خواص درمانی بهداشتی پنیرک و مقدار مصرف آن

گیاه پنیرک با نام علمی malva sylvestris در زبان عربی به نام خبازی شناخته می شود. پنیرک یک گیاه علفی به ارتفاع 60 سانتی متر و پایا می باشد. این گیاه هم به صورت خودرو می روید و هم برای بهره برداری های دارویی آن را کشت می کنند. گل و برگ پنیرک در این گیاه مورد استفاده می باشد که بهره مندی از گل پنیرک بیشتر از برگ این گیاه می باشد. پنیرک در ایران نمی روید و یک نوع گیاه با نام M.neglecta که گونه ای نزدیک به پنیرک است به مصرف می رسد.

ترکیبات مهم برگ پنیرک

برگ پنیرک دارای 8 درصد موسیلاژ و مقداری تانن و فلاونوئید است که پس از هیدرولیز، قندهای آرابینوز، گلوکز، رامنوز، گالاکتوز و اسید گالاکتورونیک اسید تولید می کند.

​

خواص گیاه پنیرک

۱. تسکین درد

یکی از رایج ترین کاربرد های گیاه پنیرک برای کاهش درد به خصوص در درمان های موضعی است. اگر زخم یا جراحتی در پوست خود دارید می توانید برگ پنیرک را به صورت ضماد روی محل موردنظر قرار دهید. مواد شیمیایی موجود در برگ گیاه پنیرک، که دارای ویتامین های بسیار زیادی است، نه تنها سبب بهبودی سریع تر می شود، بلکه مواد ضددرد خاصی را ترشح می کند که به کاهش درد و ناراحتی کمک خواهد کرد.
از خاصیت ضددرد گیاه پنیرک می توان برای دردهای داخلی و خارجی استفاده کرد. به خاطر همین ویژگی خاص، از پنیرک می توان به عنوان ماسک صورت یا درمان سردردهای موضعی استفاده کرد.

۲. حفاظت از سیستم ایمنی

قرار دادن گیاه پنیرک بر روی زخم، از نفوذ عفونت های باکتریایی و سایر عوامل خارجی از طریق جراحت به بدن جلوگیری می کند و با این روش سیستم ایمنی را تقویت می کند. مصرف برگ، دانه ها و سایر بخش های گیاه پنیرک نیز به این امر کمک می کند.

۳. فعالیت ضد التهابی

برای تسکین نیش حشره، سوختگی های وسیع، آفتاب سوختگی یا خارش پوستی، استفاده از ژل یا پماد حاوی پنیرک می تواند در کاهش التهاب و وَرَم تأثیر زیادی داشته باشد و همزمان به ترمیم سریع تر آن ناحیه کمک کند.
اگر از روغن پنیرک یا انواع پنیرک خوراکی استفاده می کنید، می توانید آن را روی مفاصل یا مناطقی که درد دارد قرار دهید.

۴. بیماری های تنفسی

اگر از احتقان سینه یا بیماری تنفسی رنج می برید، مصرف پنیرک پیشنهادی عالی برای شما است. پنیرک نه تنها با تمیز کردن مجاری تنفسی، سینه را صاف می کند، بلکه با ویژگی ضدالتهابی خود سبب تسکین سینه و غدد می شود. همچنین به افزایش سلامتی و بهبودی سریع تر کمک می کند.

۵. اثرات ضد پیری

استفاده از پماد پنیرک می تواند تأثیرات چشمگیری روی بدن داشته باشد. در حقیقت اگر نگران افزایش سن تان هستید یا هر روز چین و چروک هایتان را جلوی آینه وارسی می کنید، از ژل یا کِرِم حاوی پنیرک استفاده کنید و پوست تان را جوان نگه دارید.

۶. مشکلات هاضمه

بعضی افراد دچار ناراحتی هایی در قسمت کمر و مشکلات تحرک روده هستند. مصرف مُلیِن های قوی می تواند اثرات جانبی دیگری در بدن داشته باشد. اما با خیساندن دانه یا استفاده از برگ خشک پنیرک در چای می توانید یک مُلین ملایم تهیه کنید که علاوه بر تنظیم سیستم گوارش، دردهای مربوط به این سیستم را تسکین می دهد.

۷. مشکلات خواب

بسیاری از افراد به سختی می خوابند. استفاده از روغن پنیرک یا نوشیدن یک فنجان چای پنیرک به آرامش ذهن و بدن تان کمک می کند. درنتیجه به راحتی به خوابی عمیق فرو می روید.

طریقه و مقدار مصرف پنیرک

یک لیوان آب سرد ریخته را روی 5 گرم برگ پنیرک بریزید و به مدت 5 دقیقه بجوشانید و یا روی 5 گرم برگ، یک لیوان آب در حال جوشیدن می ریزیم و درب آن را بپوشانیم تا دم بکشد ، سپس بعد از 15 دقیقه آن را صاف می کنیم. اگر می خواهید محلول های سرد برگ پنیرک را مصرف کنید ، قبل از مصرف، آن را کمی گرم کنید. برای هر بار مصرف این دمنوش ، یک قاشق عسل به آن بیفزایید تا اثر آن قوی ترشود. روزی سه تا چهار بار این دمنوش را مصرف کنید.
از ترکیب برگ پنیرک با گیاهان دیگر برای کاهش عوارض سرماخوردگی به خصوص سرفه، استفاده می کنند.

​

نسخه های طب سنتی برای استفاده از خواص گیاه پنیرک:

1. از نظر طب سنتی گیاه پنیرک معتدل است و اخلاط خیلی رقیق را معتدل و اخلاط غلیظ را رقیق می کند.
2. ساییدگی برگ این گیاه برای شکستگی اعضاء مفید است.
3. اگر برگ ساییده شده این گیاه را با روغن زیتون مخلوط کنید برای درمان سوختگی و عقرب گزیدگی موثر است.
4. ضماد برگ و ریشه پنیرک بر روی دمل و یا کورک موجب سر باز کردن آنها می شود.
5. جوشانده ی این گیاه برای درمان اسهال خونی موثر و مفید است.
6. دم کرده این گیاه برای افراد دارای معده و روده های تنبل توصیه می شود.
7. این گیاه درمان کننده برونشیت و استفراغ می باشد.
8. در هندوستان از گیاه پنیرک در هندوستان به عنوان داروی مسکن استفاده می شود به طوری که 300 گرم برگ خشک پنیرک را در یک لیتر آب می جوشانند و میل می کنند.
9. استعمال جوشانده آن به صورت کمپرس گرم و حمام، در ناراحتی های بواسیر، بعضی تومورها، ورم پلک چشم را برطرف می کند.
10. افراد دارای پوست حساس و لطیف ، گل و برگ پنیرک را در نیم لیتر آب بجوشانند و محلولی به دست آمده را به صورت لوسیون بر روی پوست بمالند تا پوست آنها نرم و لطیف شود.
11. جوشانده 500 گرم گل یا ریشه گیاه را در یک لیتر آب و مالیدن آن با ملایمت بر روی پوست پس از صاف کردن برای تسکین ناراحتی های ناشی از تابش گرمای خورشید و آفتاب زدگی مفید است.
12. این دارو سردردهای یک طرفه شدید را برطرف می کند.
13. این جوشانده سبب برطرف شدن ورم لوزه ها، درد گلو و آنژین می شود.