کاهش درد دندان درآوردن کودک

به گزارش سایت خبری ساعد نیوز و به نقل از نی نی سایت، رویش دندان در دهان نوزاد از آن دسته فرآیندهایی است که در ذهن هر پدر و مادری حک می شود. این فرآیند معمولا با درد و تحریک شدن بدن نوزاد به ویژه لثه ها همراه است. با این حال اگرچه که ممکن است رویش نخستین دندان های نوزاد با مشکل خاصی همراه نباشد اما اگر احساس درد را یک مشکل به حساب نیاوریم، باید این فرآیند را دردآورد و طولانی بدانیم. پس به خاطر داشته باشید که در این روزها بیشتر از سایر مواقع باید نوزاد را در آغوش گرفته و آرامش بیشتری به او بدهید.

علایمی که در حین رویش دندان نوزاد دیده می شود:

متورم شدن و تا حدودی کبود شدن لثه ها

برافروخته شدن گونه ها یا صورت

خارج شدن بیش از حد متعارف بزاق از دهان

مالیدن انگشت به لثه ها، گاز گرفتن یا مکیدن

مالیدن گوش در همان سمت که دندان در حال رویش است

بدخوابی یا بی خوابی در شب و بیدار ماندن برای مدت طولانی در روز

خوب شیر نخوردن از سینه مادر

بی قرار و ناآرام شدن
البته این احتمال وجود دارد که در آستانه رویش دندان های نوزاد، دمای بدنش افزایش یافته و یا حتی دچار اسهال شود. اگرچه تمامی این علائم می تواند نشان دهنده رویش دندان ها باشد اما لزوما به این معنا نیست و توصیه می شود در صورت مشاهده این علائم به پزشک مراجعه کنید.

پرسش مهم: جوش های ریزی در گونه نوزادم اجاد شده که به دلیل افزایش ترشح بزاق و خارج شدن بخشی از آن است. آیا باید اقدام خاصی در این زمینه انجام دهم؟

توصیه می کنیم با استفاده از یک پارچه نرم بزاق را از صورت و گونه های نوزاد پاک کنید. مراقب باشید که پارچه را با شدت بر روی پوست صورت و گونه های نوزاد نکشید زیرا در این صورت نوزاد درد نسبتا زیادی را احساس کرده و شروع به گریه می کند. در چنین مواردی پیشنهاد می شود از کرم های مخصوص نوزاد استفاده شود. استفاده از این کرم ها پیش از به خواب رفتن نوزاد در شب یا قبل از بردن او به خارج از خانه توصیه می شود. کرم را به آرامی بر روی پوست صورت و گونه های نوزاد بمالید. بدین ترتیب پوست صورت نوزاد کمتر دچار التهاب می شود.

اصولا چرا رویش دندان نوزاد با درد همراه است؟

شاید دانستن این نکته برای بسیاری از مادران جذابیت داشته باشد که رویش دندان نوزاد خیلی پیشتر از زایمان یعنی زمانی که به عنوان جنین در رحم مادر قرار دارد آغاز می شود و این زمانی است که ریشه های دندان در لثه ها شروع به رویش می کنند. پس از تولد نوزاد و با گذشت زمانی مشخص، رویش دندان های در لثه آغاز می شود که این مسأله موجب تحریک شدن لثه ها می شود. حتی در بسیاری از موارد مشاهده شده لثه ها دردناک و متورم می شوند. برای اینکه متوجه شوید درد رویش دندان در نوزاد چگونه است زمانی را به یاد آورید که دندان های عقلتان در حال رویش و جا باز کردن بودند.

وارد کردن فشار به دندان ها به خصوص زمانی که این فشار ناشی از جویدن چیزی باشد به تسکین درد ناشی از رویش دندان کمک زیادی می کند. اما به طور کلی لثه های نوزاد در مدت زمانی که نخستین دندان ها در حال رویش هستند ملتهب و دردناک هستند. به همین دلیل است که چنین نوزادی در حین شیر خوردن سینه مادر را پس زده و تمایلی به دست گرفتن شیشه شیر نیز ندارد.

بهترین راه ها برای تسکین درد مربوط به رویش دندان در نوزاد چیست؟

محصولات متنوعی در داروخانه ها و مراکز بهداشتی جهت تسکین درد لثه های نوزاد به فروش می رسد که از آن جمله می توان به ژل های تسکیل دهنده اشاره کرد. اما تا پیش از روی آوردن به چنین محصولاتی می توان کارهای ساده تری نیز انجام داد که معمولا در اکثر موارد نتیجه بخش هستند. به عنوان مثال توصیه می شود چیز سرد و البته بی خطری را به نوازد داده تا با دندان هایش آن را گاز بگیرد. در حین این کار درد ناشی از رویش دندان تا حد زیادی تسکین پیدا می کند. به این موارد توجه کنید:

انگشتتان را به خوبی شته و بر روی بخشی از لثه که درد می کند به آرامی بمالید. با این کار از لثه تحریک شده و ملتهب نوزاد تا حد زیادی تسکین پیدا می کند، هر چند این کار نتیجه موضعی و موقتی دارد.

از حلقه دندانی استفاده کنید. از نظر بسیاری از مادران، این حلقه معجزه می کند. این حلقه ها که تقریبا در تمامی داروخانه ها و فروشگاه های نوزاد و مادر به فروش می رسد از جنس سیلیکن بوده و نسبت به سایر محصولات دیگر از جمله آنهایی که پر از مایعات مخصوص هستند کارایی بیشتر دارند. در برخی موارد مشاهده شده که حلقه های دارای مایعات مخصوص دچار نشتی می شوند که این نکته می تواند خطراتی را برای سلامت نوزاد به همراه داشته باشد. اما حلقه های دندانی سیلیکنی هیچگونه خطری به همراه ندارند.

همچنین برخی والدین عروسک پلاستیکی بی خطری را شسته و در اختیار نوزاد قرار می دهند تا او با به دندان گرفتن بخشهایی از عروسک خود را تسکین دهد. در این شرایط حضور والدین در کنار نوزاد بسیار ضروری است.

اگر نوزادتان حداقل شش ماهه است و از درد ناشی از رویش دندان دچار ناراحتی شده راهکار مناسب دیگر هم وجود دارد. می توانید غذاهای نرمی نظیر موز یا خیار سرد را در اختیار او قرار داده تا همزمان که به دندان و لثه هایش می کشد اندکی از دردش تسکین پیدا کند. دقت کنید از مواد غذایی سفت به هیچ عنوان استفاده نکنید زیرا در صورت تکه شدن، ممکن است مجرای تنفسی نوزاد را مسدود کنند.

به خاطر داشته باشید که هیچ گاه نباید چیزهایی نظیر حلقه دندانی را با دور گردن نوزاد آویزان کنید زیرا این کار ممکن است در مواقعی که حواستان به جای دیگری معطوف شده، به خفگی نوزاد منجر شود.

توصیه می شود بطری حاوی آب نسبتا سرد به نوزاد داده تا همزمان با نوشیدن، لثه هایش اندکی تسکین پیدا کنند.

اگر نوزاد آنقدر رشد کرده که بتواند غذاهای سبک را هضم کند، می توانید ماست ساده و میوه های سرد در اختیارش بگذارید.

با این حال در بسیاری از موارد مشاهده شده که هیچ یک از این راهکارها مؤثر واقع نشده و نوزاد تنها ترجیح می دهد در آغوش مادرش باشد.

آیا استفاده از ژل های موضعی مؤثر است و آیا راه های جایگزین دیگری هم وجود دارد؟

این دسته از ژل ها معمولا حاوی مقادیر اندکی ماده بی حس کننده و ضد میکروبی است که در ترکیب با یکدیگر به کاهش درد لثه و جلوگیری از عفونی شدن آن کمک زیادی می کند. برای استفاده از این ژل ها تنها کافی است مقدار اندکی از آن را بر روی سر انگشت از پیش شسته خود گذاشته و به آرامی بر روی لثه ملتهب بکشید. این کار را می توانید با استفاده از گوشه دستمالی تمیز هم انجام دهید.

ژل های دندانی به سرعت و معمولا به وسیله بزاق دهان نوزاد ناپدید می شوند. اگر تمایل به استفاده از این نوع ژل ها دارید توصیه می شود از نوع غیرشیرین آن که ویژه نوزادان است استفاده کنید. در حین استفاده از این ژل ها به دستورالعمل درج شده بر روی آن دقت کنید و هیچ گاه به خیال اینکه نوزادتان را سریع تر آرام می کنید بیشتر از آنچه در این دستورالعمل درج شده استفاده نکنید. همچنین درصورتیکه نوزادتان زیر 4 ماه است و قصد استفاده از این ژل ها را دارید حتما با پزشک مشورت کنید تا توصیه های لازم را با توجه به نوع محصولی که استفاده می کنید و شرایط نوزاد به شما ارایه کند.

به جز این نوع ژل ها، در برخی داروخانه ها پودرها یا گرانول هایی نیز به فروش می رسد که نتیجه عملکرد آنها نیز تسکین موضعی و موقتی درد لثه ناشی از رویش دندان است. در بسته بندی این پودرها کیسه بالشتک مانند کوچکی قرار دارد که باید پودر را داخل آن ریخته و در دهان نوزاد قرار دهید و یا اینکه پودر یا گرانول را با آب سرد از پیش جوشانده شده مخلوط کرده و داخل دهان بریزید. اگرچه بسیاری بر این باورند که این روش چندان تأثیرگذار نیست اما برخی مادران در تجربه خود از سر و کله زدن با نوزاد در ماه های نخست به اثرگذار بودن این روش اشاره کرده اند. درخصوص این روش نیز بررسی کنید که از محصول عاری از قند استفاده می کنید. فراموش نکنید استفاده از مواد شیرین و حاوی قند موجب پوسیدگی دندان می شود.

حتی برخی مادران گردنبند کهربا بر گردن نوزاد می اندازند. نظریه ای در این باره وجود دارد که می گوید مقدار بسیار اندک روغنی که از دانه های کهربا منتشر می شود به پوست نوزاد مالیده شده و به تسکین درد ناشی از رویش دندان او کمک می کند. اما باز هم هیچ دلیل و منطق پزشکی در خصوص مؤثر بودن این روش وجود ندارد. گذشته از این نکته، انداختن چنین گردنبندی به دور گردن نوزاد ممکن است به پیچیده شدن آن به دور گردن و حتی خفگی نوزاد منجر شود.

آیا استفاده از مسکن درد ویژه نوزاد توصیه می شود؟

انجام این کار مجاز است به شرط آنکه حتما دقت شود که مسکن مورد نظر ویژه نوزاد را استفاده می کنید و نه بزرگسالان. البته داروهای مسکن دیگری نیز در داروخانه ها به فروش می رسد که اثری مشابه با «ابوپروفن» دارد. توجه داشته باشید که این داروها نباید به طور همزمان استفاده شوند، مگر اینکه چنین کاری را زیر نظر پزشک انجام دهید.

گذشته از تمامی این موارد بد نیست به یک نکته مهم توجه کنید. ممکن است عامل دیگری به جز رویش دندان موجب بی قراری نوزاد شده باشد. پس بیش از شروع هر فرآیند درمانی وضعیت سلامت عمومی نوزاد را به دقت بررسی کنید. بهتر است این کار توسط پزشک انجام شود. عفونت گوش به راحتی با درد ناشی از رویش دندان اشتباه گرفته می شود. پس اگر متوجه شدید که نوزادتان در شرایط مساعدی قرار نداشته و یا حتی تب دارد، پیش از انجام هر درمانی در خانه، ابتدا او را به پزشک نشان دهید تا او معاینه دقیقی انجام دهد و پس از مشخص شدن علت ناراحتی نوزاد، از شیوه درمانی مناسب استفاده کنید.

رویش دندان نوزاد چه موقع آغاز و تا چه مدت به طول می انجامد؟

به طور کلی نمی توان بازه زمانی مشخصی را برای رویش دندان های نخست در نظر گرفت. در بیشتر نوزادان این فرآیند از حدود 6 ماهگی آغاز می شود با این حال شروع آن در هر زمانی امکان دارد، یعنی از پیش از تولد تا نخستین سال تولدش. رویش دندان های نخست نوزاد حدود یک سال و حتی بیشتر از آن طول می کشد. اما تمامی دندان های شیری نوزاد تا 2.5 سالگی درخواهند آمد.

گذشته از آن نمی توان بازه زمانی مشخصی برای احساس درد ناشی از رویش دندان در لثه در نظر گرفت. ممکن است درد تنها چند روز مانده به رویش هر دندان احساس شود و یا اینکه تا ماه ها موجب بی قراری نوزاد شده حال آنکه خبری هم از رویش دندان نباشد.

خبر خوشحال کننده برای هر تازه پدر و مادر شده ای این است که گرچه ممکن رویش نخستین دندان های نوزاد با درد زیاد و بی قراری او همراه باشد اما رویش دندان های بعدی چندان موجب ناراحتی و تحریک لثه نوزاد نمی شوند. با گذشت چندین ماه، احتمالا باز هم شاهد بی قرار شدن نوزاد خواهید بود و این زمانی است که دندان های عقل یا همان دندان های انتهای ردیف های دندانی شروع به رویش می کنند. آنها بزرگترین دندان های نوزاد هستند و ممکن است رویش آنها با درد نسبتا زیادی همراه باشد. البته تا آن زمان آنقدر در زمینه تسکین دادن درد لثه ناشی از رویش دندان ماهر شده اید که آن را نیز به خوبی مدیریت می کنید.

در پایان باید گفت درد ناشی از رویش دندان های نخست نوزاد با بی قراری قابل توجه او همراه است. پس این شما هستید که باید با درک وضعیت نوزاد، اقدامات مناسب و البته بی خطر برای آرام کردن او را انجام دهید.