اسقاط خودرو به فرآیندی گفته می شود که در آن، تغییرات فیزیکی در وسیله نقلیه اعمال شده، به گونه ای که دیگر، امکان استفاده از آن به هیچ وجه فراهم نباشد. در این فرآیند، سند خودرو نیز باطل می شود. مطابق با قانون، خودروهای فرسوده می بایست از رده خارج شده و دیگر مورد استفاده قرار نگیرند و به عبارتی، اسقاط شوند.
به منظور اسقاط خودروهای فرسوده، متقاضی می بایست شرایط اسقاط خودرو را رعایت نموده و مدارک لازم در این زمینه را نیز تهیه نماید. هم چنین، اطلاع از نحوه ثبت نام برای اسقاط نمودن خودرو و نیز اطلاع از قیمت آن، امری ضروری برای متقاضیان قلمداد می گردد.
مطابق با آیین نامه از رده خارج کردن خودروهای فرسوده مصوب 1387/12/17، خودروی فرسوده، خودرویی است که طبق ماده (4) تصویب نامه شماره 92308/ت 40587 ک مورخ 7/6/1387 حائز شرایط فرسودگی باشد. منظور از اسقاط نیز اعمال تغییرات فیزیکی بر روی خودروی فرسوده است، به صورتی که خودرو و قطعات آن غیرقابل استفاده مجدد در چرخه حمل و نقل بوده و مطابق قانون و مقررات شرایط لازم برای ابطال اسناد آن فراهم شود.
بعد از اسقاط خودرو، به شخص گواهی اسقاط تعلق می گیرد. گواهی اسقاط برگه ای که نشان دهنده اسقاط خودرو در مراکز مجاز بوده و برابر شرایط مندرج در طرح صادر می شود. به منظور اسقاط خودرو شخص می بایست شرایط و ضوابطی را مورد رعایت قرار دهد که شرایط اسقاط خودرو شامل موارد زیر می باشد:
ثبت نام در پایگاه اطلاع رسانی و پیش ثبت نام خودروهای فرسوده
در دسترس داشتن اطلاعات هویتی نظیر نام، نام خانوادگی، کد ملی و...
تهیه و تنظیم اطلاعات وسیله نقلیه فرسوده نظیر نوع وسیله نقلیه، مدل، کاربری، سند و...
پرداخت عوارض شهرداری، خلافی و مالیات
علاوه بر این، خودرو می بایست جزو تعریف خودروهای فرسوده قرار گیرد. شرایط اسقاط خودرو در ماده 4 تصویب نامه شماره 92308/ت 40587 ک مورخ 1387/6/7 بیان گردیده است. مطابق با این ماده، وسایل نقلیه در صورت عدم امکان دریافت گواهی معاینه فنی یا سن بالاتر از مقادیر ذکر شده در این ماده، فرسوده محسوب می شوند.
آلودگی هوا و اقدامات برای کاهش ورود آلاینده ها به هوا، سال ها است که در کشورهای مختلف، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. متخصصان به دنبال راهکاری مناسب برای رهایی از بحران آلودگی هستند. اسقاط خودرو فرسوده به همراه کارشناسی خودرو، یکی از مواردی است که می تواند به کاهش مشکلات ناشی از آلانیده های هوا کمک نماید. مدارک لازم برای اسقاط خودرو به شرح زیر می باشد:
مدارک هویتی مالک خودرو نظیر شناسنامه، کارت ملی، آدرس محل سکونت
مدارک مربوط به خودرو فرسوده نظیر کارت ماشین
اسناد مربوط به خلافی خودرو
مدارک مربوط به پرداخت عوارض شهرداری و مالیات
ارائه کارت خودرو الزامی می باشد. در صورت مفقود بودن، تعهد الزامی است. همچنین، تهیه اسناد خودرو شامل شناسنامه وسیله نقلیه یا دفترچه یا برگه اعلام وضعیت (برگ سبز) ضروری می باشد. در هنگام ثبت نام خودرو فرسوده و اسقاط آن، داشتن اطلاعات و مدارک فوق، الزامی است. هرگونه اشتباه در ثبت نام خودرو فرسوده موجب حذف از سیستم می شود.
یکی از مدارک لازم برای اسقاط خودرو فرسوده، ارائه اسناد مربوط به خودرو می باشد. ماده 8 اصلاحی آیین نامه از رده خارج کردن خودروهای فرسوده به بیان نحوه ثبت نام خودروی اسقاط شده و مراحل اسقاط آن پرداخته است که شامل مراحل زیر می شود:
مراجعه مالک خودروی فرسوده به همراه خودرو و مدارک مثل سند خودرو به مرکز اسقاط.
کنترل و بررسی صحت و اصالت مدارک و تطبیق آن ها با خودرو.
دریافت مجوز اسقاط از پایگاه اطلاعاتی ستاد.
اسقاط در حضور مدیر و کارشناس مرکز اسقاط و مالک خودرو، در حد ارکان اسقاط شامل برش ستون و سقف، سوراخ نمودن موتور، از بین بردن شماره های شاسی، بدنه، موتور و فک پلاک به گونه ای که در چرخه حمل و نقل مجدد قابل استفاده نباشد.
ثبت اسقاط خودرو توسط مرکز اسقاط در پایگاه اطلاعاتی ستاد.
احرازاصالت خودرو وگواهی اسقاط درمراکزاسقاط بنا به تشخیص پلیس،توسط کارشناس رسمی (مقیم) یا کارشناس یا کاردان فنی نیروی انتظامی (مقیم) انجام میگیرد.درصورت عدم تاییدمدارک در بند«ب»ماده (8)ویاعدم همخوانی اطلاعات واردشده بااطلاعات موجوددرپایگاه اطلاعاتی ستاد، خودروفرسوده در مرکز اسقاط باقی مانده و کارشناس مرکز اسقاط با همکاری نیروی انتظامی موظفندظرف 10 روز نسبت به تعیین تکلیف خودروی مربوط اقدام نمایند.
پس از تایید اسقاط خودرو در پایگاه اطلاعاتی ستاد توسعه کارشناس مقیم، گواهی اسقاط خودرو برای شماره گذاری خودروهای وارداتی موضوع ماده (5) این آیین نامه یا استفاده از تخفیفات حقوق ورودی و سود بازرگانی توسط ستاد صادر و به نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران و گمرک ایران اعلام می گردد.
نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران موظف است دسترسی بروز به مشخصات خودروهایی را که برابر مقررات فرسوده محسوب می شوند، به نحوی برای ستاد مهیا نماید که امکان بررسی اسناد و مدارک با مشخصات ثبت شده خودروها برای ستاد فراهم گردد. همچنین، نیروی انتظامی موظف است گزارش خودروهای فرسوده اسقاط شده را ماهانه به ستاد ارسال نماید. قیمت لاشه خودروی فرسوده براساس نظر کارشناسی محاسبه و توسط ستاد تعیین می گردد.
به منظور ثبت نام خودروهای فرسوده، شخص می بایست به پایگاه اطلاع رسانی و پیش ثبت نام خودروهای فرسوده به نشانی nosazi.org یا khodrofarsoodeh.com مراجعه نموده و مطابق تصویر زیر به صفحه اصلی این سایت وارد شود و گزینه ثبت نام خودرو های فرسوده را انتخاب نماید.
در مرحله بعد، داوطلب باید گزینه استعلام قیمت را از منوی بالای سایت انتخاب کند.
پس از آن، صفحه ای مطابق تصویر زیر برای داوطلب نمایش داده می شود که فرد می بایست اطلاعات خواسته شده، به همراه کد امنیتی را وارد نموده و گزینه استعلام قیمت را انتخاب کند.
در صورتی که شخص اطلاعات رابه درستی واردنموده باشد، نتیجه استعلام برای شماره موبایل وارد شده در مرحله قبل ارسال خواهد شد.
توجه به این نکته ضروری است که در صورتی نتیجه استعلام قیمت به شماره تلفن همراه فرد پیامک خواهد گردید که وی اطلاعات را به درستی وارد نموده باشد، لذا، در صورت درج اطلاعات اشتباه، نتیجه استعلام قیمت به شماره ای که در سامانه درج می شود، پیامک نخواهد شد.
در بخش های پیشین مقاله، توضیحات جامع و کاملی در خصوص شرایط اسقاط خودرو، مدارک، نحوه و قیمت اسقاط خودروهای فرسوده ارائه گردید و بیان شد که افراد به منظور پیش ثبت نام در این طرح، می بایست به پایگاه اطلاع رسانی و پیش ثبت نام خودروهای فرسوده مراجعه کرده و در آن ثبت نام نمایند. در این بخش از مقاله قصد داریم تا به توضیح نحوه استعلام خودروی اسقاط شده بپردازیم.
در پاسخ به این پرسش که آیا استعلام خودروی اسقاط شده امکان پذیر می باشد یا خیر، می توان بیان داشت که بله، کلیه مالکان خودروهای فرسوده که در طرح های جایگزینی خودروهای فرسوده برنده شده و نسبت به اسقاط خودروی خود در یکی از مراکز اسقاط مجاز کشور اقدام نموده اند، میتوانند با وارد کردن کد ملی و vin خودروی فرسوده خود از ارسال اطلاعات خود به شرکت خودروساز اطمینان حاصل نمایند.
به این منظور، اشخاص می بایست نشانی aseb.ir را در مرورگر خود وارد نموده و به سامانه استعلام اطلاعات ارسال شده فراجا مالکین طرح جایگزینی وارد شوند. بعد از ورود به این سایت، شخص باید گزینه طرح جایگزینی خودروهای فرسوده را انتخاب کند.
پس از آن داوطلب باید مطابق تصویر زیر بر روی "استعلام اطلاعات ارسال شده فراجا مالکین طرح جایگزینی" کلیک کرده تا به مرحله بعدی راه یابد.
پس از آن، داوطلب باید نوع شرکت خودروسازی را انتخاب نموده و بر روی آن کلیک نماید.
پس از آن، متقاضی به صفحه ای مطابق با تصویر زیر هدایت می شود که لازم است با وارد کردن کد ملی و شماره VIN خودرو نسبت به استعلام اقدم نمایند.
نکته قابل توجه در این زمینه این است که فرد به هنگام ورود اطلاعات دقت نماید که شرکت خودروساز طرف حساب را درست انتخاب کند. مراجعه به سایت های خصوصی و یا سایر سایت های مربوط به اسقاط خودرو به هیچ عنوان مورد تایید انجمن صنفی مراکز اسقاط نبوده و در صورت ثبت اطلاعات در این گونه سایت ها، مسئولیت متوجه مالک خودرو خواهد بود.
یکی از سوالاتی که همواره، ثبت نام کنندگان خودروی های فرسوده با آن مواجه می شوند، نحوه اطلاع از تکمیل فرآیند نام نویسی و پیگیری ثبت نام خودروی فرسوده با کد ملی می باشد. در پیگیری ثبت نام خودرو های فرسوده در ابتدا، باید بیان داشت که علاوه بر کد ملی، شخص باید شماره پیگیری ثبت نام را هم به همراه داشته باشد.
در اولین مرحله، متقاضی می بایست ابتدا، نشانی khodrofarsoodeh.com یا nosazi.org را رد مرورگر خود وارد نموده و مطابق تصویر زیر به صفحه اصلی این سایت وارد شود و گزینه پیگیری ثبت نام را انتخاب کند.
پس از آن فرد به صفحه ای مطابق تصویر زیر هدایت شده که باید، شماره پیگیری، کد ملی و کد امنیتی را در قسمت های مشخص شده وارد نموده و گزینه نمایش پرونده را انتخاب کند.
همانطور که در مراحل پیشین مشاهده شد، وجود شماره پیگیری ثبت نام، به هنگام پیگیری نام نویسی الزامی می باشد. بنابراین، به کاربران توصیه می شود که این شماره را تا اتمام فرآیند ثبت نام و اسقاط خودرو نزد خود نگه داشته و از فراموشی یا گم نمودن آن خودداری نمایند.
همانطور که پیش تر بیان شد، به هنگام اسقاط خودروهای فرسوده از متقاضی درخواست می شود که نوع طرح خود را در فرم نام نویسی وارد نماید. انواع طرح های اسقاط خودرو شامل طرح جایگزینی وطرح نقدی میشود. به جهت آشنایی علاقمندان با طرح تعویض و جایگزینی خودروهای فرسوده، در قسمت زیر به جزئیات این طرح پرداخته شده است.
طرح جایگزینی خودرو و تعویض خودروهای فرسوده از سوی دولت به منظور خروج وسایل نقلیه فرسوده و قدیمی از ناوگان حمل و نقل کشور صورت می گیرد. طبق این طرح شرکت های خودرو ساز کشوری مانند سایپا و ایران خودرو به عنوان مشارکت کنندگان اصلی این طرح، موظف اند به افرادی که در این طرح خودروی فرسوده و اسقاطی خود را تحویل داده اند؛ خودروی جدیدی را تحویل دهند. بعد از تحویل خودرو می تواند از مزایای آن، نظیر وام با سند خودرو استفاده کند.
همچنین، یکی از طرح های اسقاط خودرو، طرح نقدی می باشد. در این نوع طرح، مراکز مجاز اسقاط، خودروهای فرسوده را به بالاترین قیمت مصوب خریداری می نمایند. مالکان می توانند با ثبت نام در سایت nosazi.org یا khodrofarsoodeh.com نسبت به تحویل خودروی فرسوده به بالاترین قیمت مصوب به مراکز مجاز اسقاط، اقدام نمایند.