به گزارش سایت خبری ساعدنیوز، بسیاری از افراد تا زمانی که به بزرگ سالی نرسند، تأثیر خانواده بر زندگی و روانشان را درک نخواهند کرد. اما واقعیت این است که نقش خانواده و اثرات آن بر زندگی همه ما بسیار بیشتر از آن خواهد بود که به نظر می رسد. گاهی ناخوشی ها و وقایع بدی در مسیر زندگی یک خانواده رخ می دهد. این مسئله باعث می شود که واژه خانواده در ذهن اعضای آن، تداعی کننده احساسات منفی باشد.
پس همان قدر که این واژه می تواند بار و احساسی مثبت در ذهن و قلب افراد ایجاد کند، امکان دارد که خاطرات و حس های نامطلوبی هم به همراه بیاورد. شاید هم با شنیدن نام خانواده، آمیزه ای از هر دوی این احساسات در افراد شکل بگیرد. اگر دوست دارید که زندگی خانوادگی تان را مرور کنید و ببینید که خانواده برایتان دقیقا چه معنایی دارد و آیا در محیطی نامناسب با افراد سمی بزرگ شده اید و حتی همچنان خانواده تان چنین ویژگی هایی دارند یا نه، باید با مشخصات محیط و افراد سمی بیشتر آشنا شوید.
نشانه های زیر را بخوانید تا بفهمید کدام یک از رفتارهای اعضای خانواده، سمی بوده است.
۱. خانواده از شما استانداردهای غیرمعقولی انتظار داشته اند
اعضای خانواده گاه به گاه نقش های مختلفی بر عهده می گیرند تا به شیوه های متنوعی به یکدیگر کمک کنند. هر خانواده ای همیشه انتظاراتی از اعضای خود دارد. برای مثال، بعضی از خانواده ها به فرزندانشان یاد می دهند که در شستن ظرف های غذا کمک کنند یا از خواهر و برادرهای کوچکشان مراقبت کنند.
این انتظارات معقول است اما تا زمانی که مزاحم بازی، انجام تکالیف مدرسه و استراحت کودک نشوند. اگر شما در خانواده ای سمی بزرگ شده باشید، خواسته ها و انتظارات غیرمعقولی از شما داشته اند، مثلا:
- وظیفه نگهداری از خواهر و برادرهای کوچک تر به طور کامل بر دوش شما بوده است؛
- رسیدگی به اموری مانند آشپزی یا کارهای دیگری که برای کودک راحت نیست، بر عهده شما بوده است؛
- در مسائل مربوط به بزرگ سالان، از شما انتظار هم دردی و همراهی احساسی داشته اند.
۲. در خانواده از شما سخت گیرانه انتقاد می شده است
در همه خانه ها، والدین گاهی از فرزندانشان انتقاد می کنند. اما این نقدها تا زمانی مشکل زا نیست که سازنده باشند و به رفتارهای کودک معطوف باشند.
گاهی اوقات، انتقادکردن از کودک حالت تخریب شخصیت او را دارد و به جای اینکه باعث اصلاح رفتارهای اشتباهش شود، او را تحقیر می کند. این گونه احساس دوست نداشتنی بودن را در فرد به وجود می آورد.
۳. در خانواده به رفع نیازهایتان توجه نشده است
هیچ کسی بی نقص نیست. همه والدین اشتباهاتی در تربیت کودک و بزرگ کردن فرزندان دارند؛ مثلا گاهی دچار مشکلات اقتصادی می شوند یا در انجام وظایفشان اختلالی ایجاد می شود؛ اما بعضی از نیازهای فرزندان در دسته نیازهای ضروری قرار می گیرد و خانواده باید آنها را رفع کند:
- ایجاد نظم و مقررات در خانه و محبت به فرزندان؛
- ایجاد مرزها و چارچوب هایی در خانه برای مدیریت بهتر اوضاع؛
- ایجاد رفاه برای فرزندان و مراقبت از سلامتی آنها؛
- توجه به تحصیل و آموزش فرزندان؛
- برطرف کردن نیازهای پایه مانند خوراک و لباس.
اگر در خانواده ای به این نیازها توجه نشود، یعنی محیط خانواده بسیار ناسالم و اعضای آن افرادی سمی هستند.
به این نکته هم توجه کنید
از سوی دیگر، والدینی که بیش از حد از کودکان خود مراقبت و محافظت می کنند، موجبات رشد و تربیت نادرست آنها را فراهم می کنند.
اعضای خانواده باید از نظر احساسی و عملکردی، استقلال را تجربه کنند. داشتن فضای خصوصی برای ابراز احساسات یا انجام فعالیت های مستقل ضرورت دارد. این استقلال به رشد کودک کمک شایانی می کند.
۴. برخوردها و ارتباطات اخیرتان با خانواده خوشایند نیست
اگر شک دارید که اعضای خانواده تان افرادی سمی هستند یا خیر، به احساستان بعد از معاشرت و ارتباط با همه یا یکی از اعضای خانواده دقت کنید. اگر بعد از معاشرت با عضو یا اعضایی از خانواده احساسات خوشایندی در شما شکل نمی گیرد، یعنی به احتمال زیاد در خانواده ای سمی قرار دارید.
این موضوع را با بازبینی معاشرت های اخیر یا دوران کودکی تان متوجه خواهید شد. برای کشف وضعیت به موارد زیر هم توجه کنید:
- اگر در معاشرت با خانواده احساس می کنید که ابعاد مهم زندگی تان مانند روابط و تصمیم های شغلی تان مدام کنترل می شود، خانواده ای سمی دارید. این نوع کنترل کردن معمولا با نقاب حمایت و محبت انجام می شود.
- اگر احساس عشق، احترام یا مهربانی را در معاشرت با خانواده احساس نمی کنید، باز هم یعنی خانواده ای سمی دارید. خانواده های معمولی و سالم هم اختلاف نظرهایی دارند؛ ولی در نهایت به هم محبت می کنند و عشق می ورزند. اما در خانواده ای سمی، افراد تحقیر می شوند؛ مثلا تمسخر و کوچک شمردن تصمیمات یکدیگر در خانواده، نشانه ای از سمی بودن آن محیط و اعضایش است. یکی دیگر از نشانه های خانواده سمی تخریب عزت نفس و سوءاستفاده از ضعف های یکدیگر است.
۵. یکی از اعضای خانواده موادمخدر مصرف می کند
مصرف غیرمداوم موادمخدر یا الکل در خانواده، از محیط خانه محیطی ناسالم و سمی نمی سازد؛ اما اگر اعتیاد وجود داشته باشد و نتیجه آن رفتارهای نامناسب باشد، روابط و سلامت خانه به خطر می افتد.
برای دانستن برخی از نشانه های سمی شدن محیط خانواده که ناشی از مصرف موادمخدر از سوی اعضاست، به موارد زیر دقت کنید:
- مصرف مواد اثرات منفی روی رفتار و خلق وخوی فرد مصرف کننده می گذارد؛
- فرد معتاد در خانه از خود خشونت نشان می دهد و ازنظر احساسی دیگران را آزار می دهد؛
- پنهانی موادمخدر مصرف کردن یکی از اعضا و صحبت نکردن از این مشکل، محیط خانه را ناسالم و خانواده را سمی می کند.
۶. در محیط خانه سوءاستفاده فیزیکی، کلامی یا احساسی را تجربه کرده اید
هر نوع سوءاستفاده ای در خانه، نشان از خانواده ای سمی دارد، مثلا:
- تجربه سوءاستفاده جنسی و جسمی؛
- شنیدن اظهارنظرهای جنسی درباره بدن؛
- صدازدن اعضا با نام های مسخره و ناراحت کننده؛
- قرارگرفتن تحت خشونت خانگی؛
- شنیدن نقدهای شدید و سخت گیرانه؛
- تحقیرشدن.
گاهی اوقات تشخیص اینکه یکی از افراد خانواده مورد سوءاستفاده یکی از اعضا قرار گرفته است یا نه، کار دشواری است.
در نظر بگیرید که زمانی سوءاستفاده معنا پیدا می کند که حرکتی ناپسند به طور مداوم تکرار شود و آزاردهنده باشد. برای مثال، زمانی که خواهر و برادرها با هم دعوا می کنند و الفاظ بدی را به هم نسبت می دهند، همیشه سوءاستفاده کلامی رخ نمی دهد. اگر این بحث وجدل با عذرخواهی تمام شود، ایرادی ندارد.
۷. نابسامانی محیط خانه مداوم و همیشگی بوده است
تعداد خانواده هایِ همیشه آرام و همراه با هم بسیار اندک است. حسادت فرزندان به یکدیگر، نداشتن توافق بر سر همه موضوعات، تنش در روابط و بروز اختلاف کاملا طبیعی به نظر می رسد.
این حالات زمانی بیشتر می شود که خانواده در حال تجربه وضعیتی جدید است یا اینکه بحران و عوامل استرس زایی وجود دارد. برای مثال، امکان دارد که به طور موقتی و به دلایل زیر، محیط خانه سمی شود:
- تجربه چالش هایی در محیط کار یا مدرسه اعضای خانه؛
- بروز مشکل در روابط دوستی یا روابط دیگر اعضای خانه؛
- وجود نگرانی هایی بابت سلامت افراد خانه یا استرس های احساسی و عاطفی؛
- مشکلات اقتصادی.
اگر این مسائل موقتی باشند، مشکلی نیست. مثلا فردی که باعث بروز فضای سمی شده است، از دیگران عذر می خواهد و سعی می کند که همه چیز را جبران کند.
اما در محیطی سمی اوضاع به راحتی تغییر نمی کند و نابسامانی موجود در منزل دنباله دار است. دست کم تغییر وضعیت نامناسب خانه نیاز به تدابیر جدی دارد و هیچ چیز به صورت طبیعی درست نمی شود.
شیوه برخورد با خانواده سمی چیست؟
هیچ راه مشخصی برای مقابله با خانواده ای سمی وجود ندارد. بعضی از افراد تصمیم می گیرند که به طورکلی با خانواده شان قطع رابطه کنند. بعضی دیگر تصمیم می گیرند که ارتباطات محدودی با خانواده داشته باشند تا این گونه در تماس و معاشرت با خانواده بتوانند از سلامت احساسی خود مراقبت کنند.
اگر خانواده ای سمی داشته اید یا در گذشته تجربه های زندگی در محیط چنین خانواده ای را دارید، از روش های زیر برای مقابله با چالش ها و لحظات سخت رویارویی با خانواده کمک بگیرید:
۱. بدانید که چه می خواهید
باید برای خود مشخص کنید که در معاشرت و ارتباط با خانواده به دنبال چه چیزهایی هستید. در این صورت، تعیین مرز و محدودیت میان شما و اعضای خانواده تان میسر می شود.
مثلا مشخص کنید که از وقت گذرانی با خواهرتان در آخر هفته لذت می برید؛ اما دوست ندارید که درباره روابط عشقی تان نظر بدهد؛ چون او درباره روابط عاطفی تان کنجکاوی می کند و بعد هر آنچه را می شنود به مادرتان می گوید و او هم با شما تماس می گیرد و شروع به انتقاد می کند.
برای کنترل و مدیریت روابطتان با خواهر خود، می توانید دیدارهایتان با او را به یک بار در ماه محدود کنید و در این معاشرت ها، درباره روابط عاطفی تان با او صحبت نکنید. تعیین حدومرزها در روابطتان با اعضای خانواده باعث می شود قوی شوید و احساس بهتری به معاشرت و ارتباط محدودتان با آنها داشته باشید.
اما یادتان باشد که برای موفقیت در استفاده از این راه حل نباید قوانین و مرزهای خود را از یاد ببرید. سرپیچی از این قواعد می تواند دوباره شما را راهی همان مسیر نامناسبی کند که احساسات بد و ناخوشایند را در وجودتان شعله ور می کرد.
۲. کناره گیری را تمرین کنید
زمانی که با اعضای خانواده تان در ارتباط هستید، برای محافظت از خود سعی کنید وارد مسائلی نشوید که مطرح می کنند. اگر قرارگرفتن در جریان مسائل ناخوشایند آزارتان می دهد، باید خود را کنار بکشید و از خودتان محافظت کنید. درواقع بهتر است که خود را در معرض مسائل و مشکلات قرار ندهید، مثلا:
- در موقعیت های ناخوشایند مانند بحث ها و جدل ها شرکت نکنید؛
- از مطرح کردن موضوعاتی که احساسات همه اعضای خانه را مخدوش می کند، بپرهیزید؛
- درباره موضوعات معمولی و به دور از جنجال با اعضای خانواده صحبت کنید و معاشرت هایتان را در همین حد نگه دارید؛
- اگر احساس کردید که مکالمه هایتان با اعضای خانواده در حال شتاب گرفتن به سمتی ناخوشایند است، گفت وگو را متوقف کنید و بروید.
برای اینکه بر معاشرت تان با اعضای سمی خانواده کنترل داشته باشید:
- موضوعاتی بی حاشیه و معمولی برای صحبت با خانواده در نظر بگیرید تا در جریان معاشرت با آنها مشکلی پیش نیاید.
- از اعضای خانواده بخواهید که موضوعات مختلفی برای گفت وگو پیشنهاد بدهند و از مسائل پرحاشیه دور باشید.
- به بحث های جدل آفرین دامن نزنید و اگر سؤال یا مطلبی این چنینی مطرح شد، از بحث کردن خودداری کنید.
- اجازه بدهید که خانواده بدانند ورود به بعضی از بحث ها و موضوعات را دوست ندارید.
شاید در آغاز، عادت کردن به این روش ها کمی سخت باشد؛ اما بعد از مدتی همه با آنها مأنوس خواهند شد.
۳. مرز میان مسائل خصوصی و غیرخصوصی تان را مشخص کنید
لازم نیست که خانواده در جریان همه مسائل تان باشند. بهتر است که برخی از موضوعات مرتبط با خودتان را خصوصی نگه دارید. اگر این موضوعات با اعضای سمی خانواده در میان گذاشته شوند، احتمال دارد که از آنها برای انتقاد، مسخره کردن و سوءاستفاده از شما استفاده کنند.
در خانواده هایی با اعضایی سمی، معمولا شما را در گوشه رینگ می گذارند و بی رحمانه بر عقاید و مسائل تان می تازند. پس اجازه ندهید که چنین چیزی رخ بدهد. مرزهایی میان مسائل خصوصی تان و آنها بکشید.
قبل از هر دیداری با خانواده، تصمیم بگیرید که درباره چه موضوعاتی قرار است با آنها صحبت کنید. همیشه یک یا دو موضوع را در ذهن داشته باشید تا بحث های جنجالی را عوض کنید. اگر هم مکالمه به سمتی رفت که دوست ندارید درموردش صحبت کنید، از آنها بخواهید که دیگر ادامه ندهند و موضوع را عوض کنند؛ مثلا بحث کردن درباره یکی از موارد زیر که به حوزه های خصوصی تان مربوط می شود:
- رژیم غذایی و سلامت جسم؛
- مهارت های بچه داری تان؛
- روابط عاطفی تان.
۴. یاد بگیرید که چه موقع باید «نه» بگویید
مرزگذاری میان خود و خانواده و «نه گفتن» در مواقع لازم، باعث می شود که روابطتان با اعضای سمی خانواده را راحت تر کنترل کنید. نه گفتن به خانواده همیشه کار ساده ای نیست.
زمانی که خواسته یکی از اعضای خانواده را رد می کنید، احتمال اینکه رفتاری متقابل با شما شود، بسیار زیاد خواهد بود. اما باید یاد بگیرید که اگر موقعیتی باعث ایجاد استرس، ناراحتی و احساسی ناخوشایند در شما می شود، از آن دوری کنید. اگر می خواهید درباره علت نه گفتن خود توضیح دهید، اشکالی ندارد؛ اما لزومی هم به انجام این کار نیست.
افراد سمی در خانواده معمولا تلاش می کنند تا تصمیم هایتان را عوض کنند؛ اما باید به خودتان و تصمیمتان اعتماد داشته باشید. این را بدانید که نظر خودتان از هر چیزی مهم تر است. خانواده ای که شما را دوست داشته باشد و صلاحتان را بخواهد، از تصمیم هایتان هم حمایت می کند.
۵. برای تغییر هیچ کس تلاش نکنید
زمانی که با خانواده ای سمی سروکار دارید، دلتان می خواهد که شاهد تغییر رفتار و رویه آنها باشید. امیدواری ایرادی ندارد. حتی شاید در ذهن تان به روزی می اندیشید که اعضای خانواده متوجه رفتارشان می شوند و می فهمند که چقدر آزارتان داده اند. شاید فکر کنید که چنین روزی می رسد و آنها خودشان را تغییر می دهند.
البته تغییرکردن آدم ها بسیار محتمل است؛ اما شما کنترلی روی این موضوع ندارید. تنها کارهایی که می توانید انجام دهید این است که به آنها بگویید چه احساسی از کارهایشان به شما دست می دهد؛ سپس از آنها بخواهید که دیدگاه و رویکردهایتان را در نظر بگیرند و محترم بشمارند.
همچنین می توانید اعضای خانواده تان را تشویق کنید که نزد مشاور بروند و کمک تخصصی و حرفه ای برای تغییر رفتارهایشان دریافت کنند.
یادتان باشد، تنها کسی که می توانید تغییر بدهید، فقط و فقط خودتان هستید؛ مثلا تلاش کنید که احساسات منفی ایجادشده ازسوی خانواده را رفع کنید، توجه و دلسوزی برای خود را یاد بگیرید یا مهارت نه گفتن را تمرین کنید.
۶. ملاقات و معاشرت با خانواده را برنامه ریزی کنید
باید توانایی کنترل حدود معاشرت های خود را در دست بگیرید، برای مثال:
- درباره زمان و مکان ملاقات تان با خانواده تصمیم بگیرید؛ مثلا دیدار با آنها در رستوران برای صرف ناهار، می تواند از بروز دلخوری ها و مشکلات ارتباطی تان کم کند.
- کسانی که عادت نادرست مصرف الکل را دارند، باید در دیدارهای خانوادگی دور این کار را کاملا خط بکشند؛ چون مصرف مواد این چنینی موجبات تنش و استرس را بیشتر از حالت عادی فراهم می کند.
- محدوده زمانی مشخصی برای ملاقات و دیدار با خانواده تعیین کنید؛ برای مثال، به آنها بگویید که فقط یک ساعت برای ناهار پیش شان خواهید ماند.
- بهانه ای داشته باشید که به واسطه آن بتوانید راحت تر و در موقع مناسب به دیدارتان پایان بدهید.
اگر ملاقات و معاشرت هایتان با خانواده را برنامه ریزی کنید، راحت تر می توانید از وقوع اختلاف و ناراحتی ها جلوگیری کنید و بیشتر هم مراقب خودتان باشید.
۷. با یک نفر صحبت کنید
صحبت کردن با فردی دیگر درباره خانواده سمی یا اثراتی که آنها از کودکی تا بزرگ سالی بر روی زندگی تان داشته اند، به شما در مسیر رفع مشکلات تان کمک بزرگی می کند.
حرف زدن با فردی دیگر در این زمینه به ویژه وقتی که خانواده سمی باعث شده اند که به توانایی ها و ارزش هایتان شک کنید، مفید خواهد بود.
صحبت کردن با مشاوران سلامت بسیار ایدئال و مفید است؛ اما همراهی یک دوست یا همسر هم می تواند مفید باشد. لازم نیست که تمام جزئیات را با آنها مطرح کنید. ارائه تصویری کلی از مشکلتان هم به تخلیه انرژی های منفی و استرس تان کمک می کند.
چه موقع باید با خانواده سمی قطع رابطه کرد؟
گاهی اوقات قطع رابطه با خانواده بهترین راه است. حتی شاید اعضای دیگر عامدانه قصد آزارتان را نداشته باشند. اما اگر ادامه دادن ارتباطتان با خانواده مضرات بیشتری نسبت به مزایا داشته باشد، شاید باید به قطع رابطه فکر کنید. تصمیم به قطع رابطه کار ساده ای نیست، اما در موارد زیر قابل بررسی است:
۱. بی احترامی خانواده به حریم شما
اگر درباره قطع رابطه مردد هستید، ابتدا به خانواده فرصتی دیگری بدهید و از آنها بخواهید که به نیازها و حریم خصوصی تان اهمیت بدهند. اگر دیدید که بعد از چندبار دادنِ فرصت به خانواده هیچ تغییری در رفتارشان حاصل نمی شود، احتمالا قطع رابطه فکر خوبی خواهد بود. باید به دنبال روشی باشید که سلامت روان تان را تضمین می کند.
۲. سوءاستفاده جسمی و کلامی از شما
بهتر است فاصله خود را با خانواده ای که به شما آسیب جسمی می زنند، در بیشترین حد ممکن نگه دارید. اگر مجبور به ملاقات با آنها هستید، همیشه در مکان های عمومی یا در حضور فرد دیگری این کار را انجام دهید.
تشخیص سوءاستفاده زبانی و کلامی کمی دشوارتر است؛ اما موارد زیر از مصادیق آن هستند:
- صدازدن شما با نام های تحقیرآمیز؛
- ایجاد احساس بد نسبت به بدنتان در شما؛
- بی ادبی و تحقیرکردن شما؛
- نقدکردن تصمیمات تان در زندگی؛
- انتقال حس نفرت به شما یا تمسخر و تبعیض.
۳. دروغ گفتن و بازی دادنِ شما
دروغ گویی اعضای خانواده باعث می شود که احساس سردرگمی و گیجی به شما دست بدهد. این موضوع، اعتمادکردن را برای شما سخت می کند و دیگر نمی توانید به اعضای خانواده یا دیگران به راحتی اعتماد کنید. در چنین حالتی، قطع رابطه می تواند عواقب منفی این رفتار را از زندگی تان دور کند.
۴. ایجاد استرس در شما در هنگام حرف زدن و دیدن خانواده
اگر ملاقات با خانواده در شما احساسات منفی و اضطراب به وجود می آورد، فاصله گرفتن از آنها مفید خواهد بود. یادتان باشد که مجبور به انجام هیچ کاری نیستید. لازم نیست که برای همیشه ارتباطتان را با خانواده قطع کنید. فاصله گرفتن مقطعی احتمالا به بهبود اوضاع کمک خواهد کرد.
شیوه قطع رابطه با خانواده چیست؟
برای قطع رابطه دائمی یا موقتی با اعضای خانواده سمی تان، باید برنامه ای داشته باشید و بدانید که چه می کنید:
۱. روش کار را بدانید
آیا مطرح کردن تصمیم قطع رابطه به شکل چهره به چهره با آنها برایتان مقدور است؟ اگر پاسخ منفی است، این تصمیم را تلفنی یا در قالب پیام به خانواده منتقل کنید. شما می توانید از روش های مختلفی برای این کار بهره ببرید.
اگر می دانید که اطلاع رسانی حضوری درباره این تصمیم موجب برخوردهای فیزیکی می شود، از ملاقات با خانواده خودداری کنید. حتی در بعضی از خانواده های سمی، امنیت جانی افراد با مطرح کردن چنین تصمیمی به خطر می افتد. پس مراقب باشید.
۲. آمادگی قبلی داشته باشید
از قبل به شیوه مطرح کردن تصمیمِ قطع رابطه فکر کنید. باید بدانید که چطور این تصمیم را ساده و صریح بگویید. مثلا اگر دلیل جدایی تان از خانواده، بی احترامی آنها به حریم خصوصی تان است، حتما درباره این موضوع به عنوان یکی از دلایل قطع رابطه تان صحبت کنید.
همچنین می توانید به خانواده تان بگویید که در کنار آنها احساس درک شدن، امنیت و احترام ندارید یا اعلام کنید که خانواده نمی تواند سلامت و نیازهایتان را در نظر بگیرد و تأمین کند.
۳. خانواده را در جریان بگذارید
باید خانواده را در جریان روند قطع رابطه بگذارید. مثلا به آنها بگویید که دیگر ملاقاتی در کار نیست، تماس هایشان را پاسخ نخواهید داد و پیامی ردوبدل نخواهید کرد.
از خانواده بخواهید که ارتباطشان را با شما محدود کنند. البته احتمالا خود آنها هم همین کار را خواهند کرد ولی برای محکم کاری می توانید ارتباطتان را با آنها از طریق مسدودکردن شماره تلفن و صفحه شبکه های اجتماعی شان قطع کنید.
۴. برای مقابله با واکنش هایشان آماده باشید
با درنظرگرفتن سابقه واکنش هایشان، رفتار احتمالی شان درباره تصمیمتان را پیش بینی کنید. خودتان را برای رفتار احتمالی و برخوردی آماده کنید که با شما خواهند داشت.
بهتر است دوست، همسر یا فردی قابل اعتماد در این موقعیت در کنارتان باشد تا وقتی با واکنش های نامناسب احتمالی خانواده مانند تحقیر و توهین روبه رو می شوید، طاقت بیاورید.
نکته مهم
بعد از قطع رابطه با خانواده سمی، احساس راحتی و آرامش را تجربه خواهید کرد؛ البته احساس های دیگری مانند غصه، رنج و احساس گناه هم احتمالا در شما به وجود می آین؛ پس باید مراقب خودتان باشید. کوه نوردی کنید، با دوستی صمیمی معاشرت داشته باشید یا هر کار دیگری که آرامتان می کند.
لازم به توضیح است که ما در این مقاله از خانواده های سمی صحبت می کنیم، یعنی خانواده هایی که سلامت روح و روانتان را به طور جدی به خطر می اندازند. قطع رابطه با خانواده ای که در آن اختلاف نظرهای جزئی وجود دارد یا در موقعیت هایی که شاید شما هم در شکل گیری رابطه نامناسب با خانواده تقصیر دارید، اصلا و ابدا توصیه نمی شود و حتی کاری بسیار زشت و اشتباه خواهد بود.
چه زمانی باید به سراغ کمک حرفه ای بروید؟
بزرگ شدن در خانواده ای سمی با فضایی ناسالم می تواند چالش های مختلف ذهنی، بین فردی و احساسی برایتان به وجود بیاورد. درمان و دریافت مشاوره های حرفه ای این چالش ها را از بین خواهد برد.
اگر در خانه ای بزرگ شده اید که مدام شما را کنترل می کردند، در تصمیم گیری های بزرگ سالی با مشکل مواجه خواهید شد یا در هنگام تصمیم گیری، احساساتی مانند ترس و اضطراب به شما هجوم خواهند آورد.
احساس اضطراب و افسردگی هم در فرزندان خانواده های سمی بعید نیست. روابط متخاصم و غیرقابل پیش بینی اعضای خانواده های سمی باعث بروز اضطراب در افراد می شود. انباشت نفرت در سینه اعضای خانواده های سمی هم موجبات افسردگی را فراهم می کند.
از دیگر عوارض بلندمدت زندگی در محیطی سمی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- احساس تنهایی و انزوا؛
- احساس بی ارزش بودن و کمبود عزت نفس؛
- پیروی از الگوهای ارتباطی اشتباه و روابط نابسامان؛
- احساس مزمن شرم، گناه یا حقارت؛
- سبک والدگری نامناسب در آینده؛
- تجربه اختلال اضطراب بعد از سانحه؛
- اختلالات برقراری ارتباط و صمیمی شدن با دیگران.
مراجعه به مشاور خبره می تواند در شناسایی عوارض زندگی در خانواده ای سمی به شما کمک کند. بعد از شناسایی مشکلتان، می توانید در جهت رفع و درمان آن گام بردارید.
در آخر
شناسایی خانواده سمی و تعریف آن کمی دشوار است. باید بدانید که هر موقعیتی که باعث شود احساس دوست نداشتنی بودن داشته باشید، خود را بی ارزش تلقی کنید یا به طورکلی حس بدی نسبت به خودتان پیدا کنید، موقعیتی ناسالم است.
در همه خانواده ها مشکلات و جدال هایی وجود دارد، اما با وجود این، اعضای خانواده همدیگر را دوست دارند و درنهایت، از یکدیگر حمایت می کنند و به هم احترام می گذارند؛ ولی در خانواده سمی، محیطی بی ثبات وجود دارد. در این خانه تنش زیادی وجود دارد و اعضای خانواده در معرض خطرات روانی و جسمانی قرار دارند.
اگر شما هم در خانواده ای سمی زندگی می کنید یا قبلا زندگی کرده اید، از روش هایی که گفته شد برای مدیریت اوضاع کمک بگیرید و به مشاوری خبره مراجعه کنید.
