کنترل کرونا تا اردیبهشت/ زمان بازگشایی مدارس/کاهش سرایت بیماری با گرم شدن هوا

به گزارش سایت خبری ساعد نیوز به نقل از ایسنا، دکتر حق دوست در ارتباطی ویدئو کنفرانسی با خبرنگاران ضمن اشاره به اینکه ویروس کرونا بیماری جدیدی است که اطلاعات نسبت به آن کم است، گفت: به همین دلیل برای پیش بینی رفتار آن نیاز به گذشت زمان و جمع آوری اطلاعات است؛ اما سعی کرده ایم تا کنون با اطلاعات اندکی که به دست آورده ایم پیش بینی های قابل قبولی در مورد بیماری ارائه دهیم. پاسخ به سوالات از طریق مدلسازی هایی صورت گرفت و به دنبال آن آگاه سازی مردم در خصوص چگونگی انتقال ویروس منجر به تغییر رفتار مردم در این مورد شد. اکنون شاید رفتارهایی مانند دست دادن و روبوسی که جزئی از فرهنگ ما بود به جهت کنترل بیماری به صفر رسیده باشد.

کرونا چه زمانی در ایران کنترل می شود؟

وی در ادامه در پاسخ به سوالی مبنی بر زمان تقریبی کنترل بیماری در کشور گفت: بر اساس مدلسازی ها تصور می کنیم حدودا در اردیبهشت ماه بتوانیم بیماری را تا حدودی کنترل کنیم. البته امیدوارم اتفاقاتی مانند سفرها و دید و بازدیدهای نوروزی تاثیری بر مدلسازی ما نداشته باشد. از سوی دیگر تعطیلی مدارس و دانشگاه ها از اقدامات بسیار اساسی است؛ چرا که برخورد فرد به فرد سبب انتقال بیماری می شود و همگی می دانیم مدارس و دانشگاه ها ممکن است کانون شکل گیری بیماری شوند.

کاهش سرایت کرونا با گرم شدن هوا

حق دوست افزود: ما زمان مشخص و ثابتی برای شروع اپیدمی در کشور ارائه نمی دهیم؛ چرا که در برخی شهرها زودتر از سایر شهرهای دیگر بیماری بروز پیدا کرد. در همین زمینه به نظر می رسد شهرهایی که زودتر به ویروس آلوده شدند طبق نمودارها نزدیک به نقطه قله ابتلا باشند و انتظار پیک مجدد بیماری در این شهرها را نداریم. همچنین شهرهای نیمه جنوبی و غربی کشور نیز در سطح پایینی از اپیدمی قرار داشتند. البته ما می دانیم با گرم شدم هوا میزان سرایت بیماری کمتر خواهد شد.

احتمال گردش تدریجی کرونا در ایران از اوایل بهمن

رئیس کمیته اپیدمیولوژی بیماری کرونا در خصوص آغاز روند آلودگی کشور به ویروس کرونا خاطرنشان کرد: بر اساس مستندات موجود این ویروس از اوایل بهمن ماه بسیار آرام در چند شهر کشور در حال گردش بوده است و احتمالا موارد اول مبتلا بی علامت بودند که شناسایی نشدند. احتمال می دهیم همزمان با چین سایر کشورها نیز کم کم به این ویروس آلوده شدند اما زمان شناسایی در هر کشور با سایر کشورها متفاوت بوده است که ایران در این زمینه به نسبت حرکت رو به جلویی داشتیم.

کرونا از طریق هوا منتقل می شود؟

وی در ادامه سخنان خود در خصوص حواشی پیش آمده پس از انتشار خبری مبنی بر انتقال کرونا ویروس از طریق هوا، گفت: باید از استثنائات در این زمینه صرف نظر کنیم. اینکه در برخی از محیط ها مانند محیط های بسته و پرتراکم همچون خانه های سالمندان و ... امکان انتقال ویروس از طریق هوا وجود داشته باشد سبب نمی شود که تصور کنیم ویروس به طور کلی در تمام شرایط از طریق هوا منتقل خواهد شد. طبق آخرین مستندات علمی سازمان بهداشت جهانی انتقال هوایی مسیر مهمی برای انتقال بیماری نیست. به همین دلیل نباید در وادی وسواس گونه ای قدم بگذاریم. اگر قرار بود ویروس از طریق هوا منتقل شود اوضاع و شدت بیماری در جهان بسیار متفاوت تر از اکنون بود.

مستندات، ابتلای مجدد بهبودیافتگان کرونا را تایید نمی کنند

وی در پاسخ به سوال ایسنا در خصوص احتمال ابتلای مجدد مبتلایان بهبود یافته به کووید ۱۹ گفت: مستندات علمی تایید کننده این موضوع نیست و از آنجایی که اطلاعات محدودی نسبت به بیماری داریم نمی توان قضاوت کرد افرادی که امسال به بیماری مبتلا شدند آیا سال دیگر هم به بیماری مبتلا خواهند شد یا خیر؟ در این مدت که بیماری شناسایی شده است در سطح جهان پنج یا شش مورد اعلام شد که عفونت مجدد گرفته اند، پس از بررسی ژنتیکی این افراد به نظر می رسد که احتمالا این موضوع فعالیت مجدد ویروس بوده است تا اینکه با ابتلای جدید مواجه شده باشند؛ یعنی در ابتدا به نظر می رسیده فرد از ویروس پاک شده در صورتیکه اینگونه نبوده است. البته به صورت کلی اگر عفونت مجددا در بدن فرد عود کرده باشد قطعا به قدرت عفونت اولیه نیست و ضعیف تر از آن خواهد بود.

در تهران هنوز به پیک کرونا نرسیده ایم

وی در پاسخ به سوال دیگر ایسنا در خصوص اینکه آیا شهر تهران به پیک بیماری خود نزدیک شده است یا خیر؟ گفت: هر چه شهرها بزرگتر باشند طول مدت اپیدمی بیماری نیز طولانی تر خواهد بود. در استان تهران نیز به دلیل جمعیت بالا، رفت و آمدهای زیاد از کل کشور و سایر متغیرها ما انتظار داریم شیوع بیماری زودتر اتفاق افتاده و دیرتر نیز تمام شود. از این رو بعید به نظر می رسد که در تهران به پیک بیماری رسیده باشیم.

زمان بازگشایی مدارس و دانشگاه ها

حق دوست در خصوص زمان احتمالی بازگشایی مدارس و دانشگاه ها نیز اظهار کرد: از نظر علمی احساس می کنیم زمانی می توان اقدام به بازگشایی مدارس و دانشگاه ها کرد که در منطقه مورد نظر حداقل ۱۰ روز شاهد روند کاهنده ویروس باشیم؛ پس طبیعی است که زمان بازگشایی مدارس و دانشگاه ها در شهرهای مختلف با زمان های متفاوتی اتفاق افتد. البته به نظر می رسد موضوع بازگشایی دانشگاه ها حساس تر از بازگشایی مدارس باشد؛ چرا که دانشجویانی از شهرهای مختلف به شهر محل تحصیل خود سفر می کنند. همچنین در مدارس نیز از آنجایی که مقاطع مختلف در رعایت نکات بهداشتی متفاوتند ممکن است تفاوت هایی در این زمینه نیز وجود داشته باشد.

وی افزود: البته از آنجایی که والدین اضطرابی ناشی از این ویروس دارند ممکن است حتی با بازگشایی مدارس و دانشگاه ها مشارکت کمی برای فرستادن فرزندان شان داشته باشند. به هر حال باید تمام تصمیمات را به شکل اقناعی به مردم انتقال دهیم اما به نظر می رسد احتمال بازگشایی مدارس مسئله زودهنگامی نباشد.

ایزولاسیون یعنی چه و چه تاثیری در مهار کرونا دارد؟

حق دوست در ادامه سخنان خود در مورد مدلسازی هایی که پیرامون ایزولاسیون شکل گرفته است، گفت: منظور ما از ایزولاسیون، ایزوله فرد به فرد افراد بود. ممکن است عده ای از ابتدای شیوع بیماری در خانه خود را ایزوله کرده باشند. از سوی دیگر نیز ممکن است برخی بدون هیچ تغییر رفتاری در زندگی روزمره خود مدام به سطح شهرها آمده باشند. به همین دلیل باید عددی را به عنوان میانگین در نظر بگیریم. انتظار می رود در صورتیکه ۴۰ درصد ایزولاسیون مناسب داشته باشیم بتوانیم با سرعت بیشتری به فاز کنترل بیماری نزدیک شویم. البته این موضوع به معنای ریشه کن شدن ویروس نیست و فقط می توانیم شاهد سطح پایینی از آن باشیم؛ در صورتیکه ایزولاسیون به صورت چند هفته اتفاق افتد شاهد کاهش شیوع در کشور خواهیم بود که البته این موضوع کاملا به میانگین کشوری وابسته است.

هر فرد مبتلا به کرونا، می تواند ۳ تن دیگر را آلوده کند

وی با بیان اینکه هر فرد مبتلا به کروناویروس در شرایط فعلی می تواند حدودا سه نفر را آلوده کند گفت: البته این موضوع در شرایط مختلف تفاوت هایی دارد. به عنوان مثال کشتی معروفی که در سواحل چین پهلو گرفته بود و بیمارانی در آن مشاهده شده بودند، مشخص شد هر یک نفر می تواند ۱۸ نفر را آلوده کند؛ چرا که این افراد در محیطی بسته قرار داشتند. پس طبیعی است که این عدد در محیط هایی مانند زندان ها، خوابگاه ها و ... اندکی متفاوت باشد. نکته دیگر آن است که این عدد در فصل های مختلف، متفاوت است و انتظار می رود در فصل تابستان با گرم شدن هوا هر یک نفر بتواند حدودا ۱.۵ نفر را به ویروس آلوده کند.

نحوه بازگشایی ادارات و شرایط کاری کارمندان

وی همچنین در پاسخ به سوالی در خصوص روند بازگشایی ادارات و شرایط کاری کارمندان اظهار کرد: در این زمینه همچنان باید به فکر محدود کردن فعالیت ها بود. اولویت اول ما در حال حاضر فعال کردن زنجیره تولید کشور است که در آینده آسیبی به زندگی مردم وارد نشود؛ اما در مورد کارمندان دولت موضوع به شرایط فیزیکی محل کار، میزان کارمندان یک اداره، میزان مراجعه ارباب رجوع در طول روز و ... بستگی دارد. قطعا اوضاع در سازمان و نهادی که شرایط مناسبی داشته باشد با محلی که تمامی شرایط فراهم نیست تفاوت هایی دارند.

روند آموزش دانشجویان پزشکی و برگزاری آزمون های وزارت بهداشت

وی همچنین در خصوص روند آموزش دانشجوهای پزشکی و برگزاری آزمون های وزارت بهداشت گفت: در نظر داریم ظرف چند هفته آینده شرایط بهتری را برای دانشجویان فراهم کنیم و بیشتر به سمت آموزش مجازی و از راه دور فکر کنیم. با توجه به اینکه کشور در شرایط عادی قرار ندارد لازم است اندکی از استانداردهای خود کم کنیم. همچنین در نظر داریم امتحانات جامع را تا حد ممکن عقب بیندازیم، البته به شرط آنکه مشکلی برای ادامه تحصیل دانشجو وجود نداشته باشد.

حق دوست با بیان اینکه رفتار بیماری با تغییر متغیرها پس از ۱۰ الی ۱۵ روز مشخص می شود، گفت: با توجه به آغاز سفرها پیش از عید و تاثیراتی که این موضوع بر بیماری دارد، روند شناسایی دچار تغییراتی شده است، اما باید در نظر بگیریم همزمان با آغاز سفرها کار غربالگری افراد نیز آغاز شد که این موضوع سبب شد تا موردهای مبتلای بیشتری شناسایی شوند؛ به همین دلیل افزایش آمار در مبتلایان به معنای افزایش موارد بیماری نیست. بلکه به معنای شناسایی بیشتر و کنترل بهتر است.

روند فزاینده کرونا در سایر کشورها

وی با تاکید بر اینکه ویروس کرونا هیچ نقطه ای از جهان را ایمن نخواهد گذاشت، تصریح کرد: البته بروز و شیوع بیماری در برخی نقاط سریعتر و در برخی نقاط با تاخیر روبرو بوده است. این موضوع بستگی به آن دارد که ارتباط با کانون های آلودگی، تغییر آب و هوا و میزان شناسایی بیماری به چه صورت بوده است. بر اساس مطالعات صورت گرفته احتمال می دهیم روند فزاینده ای را در سایر کشورها نیز شاهد باشیم.

وی در ادامه در خصوص احتمال انتقال ویروس از حیوانات خانگی به انسان ها گفت: بطور کلی مخزن این ویروس خفاش و دو یا سه گونه دیگر حیوانات بوده اند اما پیش از انتقال ویروس به انسان ها نیز حیوانات دیگر چندان به این ویروس آلوده نمی شدند اما اکنون که میزبان اصلی ویروس انسان است؛ در صورتیکه حیوانی به کرونا ویروس مبتلا شود میزبان فرعی آن خواهد بود که در این صورت معنای آن این نیست که تمام گونه های حیوانی به ویروس مبتلا خواهند شد قطعا میزان آلوده شدن یک حیوان نسبت به انسان کمتر خواهد بود.

ماسک، نقشی در پیشگیری از ابتلا ندارد

حق دوست با اشاره به اینکه گاهی استفاده از وسایلی مانند ماسک و دستکش علاوه بر آنکه آثار پیشگیری کننده از بیماری داشته باشند می توانند برای ایمنی روان افراد مورد استفاده قرار گیرند، گفت: ماسک های موجود در بازار نقشی در آلوده نشدن ما ندارند؛ چرا که ممکن است در معرض آلودگی قرار گرفته و تماس دست ها با چشم، بینی و ... سبب آلودگی ما به بیماری کرونا شود اما استفاده از ماسک ها برای فردی که به بیماری مبتلا است می تواند به این شکل موثر باشد که جلوی انتقال بیماری او به سایرین را بگیرد.

وی همچنین با تشکر از رسانه ها در آگاهی رسانی در خصوص بیماری کووید ۱۹ گفت: گاهی برخی اطلاعات همچنان در دست مطالعه هستند که نباید در آن لحظه به گوش مردم برسند؛ چرا که به شکل قطعی اتفاق نظر روی آنها وجود ندارد و این موضوع سبب می شود افراد دو خبر متناقض را بشنوند که می تواند آنها را به اخبار بی اعتماد کند. من فکر می کنم رسانه ها، وزارت بهداشت و صدا و سیما اقدامات خوبی را برای ارسال پیام های بهداشتی به مردم انجام داده اند.

و اما فاصله گذاری فیزیکی...

وی در ادامه با تاکید بر اینکه بهتر است به جای استفاده از واژه فاصله گذاری اجتماعی از فاصله گذاری فیزیکی استفاده کنیم، افزود: در شرایط فعلی باید با کاهش تماس فیزیکی شاهد افزایش همدلی میان افراد باشیم. مردم باید توجه کنند که تاکید بر کاهش تماس فیزیکی حتی در منازل شان نیز اتفاق افتد و حداقل تماس را با اعضای خانواده خود داشته باشند.

حق دوست در پاسخ به سوالی مبنی بر وجود برخی اختلاف نظرها میان اظهارات مطرح شده از سوی برخی مقامات دولتی گفت: جامعه ایران جامعه بسیار فهیمی است و تلاش ما نیز باید در این راستا باشد که سهم مردم را بالا ببریم. اپیدمی بیماری کرونا یک آزمایش جدید برای کل سیستم های مدیریتی در جهان بود که هیچ کدام نمره قابل توجهی نگرفتند، پس باید بدانیم که با کنترل بیماری تازه ابعاد جدیدی از بررسی ها بر روی آن آغاز می شود. گاهی این بحران و اطلاعات اندک ما سبب شد برخی از صحبت ها تغییر کند که البته این اختلاف نظر در مورد بیماری در کشورهای مختلف متفاوت است، اما نهایتا این موضوع بسته به نوع کشور و میزان بیماری است. کرونا ویروس با آنفلوآنزای H۱N۱ تفاوت هایی دارد و این در حالیست که ما ابزار کنترل مناسب برای آن را نداریم. باید توجه کنیم کرونا ویروس بیماری یک روز یا دو روز نیست و باید بدانیم بیماری در سال های آینده روندی کاهشی را در پیش خواهد گرفت ولی کنترل آن بیش از دو یا سه ماه زمان خواهد برد.

وی افزود: بسیاری از بیماری ها وجود دارد که از بین رفته اند و در حالت اندمیک خود قرار گرفته اند. ما احتمال می دهیم زودتر از انتهای تابستان سال جاری به مرحله اندمیک بیماری نرسیم، اما رفتار بیماری در زمستان و پاییز آینده قابل پیش بینی نیست و باید بررسی های بیشتری روی آن انجام گیرد.

وی در خاتمه سخنان خود با بیان اینکه انجام تست تشخیص کرونا یکی از حلقه های کنترل بیماری است، گفت: اما در نظر بگیرید تست نمی تواند معجزه کند. انجام تست در صورتیکه فرد شرایط ایزولاسیون نداشته باشد چندان مفید نخواهد بود و نمی توانیم بگوییم با انجام تست تنها خیالمان راحت می شود. تست هم گران است و هم شرایط نمونه گیری در برخی افراد سخت است. درست است که میزان تست ها در کشور افزایش یافت اما باید در نظر بگیریم که ظرفیت مان محدود است و نمی توانیم ادعا کنیم با افزایش تست، توانایی کنترل بیماری را خواهیم داشت.