فوسکارنت نوعی داروی ضد ویروس می باشد که برای درمان CMV Retinitis و هرپس سیپلمکس از آن استفاده می گردد. این داروی آنالوگ پیروفسفات است که به عنوان نوعی مهار کننده غیر رقابتی، بسیاری از RNA و DNA پلیمرازهای ویروسی و همینطور ترانس کریپتاز معکوس HIV عمل می نماید. داروی مد نظر بیمارستانی بوده و به همین دلیل نگهداری و تزریق آن در مراکز درمانی و تحت نظر پزشک انجام می گیرد. بر خلاف اغلب آنتی بیوتیک ها این داروهای ویروسی هدف خود را نابود نمی کنند بله باعث مهار رشد آن می شوند، داروهای ضد ویروسی در واقع بخشی از ضد میکروب ها محسوب می شوند.
نحوه مصرف فوسکارنت
- این دارو توسط یک متخصص مراقبت های بهداشتی در بیمارستان یا کلینیک به صورت وریدی تزریق می شود. اگر از این دارو در خانه استفاده می کنید، تمام دستورالعمل های آماده سازی و استفاده را از متخصص مراقبت های بهداشتی خود و بسته محصول یاد بگیرید. همچنین اگر در مورد استفاده صحیح آن سؤالی دارید، با پزشک خود یا پزشک داروخانه مشورت کنید.
- همچنین قبل از استفاده، محصول را از لحاظ وجود ذرات یا تغییر رنگ آن بررسی کنید، و در صورت مشاهده هر کدام از مشکلات مذکور از مصرف این محلول خودداری کنید. معمولاً با استفاده از پمپ انفوزیون مواد به آرامی طی یک تا دو ساعت تزریق می شود. زیرا تزریق سریع این دارو می تواند باعث بروز عوارض جانبی جدی شود. آن را با هیچ داروی دیگری مخلوط نگنید. دوز مصرفی در زمان شروع مصرف آن، بصورت روزانه دو تا سه دوز برای دو تا سه هفته اول درمان دریافت خواهید کرد. این دوره شروع "القاء" نامیده می شود. هنگامی که القاء کامل شد، معمولاً دوز مصرفی را بصورت یک بار در روز برای ادامه درمان تجویز می شود. دوز مصرفی بر اساس وزن، عملکرد کلیه، وضعیت پزشکی و پاسخ بدن به درمان تعیین می شود.
- برای جلوگیری از آسیب کلیه، نوشیدن مقدار زیادی مایعات در حین استفاده از این دارو بسیار مهم است. برای اطمینان از دریافت کافی مایعات ممکن است آن به صورت وریدی تزریق کنند.
- هنگامی که مقدار دارو در بدن در حد ثابتی باشد، داروهای ضد ویروسی بهترین عملکرد را می تواند داشته باشد. بنابراین، این دارو را در فواصل یکسان استفاده کنید.
- بسیار مهم است که ادامه استفاده از این دارو دقیقاً طبق دستور پزشک انجام شود. زیرا توقف زودهنگام درمان ممکن است منجر به درمان بی اثر شود.
- دوز مصرفی دارو را خودسرانه افزایش ندهید و این دارو را بیشتر از زمان تجویز شده مصرف نکنید. زیرا این کار نه تنها باعث افزایش بهبودی وضعیت نخواهد شد بلکه ممکن است خطر عوارض جانبی جدی را افزایش دهد.
- در صورت تماس با پوست، محل را با آب فراوان بشویید. در صورت بروز هر گونه حساسیت، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.
- یاد بگیرید که چگونه سوزن ها، لوازم پزشکی و هر داروی استفاده نشده ای را با خیال راحت ذخیره و دور بریزید. در این مورد با پزشک داروخانه مشورت کنید. همچنین هرگز از سوزن یا سرنگ استفاده شده برای دوم استفاده نکنید.
مقدار مصرف فوسکارنت
- CMV Retinitis: شروع درمان: 60 mg/kg/dose هر 8 ساعت به مدت 14 تا 21 روز یا 90 mg/kg/dose هر 12 ساعت به مدت 14 تا 21 روز. درمان نگهدارنده: 90 تا 120 میلی گرم / کیلوگرم / دوز، یک بار در روز؛ به جهت بروز سمیت کمتر ، با 90 میلی گرم /کیلوگرم / دوز یک بار در روز، دوز اغاز میشود و ممکن است در صورت تحمل دوز کمتر و یا به علت پیشرفت رتینیت دوز به 120 میلی گرم / کیلوگرم / دوز یک بار در روز افزایش یابد. مدت زمان درمان نگهدارنده از3 تا 6 ماه ،و تا زمانی که ضایعات غیرفعال باشند و تا زمانی که شمارش CD4 > 100 cells/mm3 به مدت 3 تا 6 ماه در پاسخ به درمان ضد ویروسی در بیماران مبتلا به HIV است، ادامه می یابد.
- عفونت هرپس سیمپلکس (مقاوم در برابر آسیکلوویر):40 میلی گرم / کیلوگرم / دوز هر 8 تا 12 ساعت به مدت 14 تا 21 روز
هشدارها در مورد مصرف فوسکارنت
- سمیت عمده دارو آسیب کلیوی است. خطر سمیت کلیوی را با هیدراتاسیون با نرمال سالین کاهش دهید.
- سطح سرمی کراتینین را جهت تنظیم دوز و بررسی بروزاختلال کلیوی، مانیتور کنید.
- تشنج ناشی از بروزتغییرات در مینرال های پلاسما و الکترولیت ها گزارش شده است. ممکن است مکمل های معدنی و الکترولیت مورد نیاز باشد.
- واکنشهای حساسیتی حاد شدید گزارش شده است. در صورت بروز چنین واکنش های حاد ، درمان را قطع کنید.
- همراه با طولانی شدن QT ، یک ناهنجاری ECG که با torsades de pointes همراه است ، گزارش شده است. در بیماران با سابقه طولانی شدن QT ، مصرف داروهای که باعث طولانی شدن فاصله QT میشوند، بیماران با اختلال الکترولیت یا بیمارانی که سایر عوامل خطر برای طولانی شدن QT را دارند، احتیاط کنید.
- فوسکارنت در دندانها و استخوان حیوانات جوان و در حال رشد انباشته میشود.
- ممکن است باعث کم خونی و گرانولوسیتوپنی شود