همانطور که می دانیم انسان موجودی اجتماعی است. لازمه زندگی در اجتماع، رعایت مقررات و حقوقی است که هدف از تنظیم آنها این است که با رعایت این حقوق و قوانین توسط افراد جامعه و یا اجتماع کوچکتری مانند همسایگی ضرر یا آسیبی نسبت به اعضای این اجتماع کوچک و یا بزرگ وارد نشود .
آیا شما نیز کسانی را در همسایگی خود دارید که با سر و صدا ، شما و دیگران را آزار دهند ؟ و یا در پاسخ اعتراض شما و سایر همسایگان بگویند (چهار دیواری اختیاری) و حق اعتراض به شما ندهند ؟ اگر با این مشکل مواجه هستید خواندن این مقاله را از دست ندهید.
تعریف همسایه
از آنجا که می خواهیم در مورد مزاحمت و پر سر و صدا بودن همسایه صحبت کنیم ؛ ابتدا باید تعریفی از این واژه ارائه کنیم تا بدانیم در مورد چه کسانی حق اعتراض و یا به کارگیری راه حل هایی که در ادامه به آن ها می پردازیم را داریم .
از نظر قانونی تعریف مشخصی در رابطه با همسایه در متون قانونی وجود ندارد، اما همسایه در عرف به کسانی که در خانه های هم جوار زندگی می کنند گفته می شود. همسایگان نسبت به هم حقوق و تکالیفی دارند که در ادامه به شرح مفصل این حقوق و تکالیف میپردازیم.
جرم مزاحمت تلفنی چیست و چه مجازاتی دارد؟
موارد مزاحمت های همسایه
دایره ی شمول اذیت های همسایه می تواند بسیار گسترده باشد؛ اما نکته مهم و مشترک در تمامی آنها، عدم رعایت انصاف و همسایه داری توسط این مزاحمین، عدم توجه به تذکرات همسایگان دیگر و سلب آسایش و آرامش از ساکنین است.
مصادیق مزاحمت توسط همسایگان می تواند شامل موارد زیر باشد:
- عدم پرداخت سهم شارژ ساختمان
- سر و صدای بیش از حد و نامتعارف
- عدم رعایت بهداشت در فضای مشاع ساختمان
- رها کردن زباله در غیر محل درنظر گرفته شده برای آن
- توهین، افترا و تهمت
- وارد کردن خسارت به ساختمان یا بخشی از آن
- سر و صدا در ساعات اولیه صبح و پایانی شب (ساعاتی که به طور متعارف به عنوان زمان استراحت، تلقی می شود).
- سر و صدای زیاد و مداوم اعم از فریاد زدن، بلند صحبت کردن، دعوا و مشاجره کردن، صدای بلند موزیک، صدای کودکان و مواردی از این قبیل توسط همسایه مزاحم داخل آپارتمان یا منزل خود به گونه ای که اسباب زحمت برای سایر همسایگان فراهم شود.
- انجام اعمال نامتعارف و غیرقانونی در آپارتمان و منزل به گونه ای که امنیت ساکنین و همسایگان در ساختمان و محله به خطر بیفتد؛ مانند رفت و آمد افراد نامعقول برای اعمال منافی عفت، مصرف مواد مخدر، مشروبات الکلی و...
حقوق و تکالیف همسایه در قانون
پیش از آنکه به نحوه شکایت از همسایه بپردازیم، لازم است تا مواد قانونی که در این زمینه وجود دارند را ذکر کنیم.
برخی از قوانین به طور خاص به روابط همسایگی اشاره دارد و برخی نیز از جنبۀ عمومی تر، قابل استناد می باشند.
آگاهی نسبت به قانون باعث می شود تا دیدگاه روشن تری نسبت به شکایت علیه همسایه مزاحم داشته باشیم.
- ماده ۱۳۲ قانون مدنی صراحتا بیان می کند: «کسی نمی تواند در ملک خود تصرفی کند که مستلزم تضرر همسایه شود، مگر تصرفی که به قدر متعارف بوده و برای رفع خاجت یا رفت ضرر از خود باشد.»
ایجاد سروصدای نامتعارف و موارد دیگری که در ابتدای مقاله ذکر شد را می توان به نوعی خسارت و اضرار مادی و غیرمادی به همسایه دانست.
- آیین نامه اجرایی قانون تملک آپارتمان ها به طور خاص به روابط بین همسایگان و همینطور مواردی که در این نوع از سکونت باید رعایت گردد، پرداخته است.
در ماده ۵۹ این قانون تصریح شده است که: «در میهمانی های شب های غیرتعطیل بعد از ساعت ۲۲ و در شب های تعطیل بعد از ساعت ۲۴ رعایت سکوت کامل ساختمان (چه از لحاظ صدای میهمانان چه از لحاظ صدای موسیقی) الزامی است».
- طبق ماده ۳۰ قانون مدنی: «مالک، هر تصرفی را که مایل باشد در مال خود یا در واحد اختصاصی خود، می تواند به عمل آورد؛ مگر مواردی که در قانون استثنا شده باشد».
مقصود از تصرف، انجام امور متعارفی است که به نفع مالک آپارتمان یا خانه است؛ با اینحال این اختیار نباید موجب سلب آسایش از همسایگان شود.
- اصل ۴۰ قانون اساسی بیان میکند: «هیچکس نمی تواند اعمال حق خویش را وسیلۀ اضرار به غیر یا تجاوز به منافع عمومی قرار دهد.»
همچنین در ماده دیگری از قانون مجازات اسلامی تصریح شده است: «کسانی که برای مردم مزاحمت ایجاد می کنند، به حبس از یک ماه تا یکسال محکوم شده و دادگاه می تواند علاوه بر اعمال مجازات بر اساس نوع و مقدار آن، شخص مزاحم را به رفع مزاحمت و جلوگیری از حق و اعادۀ اوضاع به حالت قبل از ارتکاب جرم محکوم کند».
برای شکایت از همسایه مزاحم چه مراحلی باید طی شود
قبل از شکایت از همسایه مزاحم، اولین نکته ای که باید به آن توجه کنید صبر و آرامش خودتان است. بهتر است قبل از گلایه و شکایت از همسایه مزاحم اول با خودتان خلوت کنید و منصفانه قضاوت کنید؛ شاید همسایه خیلی بدی نداشته باشید، شاید شما کمی کم حوصله و زودرنج شده اید، پس حتما قبل از هر شکایتی کمی ملاطفت به خرج دهید؛ اما در بعضی از مواقع همسایه مزاحم از این همه آرامش و حسن رفتار شما سو استفاده می کند حال چه باید کرد؟
- در درجه اول به مدیر ساختمان و یا صاحب خانه مراجعه کنید و مشکل پیش آمده راه مطرح کنید شاید با یک مکالمه دوستانه مشکل برطرف شود.
- در صورت بی توجهی همسایه مزاحم به تذکرات، خودتان شخصا به وی تذکر دهید.
- یک لیست از مزاحمت های ایشان تهیه کنید و از مدیر ساختمان و دیگر همسایه بخواهید لیست را امضا کنند.
- اولین مرحله شکایت از همسایه مزاحم بعد از تهیه لیست شکایت، مراجعه به دادگستری و نوشتن شکوائیه است.
- شکوائیه توسط مقام مربوطه (دادستان و یا شورا حل اختلاف) مطالعه و سپس برای همسایه مزاحم اظهارنامه ای ارسال می شود. اظهارنامه شامل علت شکایت و زمان پاسخگویی متهم است، یعنی متهم طی یک بازه زمانی خاص فرصت دارد به شعبه ای که ایشان را فراخوانده مراجعه و درباره رفتار خود توضیح دهد.
- در صورت عدم حضور ایشان شکایت از طریق پلیس خدمات قضایی به دادسرا ارسال می شود.
- پس از ارسال پرونده شکایت از همسایه مزاحم به دادسرا تعیین شعبه شده و اقدامات لازم قضایی برای فرد مزاحم لحاظ می شود.
مفاد قانونی که برای شکایت از همسایه مزاحم
- بر اساس ماده ۶۹۰ و ۶۹۳ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۷۵ در صورت تجدید آزار همسایه مزاحم، وی به شش ماه تا یک سال حبس محکوم خواهد شد.
- بر اساس اصل ۴۰ قانون اساسی هیچ کسی نمی تواند به وسیله رفتار و اعمال خود موجب سلب آسایش دیگران شود.
- آیین نامه اجرایی قانون تملک آپارتمان ها در چندین فصل و چندین ماده قضایی به مقوله همسایه آزاری پرداخته است.
اقدام قانونی با همسایه خطا کار
منطبق با مواد قانون مدنی اشخاص در ملک خود اختیار هر نوع دخل و تصرفی رادارنداما تا هنگامی که این دخل و تصرف سبب آسيب رساندن به بقیه نشود.
فلذا هرموقع که کارهاو رفتار های همسایه نداشتن آرامش و آزار و اذیت شما را موجب گردد قابلیت دنبال کردن قانونی را دارد.
بعد از این که حرف زدن واخطار اثری بر همسایه آزار نداشت اول شما می توانید با پلیس ١١٠ تماس بگیرید و بعد از حاضر شدن او گزارشی از کارهای او تحویل دهید بهتر است هنگامی که همسایه آزار در حال انجام رفتار آزار دهنده است با پلیس تماس بگیرید.
چنان چه بعد از آماده کردن صورت مجلس به وسیله پلیس او دست از کارهای خود برندارد با داشتن صورت جلسه پلیس می توانید علیه او دعوا مطرح کنید.
متن شکایت از همسایه
دادستان محترم عمومی و انقلاب شهرستان
با عرض سلام و ادب
به استحضار حضرتعالی میرساند :
در مورخه …. مشتکی عنه که یکی از همسایگان اینجانب به آدرس ….. واحد ….. در زمان نامناسبی به ساعت …. مرتکب سر و صدا و مزاحمت صوتی شدید برای سایر واحدان شد. پس از مراجعه به درب منزل ایشان، و معترض شدن نسبت به این وضعیت، مشارالیه نه تنها نسبت به عدم رعایت حقوق آپارتمان نشینی عذرخواهی نموده بلکه نسبت به اعتراض اینجانب معترض گردیده و لب به پرخاشگری و توهین و فحاشی در حضور سایر واحدین نمود که عمل ایشان هیچ گونه توجیه اجتماعی، قانونی ندارد. لذا با عنایت به شهادت شهود (استشهادیه ساکنین) و به استناد ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی از آن مقام محترم قضایی تعقیب و مجازات مشتکی عنه را استدعا دارم.
از بذل توجه حضرتعالی کمال تشکر را دارم.
مرجع صالح به جرم همسایه آزاری
دادسرا: مراجعه به مجتمع های کیفری محتاج به وجود آمدن جرم می باشد مانند اهانت، دعوا کردن، داد و فریاد و سر و صدا، شغل هایی که با مجوز قانونی نبوده است و جرم به حساب می آید می توانید با آماده کردن شکایت نامه با موضوعات مثل مزاحمت و از بین رفتن آرامش از سوی همسایه یا از بین رفتن حرمت و احترام یا همان هتک حرمت به دادسرا رجوع کنید.
شورای حل اختلاف: در شورای حل اختلاف در هنگام داشتن مشکلاتی مانند صدای همیشگی حیوانات خانگی، سر و صدای بر اثر مرمت و بازسازی و صدای نامتعارف موسیقی وتلویزیون، مهمانی های زیاد، نپرداختن شارژ و بقیه مخارج مشترک دعوا مطرح نمایند.
نکته: شایان توجه این است که استشهادیه و صورت مجلس آماده شده از طرف پلیس ١١٠ می تواند دلیل مناسبی برای آسان شدن پروسه رسیدگی و ثابت کردن زود تر همسایه آزاری باشد.
مجازات همسایه آزاری
در هنگام ثابت شدن همسایه آزاری فرد خطا کار به یک ماه تا یک سال زندان و به جز آن فرد مزاحم به ازبین بردن موارد مزاحمت متهم می شود که شاید احتمال دارد تبدیل به مجازات نقدی هم شود.
در صورت مراعات نکردن و دوباره انجام دادن رفتارهای گذشته به وسیله همسایه متهم، شکوائیه دوباره سبب می شود او به جز بر از بین بردن عوامل مزاحمت به ۶ ماه تا ٢ سال زندان هم مجازات می شود.
همینطور اگر شروط ماده ۶١٨ تعزیرات هم باشد یعنی با رفتارهای نامناسب و سر و صدا و شلوغ کاری هایی مانند مهمانی های شبانه، سر و صدای نامناسب آرامش همگان را از بین ببرد به زندان از سه ماه تا یک سال و تا ٧۴ ضربه شلاق مجازات خواهد شد.
آیا مزاحمت خیابانی جرم محسوب می شود؟
