یکی از مهم ترین روش های کلاهبرداری از افراد در طی سال های گذشته، تاسیس و راه اندازی شرکت های هرمی و شبکه ای بوده است. شرکت های هرمی، بدون انجام فعالیت اقتصادی مولد، از سرمایه افراد عادی که به شرکت وارد شده اند ، سوء استفاده کرده و خود ، به سودهای کلان دست پیدا می کنند و پس از مدتی، از کشور خارج می شوند. متاسفانه ، با رواج پدیده تاسیس شرکت های هرمی، بسیاری از افراد ، متضرر شده و به عنوان مالباخته، قصد شکایت از شرکت های هرمی را دارند. لذا اطلاع از مجازات قانونی تاسیس شرکت های هرمی و نحوه شکایت از این شرکت ها ، امری پر اهمیت است.
شرکت هرمی چیست؟
بر اساس قانون تجارت ، انجام معاملات تجاری ، از طریق تاسیس و راه اندازی انواع شرکت های تجاری ، مورد پیش بینی قرار گرفته است و شرکت ها ، پس از ثبت در مراجع مربوطه ، اجازه فعالیت به صورت قانونی را خواهند داشت . با این حال ، بعضا شرکت های تاسیس شده ، هیچگونه فعالیت تجاری مولدی انجام نداده و در واقع ، فعالیت آنها ، به صورت غیر قانونی و بعضا مجرمانه است. امروزه با توجه به افزایش تاسیس شرکت های غیر مجاز از قبیل شرکت های هرمی و ارتکاب جرایمی همچون کلاهبرداری توسط آنها ، پرداختن به این موضوع ضروری است که شرکت چیست و شرکت هرمی به چه شرکت هایی گفته می شود . به طور کلی ، شرکت های هرمی غیر مجاز ، به شرکت هایی گفته می شود که تاسیس و راه اندازی آنها ، به منظور کسب سود و درآمد ، از طریق عضو گیری و ارتقای اعضای جدید آن می باشد ؛ بی آنکه فعالیت اقتصادی مولدی توسط اعضا انجام گیرد. با این توضیح که ، شرکت های هرمی ، توسط تعداد کمی از افراد ، تاسیس می شوند و سپس ، شروع به عضو گیری گسترده از افراد عادی می کنند . شیوه کلاهبرداری در شرکت های هرمی غیر مجاز ، متفاوت است ؛ با این حال ، به عنوان یک اصل کلی ، سود اعضای رده بالای شرکت ( به عنوان نوک هرم ) ، همواره از طریق اعضای رده پایین تازه عضو شده ( به عنوان قاعده هرم ) تامین می گردد. به همین دلیل ، کسانی که عضو این شرکت ها می شوند ، متعهد به معرفی شرکت به دیگران و عضو کردن چند عضو جدید می باشند. در هر حال ، تاسیس و راه اندازی شرکت های هرمی غیر مجاز ، جرم انگاری شده است که در ادامه ، به بررسی این مطلب خواهیم پرداخت.
نحوه شکایت از شرکت های هرمی
تاسیس و راه اندازی ، قبول نمایندگی یا عضو گیری در شرکت های هرمی ، جرم بوده و مرتکب ، حسب مورد ، به مجازات رد مال ، حبس ، جزای نقدی و غیره ، محکوم خواهد شد . به همین دلیل ، افرادی که در این شرکت ها ، عضویت یافته و مورد کلاهبرداری شرکت های هرمی غیر مجاز قرار گرفته اند ، ممکن است این سوال را مطرح نمایند که نحوه شکایت از شرکت های هرمی به چه صورت است ؟ نحوه شکایت از شرکت های هرمی ، همچون نحوه شکایت از کلاهبرداری اینترنتی ، به این صورت است که مالباخته ، ابتدا باید یک شکواییه تنظیم نموده و با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ، شکواییه خود را به ثبت رساند . حین ثبت شکواییه ، شاکی باید کلیه اسناد و مدارکی که در اختیار دارد را نیز ، ضمیمه شکایت نامه خود نماید. نحوه رسیدگی به شکایت از شرکت های هرمی ، به این صورت است که شکواییه ، ابتدا در دادسرا ، مورد رسیدگی قرار گرفته و در صورتی که پس از انجام تحقیقات مقدماتی ، مشخص شود که جرم کلاهبرداری یا اخلال در نظام اقتصادی کشور از طریق تاسیس ، راه اندازی و عضو گیری در شرکت های هرمی به وقوع پیوسته است ، مقامات دادسرا ، قرار جلب به دادرسی صادر نموده و پرونده را به دادگاه کیفری ارجاع می دهند. سپس ، دادگاه کیفری ، اقدام به رسیدگی به شکایت از شرکت هرمی نموده و در صورت لزوم ، تحقیقات و رسیدگی های بیشتری انجام می دهد و پس از استماع شکایت شاکی و اخذ دفاعیات متهمین پرونده ، اگر جرم اخلال در نظام اقتصادی کشور از طریق تاسیس و راه اندازی شرکت های هرمی را محقق بداند ، طبق قانون ، حکم به مجازات مرتکب صادر خواهد نمود .
شرکت های هرمی گلد کوئست
شرکت های هرمی ، هر روزه ، با روش های کلاهبرداری جدیدتری تاسیس و شروع به فعالیت می کنند . به همین دلیل ، آشنایی با انواع شرکت های هرمی غیر مجاز ، ضروری است و قانونگذار نیز ، با توجه به تحولات مذکور ، می بایست اعمال خلاف قانون و غیر مجاز این قبیل شرکت ها را جرم تلقی نموده و برای آن ، مجازات پیش بینی نماید. در طی سال های قبل ، یکی از انواع اولیه شرکت های هرمی غیر مجاز در ایران ، تحت عنوان شرکت های هرمی گلد کوئست یا گلد کوئیست ، تاسیس شده بودند که در آن ، اعضای جدید ، با آوردن سرمایه های خود به این شرکت ، به امید کسب سود ، اعضای دیگری نیز ، به آن معرفی می کردند و به این ترتیب ، در طی چند سال ، تعداد اعضای این شرکت هرمی ، به صورت بی رویه ای افزایش یافته تا اینکه در سال 1384 ، فعالیت شرکت های هرمی ، ممنوع و در خصوص آن ، جرم انگاری انجام گرفت. با این حال ، باید دانست که شرکت های هرمی گلد کوئیست ، امروزه نیز ، در قالب شرکت های هرمی جدیدتری همچون کیو نت QNET، به فعالیت خود ادامه می دهند که این امر ، نیازمند هوشیاری شهروندان در مواجهه با چنین شرکت هایی است . این قبیل کلاهبرداری ها ، در بازارهای مالی همچون فارکس نیز ، قابل مشاهده است .
هفده خصوصیت شرکت های هرمی و کلاهبرداری هرمی
- خرید اجباری محصولات شرکت
- طرحی که در آن توزیع کنندگان را به شرکت کردن معنادار پس از آن که توزیع کننده شوند، الزام نمی نماید.
- لزوم سرمایه گذاری قابل توجه در شرکت
- طرحی که محصولات شرکت تماما یا به صورت قابل توجهی تنها مورد مصرف توزیع کنندگان واقع می شود.
- مدل کسب و کاری که نتیجه نهایی آن گسترش شبکه توزیع کننده می باشد.
- خرید اجباری خدمات جانبی با محصولات فرعی شرکت
- طرح هایی که عمدتاً مبتنی بر شانس است مانند طرح های بخت آزمایی، تا مبتنی به تلاش هایی با حسن نیت برای فروش.
- طرحی که توزیع کنندگان در صورت عدم ادامه فعالیت با لیست قابل توجهی از کالاهای فروخته نشده مواجه می شوند.
- محصولاتی که با قیمت گران فروخته می شوند.
- طرحی که در آن دستمزدها تنها به توزیع کنندگان برای قرار گیری در سطوح بالا پرداخت می شود.
- طرحی که در آن توزیع کنندگان کالاها را از روی نیاز واقعی نمی خرند، بلکه آن را برای پیشرفت در پلن خریداری می نمایند.
- درآمدهای مبتنی بر جذب یا درآمدهای غیر منطقی مبتنی بر معرفی ها
- طرح هایی که در صورت نخریدن اعضا با شکست روبه رو می شوند.
- محصولاتی که هیچگونه بازاری در دنیا ندارند.
- مدل کسب و کاری که تاکیدی بر خورده فروشی به مشتریان نهایی که عضو شرکت نمی شوند، ندارد.
- مدل کسب و کاری که در آنها پرداخت کمیسیون ها بر اساس خرده فروشی های حقیقی نمی باشد.
- طرح هایی که در آنها تاکید بیشتر برعضوگیری است تا بر خرده فروشی محصول.
تفاوت طرح بازاریابی شبکه ای سالم با کلاهبرداری هرمی
یکی از مهم ترین تفاوت هایی که باعث تفکیک دو طرح بازاریابی سالم و ناسالم می شوند، نحوه عملکرد خود اعضا شرکت می باشد. این مسئله ناسالم سازی حتی ممکن است در شبکه ی سالم بازاریابی نیز رخ دهد و مدل کسب و کار را به یک کلاهبرداری هرمی تبدیل نماید که تنها دلیل آن خود اعضای شبکه هستند. پیش از هر پیز لازم است هدف از بازاریابی شبکه ای سالم را یادآور شویم که همان عمل خورده فروشی به صورت مستقیم و رساندن محصول مدنظر به دست مشتری با حذف واسطه ها و دلال ها است. در این بین پاداشی نیز به عنوان دستمزد به بازاریابان که در واقع همان مشتریان شبکه می باشند، پرداخت می شود. توجه به این نکته الزامی است که هرگونه عملی که باعث ایجاد انحراف توسط اعضا در این رابطه گردد، آن را به شبکه ناسالم بدل می کند. اگر اعضا شرکت مشتریان را فقط به خاطر درآمد در شبکه بازاریابی عضو کنند، محصول نهایی به حاشیه رانده شده و کلاهبرداری هرمی شکل می گیرد. این عمل با بهانه هایی به شکل کسب درآمد بیشتر و یا ایجاد استراتژی خاص برای حجم خرید مشتری نظیراجبار کردن خرید میزان حداقلی از کالاها انجام میشود تا اعضای بالاتر سود بیشتری کسب کنند. این گونه مسائل شبکه سالم را به یک دسیسه ی هرمی بدل می کند.
لیست اسامی شرکت های هرمی غیر مجاز و مجاز
بر اساس قانون ، تاسیس و راه اندازی شرکت های هرمی ، غیر مجاز بوده و مرتکبان ، به مجازات قانونی محکوم می شوند . با این حال ، به جز شرکت های هرمی ، در حال حاضر ، برخی از شرکت های مبتنی بر بازاریابی شبکه ای نیز ، تاسیس شده است که پس از ثبت شرکت و کسب مجوز از وزارت صنعت ، معدن و تجارت ، فعالیت خود را به صورت قانونی و مجاز ، انجام می دهند .به همین دلیل ، اطلاع از مجاز یا غیر مجاز بودن این قبیل شرکت ها ، برای افراد ، محل سوال است . در خصوص اسامی شرکت های هرمی مجاز و غیر مجاز ، باید گفت که فهرست و لیست اسامی شرکت های هرمی مجاز ( بازاریابی شبکه ای ) ، در سایت وزارت صنعت ، معدن و تجارت وجود داشته و شهروندان ، می توانند به سایت اینترنتی به نشانی iranhoshdar.ir مراجعه نموده لیست اسامی شرکت های هرمی یا بازاریابی شبکه ای مجاز را مشاهده نمایند .
- به منظور اطلاع از لیست اسامی شرکت های هرمی غیر مجاز و مجاز ، کافی است که شهروندان ، به سایت iranhoshdar.ir وارد شده و مطابق تصویر زیر ، از نوار بالای صفحه ، بر روی گزینه استعلام کلیک نمایند.
- سپس ، باید در قسمت کلمه جستجو ، نام شرکت مورد نظر را درج و از قسمت نتایج ، بر روی نام شرکت ، کلیک کرد . در این صورت ، وضعیت شرکت ، از لحاظ دارا بودن مجوز یا غیر مجاز بودن ، قابل ملاحظه خواهد بود .
- علاوه بر این ، برای اطلاع از اسامی شرکت های هرمی غیر مجاز و مجاز ، یک سامانه پیامکی نیز ، راه اندازی شده است . به این منظور ، کافی است نام شرکت مورد نظر را به سر شماره 30006082 پیامک نموده و منتظر جواب پیامک بود .
بنابراین شرکت های هرمی غیر مجاز ، شرکتهایی هستند که در آن ها ، افراد رده بالا ، صرفا با عضو گیری ، به سود دست پیدا می کنند ولی شرکت های مجاز مبتنی بر بازاریابی شبکه ای ، دارای مجوز هستند . مجازات اعضای شرکت های هرمی غیر مجاز ، رد مال ، حبس و جزای نقدی بوده و نحوه شکایت ، از طریق ثبت شکواییه در دفاتر خدمات قضایی است. امیدوارم از محتوای مسائل حقوقی نهایت استفاده را برده باشید و برای کسانی که دچار مشکل حقوقی هستند، میتوانید ارسال نمایید. همچنین برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر میتوانید به بخش آموزش ساعدنیوز مراجعه نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم .
همه چیز در مورد پرونده های پلیس آگاهی
