مجموعه کاسکاد، راهپله باشکوه و عظیمی است که در کشور ارمنستان واقع شده است و مرکز شهر ایروان را به پارک هافتناک و خیابان مانیومنت پیوند میدهد. درون این مجموعه سیستم پلهبرقی متناسب با ارتفاع بنا تعبیه شده و گزینه مناسبی برای آن دسته از گردشگرانی است که به صعود از پلهها علاقهای ندارند، این کار را بسیار خستهکننده میدانند یا فاقد توانایی لازم برای راهپیمایی هستند. در حال حاضر در فضای داخلی این بنای بسیار بزرگ که نزد ایرانیان به بنای هزار پله شهرت دارد، موزه هنری کافسجیان دایر است. برای آشنایی اجمالی با تاریخچه ساخت این بنا و شناخت آثار هنری درون مجموعه با ساعد نیوز همراه شوید.
کاسکاد یا هزار پله ارمنستان، راه پله باشکوه و عظیمی است که در کشور ارمنستان واقع شدهاست و مرکز شهر ایروان را به پارک هافتناک (Haghtanak) و خیابان مانیومنت (Monument) پیوند میدهد. درون این مجموعه سیستم پلهبرقی متناسب با ارتفاع بنا تعبیه شده و گزینه مناسبی برای آن دسته از گردشگرانی است که به بالا رفتن از پلهها علاقهای ندارند، این کار را بسیار خستهکننده میدانند یا فاقد توانایی لازم برای راهپیمایی هستند. در حال حاضر در فضای داخلی این بنای بسیار بزرگ که نزد ایرانیان به بنای هزار پله شهرت دارد، موزه هنری کافسجیان (Cafesjian) دایر است.
چشمانداز فوقالعاده زیبایی که از فراز این بنا به روی شهر ایروان باز میشود، دلیل بارزی برای حضور خیل کثیر گردشگران در هر روز و در تمام فصول سال است. بنای هزار پله همیشه و حتی در ایام سرد زمستان شاهد حضور مسافران و گردشگران مشتاق از سراسر جهان است. اگرچه در فصل زمستان آمار حضور بازدیدکنندگان هرگز با ایام تابستان برابری نمیکند، اما بههرحال این بنا یکی از جاذبههای گردشگری نادر در جهان انگاشته میشود که حتی در هوای سرد هم گردشگران تور ارمنستان برای بازدید و تفریح سراغ آن میآیند. این بنای باشکوه همیشه قشرها مختلف مردم را با هرگونه شرایط روحی به خود جذب میکند. گروهی از مردم اینجا را مکان مناسبی برای یک استراحت کامل میدانند و گروهی دیگر برای آرامش یافتن سراغ آن میآیند.
بنای هزار پله بهرغم حضور جمعیت زیاد بازدیدکنندگان، برای افراد سالمند مکانی آرام و دلنشین محسوب میشود. بسیاری از جوانان عاشق اینجا را بهعنوان مکانی برای بریدن از حصار تنهایی و تجسم یک زندگی نو و مشترک انتخاب میکنند. حتی افراد دلشکسته هم برای فراموش کردن گذشته و ترسیم افقی تازه در زندگیشان این مجموعه را انتخاب میکنند.

در دوران استعمار ارمنستان توسط حکومت شوری و حدود دهه 1970 میلادی طرحی مطرح شد که توسط آن مرکز شهر ایروان به خیابون مانیومنت و پارک هافتناک متصل می شد. مطرح کننده طرح الکساندر تامانیان Alexander Tamanyan (1878-1936) بود. هدف اصلی وی اتصال قسمت مسکونی به مرکز شهر بود. او نتوانست ایده اش را اجرایی کند و به مرور زمان طرح به فراموشی سپرده شد.
در اواخر دهه 1970 میلادی جیم توروسیان Jim Torosyan معمار شهر شد و این ایده قدیمی نظرش را جلب کرد. او تصمیم گرفت چنین طرحی را اجرا کند. جیم توروسیان طرح تامانیان را الگوی خود قرار داد و نظراتی را که خود فکر می کرد موجب بهبود یافتن طرح می شود در آن اعمال کرد. او تصمیم گرفت با ساخت پلکانی عظیم و طولانی بخش مسکونی شهر ایروان را با مرکز شهر پیوند دهد پس از پیاده سازی طرح علاوه به اتصال بخش شمال و مرکزی شهر، دسترسی مردم به مرکز آن نیز آسان می شد.
در طراحی او تصمیم گرفت برای کسانی که طرفدار صعود از پله های بسیار نیستند، اینکار برایشان بی معنی است و یا از لحاظ جسمی توانیی انجام آن را ندارند، در کنار پلکان اصلی پله برقی نیز قرار دهد. برای زیباتر سازی سطح شهر و بنایی که می خواست بسازد باغ و فضای سبزی زیبا در طرح خود گنجاند. می خواست محوطه و نمای سازه به نحوی باشد که بیننده در نگاه آن به تاریخ و فرهنگ غنی ارمنستان پی ببرد.

مجموعه کاسکاد 572 پله دارد و پهنای بنا 50 متر است. ارتفاع مجموعه از پایینترین بخش تا بلندترین قسمت آن برابر با 302 متر است. همچنین ارتفاع مجموعه از پایینترین بخش تا بلندترین قسمت بالکن آن به 450 متر میرسد. مساحت قسمت نیمهکاره مجموعه نیز حدودا 78 متر است.قرار بر این بوده است که موزهای با نمای سراسر شیشهای بر فراز مجموعه کاسکاد ساخته شود. کار احداث این بنا آغاز شده؛ اما متاسفانه هنوز پایان نیافته است.
در فضای جلوی مجموعه کاسکاد محوطه سبز زیادی در مساحتهای کوچک دیده میشود و گلهای رنگانگی در باغچههای زیبای این قسمت بهشکل هنرمندانه پرورش یافتهاند. در اینجا همچنین تعداد زیادی مجسمه در طرح و اشکال مختلف وجود دارد که توجه گردشگران را جلب میکنند.این مجسمهها چه از نظر مالی و چه بهلحاظ هنری ارزشمند هستند و در میان آنها آثار برخی از مجسمهسازان صاحبنام دنیا مانند لین چادویک (مجسمهساز انگلیسی و یکی از چهرههای سرشناس هنر قرن بیستم)، بری فلاناگان (مجسمهساز اهل ولز)، استانیسلاو لیبنسکی و یاروسلاو بریختوا (زوج معروف اهل چک)، پل کاکس (مجسمهساز انگلیسی)، جیومه پلنسا (مجسمهساز و هنرمند کاتالان اسپانیایی) و فرناندو بوتیرو (هنرمند کلمبیایی) به چشم میخورد.
در این بخش چند مورد از بناها و مجسمههای معروفی را که از شهرت ویژهای برخوردار هستند، معرفی میکنیم:
اثر «پلکانها»، «دو بیننده» و «ژست نشستن» از لین چادویک؛
اثر «آکروباتبازها» و «خرگوش در حال پریدن از ناقوس» از بری فلاناگان؛
اثر «پنجره باز» از استانیسلاو لیبنسکی و یاروسلاو بریختوا؛
یک قایق کارتونی به نام «آهوی» از پل کاکس؛
اثر «گربه سیاه» درست در جلوی مجموعه و اثر «جنگجوی رومی» در بالای مجموعه از فرناندو بوتیرو.
این مجسمهها آثار زیبنده و ارزشمندی هستند که همگی در باغ تندیس کافسجیان در معرض نمایش قرار گرفتهاند.
کاسکاد ایروان در بهترین جای ایروان قرار دارد: این بدان معناست که گردشگران با بازدید از این مکان نه تنها از منظره شگفت انگیز و خیره کننده شهر زیبای ایروان و کوه های آرارات بهره مند خواهند شد، بلکه به بهترین رستوران ها، کافی شاپ ها، موزه های هنری، تالارهای موسیقی و دیگر اماکن فرهنگی و تفریحی و تاریخی شهر دیدنی ایروان در کوتاه ترین زمان ممکن دسترسی خواهند داشت.
بازدید از کاسکاد ایروان هیچ هزینه ای را برای شما در برنخواهد داشت. اما مدت زمان بازدید از این مکان به این امر بستگی دارد که در چه مدت می توانید 570 پله را طی کنید. اگر برای لذت بردن از فضای زیبا و دل انگیز پیرامون خود، در مسیر توقف کرده و خود را به میان وعده ای لذیذ دعوت کنید، ممکن است بازدید از این مکان و تماشای منظره ایروان دست کم دو ساعت از زمان شما را صرف کند.
اگر از شمال ایروان قصد دارید به کاسکاد حرکت کنید، کافی است وارد خیابان آزاتوتیان شده، مسیر خود را به سمت پارک پیروزی (ویکتوری) ادامه دهید. پس از گذر از پارک پیروزی، کاسکاد ایروان درست در جلوی شما نمایان خواهد شد. اما اگر در بخش جنوبی کاسکاد قرار دارید، ابتدا باید به خیابان آرشاکونیاتس بروید و این خیابان را تا انتها و تا کلیسای جامع سن گرگوری روشنگر ادامه دهید. از طریق مترو نیز به راحتی می توان به این مکان دسترسی داشت، کافی است ایستگاه زوراوار آندرانیک (Zoravar Andranik) را در نقشه متروی ایروان بیابید و بر خط مترویی که شما را به این ایستگاه هدایت می کند، سوار شوید
کاسکاد یا هزار پله ایروان یکی از نمادهای معماری شهری ایروان و بخشی از جاهای دیدنی ایروان پایتخت زیبای ارمنستان است. اگر اهل گشت و گذار در خارج از مرزهای کشورمان باشید، حتما کشور ارمنستان را به خوبی می شناسید؛ کشوری با قدمتی سه هزار ساله که با بهره گیری از جاذبه های تاریخی و فرهنگی خود توانسته به یکی از پرگردشگرترین کشورهای آسیا مبدل شود. بی تردید پایتخت زیبای ارمنستان در موفقیت های این کشور در زمینه صنعت گردشگری بیشترین نقش را ایفا کرده است: ایروان، مشهورترین شهر ارمنستان، شهری که معماری خاص و جاذبه های مختلف تاریخی و فرهنگی آن سبب شده که به نگین گرانبهای قفقاز مبدل شود، شهر باستانی که در جای جای خود، اسرار تاریخی ارزشمندی را برای عاشقان و کاشفان تاریخ محفوظ نگه داشته است تا داستان های جذاب و گوش نوازی از آبادی و ویرانی را در گوش آنان زمزمه کند.