همه چیز در مورد جشن آبانگان؛ تاریخی ترین جشن ایران باستان / تاریخچه پیدایش جشن آبانگان
به گزارش سرویس جامعه ساعدنیوز به نقل از عصرایران، در تقویم ایران باستان جشنهای ماهانه و سالانهای وجود داشته است. برای مثال در هر ماه، یکبار نام روز و ماه یکی میشدند و ایرانیان این تقارن را جشن میگرفتند؛ جشنهایی چون فروردینگان، اردیبهشتگان، خردادگان، تیرگان، امردادگان، شهریورگان، مهرگان، آبانگان، آذرگان، دیگان، بهمنگان و اسفندگان. جشن آبانگان در روز دهم آبانماه و با هدف نکوداشت آناهیتا فرشته موکل بر آب برگزار میشده است.
در اعتقاد نیاکان ما، این فرشته باران و برف را به فرمان اهورامزدا بر زمین فرو میباریده است. این تقدس به این باور رایج بازمیگردد که عناصر چهارگانه (آتش، آب، خاک و هوا) گرامی هستند. در میان این عناصر پس از آتش، آب حیاتیترین عنصر شناخته میشد. آلودهکردن آب گناهی نابخشودنی بود و ایرانیان شستوشوی خود در آب جاری را به هیچوجه جایز نمیدانستند.
تاریخچه پیدایش جشن آبانگان
در ایران قدیم هشت سال خشکسالی بود و پس از هشت سال در آبان باران شروع به باریدن نمود و از آن زمان جشن آبانگان پدید آمد.
روایت دیگری از پیدایش جشن آبانگان این است که بین ایران و توران جنگ های طولانی بود، در جنگ ها افراسیاب تورانی دستور داد تا کاریزها و نهرها را ویران کنند. پس از پایان جنگ، پسر طهماسب که «زو» نام داشت، دستور داد لایروبی کاریزها و نهرها را داد و پس از لایروبی آب در کاریزها روان گردید. ایرانیان آمدن آب را جشن گرفتند و این جشن به عنوان جشن آبانگان در تاریخ ماندگار شد.
در اسطورههای کشورمان گفته میشود که در روز جشن آبانگان، پادشاه ایران بر افراسیاب پیروزی یافت و او را از سرزمین خویش بیرون راند. نیز در این روز پس از پنج یا هفت سال خشکی، باران باریده است. حضور در کنار نهرها و قناتها، ستایش اهورامزدا، سپس شادی ازجمله آیینهای این روز بوده است.
آیین جشن آبانگان
ایرانیان در این روز همانند سایر جشن ها به آدریان ها می روند و برای گرامیداشت مقام فرشته آب ها ناهید، به کنار جوی ها و نهرها و قنات ها رفته و دعا خوانده و اهورا مزدا را ستایش می کنند و از او درخواست فراوانی آب و نگهداری آن را دارند. سپس شادمانی می کنند و جشن می گیرند.
در جشن های ایران باستان همیشه شادی و تفریح، با ستایش اهورا مزدا و آفرین و نیایش همراه بود. اگر در این روز باران ببارد، آبانگان به مردان تعلق گرفته و مردان در آب تن و جانشان را می شویند اما در صورت نباریدن باران و، آبانگان زنان است و زنان درون آب می روند.
در جشن های ایران باستان شرکت کنندگان سرودهایی از اوستا و دعای آفرینامه می خواندند و سپس جشن را آغاز می کردند. این جشن ها متاسفانه امروزه کمرنگ شده و یا از یاد رفته اند. در هر یک از این جشن ها اندیشه بلند و طبع ظریف ایرانی مشاهده می شد. ایرانیان در این جشن و سایر جشن های ماهانه به ستایش پروردگار، سرور و شادمانی، بخشش به بینوایان و زیردستان می پرداختند.