به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، کودکان به طور ذاتی به صدای انسانها علاقه دارند، همچنین به طور طبیعی مایل هستند هنگامی که فرد دیگری صحبت می کند، به حرفهای او گوش داده و توجه کنند. شما هنوز هم می توانید از این تمایل ذاتی کودک خود، مثل همان وقتی که او کوچکتر بود، بهره ببرید.
چگونه می توانم به کودک خود کمک کنم تا حرف زدن را یاد بگیرد؟
هر چقدر می توانید به صورت مستقیم با کودک خود صحبت کنید. سعی کنید بعضی وقتها، این صحبتها صرفا بین شما و او بوده و شخص ثالثی بین شما نباشد. اگر شما در حال حرف زدن یا کتاب با شعر خواندن برای او به همراه یکی از برادر یا خواهرهای بزرگترش باشید، نمی توانید لغات و اصطلاحات را به میزان مورد نیاز او تکرار کنید، یا برای او توضیح دهید؛ در واقع اگر شما با او تنها بودید، او می توانست خیلی بیشتر از این فرصت استفاده کند. هنگام حرف زدن، به او نگاه کنید؛ اجازه دهید صورت و حرکات صورت شما را ببیند.
آموزش حرف زدن به کودکان
برای یادگیری کلمات و جملات در کودکان باید مجموعه ای از کارها را در آموزش خود به کار بگیرید که البته به صورت مستقیم نشان دهنده آموزش نیستند اما تاثیرات بسیار زیادی بر روی آن دارند. برخی از راه کارهای مناسب برای آموزش حرف زدن به کودکان را در ادامه ذکر کرده ایم:
1- صحبت کردن با کودک از دوران جنینی
عموما یادگیری کودک از دوران جنینی آغاز می شود و او می تواند با شنیدن صداها به اطراف خود واکنش نشان دهد پس هنگامی که باردار هستید با او صحبت کنید ، برایش شعر بخوانید. برخی از مطالعات نشان داده اند که اگر شعر یا لالایی خاصی را در دوران جنینی برای کودکتان بخوانید هنگام بی قراری و گریه در نوزادی همان شعر و لالایی می تواند او را آرام کند. پس از این زمان طلایی استفاده کنید و از همان دوران برای اموزش او وقت بگذارید.
2- ارتباط مستقیم کلامی با کودک در آموزش حرف زدن به کودکان
سعی کنید که صحبت ها فقط بین شما و او صورت بگیرد و به عنوان شخص سوم با او برخورد نکنید. صرفا اورا مخاطب قرار دهید، اگر فرد دیگری هم در مکالمات شما حضور داشته باشد امکان یادگیری کاهش می یابد؛ چرا که کودکان در ابتدا تمرکز کمی برای توجه به یک موضوع دارند و حضور شخص سوم تمرکز او را کمتر می کند. برای مثال اگر خواهر یا برادر کودک در خواندن قصه و شعر در کنار شما باشند و برای هر دوی آن ها این کار را انجام دهید نمی توانید به اندازه کافی کلمات را برای او تکرار کنید و به او توضیح دهید.
3- نگاه کردن به کودک در هنگام حرف زدن با او
وقتی که میخواهید با فرزند خود حرف بزنید حتما در چشم هایش نگاه کنید و اجازه دهید حرکات صورت و حالات شما را ببیند و بفهمد که با او صحبت می کنید ، توجه به کودک و این که او این توجه را با حرکات صورت و چشم ببیند، به او کمک می کند تا زودتر و بهتر حرف زدن را یاد بگیرد.
4- توضیح دادن مسائل به کودک
وقتی کاری را انجام می دهید حرف های خودتان را با آن تطبیق دهید تا کودکتان بتواند مفهوم حرف های شما را بفهمد برای مثال برای او توضیح دهید که می خواهید لباسش را عوض کنید و تک به تک کارهایی را که انجام میدهید برایش بازگو کنید و توضیح دهید. اگر به مهمانی می روید برایش توضیح دهید که می خواهید لباسش را عوض کنید تا به مهمانی بروید و چه شخصی را می خواهید ببینید.
5- استفاده از کلمات مثبت در آموزش حرف زدن به کودکان
اگر او را در آغوش می گیرید و با لبخند به او نگاه می کنید از کلمات مثبت استفاده کنید. مثل این که او را در آغوش بگیرید و به او بگویید «دختر یا پسر خوب و خوشگل من»
6- آموزش حرف زدن به کودکان با شعر
اصولا چیزهایی که به صورت ریتم دار و آهنگین و شعر بیان می شوند بیشتر در ذهن کودک باقی می مانند و علاقه به تکرار آن ها نیز بیشتر می شود. برای کودک خود زیاد شعر بخوانید و حرف های خود را به صورت آهنگین به او بزنید.
7- بازی کردن با کودک هنگام حرف زدن
ترکیب کردن هر چیزی که می خواهید به او آموزش دهید اگر با یک فعالیت لذت بخش مثل بازی همراه شود یاد گرفتن آن را برای کودک لذت بخش تر می کند. تأثیر بازی کردن بر آموزش کودک بسیار زیاد است.
8- با دیگران در حضور او صحبت کنید
اگر شما با خودتان صحبت کنید یا حداقل کودک شما این گونه تصور کند که شما دارید با خودتان صحبت می کنید، متوجه کارکرد صحبت کردن نمی شود. کودک ممکن است این قضیه را درک نکند که صحبت کردن وقتی معنا پیدا میکند که با دیگران حرف بزند. ممکن است احساس کند کلمات و جمله ها صداهایی بی معنی هستند و هیچ استفاده ای ندارند پس به حرف زدن رغبتی پیدا نمی کنند. به همین دلیل سعی کنید کودک را در مکالمات خود شرکت دهید و زیاد در حضور او حرف بزنید.
9- از اشاره کردن استفاده کنید
وقتی شما به کاری که میخواهید انجام دهید یا چیزی که میخواهید کودکتان یاد بگیرد اشاره کنید و آن را بازگو کنید به کودک در فهمیدن اسم اشیا و کارها کمک می کند. با اشاره کردن کودک شما سعی میکند که آن را تکرار کند. به طور مثال روی هر کدام از اعضای بدن او دست بگذارید و نام آن را بیان کنید یا در موقعی که بشقاب غذای او را روی میز گذاشتید اشاره کنید که وقت ناهار است.
10- تشویق کودک به آوا سازی
رو به روی کودک خود بنشینید و مجموعه ای از آوا ها را بیان کنید حتی بدون معنی اگر کودکتان این کار را تکرار کرد او را تشویق کنید و کمک کنید روزانه این کار را تمرین کند.
11- به صداسازی او واکنش نشان دهید
اگر کودک شما صداها و آواهایی را از خود تولید می کند با او همراه شوید به او توجه کنید. با ارتباط کلامی، ارتباط چشمی و یا تقلید کردن آواهای او به او توجه نشان دهید و وانمود کنید که می فهمید کودک شما چه می گوید.
12- آموزش مهارت تقلید
حرف زدن مهارتی است که باید با تقلید از شما صورت بگیرد پس حتما باید تقلید کردن را به طور موثری به او بیاموزید . کودکان به صورت غریزی این کار را انجام می دهند ولی بهتر است که شما آن را تقویت کنید . در مقابلش بنشینید دست بزنید و از او هم بخواهید که با شما دست بزند. کار هایی به این صورت می تواند به تقویت تقلید کردن کمک کند. در این صورت حرف زدن را نیز می تواند به راحتی از شما تقلید کند.
روش های غلط
در آموزش دادن به کودکان یک سری از کارها را نباید انجام داد. زیرا انجام دادن آن باعث میشود که او از صحبت کردن سرد شود و یا دچار مشکلات کلامی و لکنت زبان شود. در ادامه مجموعه ای از نبایدها در آموزش به کودکان را ذکر کرده ایم.
از صحبت کردن کودکتان ایراد نگیرید
ایراد گرفتن مداوم از کودک زمانی که کلماتی را به اشتباه بیان میکند و حساسیت نشان دادن افراطی، باعث میشود دیگر از صحبت کردن دست بردارد و اعتماد به نفسش را برای حرف زدن از دست بدهد. بهتر است زیاد از او ایراد نگیرید و برای اصلاح طرز بیان کودک بعد از ادای اشتباه، جمله یا کلمه را یک یا چند بار به درستی تکرار کنید.
کلمات را اشتباه بیان نکنید
برای این که کودک شما به درستی بتواند صحبت کند و همه کلمات و جملات را به درستی بیان کند نباید کلمات را به صورت کودکانه یا غلط به کار ببرید. چرا که او از شما تقلید میکند و به صورت اشتباه آن ها را بازگو میکند. ممکن است خود نیز بسیار مشاهده کرده باشید که کودک فحش و ناسزا را سریع یاد می گیرند. بنابراین در حرف زدن او دقت کنید.
وسط حرف زدن او صحبت نکنید
بگذارید که او به صورت کامل جملاتش را بیان کند و وسط حرف او شروع به صحبت کردن نکنید. سعی نکنید جملاتش را کامل کنید. اجازه دهید تلاشش را برای استفاده از کلمات ذهنی اش بکند، جمله اش را کامل کند سپس شما به او پاسخ دهید.
قبل از این که کودک درخواستی کند چیزی را در اختیارش قرار ندهید
قبل از این که کودک از شما درخواست چیزی کند آن در اختیارش قرار ندهید. با این کار وادار می شود چیزی که میخواهد را بیان کند و کلمات را ادا کند. کودک یاد می گیرد برای در خواستش صحبت کند. اگر به جای این که اسم چیزی را بیان کند، به آن اشاره کند طوری رفتار کنید که مجبور شود بیان کند.
دیر حرف زدن کودکان
حرف زدن در همه کودکان متفاوت است اما در بین سن های 12 تا 14 ماه باید اولین کلمات گفته شود اگر خیلی صحبت کردن به تاخیر بیوفتد ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد .
پسران از دختران دیرتر زبان باز میکنند: پسر ها عموما به دلیل این که بخش مربوط به تکلمشان از دختران دیرتر رشد میکند دیرتر شروع به صحبت کردن میکنند.
تاخیر کلی در رشد: این که کودک شما در همه جنبه های رشدی دیگر تاخیر دارد ممکن است در رشد این قسمت هم تاخیر داشته باشد.
سیستم تکلم مشکل دارد: سیستم تکلم مانند سقف دهان یا زبان مشکل دارد ، ممکن است این مشکل در بخش هایی از سیستم مغزی نیز وجود داشته باشد.
مشکل در شنوایی: همانطور که گفته شد حرف زدن مهارتی است که با تقلید انجام میشود پس اگر در شنوایی اختلال وجود داشته باشد این تقلید با مشکل روبرو میشود پس در نتیجه صحبت کردن دیر اتفاق میوفتد یا اتفاق نمیوفتد.