با فرا رسیدن فصل بهار، طبیعت، مملو از سبزیجات و میوه هایی می شود که هر کدام به شکلی دلبری می کنند. یکی از این سبزیجات بهاری که طرفداران زیادی را به دل طبیعت روانه می کند، ریواس است که به دلیل طعم ترش و شیرین خود ویارانه بسیاری از مادران باردار نیز محسوب می شود. اگر دوست دارید بدانید که خوردن ریواس در بارداری، مجاز است یا خیر و همچنین با عوارض و فواید ریواس در بارداری آشنا شوید، ما را در این مقاله همراهی کنید.
ریواس گیاهی است چندساله و ریزوم دار که ارتفاع آن گاها تا یک متر نیز میرسد. برگهای آن پهن و به حالت رزت میباشد که دارای دمبرگهای نسبتا طویلی هستند. گلهای این گیاه به صورت گل آذین خوشه مرکب در بالای ساقه گل دهندهاش یا ریزوم دیده میشوند. ریزوم پس از رشد، گوشتی و چوبی میشود که از جوانههای آن، ساقههای هوایی و برگهای پهن به وجود میآید. نوع دیگر ساقه در ریواس ساقههای هوایی است که به حدود 1 متر نیز میرسد. خوشرنگی (قرمز ارغوانی) ساقههای گیاه به جذابیت آن میافزاید.
برخی منابع ریواس را جز سبزیجات با طعم ترش و برخی در گروه میوهها دسته بندی کردهاند و به علت داشتن طعم ترش غالبا به صورت پخته و شیرین شده با شکر مصرف میشود. ریواس از قدیم به ویژه در کشورهای آسیایی بیشتر به عنوان گیاهی دارویی مصرف میشده است و ریشه خشک شده آن از داروهای چینی بوده است. اما امروزه علاوه بر استفاده دارویی و درمانی از خواص ریواس، از آن به شکلهای مختلف مربا، سوپ، خورش، تارت، کیک و … استفاده میشود. در ادامه این مطلب با خواص ،مضرات و فواید خوردن ریواس در بارداری بیشتر آشنا شوید.
ارزش تغذیهای ریواس بسیار بالا بوده، ریواس غنی از مواد مغذی است و در ضمن کالری بسیار پایینی دارد. ریواس غنی از فیبر و ویتامین c بوده، در آب آن، پروتئین، قند، کربوهیدرات، کلسیم، ویتامین های A و B، سدیم و پتاسیم وجود دارد و به دلیل همین ارزش غذایی بالا، خوردن ریواس در بارداری البته به مقدار متعادل به تامین نیاز غذایی در دوران بارداری برای مادر و جنین کمک میکند. در ضمن به خاطر داشته باشید که ریواس برای پخت تنها به جوش کوتاهی نیاز دارد و اگر این مدت اضافه شود، خراب شده و از ارزش غذایی آن به مقدار قابل توجهی کاسته میشود. به همین دلیل بهتر است برای استفاده از خواص ریواس در بارداری در پایان تهیه خورش، به آن اضافه شود.
یکی از زمانهایی که به هیچ وجه نباید دارویی گیاهی را بدون مشاوره با پزشک مصرف کرد، دوران بارداری است. یکی از اصول استفاده از خواص دارویی گیاهان برای بیماریهای مختلف این است که همه گیاهان دارویی کاملاً بیخطر نیستند و برای استفاده بیشتر و بهرهگیری از خواص دارویی آنها، باید ابتدا برخی از اطلاعات اساسی مانند خواص، ترکیب شیمیایی آن گیاه و عوارض جانبی مصرف آنها را بدانیم و بشناسیم.
به طور کلی اگرچه ترکیبات موثر داروهای گیاهی نسبت به داروهای شیمیایی رقیقتر و در نتیجه اثرات جانبی آنها کمتر است، اما همچنان باید در استفاده از داروهای گیاهی با احتیاط عمل کرد، به ویژه در دوران بارداری که سلامت جنین ممکن است در خطر قرار بگیرد و از آن مهمتر برخی از گیاهان باعث سقط جنین میشوند.
مصرف بیش از اندازه ریواس در بارداری و به طورکلی زیادهروی در مصرف آن، به دلیل دارا بودن مقادیر زیادی اکسالیک اسید که برابر با 460 میلی گرم در هر 100 گرم میباشد باعث جلوگیری از جذب کلسیم و منیزیم توسط بدن میشود و باعث پوکی استخوان میشود. مقدار مجاز مصرف اکسالیک اسید در روز 10 گرم برای بزرگسالان و 3 تا4 گرم برای کودکان میباشد؛ که این مقدار برابر است با چندین کیلوگرم ریواس، درنتیجه در صورت مصرف متعادل آن، ریسک ابتلا به پوکی استخوان به دلیل مصرف ریواس بسیار کم خواهد بود. همچنین مصرف بیش از حد مجاز اکسالیک اسید موجود در ریواس در بارداری، باعث آسیب رساندن به دستگاه گوارش و کلیهها نیز میشود. بنابراین مصرف و خوردن غذاهای حاوی ریواس در بارداری مضر نبوده ولی بایستی تعادل رعایت شود.
به علاوه، خوردن برگ ریواس در بارداری، یا در هر زمان دیگری، ایده بسیار بدی است، زیرا برگ های ریواس حاوی گلیکوزیدهای آنتراکینون هستند که به آن ها رنگ قرمز داده و می توانند باعث انقباض شدید روده شود. برگ های ریواس همچنین حاوی اسید اگزالیک نیز هستند که اگرچه دریافت آن به مقدار کم ایمن است، اما دریافت مقادیر بالای آن می تواند منجر به مسمومیت و بروز مشکلات تنفسی، سنگ کلیه، تشنج، درد معده، استفراغ و کما و حتی مرگ شود!
همه این ها ممکن است در دوران بارداری بسیار خطرناک بوده و علاوه بر سلامت مادر باردار، سلامت جنین درون رحم او را نیز تهدید کند و به همین دلیل خوردن برگ های ریواس در بارداری تحت هر شرایطی اکیدا ممنوع است.اما مقدار آن در برگ ریواس باعث استفراغ شدید می شود و در سطوح بسیار بالا می تواند کشنده باشد.
هنگام خرید، ساقه های جوان و ترد ریواس را انتخاب کنید.
برای آماده سازی آن نیز باید ریواس را پوست کنده، خرد کنید و بشویید.
بهتر است بیشتر از قسمت های ترد، نازک و روشن ریواس استفاده کنید زیرا قسمت های سبز و تیره تر آن کمی به تلخی می زنند.
قسمت های سفت تر آن هم بعد از پخت ریش ریش می شوند و سفت باقی می مانند.
لازم به ذکر است که ریواس برای پخت به یک جوش کوتاه احتیاج دارد و اگر مدت طولانی روی حرارت بماند، له می شود. به همین دلیل باید آن را در پایان پخت به غذا اضافه کرد.
همچنین به دلیل اگزالات پتاسیم موجود در آن، بهتر است در ظروف فلزی به خصوص مسی پخته نشود زیرا مس با غذاهای اسیدی واکنش های مضری ایجاد می کند.
توجه داشته باشید که ریواس را نباید بیشتر از یک تا سه روز در یخچال نگهداری کنید.
همانند هر ماده غذایی دیگر بایستی در مصرف ریواس نیز جانب اعتدال را رعایت کنید . همچنین در دوران بارداری نظر پزشک را در خصوص مواد غذایی که مصرف میکنید جویا شوید. تجربیات خود را از مصرف ریواس در بارداری، با ما به اشتراک بگذارید.