اول صبح روی ترازو می روید و اگر عددی که می بینید کمتر از قبل شده باشد، احتمالا احساس بهتری نسبت به خودتان خواهید داشت و اگر این عدد بالاتر رفته باشد، ممکن است روزتان را با حالی بد شروع کنید. وزن شما واقعا چه معنایی دارد و در روند کاهش وزن تان این عدد تا چه اندازه کارآیی دارد و فرق بین سایز و وزن چیست؟ اگر پاسخ این پرسش ها را بدانید، نگاه تان به ترازوی تان کاملا متفاوت خواهد بود.
تمرکزتان روی چربی سوزی است نه کاهش وزن
وقتی از کاهش وزن صحبت می کنیم، معمولا منظورمان لاغر شدن است. شما دوست دارید در اطراف باسن و ران ها و بازوها و شکم وزن کم کنید اما نکته ی عجیب در مورد لاغر شدن این است که همیشه هم معادل با کم کردن وزن نیست.
شاید باورنکردنی به نظر برسد اما این احتمال وجود دارد که شما لاغر شوید بدون اینکه وزن تان تغییری کرده باشد. این اتفاق زمانی می افتد که شما چربی از دست می دهید و در عین حال عضله می سازید. یعنی وزن شما ممکن است همان باشد اما سایز کم کرده باشید و این نشان می دهد روندتان درست پیش می رود، این تفاوت بین سایز و وزن است. مشکل اینجاست، ممکن است تمرکز و توجه تان فقط به ترازو باشد و باور داشته باشید که اگر این عدد تغییر نکند پس یعنی نتیجه ای نگرفته اید. دانستن تفاوت میان وزن کم کردن و چربی از دست دادن ( فرق بین سایز و وزن ) می تواند نگاه تان را نسبت به خودتان، پیشرفت تان و حتی برخوردتان با بدن تان را تغییر بدهد.
واقعیتی در مورد وزن تان
یک ترازوی معمولی، وزن تان را نشان می دهد اما به شما نمی گوید چه مقدار از این وزن، چربی، عضله، آب، استخوان و یا سایر اندام هاست. وزن یک بدنساز ممکن است خارج از نمودار باشد زیرا عضلات بسیار زیادی دارد اما به این معنی نیست که اضافه وزن دارد یا چاق است. اگر واقعا می خواهید از تلاش تان نتیجه بگیرید دانستن ساختار بدنی تان بسیار مهم است که متاسفانه یک ترازوی معمولی چنین اطلاعاتی به شما نمی دهد.
علت دیگری که عددی که ترازو نشان می دهد قابل اعتماد نیست این است که وزن شما مرتبا تغییر می کند. وزن شما در طول روز مرتبا تغییر می کند، گاهی این تغییر بسته به غذایی که می خورید، چیزی که می نوشید، چند بار دفع می کنید و یا احتباس آب در بدن تان چقدر است، حتی به 5 کیلوگرم هم می رسد.
البته ترازو کاربردهای مهمی هم دارد. مطالعات نشان می دهد افرادی که وزن کم کرده بودند، به طور مرتب خودشان را وزن می کردند و این کار کمک شان می کرد وزن شان را حفظ کنند اما وزن از دست رفته به مرور زمان به راحتی می تواند برگردد، بنابراین ترازو ابزار مفیدی از جهت پیشگیری از برگشت وزن است.
هرچند ترازو کاملا هم بی فایده نیست اما بهترین ابزار برای شروع کاهش وزن هم نیست. اگر ترازو کمک تان نکند روندتان را حفظ کنید و به هدف تان برسید، پس باید از روش دیگری برای پیگیری روند پیشرفت تان استفاده کنید.
تمرکز بر چربی سوزی بسیار مهمتر از تمرکز بر وزن تان است
وقتی شما چربی از دست می دهید، تغییرات دائمی در بدن تان ایجاد می کنید و ساختار بدنی تان را جوری تغییر می دهید که چربی کمتر و عضله ی بیشتری دارید. وقتی وزن کم می کنید، ممکن است این وزن از دست رفته، از آب و یا حتی عضله باشد. این امکان وجود ندارد که متوجه شوید کاهش وزن تان به دلیل نتیجه ای مثبت از تلاش و تمرین تان است یا صرفا ناشی از عادات روزمره، تغییرات هورمونی و یا تغییر در میزان آبی که می نوشید.
نکاتی که باید در استفاده از ترازو بدانید
وقتی برنامه ی کاهش وزنی را شروع می کنید، مطمئنا نیاز به انگیزه و تشویقی دارید تا ادامه دهید و به شما ثابت شود که درست پیش می روید. ترازو، چنین انگیزه ای را به شما نمی دهد. برای تان می گوییم چرا ترازو ممکن است شما را به اشتباه بیندازد.
1- ترازو همه چیز را با هم نشان می دهد: عددی که ترازو نشان می دهد شامل همه چیز می شود: عضلات، چربی ها، ارگان ها، غذاها، آب و استخوان ها. به همین دلیل، عدد ترازو عددی فریبنده است.
2- ترازو نشان نمی دهد چه تغییراتی در بدن تان در حال روی دادن است: اگر تمرینات هوازی و قدرتی انجام می دهید، ممکن است همزمان با آب کردن چربی ها، عضله هم بسازید یعنی سایز و وزن شما هر دو دستخوش تغییر می شود. در چنین حالتی، عدد ترازو هیچ تغییری نمی کند در حالیکه شما لاغرتر و خوش فرم تر شده اید.
3- از وضعیت سلامتی تان چیزی نشان نمی دهد: ترازو نمی تواند فرقی میان عضله و چربی قائل شود. یعنی یک شخص ممکن است وزن بدنی کمی داشته باشد اما در عین حال، میزان زیادی از چربی های ناسالم در بدنش تجمع کرده باشد.
4- گاهی ممکن است ناامیدتان کند: اگر قدم روی ترازو بگذارید و از چیزی که می بینید ناراحت شوید، چه فکری خواهید کرد؟ شاید همه ی تلاش های تان را زیر سوال ببرید و به خودتان بگویید اصلا چرا باید این همه به خودم درد سر بدهم در حالی که هیچ نتیجه ای نگرفته ام. تمرکز کردن روی وزن می تواند روی همه چیز سایه بیندازد، مثلا چربی سوزی تان، استقامت بیشترتان و حتی سطح انرژی تان.
معیار سنجش پیشرفت تان در خصوص سایز و وزن را تغییر دهید
حتی اگر نمی توانید استفاده از ترازو را به طور کل کنار بگذارید، استفاده از سایر راه ها برای سنجش میزان پیشرفت تان می تواند انگیزه تان را حفظ کرده و کمک تان کند بفهمید در حال تغییر هستید، فرقی هم نمی کند ترازو چه می گوید.
فراموش نکنید که بدن شما بر اساس جنسیت تان، سن تان، ژنتیک تان و سایر فاکتورهایی که در کنترل شما نیستند، به شیوه ی خاص خودش وزن کم می کند. اگر مثلا در ناحیه ی باسن های تان وزن کم نکرده اید، دلیل نمی شود در قسمت های دیگر هم وزن کم نکرده باشید. ممکن است کاهش وزن شما در قسمتی از بدن تان روی داده باشد که به آن توجهی ندارید.
سایر روش ها برای سنجش میزان پیشرفت
ببینید لباس ها در تن تان چگونه شده اند
اگر لباس های تان کمی به تن تان گشاد شده اند پس باید بدانید که کارتان را درست انجام می دهید. خیلی خوب است که یکی از شلوارهایی را که برای تان خیلی تنگ شده را برای چنین زمان هایی نگه دارید و ماهی یک بار امتحانش کنید و ببینید در تن تان چگونه است. لباس ها دروغ نمی گویند!
سایز گیری کنید
سایز بدن تان را بگیرید تا بیینید تغییری کرده اند یا نه. سایز گرفتن بدن در قسمت های بدن کمک تان می کند متوجه شوید چربی سوزانده اید، در اینجا شما سایز و وزن را مورد توجه قرار دهید، اگر سایز تغییر داشته پس یعنی کار شما درست است. دانستن این موضوع به شما انگیزه می دهد ادامه دهید و اجازه دهید بدن تان به شیوه ی خودش به تمرین و تلاش تان جواب بدهد.
از ترازویی استفاده کنید که چربی بدن را اندازه بگیرد
از ترازویی استفاده کنید که با امپدانس بیوالکتریک، چربی بدن تان را اندازه بگیرد. این ابزارها در انواع مختلف و با قیمت های متنوع در دسترس شما هستند، یا شاید باشگاه یا کلوپی که در آن عضو هستید چنین ابزاری داشته باشد. این ابزارها هرچند که تحت تاثیر فاکتورهای گوناگونی قرار دارند اما دقیق تر به شما می گویند چربی آب کرده اید و عضله ساخته اید یا نه.
هدف هایی قابل دسترس برای خود تعیین کنید
به جای اینکه نگران باشید موفق می شوید وزن کم کنید یا نه، تمرکز خود را روی تعداد تمریناتی بگذارید که هر هفته می توانید انجام دهید یا رقابت در یک مسابقه. ببینید چند شنا می توانید بروید یا چند روز پشت سر هم می توانید ورزش کنید. این ها هدف هایی قابل دست یافتن و منطقی هستند که خیلی بیشتر از یک رضایت آنی روی ترازو به شما انگیزه و دلگرمی می دهند.
اگر ترازو گیج و آشفته تان کرده، چند روز فاصله گرفتن از آن می تواند چشم های تان را به سایر راههای ممکن باز کند. وزن شما، تنها معیار موفقیت تان نیست. ترازو را کنار بگذارید تا بهتر متوجه شوید تاکنون چه کرده اید.
