قبرستان قدیمی یهودیان پراگ و جاذبه های آن! 

پراگ، پایتخت و بزرگترین شهر جمهوری چک مکان‌های دیدنی و جاذبه‌های طبیعی بسیاری دارد که قبرستان قدیمی یهودیان پراگ یکی از این جاذبه‌های طبیعی است. مسافرانی که از قبرستان قدیمی یهودیان پراگ دیدن می‌کنند، از سکوت و خلوت آن شگفت زده می‌شوند. اگرچه هیچ مقبره یا گلی در سراسر قبرستان وجود ندارد، اما طبق سنت یهودی، هزاران سنگ در سراسر محوطه و بالای سنگ قبرها پراکنده شده است.

گورستان قدیمی یهودیان در پراگ واقع در کشور جمهوری چک به صورت لایه لایه می باشد. دارای 12 لایه قبر بوده که در گذشته به دلیل کمبود فضا و اضافه شدن خاک به این گورستان وضعیت آن به این شکل تبدیل شده است. نام دیگر این مکان باغ یهودیان می باشد.در دوره پادشاهی ولادیسلاف در سال 1478 میلادی، این قبرستان به دلیل درخواست مردم و شکایت پی در پی آن ها بسته شد و به مرور زمان در بین ساخت و ساز خیابان ها در این شهر به فراموشی سپرده شد. در اواخر قرن 15، دوباره از گورستان قدیمی یهودیان استفاده شد و پس از آن که دیگر جایی برای دفن مردگان جدید نبود و مجبور شدند لایه ای از نمک و خاک بر روی سطح این گورستان اضافه کنند. در آن زمان به دلیل کمبود جا برای حفر قبر جدید، یک لایه خاک بر روی قبر های قدیمی اضافه می کردند و سپس قبر های جدید حفر می کردند. این اتفاق برای گورستان قدیمی یهودیان 12 بار تکرار شده است. هم اکنون این گورستان 12 لایه دارد که باعث جالب بودن آن برای گردشگران تور پراگ می باشد. در برخی نقاط این گورستان شواهدی از لایه های قدیمی تر قابل مشاهده است. طبح شواهد و تحقیقات، افرادی که در لایه های زیرین دفن شده اند به دلیل کمبود اکسیژن، سالم تر مانده اند.

قدیمی ترین مکان دفن یهودیان، گورستان قدیمی یهودیان پراگ است که قدیمی ترین قبر آن متعلق به رابی و پوئت آویگادور، در سال 1439 میلادی حفر شده است. همچنین آخرین قبری که در این گورستان حفر شده است متعلق به سال 1787 میلادی می باشد. به طور کلی می توان گفت در طول 350 سال، حدود صد هزار یهودی در 12 لایه خاک دفن شده اند. طبق شواهد موجود، این قبرستان در قرن 15 میلادی ساخته شده است، اما این زمان دقیق نیست و ممکن زمان ساخت آن قبل تر از قرن 15 باشد. تنها مدرک موجود برای زمان ساخت این گورستان قدیمی ترین قبر آن است که در ابتدای متن به آن اشاره کرده ایم. در زمان قدیم یهودیان این شهر اجازه خاک سپاری مرده های خود را در گورستان های دیگر یهودیان نداشتند و باید مردگان خود را در گورستان قدیمی یهودیان به خاک می سپردند. همچنین اجازه تغییر مکان سنگ قبر ها وجود نداشت و سنگ قبر ها را نیز بر روی لایه جدید می آوردند. امروزه تعداد بالای سنگ قبر های این مکان و معماری آنها باعث شده این گورستان به مکانی دیدنی برای گردشگران تور پراگ تبدیل شود. جنس سنگ قبر های این گورستان در ابتدا از چوب و اواخر به استفاده از سنگ برای ساخت سنگ قبر ها روی آوردند.

از افراد معروفی که در گورستان قدیمی یهودیان دفن شده اند می توان به دیوید اوپنهایم، نویسنده معروف آن زمان و دیوید گانس ستاره شناس، اشاره کرد. یکی دیگر از قدیمی ترین سنگ قبرها در این گورستان متعلق به موردکای مایسل می باشد، که در سال 1601 به خاک سپرده شده است.در زمان جنگ جهانی دوم این منطقه توسط نازی ها اشغال شد اما به دلیل اینکه هیتلر قصد داشت پس از جنگ و کشتن تمام یهودی ها، این گورستان را به موزه تبدیل کند، این مکان دست نخورده باقی ماند.

چه کسانی در قبرستان قدیمی یهودیان پراگ دفن شده اند؟

قبرستان قدیمی یهودیان پراگ تنها مکانی بود که یهودیان در طول بیش از 300 سال در آن دفن شدند. بیش از 12000 سنگ قبر شمارش شده است، اما این گورستان محل رفت و آمد بیش از 100000 روح است. کمبود فضا، پوشاندن قبرهای موجود را با خاک جدید الزامی کرده تا بتوان قبرهای موجود را روی آن قرار داد. قدیمی‌ترین سنگ قبر قبرستان قدیمی یهودیان پراگ متعلق به آویگدور کارا شاعر مذهبی است که در سال 1439 درگذشت.

یکی از مشهورترین افراد مدفون در گورستان قدیمی یهودیان پراگ خاخام جودا لوو است که در قرن شانزدهم در اروپا فردی بسیار مهم و تاثیر گذار بود. افراد مشهوری که در قبرستان قدیمی یهودیان پراگ دفن شده‌اند عبارتند از:

• محقق و معلم، خاخام جودا لو بن بزالل، معروف بهماهارال (متوفی 1609)

• دانشمند و شاعر آویگدور کارا (متوفی 1439)

• بنیانگذار کنیسه پینکاس، آرون مشولام هوروویتز (متوفی 1545)

• شهردار و توسعه‌دهنده شهر یهودی پراگ، مردخای مایزل (متوفی 1610)

• دانشمند، مورخ، ریاضیدان و ستاره‌شناس دوره رنسانس، دیوید گانز (متوفی 1613)

• گردآورنده کتاب‌های خطی و خطی عبری، خاخام دیوید اوپنهایم (متوفی 1736)