بعضی واکنشهای هیجانی به هیچ تنظیم خاصی نیاز ندارد. اگر هیجان با شرایط متناسب باشد و کمک کند که حالتان بهتر شود، هیچ جای نگرانی نیست. اینکه وقتی بقیه می خندند ما هم قهقهه بزنیم یک واکنش متناسب با شرایط است که به حال خوب ما کمک می کند. از سوی دیگر، از کوره در رفتن پشت فرمان ممکن است به قول معروف دلتان را خنک کند، اما واکنش مناسب نیست. شما می توانید عصبانیت خود را به راههای دیگری تخلیه کنید و یا در عوض راهی پیدا کنید که آرامتان کند.
البته آرام کردن خود در حالت عصبانیت گفتنش بسیار راحتتر از عمل کردن به آن است. اگر هنگام عصبانیت کنترل هیجانات برایتان دشوار است و عادت دارید عصبانیت خود را جلوی بقیه با صدای بلند ابزار کنید (و یا هر چه از دهنتان درمی آید در ایمیل بزنید)، این افسارگسیختگی هیجانات می تواند برای شما به قیمت از دست دادن روابط، شغل یا حتی سلامتی تان تمام شود.
انواع هیجانات
-
خشم و ترس
-
عشق و محبت
-
تنفر
-
امید و نا امیدی
-
اضطراب
-
احساس حقارت
-
غرور
-
غم و اندوه
-
شادی
-
تعجب
-
شرم و پشیمانی
-
دلسوزی و…
چرا باید هیجانات خود را کنترل کنیم؟
در وافع هیجانات منفی مانند خشم یا افسردگی می تواند مشکلاتی را برای فرد یا اطرافیانش ایجاد کند.
تصور کنید فردی که بسیار خشمگین شده چنانچه موفق نشود این هیجان را کنترل کند، ممکن است هر لحظه دست به عملی بزند که باعث پشیمانی شود این است
فردی که دچار افسردگی شده ممکن است به خودکشی اقدام کند.
عدم مدیریت صحیح هیجانات علاوه بر آن که روابط اجتماعی افراد را تحت تاثیر قرار می دهد، می تواند سلامت جسمی و روانشناختی ایشان را نیز مختل ساخته و به شکل گیری رفتارهای نا به هنجار یا اختلال های روانشناختی در آن ها می انجامد.
برای مثال هیجان ترس که به نوبه خود نقش کار کردی برای بقای انسان دارد؛ در صورتی که به خوبی مدیریت نشود می تواند راه انداز بسیاری از بیماری های روان رنجوری به ویژه اختلال های اضطرابی باشد.
عواملی که منجر به ناتوانی در مدیریت هیجانات می شود عبارتند از:
- اختلالات سازگاری
- اختلال نقص توجه و بیش فعالی
- اختلال نافرمانی مقابله ای
- اختلالات طیف اوتیسم
روش های فوری برای مدیریت هیجانات :
- تنفس عمیق
- ترک موقعیت
- خواندن یک جمله
- تلقین برخی عبارات
راه های مدیریت هیجانات :
- سعی کنید هیجاناتتان را بشناسید
- به هیجانات خود اجازه ابراز بدهید
- گاهی احساسات خود را یادداشت کنید
- فنون کنترل هیجانات منفی را بیاموزید
- آشنایی با هیجانات مختلف، توانایی اسم گذاشتن روی هیجانات و تفکیک آنها از یکدیگر، بیان احساس و هیجان تجربه شده در هر موقعیت
- هیجانات خود را بلافاصله ابراز نکنیم (به ویژه هیجانات منفی)
- فضایی مناسب ایجاد کنیم تا بتوانیم گفتگو کنیم
- به خودتان زمان بدهید تا با کمی فکر و تأمل، واکنشی که خود ایده آل تان در موقعیت نشان میداد را پیدا کنید
- در حالت های هیجانی شدید بحث نکنیم و تصمیم مهمی نگیریم، چون منطق ما چندان فعال نیست
- گوش دادن به موسیقی مورد علاقه تان