به گزارش پایگاه خبری ساعدنیوز به نقل از ایرنا، تغییرات در لباسهای ورزشی زنان در المپیک طی سالها به طور قابل توجهی تحول یافتهاند. در اوایل قرن بیستم، لباسهای ورزشی زنان معمولاً بسیار محافظهکارانه و پوشیده بودند. به عنوان مثال، در بازیهای المپیک 1928 آمستردام، زنان به ندرت لباسهای ورزشی مشابه با امروز میپوشیدند. پوشش آنها معمولاً شامل دامنهای بلند و شورتهای بلند بود. به نقل از «یورونیوز»، لباسهای ورزشی زنان در المپیک که در گذشته به دلیل طراحیهای غیرآیرودینامیکی و گشادشان در میانه مسابقه به راحتی جابهجا میشدند، امروز به کلی دگرگون شدهاند. برای زنان شرکت کننده در المپیک، از دهه 1960 میلادی لباسها به تدریج تنگتر و شورتها کوتاهتر شدند. در دهه 1980 استایلهای بیکینی رایج شد و امروزه نیز شلوارکهای تنگ، تاپهای کوتاه و لباسهایی با پارچههای عرق گیر و قابل تنفس و قابل کشش بسیار رایج هستند.
همین مسئله باعث شد تا در سالهای اخیر، برخی از طراحیهای لباسهای ورزشی زنان مورد انتقاد بگیرند. در سال 2021، نایک طرحهای جدیدی برای شورتهای دوندگان زن ایالات متحده معرفی کرد که به خاطر برشهای بسیار بلند و فاقهای باریک مورد انتقاد قرار گرفت. لارن فلشمن، ورزشکار پیشین دو و میدانی ایالات متحده، به شدت به این طراحیها انتقاد کرد و گفت که این تغییرات به نظر میرسد تحت تأثیر نگرشهای مردسالارانه در طراحی لباسهای زنانه باشد و ممکن است باعث شود ورزشکاران به جای تمرکز بر روی مسابقه، نگران ظاهر بدن خود شوند. پس از این انتقادات، نایک بیانیهای صادر کرد و توضیح داد که این شورتها بخشی از یک مجموعه گستردهتر هستند و گفت که روند مشاوره با ورزشکاران برای برطرف کردن نیازها و نظرات آنها ادامه دارد.
واقعیت این است که در پیست المپیک، قوانین زیادی درباره شیوه لباس پوشیدن ورزشکاران وجود ندارد. یکی از مواردی که فدراسیون بینالمللی دو و میدانی بر آن تاکید دارد، این است که نباید از کفشهایی استفاده کرد که بطور ناعادلانه، مزیتی برای ورزشکاران یک کشور ایجاد کند؛ لباسها نیز باید «تمیز و غیرشفاف باشند و به گونهای طراحی شوند که با پوشیدن آن اعتراضی نشود.» ورزشکاران حتی میتوانند با پای برهنه بدوند یعنی همان کاری که آببه بیکیلا، دونده اتیوپیایی پیروز ماراتن در سال 1960 انجام داد.
یورور نیوز نوشت: « با این وجود برخی مانند کتی مون، دونده آمریکایی بازیهای المپیک پاریس حساسیت کمتری به این موضوع نشان دادند. کتی مون حتی یکی از این لباسها با طراحی جدید را پوشید و عکسی از خود در شبکههای اجتماعی منتشر کرد و نوشت که این لباسها روی مانکنها به شکل اغراق شدهای به نمایش گذاشته شدند و در واقع چنین نیستند.
شرکت نایک نیز بعدا بیانیهای منتشر و اعلام کرد که این طرح یکی از 50 قطعه کل مجموعه است و روند مشاوره با ورزشکاران برای رفع نیازهای آنها ادامه دارد.
واقعیت این است که در پیست المپیک، قوانین زیادی درباره شیوه لباس پوشیدن ورزشکاران وجود ندارد. یکی از مواردی که فدراسیون بینالمللی دو و میدانی بر آن تاکید دارد، این است که نباید از کفشهایی استفاده کرد که بطور ناعادلانه، مزیتی برای ورزشکاران یک کشور ایجاد کند؛ لباسها نیز باید «تمیز و غیرشفاف باشند و بگونهای طراحی شوند که با پوشیدن آن اعتراضی نشود.» ورزشکاران حتی میتوانند با پای برهنه بدوند یعنی همان کاری که آببه بیکیلا، دونده اتیوپیایی پیروز ماراتن در سال 1960 انجام داد.
مردانی که برای اولین بار در مسابقات دوومیدانی المپیک مدرن در سال 1896 شرکت کردند نیز شورت بلند و تاپ با کفشهای کتانی صاف میپوشیدند. البته این لباسها به دورانی برمیگشت که هنوز صنعت پوشاک ورزشی در مراحل اولیه توسعه خود بود؛ چراکه بتدریج در طول دههها، پوشاک بیشتر و بیشتر فنی شد و در کنار تغییر جنس الیاف، گاه برای بهتر کردن عملکرد ورزشکاران به آن پارچه اضافه میشد و گاه برای راحتی و سهولت حرکت، از پارچه آن کم میشد.
برای زنان شرکت کننده در المپیک، از دهه 1960 میلادی لباسها به تدریج تنگتر و شورتها کوتاهتر شدند. در دهه 1980 استایلهای بیکینی رایج شد و امروزه نیز شلوارکهای تنگ، تاپهای کوتاه و لباسهایی با پارچههای عرق گیر و قابل تنفس و قابل کشش بسیار رایج هستند.
دوبریانا ژنوا، استاد مؤسسه فناوری مد در نیویورک و یکی از طراحان لباس برای شرکتهایی مانند نایک، نورث فیس و ریباک با اشاره به لباسهایی که عضلات ورزشکاران را برجسته میکند، میگوید: «داشتن ظاهر خوب، اعتماد به نفس میآورد و احتمالاً به شما برای داشتن یک عملکرد ورزشی بهتر کمک میکند.» با این وجود او نیز تایید میکند که ورزشکاران باید حق انتخاب داشته باشند و در میان لباسهایی با برش کوتاه یا بلند، درنهایت پوششی را انتخاب کنند که در آن احساس راحتی بیشتری میکنند. او نیز این پرسش را مطرح میکند که چرا لباسهای زنانه باید بدننماتر از لباسهای مردانه باشند و تایید میکند که باید از چنین مراحلی فراتر برویم.»
جنجالهایی که حول لباسهای کاروان زنان ورزشکار در المپیکها میچرخد، تنها محدود به مسائل ظاهری مثل تنگ بودن یا کوتاه بودن لباسها نیست. سالهاست که تیم ایران در المپیک و مسابقات جهانی حضور دارد و با وجود احترام به حجاب اسلامی اما هر بار لباسهای کاروان ایران در این رویدادها به موضوع بحث و انتقاد تبدیل میشود و همیشه مورد نقد و نارضایتی برخی از مردم قرار میگیرد.
لباسهای کاروان ایران برای مراسم رژه افتتاحیه المپیک پاریس، شامل رنگهای سفید و سرمهای تیره بود. مردان با کت سفید، تیشرت سرمهای و شلوار تیرهرنگ پوشیدند، در حالی که زنان با مانتوی سفید، شلوار تیره و مقنعه مشکی حاضر شدند. گرمکنهای ورزشکاران نیز سفید بود و طرحی کمرنگ از پرچم ایران روی آنها دیده میشد. امسال، در طراحی لباسها به فرهنگ و سنتهای ایرانی توجه خاصی نشده بود و بسیاری از مردم انتقاد کردند که لباسهای جدید شباهت زیادی به لباسهای کادر درمان دارد.
«المیرا شریفیمقدم» مجری صداوسیما در یک برنامه زنده تلویزیونی، با انتقاد از طراحی از لباس کاروان المپیک ایران در پاریس گفت: «تیم ایران که با کشتی از مسیر رژه رد شد انگار تیم پزشکی و پرستاری به پاریس رفته بود. لباس ورزشکاران روپوش سفید بود که در واحدهای آزمایشگاهی دانشگاه همه میخرند و استفاده میکنند. کاش کمیته ملی المپیک و وزارت ورزش بیایند و پاسخ بدهند که برای همچین طراحی شگرفی چقدر هزینه شده. از بین چند طرح خلاقانه روپوش سفید را انتخاب کردند.»
با وجود اینکه طراحی لباسهای ورزشی زنان ایرانی در المپیک مورد نقد قرار گرفت، این ورزشکاران با عزم و پشتکار خود توانستند در میدان رقابت بدرخشند و نشان دهند که موفقیت واقعی فراتر از بحثهای طراحی است. همچنین ورزشکاران زن ایرانی ثابت کردند که حجاب داشتن به هیچ عنوان مانعی برای رسیدن به موفقیتهای بزرگ ورزشی و قهرمانی نیست. «ناهید کیانی» و «مبینا نعمتزاده» نمونههای برجستهای از ورزشکاران ایرانی هستند که با رعایت حجاب اسلامی در عرصههای بینالمللی موفق به کسب افتخارات زیادی شدند. این ورزشکاران نشان دادند که با تعهد، تمرین، و اراده قوی میتوانند در سطح جهانی رقابت کنند و به بالاترین سطوح در ورزش دست یابند، در حالی که به ارزشها و فرهنگ خود نیز پایبند هستند.
غیرمسلمان بودن یک کشور نباید دلیلی برای طراحی پوشش نامناسب برای زنان ورزشکار باشد. استانداردهای طراحی لباسهای ورزشی باید بر اساس نیازهای عملکردی، راحتی و احترام به تنوع فرهنگی و فردی ورزشکاران تعیین شود. طراحی لباسهای ورزشی باید به گونهای باشد که به تمامی ورزشکاران، فارغ از مذهب، فرهنگ، یا محل زندگی، اجازه دهد به بهترین شکل به فعالیتهای ورزشی خود بپردازند. در کشورهای غیرمسلمان، طراحی لباسهای ورزشی برای زنان نباید به معنای نادیده گرفتن یا بیاحترامی به نیازهای فرهنگی و مذهبی ورزشکاران باشد. لباسهای ورزشی باید قابلیت تطابق با نیازهای مختلف، از جمله پوششهای اسلامی، را داشته باشند.
علاوه بر این، طراحی لباسها باید به گونهای باشد که به ورزشکاران احساس اعتماد به نفس و انگیزش دهد. لباسهای زیبا و مناسب میتوانند به افزایش روحیه و انگیزه ورزشکاران کمک کنند. لباسهای ورزشی باید با قوانین و مقررات بینالمللی المپیک و فدراسیونهای ورزشی مربوطه هماهنگ باشند. این قوانین ممکن است شامل اندازهها، مواد و ویژگیهای خاص لباسها باشد. برای اینکه لباسهای ورزشی زنان در المپیک به بهترین نحو عمل کنند، باید با رعایت اصول راحتی، عملکرد، تطابق فرهنگی، زیباییشناسی، و استانداردهای بینالمللی طراحی شوند. این اصول کمک میکند تا ورزشکاران بتوانند با اعتماد به نفس و راحتی کامل به رقابت بپردازند و بهترین عملکرد خود را در مسابقات نشان دهند.
