قره قات یا قارا قات میوه ای جنگلی است که بومی اروپای غربی و شمال کشورهای ایتالیا، اسپانیا، لهستان و پرتغال است. قره قات در جنگل های منطقه ارسباران، مخصوصا جنگلهای اطراف روستای عباس آباد، نیز به وفور یافت می شود. ارتفاع بوته قره قات ۱-۱.۵ متر است و گاهی تا به دو متر نیز می رسد. شکوفه ها، بعلت رنگ زرد مایل به سبز شان تا حدی نامرئی هستند. میوه ها در خوشه های آویخته پدید می آیند. هر خوشه ۳-۱۰ میوه قرمز شفاف با قطر ۸-۱۲ میلیمتر را شامل می شود. هر درختچه ۳-۴ کیلو در سال میوه می دهد. میوه ها در اواسط تابستان می رسند.
طعم میوه قره قات ترش است. این میوه در کشورهای اروپایی برای درست کردن مرباهای نسبتاً گران قیمت مورد استفاده قرار می گیرد. علی رغم اینکه کاشت و نگهداری قره قات چندان سخت نیست، این میوه حتی در اروپا نیز کمیاب است. در ایران، خشک شده قره قات در عطاری ها یافت میشود.
خواص درمانی
دم کرده قره قات را برای رقیق کردن خون تجویز می کنند و اعتقاد بر آن است که خوردن آن از سکته قلبی ممانعت می کند.
ترکيبات مهم این میوه جنگلی:
دانه ي قره قات حاوي حدود 88 درصد آب است. بقيه مواد شامل آنتوسيانين که در ميوه هاي تازه 1/0 تا 25/0 درصد در نوسان بوده، ولي در عصاره غليظ شده ي اين ميوه، 25 درصد مي باشد.
اکثر اين آنتوسيانين ها به شکل گلوکزيد هستند و تنها مقدار کمي در طبيعت و در اين گياه به صورت آزاد مي باشند. حدود 15 آنتوسيانوزيد که اجسام فعال گياه مي باشند، در اين گونه از قره قات شناسايي شده است، بعضي گياهان ديگر از جمله گونه هاي ديگر قره قات، Ribes nigrum و انگور داراي آنتوسيانين هاي مشابهي هستند. ميوه ي هر سه گياه مذکور در اروپا به صورت دارويي مصرف مي شود.
ترکيبات ديگر قره قات شامل تانن ها(که عمدتا از نوع کاتشول مي باشند)، تري ترپنوئيدها، کربوهيدرات به مقدار حدود ده درصد، مقدار کمي پروتئين، فيبر، اسيد هاي آسکوربيک (2 تا 10 ميلي گرم در صد گرم)، سيتريک، ماليک، کينيک و مقدار کمي بنزوئيک و گلوکورونيک، گلوکزيد ليپتوزين، مقدار کمي آلکالوئيد، پکتين و فلاونوئيدها هستند.
معرفی یک میوه بنفش و ترش
- میوه ای جنگلی است که بومی اروپای غربی و شمال کشورهای ایتالیا، اسپانیا، لهستان و پرتغال است و در جنگل های شمال ایران می روید.
- ارتفاع بوته قره قات ۱–۱٫۵ متر است و گاهی تا به دو متر نیز می رسد.
- شکوفه ها، به علت رنگ زرد مایل به سبزشان تا حدی نامرئی هستند.
- میوه ها در خوشه های آویخته پدید می آیند. هر خوشه ، ۳–۱۰ میوه قرمز شفاف با قطر ۸–۱۲ میلی متر را شامل می شود.
- هر درختچه ، ۳–۴ کیلو میوه در سال می دهد.
- میوه ها در اواسط تابستان می رسند.
- طعم میوه قره قات ترش است.
- این میوه در کشورهای اروپایی برای درست کردن مرباهای نسبتاً گران قیمت مورد استفاده قرار می گیرد. علی رغم اینکه کاشت و نگهداری قره قات چندان سخت نیست، این میوه حتی در اروپا نیز کمیاب است.
- قسمت مورد استفاده قره قاط، میوه خشک و نیز گاهی اوقات برگهای خشک شده آن می باشد .
خواص قره قات را بدانید
- مهم ترین خاصیت آن کاهش قند خون و کاهش فشارخون است.
- این گیاه موجب تصفیه خون می شود و مقوی جگر و دل است.
- برگ آن در رفع ناراحتی های مثانه و مجاری ادرار مفید است.
- قره قاط را انسولین گیاهی می نامند و بر اساس تحقیقات متعدد تاثیر آن در تنظیم قند خون در بیماران دیابتی به اثبات رسیده است.
- شربت میوه آن نیز بهترین نوشیدنی برای بیماران تب دار است.
- و به دلیل دارا بودن خواص ضد باکتریایی در درمان عفونت های معده و روده قابل توصیه است.
- مصرف قره قاط تأثیرات بالقوه ای در محافظت از دندان و درمان امراض لثه و بافت استخوانی آن داشته باشد و از بیماری های لثه جلوگیری کند.
- بهبود فعالیت های مغزی را به دنبال دارد و در پیشگیری از آلزایمر به خوبی عمل می کند.
- حکمای طب سنتی میوه این گیاه را برای قطع خون ریزی از سینه نافع می دانند و دم کرده برگ آن را نیز برای تورم قولون و رفع اسهال توصیه می کردند.
- بررسی ها نشان داده است که میوه این گیاه تأثیر مفیدی در تنظیم عمل دفع و جلوگیری از عفونی شدن مواد زاید دفعی در متبلایان به بواسیر دارد و همچنین در رفع نفح و گازهای معده و تحریک اشتها مفیداست
- از برگ گیاه قره قاط قرمز در رفع رماتیسم، نقرس، دردهای ناشی از سنگ کلیه، سرفه و تب های مخاطی استفاده می شود
موارد منع مصرف این میوه
- مصرف آن برای افراد با سابقه سنگ کلیه یا سنگ کیسه صفرا ممنوع بوده و این افراد از زیاده روی در مصرف آن باید اجتناب کنند.
- این گیاه را نباید همزمان با املاح آهن، ژلاتین و آلبومین مصرف کرد.
شیوه استفاده
- یک استکان آب سرد بر روی ۵ تا ۱۰ گرم از خرد شده ی میوه ها ریخته و به مدت ۱۰ دقیقه می جوشانیم؛ سپس همان طور که گرم است، آن را صاف نموده و میل می کنیم.
- مقدار مصرف از برگ خشک این گیاه ۸-۴ گرم چهار بار در روز است. برای این کار ۲۰ گرم برگ خشک را در ۱۰۰۰ گرم آب جوش دم کرده و چند فنجان در روز مصرف شود.
25 خاصیت پسته کوهی (بنه) و مضرات احتمالی آن
