گیاه سلمک چیست و خواص آن
مشخصات گیاه سلمک
(تیره بزرگی مرکب از ۱۴۰۰ گونه گیاه. گیاهانی که دارای وضع پراکنده در غالب نقاط کره زمین به خصوص در مناطق خشک و بایر هستند. گیاهانی به اشکال مختلف، علفی، یک ساله، دو ساله یا پایا و یا به صورت بوته هایی با اعضای چوبی به ندرت درختچه هستند.برگ های آنها ساده، متناوب (گاهی گوشتدار) بدون استیپول و گاهی کاملا رشد نیافته است. گل هایی نر – ماده یا بر دو نوع نر و ماده بر روی یک یا دو پایه و مجتمع به صورت گرزن های متراکم دارند) . برگ های آن متناوب، سطح زیرین آن متمایل به سفید و طول آن ۵/۲ تا ۵/۷ سانتی متر است. برگ ها دارای دمبرگی بلند هستند و از نظر شکل با یکدیگر متفاوت هستند. تخم مرغی شکل تا سرنیزه ای شکل که حاشیه ی آنها ممکن است صاف، لوبدار و یا موجدار باشد. گل ها کوچک، گل آذین هرمی شکل، متمایل به سبز که توسط پنج قطعه گلپوش سبز متمایل به سفید و آردی احاطه شده است. گل ها در انتهای گیاه و یا انشعابات آن قرار گرفته و بدون دم گل هستند. زمان گلدهی این گیاه تیرماه تا مهر ماه است و زمان رسیدن بذرها از مرداد تا اواخر پاییز صورت می پذیرد. میوه ی این گیاه فندقه و بذرهای این گیاه سیاه، عدسی شکل و سطحی مشبک دارند. ریشه های این گیاه کوتاه ولی دارای انشعابات بسیار زیاد است و گسترش فراوانی دارد. ریشه اصلی، عمودی و قوی است. در ایران در منطقه البرز، نواحی شمالی، گرگان و… (ارتفاع رویشگاه ۱۴۰۰ متر از سطح دریا) رشد میکند.
خواص گیاه سلمک
- گیاه سلمک خاصیت ادرار آوری دارد.
- برای دفع کرم های بدن مفید است.
- به دلیل خاصیت ملینی باعث درمان یبوست می شود.
- برای درمان بواسیر مناسب است.
- یک تصفیه کنندگی خون طبیعی می باشد.
- خوردن این گیاه به همراه سبزی خوردن موجب رفع سوء هاضمه می شود.
- گیاه دارویی سلمک برای بهبود گلو درد مناسب است.
- برای درمان مشکلات چشم مفید می باشد.
- یک درمان کننده عالی برای ناراحتی های کبدی است.
- برای بزرگ شدن طحال تاثیر گذار است.
- جوشانده آن باعث درمان نقرس می شود.
- برای درمان سل مناسب است.
- برای تسکین انواع درد بخصوص درد دندان و دردهای مفصلی موثر است.
- می توان برای بهبود آفتاب سوختگی پوست از آن استفاده نمود.
- یک برطرف کننده طبیعی برای کک و مک می باشد.
- سلمک : گیاهی محبوب با ارزش غذایی و دارویی
ترکیبات شیمیایی گیاه سلمک
این گیاه دارای انرژی، کربوهیدرات ها، فیبر ،روغن ،پروتئین ،ویتامین A، تیامین ،نیاسین ،ویتامین B5،ویتامین B6،ویتامین B9،ویتامین c،کلسیم ،آهن ،منگنز ،منیزیم ،فسفر ،پتاسیم ،سدیم و روی است .
کاشت و تکثیر گیاه سلمک
تکثیر سلمه تره از طریق کشت بذرهای آن انجام می شود. هر گیاه حدود ۳۰۰۰ بذر تولید می کند ولی این تعداد گاهی اوقات به حدود ۲۰۰۰۰ عدد نیز می رسد. جوانه زنی بذرهای سلمه تره سطحی و در عمق ۰/۵ تا ۳ سانتی متری خاک صورت می گیرد. این گیاه در اکثر خاک ها به خصوص خاک های غنی از نیتروژن به خوبی رشد می کند. همچنین خاک باید مرطوب باشد. بذرهای این گیاه به راحتی جوانه می زند و سریع الرشد است. از نظر نور به آفتاب کامل نیاز دارد و نمی تواند در شرایط سایه خوب رشد کند.
موارد منع مصرف گیاه دارویی سلمک
1. سلمک را در دسترس کودکان قرار ندهید زیرا استفاده آن برای کودکان ممنوعیت دارد.
2. سلمک و شیره آن را به طور تازه مصرف نکنید. چون باعث ایجاد مسمومیت می شود.
3. استفاده زیاد این گیاه در مدت زمان کوتاه موجب زخم معده در فرد می گردد.
4. مصرف زیاد آن امکان بروز بیماری در دستگاه عصبی مرکزی وجود دارد.
5. گیاه سلمک باعث اختلالات شنوایی می شود.
کلام آخر
گیاه سلمک یکی از گیاهان دارویی بسیار محبوب و پرطرفدار است که فواید بی شماری برای سلامتی داشته و جزو گیاهان پرکاربرد و بسیار موثر در طب سنتی شناخته شده است .پیش تر این گیاه را به عنوان یک علف هرز می شناختند که مزاحم کاشت و رشد برخی محصولات زراعى هم چون چغندرقند، سويا و ذرت بود اما مطالعات انجام شده بر روی خواص فارمالوژیک این گیاه اثربخشی این گیاه را در درمان بسیاری از بیماری ها تایید نموده است .اما باید در مصرف آن احتیاط کرد چون باعث عوارضی چون مسمومیت و اختلالات شنوایی میشود.