حالت مثبت و منفی و سوالی وجه شرطی در گرامر زبان ترکیه

جملات شرطی در زبان فارسی با “اگر” ساخته می شود اما در زبان ترکی استانبولی معمولا از کلمه eğer استفاده نمی کنند و به جای آن برای ساختن وجه شرطی از پسوندهای -se/-sa استفاده کرده و آن را به بن فعل متصل می کنند. برای بیان آرزو، فرضیه و شرط وجه شرطی به کار می رود.

حالت مثبت

در جدول زیر حالت شرطی فعل دانستن bilmek آمده است:

حالت منفی

برای منفی کردن حالت شرطی باید پسوندهای -mese/-masa را به بن فعل اضافه می کنیم. در جدول زیر فعل بودن olmak در حالت منفی شرطی منفی آمده است:

حالت سوال مثبت و منفی

برای حالت سوالی مثبت و منفی کافی است mi/mı را بعد از فعل مثبت و منفی اضافه کنید، مثلا:

?kalsam mı (اگر بمانم؟)

?gelmesek mi (اگر نیاییم؟)

حالت شرطي şart kipi

فعل + -sa /-se +پسوند شخص

شخص	مثبت	پسوند شخص	پسوند سوالي	معني
Ben	Baksam	-m	mı/mi?	اگر ببينم
Sen	baksan	-n	mı/mi?	اگر ببيني
O	baksa	-	mı/mi?	اگر ببيند
Biz	baksak	-k	mı/mi?	اگر ببينيم
Siz	Baksanız	-nız/-niz	mı/mi?	اگر ببينيد
onlar	baksalar	-lar /-ler	mı/mi?	اگر ببينند

Param olsa araba alırım.	اگر پول داشتم ماشين مي خريدم.
Beni sevseniz dünyalar benim olur.	اگر دوستم بداريد دنيا ها مال من ميشه.
Sınavda yüz alsam...	اگر در امتحان صد بگيرم (كاش)
Ben de zengin olsam...	اگر ثروتمند بشوم (اي كاش بشوم)

حالت شرطي گاها مفهوم حالت درخواستي (istek kipi) هم مي رساند (دو جمله پاياني در بالا)

حالت منفي : با آمدن –ma/-me قبل از شناسه فعل ، فعل منفي مي شود.

حالت سوالي : با آمدن يكي از پسوند سوالي mi يا mı حاصل مي شود.

شخص	-ma ,-sa	حالت سوالي	-me ,-se	حالت سوالي
ben	bakmasam	mı?	gelmesem	mi?
sen	bakmasan	mı?	gelmesen	mi?
o	bakmasa	mı?	gelmese	mi?
biz	bakmasak	mı?	gelmesek	mi?
siz	bakmasanız	mı?	gelmeseniz	mi?
onlar	bakmasalar	mı?	gelmeseler	mi?

حالت مثبت و منفی و سوالی وجه امری در زبان ترکیه

حالت سوالي شرطي به جمله مفهوم ترديد مي دهدآموزش زبان تركي.

Gözümle görmesem inanmam.	اگر با چشمم نبينم باور نمي كنم.
Bu güzel gün bitmese...	اگر اين روز زيبا تمام نشود...
Onunla konuşsam mı?	اگر با او صحبت كنم؟
Ona yardım etmesek mi?	اگر به او كمك نكنيم؟