنار ساختمان سفیدی که در پشت آن قرار گرفته، خودنمایی می کند. هارماندیر صاحب بارها مورد حمله و تخریب اقوام مختلف قرار گرفته است که در این میان، بیشترین حمله کنندگان، افغان ها بوده اند. تا این که "مهاراج رنجیت" پس از تاسیس امپراطوری سیک، این معبد را با سنگ مرمر و مس در سال 1809 بازسازی کرد. 20 سال بعد نیز، برای مرمت دوباره آن، رویه معبد را با طلا پوشش داد. در ساختار معبد هارماندیر صاحب بیش از 570 کیلوگرم طلا به کار رفته است از این رو این معبد به معبد طلایی هم شهرت دارد. گفتنی است که بیشتر طلاهایی که در ساخت معبد به کار رفته است، توسط مردم به معبد اهدا شده است.
این معبد تنها معبدی است که در تاریخ پانصد ساله خود، همچنان استوار باقی مانده است. و یکی از مهم ترین و مقدس ترین عبادتگاه ها برای سیک ها نه تنها هند که در میان تمامی سیک های دنیا شمرده می شود. دلیل این اهمیت و مقدس بودن را می توان چند مورد دانست: 1- این عبادتگاه محل ابدی گوروی سیک ها می باشد 2- کتاب گورو گرانت صاحب (کتاب مقدس مذهب سیک و گوروی یازدهم) در این معبد حفظ و مراقبت می گردد 3- سبک معماری آن تلفیقی از هندو و اسلام است 4- از جمله مکان های دیدنی است که ندا دهنده مساوات و برابری می باشد.
یک آشپزخانه ساده در معبد هارماندیر صاحب وجود دارد که روزانه بیش از 100 هزار وعده غذایی ساده و بدون گوشت را برای زائرین آماده می کند. در آیین هندوها، بهتر است غذاهای گیاهی خورده شود. از این رو هندوها کمتر گوشت می خورند و بیشتر غذاهایشان، گیاهی است. به همین دلیل در این معبد غذاهای گیاهی به عنوان نذری داده می شود. این آیین (لانگار) با منظور ایجاد مساوات در قرن 16 میلادی در هندوستان با پایه گذاری شدن آیین سیک به وجود آمد که همگی مردم با هر شان اجتماعی، مذهب، رنگ، جنسیت و …. بر روی زمین نشسته و غذای خود را می خورند.
با ساخت هارمندیر، امریتسار نیز به جایگاه مقدس بسیار خوبی رسید .56 محل ستایش و مقدس بسیار گسترده و گسترش یافته برای عبادت در دسترس افراد قرار گرفت. سیک های محلی هم روزانه از معبد بازدید می کردند و سیک های مناطق مجاور نیز به طور مرتب و دو بار در سال در مناسبت های دیوالی و بایساکی شرکت می کردند. پیشرفت چشمگیر بعدی هارماندیر صاحب با تألیف کتاب مقدس سیک ها بود. گورو ارژن نیز اولین کتاب مقدس را در این معبد تالیف کرد. وی می گوید مکانها و معابد با شکوه را دیده اند بنایی مانند معبد هارمندیر صاحب را ندیده اند و می گوید هر کس در مخزن این معبد غسل کند، از گناهان خود خلاص می شود.
Harimandir توسط مهاجمان افغانستانی در سال های 1757 ،1762 و 1764 سه بار تخریب شد و سرانجام در دوره Sikh Misls مجددا بازسازی شد. پس از فتح سیریندگان در 14 ژانویه 1764، خلسا (سیک مشترک المنافع) مبالغی را برای به پایان رساندن بنای معبد جمع کرد. این مبلغ به بانکداران معروف امریتسار، Mohan Mal ،Bhag Mal Lamba ،Shayam Bhabra و Kalyana Pasi واریز شده است. باه دس رج خاتری از دهستان سور سین ولسوالی آمریتسار که به صداقت مشهور است، مسئولیت امور مالی این پروژه را بر عهده گرفت تا بنای معبد و مخزن بنا را بر اساس p1an به پایان برساند. در ساخت بنای هارماندیر با حمله افغانستان در دسامبر 1764، کار ساختمان معبد به اتمام نرسید. سیک ها پس از عزیمت احمد شاه در امریتسار جمع شدند و دست به بازسازی Harimandir زدند. کار ساختمان معبد طبق آنچه قبلاً برنامه ریزی شده بود و زیر نظر دس رج انجام شد.
بخش اعظم بنای فعلی Harimandir در قرن نوزدهم ساخته و تزئین شده است. معماری معبد طلایی نشان دهنده بالاترین دستاورد سیک ها در هنر و معماری است. هنرهای متفقین، تزئینات و نقاشی های دیواری در داخل معبد نمایش مهارت های هنری هنرمندان هندی در قرن نوزدهم را نشان می دهد. هیچ بنایی در جهان نمی تواند با معبد طلایی که در آن طبیعت و هنر با هماهنگی و شگفتی با یکدیگر ترکیب شده اند، منطبق شود. معبد هارمندیر صاحب هندوستان نه تنها مکانی برای عبادت بلکه مرکز تجمع اجتماع سیک هاست. این میراث مردم سیک است که در تاریخ پانصد ساله خود استوار مانده است. معبد طلایی بسیاری از وقایع عاشقانه و حوادث غم انگیز بیشمار را با خود همراه دارد که تأثیر عمیقی بر تاریخ، اندیشه، ادبیات و عاشقانه های مردم سیک داشته است و آن را به گردشگران تور هند منتقل می کند. در کتاب سری گورو گرانت صاحب یکی از سخنان مقدس گورو ارجان دی که یک سخن ابدی نیز به شمار می رود و خطاب به سیک هاست، (من همه جاها را دیده ام، مانند شما هیچ کس دیگری نیست) می باشد.
این معبد تنها معبدی است که در تاریخ پانصد ساله خود، همچنان استوار باقی مانده است. هارماندیر صاحب، بزرگترین مرکز اجتماع سیک ها است که تاکنون فعال باقی مانده است. مردم از سراسر کشور هند، به این معبد می آیند تا در ازای نذورات خود، دعایشان اجابت شود. این معبد میلیون ها مهمان با داستان های مختلف را پذیرا بوده است و وقایع شگفت انگیزی را پشت سر گذاشته است.
هندوستان، سرزمینی سراسر زیبایی است. کشوری که با وجود سازه های باشکوه شناخته شده و زیبایی های زیادی دارد. شگفت انگیزترین این سازه ها می باشد. مصالح به کار رفته در این بنا مرغوب و لوکس هستند. این بنا به مبعد طلایی هند نیز شهرت دارد. این بنا یکی از مهم ترین شاهکارهای معماری در هند بوده و معبدی که بازدیدکنندگان زیادی از نقاط مختلف دنیا دارد. ترکیب معماری اسلامی و هندو در این سازه بسیار چشم نوازی می کند. این بنا یکی از مقدس ترین زیارتگاه های هندی است. این بنا از مکان های دیدنی هندوستان می باشد.
