لگو، آجرهای دوست داشتنی ای که نزدیک به ۹۰ سال است پیر و جوان را سرگرم کرده، چگونه به وجود آمده است؟ با نگاهی به تاریخچه این آجرهای خاطره انگیز با زومجی همراه باشید. شاید هر موقع که از کشور دانمارک سخن به میان می آید، ناگهان به یاد شیرینی های این کشور کوچک اروپایی یا مبلمان مدرن آن بیفتیم. اما بدون هیچ شک و شبهه ای، بزرگ ترین و معروف ترین محصول دانمارک، آجرهای کوچک خانه سازی هستند که همه ما آنها را با نام لِگو می شناسم.
تنها در سال ۲۰۱۶، بیش از ۷۵ میلیارد از این آجرهای کوچک رنگارنگ در سرتاسر دنیا به فروش رفت و این شرکت دانمارکی که تا چند سال دیگر نود ساله می شود، کماکان عنوان یکی از معروف ترین برندهای ساخت اسبا ب بازی را در دنیا به دنبال خود می کشد. اما شاید برای شما جالب باشد که بدانید اگر یک نجار ماهر و تعدادی آتش سوزی مختلف رخ نمی داد، ممکن بود دنیا هرگز با این اسباب بازی فوق العاده مواجه نشود. اسباب بازی ای که بچگی میلیون ها نفر انسانی را که اکنون در سنین بزرگ سالی به سر می برند، رقم زده و کماکان در حال ساختن تجربه های منحصر بفرد، خلاقانه، تکرار ناشدنی و فوق العاده زیبا برای کودکان و بزرگسالان این نسل است. امیدواریم که این اسباب بازی ها، برای سال های آینده در اختیار نسل های آتی نیز قرار بگیرند چون بیایید با خودمان روراست باشیم؛ دنیا با وجود لگو، جایی به مراتب دلنشین تر و جذاب تر است.
تاریخچه شرکت لگو
با اینکه اوله، نجار خوبی بود، اما در آن زمان که آنها مشغول به ساخت اسباب بازی بودند، مشخص شد که او در ساخت اسباب بازی، خبره است. یکی از نکاتی که باعث شده بود اسم اسباب بازی های اوله بر سر زبان ها بیفتد، دقت به جزییات بود. اوله از هیچ کاری برای بهتر شدن کیفیت اسباب بازی های خود دریغ نمی کرد و حاضر نبود که برای سود بیشتر، کیفیت اسباب بازی های خود را کاهش دهد. محبوب ترین اسباب بازی ای که توسط اوله در آن زمان ساخته می شد، اردک چرخ داری بود که وقتی آن را روی زمین می کشیدید، منقارش باز و بسته می شد. اسباب بازی ای که در حال حاضر، به عنوان یک آیتم کلکسیونی فوق العاده ارزشمند تلقی می شود.
سیستم جدید لگو، با استقبال نسبتا خوبی مواجه شد اما یکی از بزرگ ترین مشکلات آنها، این بود که آجرها به صورت کامل در هم دیگر قفل نمی شدند و به همین دلیل ساخت و ساز با استفاده از این آجرها را محدود می کرد.سال ۱۹۵۷ گاتفرد به عنوان مدیر عامل اصلی لگو انتخاب شد و یک سال پس از آن، لگو با قرار دادن لوله های خالی در بخش زیرین آجرهای لگو، کاری کرد که آجرهای آنها به راحتی در هم دیگر چفت شوند و به این ترتیب پایه اصلی آجرهای لگویی که امروزه می شناسیم، بنا نهاده شد. نکته جالب توجه این است که از آن سال به بعد، تمامی آجرهای لگو با همدیگر سازگار هستند. به طوریکه اگر یکی از آجرهای لگو از ست های سال ۲۰۲۰ را بردارید، می توانید آن را روی یکی از آجرهای قدیمی کار کنید. لگو به سرعت این اختراع خود را ثبت کرد تا شرکت های دیگر نتوانند از این اختراع آنها استفاده کنند. در همان سال، اوله، از دنیا رفت.
گویی آتش سوزی با تاریخ لگو گره خورده است. در سال ۱۹۶۰، آتش سوزی دیگری در لگو رخ داد و این بار باعث شد تمام اسباب بازی های چوبی آنها از بین برود. گاتفرد، در آن زمان تصمیم گرفت که تولید اسباب بازی های چوبی را متوقف کند و تمرکز خود را به صورت کامل روی اسباب بازی های پلاستیکی بگذارد. این تصمیم باعث شد گرهارت و کارل، برادران گاتفرد، لگو را ترک کنند و کمپانی خود را با نام بیلوفیکس تاسیس کنند. در انتهای سال ۱۹۶۰، لگو بیش از ۴۵۰ کارمند داشت. در دهه ۶۰، لگو تصمیم گرفته بود که تجارت خود را گسترش دهد. آنها قصد داشتند وارد بازار آمریکای شمالی شوند اما به دلیل اینکه امکاناتش را نداشتند، با شرکت سامسونت قراردادی را منعقد کردند. این قرارداد که در سال ۱۹۶۱ امضا شد، به سامسونت اجازه تولید و توزیع محصولات لگو را ایالات متحده و کانادا می داد.
تا سال ۱۹۶۴، لگو از مواد اولیه ای با نام سلولز استات برای تولید آجرهای خود استفاده می کرد. در این سال آنها تصمیم گرفتند که پلاستیک ABS را جایگزین سلولز استات کنند. این مواد اولیه جدید، سمی نبود، در طول زمان تغییر شکل نمی داد و مقاومت بیشتری در مقابل اسیدها و دیگر مواد شیمیایی از خود نشان می داد. همین سال، اولین باری بود که لگو راهنمای ساخت ست های خود را درون جعبه های محصولات خود قرار داد. یکی از محبوب ترین ست های لگو یعنی «سیستم قطار لگو» در سال ۱۹۶۶ به بازار عرضه شد. قطاری که دارای ریل ها و موتور بود.
یکی از مهم ترین و بزرگ ترین آیتم های لگو، یعنی آدمک های کوچک معروف این شرکت که دیگر تبدیل به نماد لگو شده است، برای اولین بار در سال ۱۹۷۴ در ست های خانوادگی لگو قرار گرفت. سال بعد، این آدمک ها کامل تر شدند و اکنون به یکی از جذاب ترین آیتم های لگو تبدیل شده اند. سال ۱۹۷۸، لگو نام مینی فیگور را برای این آدمک ها برگزید و برای آنها دست و پاهای قابل حرکت قرار داد. تا سال ۱۹۸۹، مینی فیگورها دارای پوست زرد و یک حالت صورت بودند. در آن سال، لگو مینی فیگورها را با رنگ پوست و حالات صورت مختلف به بازار عرضه کرد. اواسط دهه هفتاد میلادی، لگو دست به تولید ست های حرفه ای با نام «سری حرفه ای» زد. سری ای که با در نظر داشتن افراد بزرگسال تر و حرفه ای تر ساخته شدند. این ست ها، دارای قطعات مختلف و جدیدی مانند چرخ دنده، دیفرانسیل، مفاصل مختلف و دیگر قطعات بودند. این قطعات به کاربر اجازه می داد که ست های پیچیده تری را بسازد. ست هایی مانند ماشین ها و موتورهایی که دارای قطعاتی بودند که حرکت می کردند. پیستون هایی که به حرکت در می آمدند یا فرمانی که توانایی چرخاندن چرخ های ماشین را داشت. این ست ها در سال ۱۹۸۲ به لگو تکنیک تغییر نام دادند.
از ابتدای دهه ۹۰ تا اواسط سال های اولیه هزاره سوم میلادی، لگو با افت شدیدی روبه رو شد. از سال ۱۹۹۲، سوددهی این شرکت رو به افول رفت تا جایی که در سال ۱۹۹۸ برای اولین بار در تاریخ لگو، این کمپانی با ضرر روبه رو شد. ضرری ۲۳ میلیون پوندی که باعث شد آنها مجبور شوند ۱۰۰۰ نفر از کارمندان خود را اخراج کنند. لگو برای خروج از این بحران، دست به اقدامات جدیدی زد. یکی از این اقدامات، ساخت و تولید ست های لایسنس شده از فرنچایزهای معروف دنیای سرگرمی بود. سال ۱۹۹۹، اولین ست های لایسنس شده لگو به بازار عرضه شدند. لگو استار وارز و لگو وینی د پو، اولین ست های لگو بودند که از شخصیت هایی استفاده می کردند که در لگو طراحی نشده بودند. این روند، ادامه یافت و سال ۲۰۰۰، لگو لایسنس هری پاتر و فیلم های استیون اسپیلبرگ مانند ایندیانا جونز را به دست آورد. تصمیمی که بسیار در بازگشت لگو به دوران اوج خود تاثیرگذار بود. اما در سال های اولیه هزاره سوم میلادی حتی با لایسنس شدن فرنچایزهای فوق العاده محبوب توسط لگو، این شرکت دوران سختی را می گذراند.
سال ۲۰۰۴، ضرری معادل با ۱۷۴ میلیون پوند متوجه این شرکت دانمارکی شد و لگو تا مرز ورشکستگی هم پیش رفت. مدس نیپر، نایب رئیس آن زمان بخش بازاریابی لگو در رابطه با دوران سخت لگو در آن سال می گوید: "ما سرمایه گذاری خود را به نحوی انجام می دادیم گویی که شرکت با قدرت در حال رشد است. ما نتوانستیم تشخیص دهیم که در مسیری لغزنده هستیم. کودکان زمان کمتری برای بازی کردن داشتند. رشد جمعیت در بعضی از بازارهای غربی کم بود و به همین دلیل خانواده های این بازارها، فرزندان کمتری داشتند. ترندهای بازی تغییر یافته بودند و ما تغییری نکرده بودیم. ما اسباب بازی های که به اندازه کافی برای بچه ها جذاب باشند، تولید نمی کردیم. در نوآوری شکست خورده بودیم".
یکی دیگر از مهم ترین اتفاقاتی که در سال ۲۰۰۴ برای لگو رخ داد، استعفای هیل کرک کریستیانسون از سمت مدیر عاملی بود. یورگن ویگ کناداستروپ، جایگزین او شد و تبدیل به اولین مدیر عاملی شد که عضو خانواده کریستیانسن نبود.
لگو برای فرار از این بحران، تمرکز خود را روی محصولات اصلی خود گذاشت. از همان سال، کارخانه های تولید لگو به مکزیک نقل مکان کردند و بخش توزیع نیز از شهر بیلوند به کشور جمهوری چک منتقل شد. در سال ۲۰۰۷، تعداد افراد شاغل در لگو از ۹۱۰۰ نفر به ۴۲۰۰ نفر کاهش پیدا کرد و آنها اکثر کارهای خود را برون سپاری کردند. لایسنس کردن فرنچایزهای مختلف، در این سال ها به کمک لگو آمد. فروش محصولات این شرکت دانمارکی در ایالات متحده رشدی ۳۲ درصدی را تجربه کرد و فروش کلی این برند در سال ۲۰۰۸، رشدی معادل با ۱۸.۷ درصد داشت. این اقدامات باعث شد که در سال ۲۰۰۹، سود لگو به ۹۹.۵ میلیون پوند برسد.
لگو در فیلم های انمیشن
موفقیت های لگو ادامه پیدا کرد و در سال ۲۰۱۲ به مناسبت ۸۰ سالگی این برند، استودیو لنی پیکسلز انیمیشن کوتاهی تحت عنوان «داستان لگو» منتشر کرد که در آن داستان زندگی اوه و گاتفرد بین سال های ۱۹۳۲ تا ۱۹۶۸ روایت می شد:
سال ۲۰۱۴، اولین انیمیشن بلند لگو با نام «فیلم لگو» با همکاری برادران وارنر اکران شد. این انیمیشن توانست موفق ترین اکران را در بین انیمیشن های اوریجینال به دست بیاورد. موفقیت انیمیشن لگو، باعث شد که در سال ۲۰۱۷، انیمیشن دیگری از لگو با حضور شخصیت بتمن ساخته شود. این با نام فیلم لگو بتمن اکران شد. انیمیشن دیگری بر اساس ست های نینجاگو با نام فیلم لگو نینجا گو نیز ساخته و اکران شد. موفقیت انیمیشن های لگو، ساخت دنباله دیگری را برای فیلم اصلی این مجموعه اجتناب ناپذیر کرد. در سال ۲۰۱۹، باز هم با همکاری استودیو برادران وارنر دومین قسمت از انیمیشن لگو با نام فیلم لگو ۲: قسمت دوم اکران شد. با اینکه این قسمت از اکثر صداپیشگان اصلی قسمت اول استفاده کرده بود، نتوانست موفقیت انیمیشن اول را به دست بیارود. با تمام این اوصاف، در نیمه اول سال ۲۰۱۷، لگو با اولین افت در درآمد در ۱۳ سال مواجه شد و آنها مجبور شدند ۱۴۰۰ نفر از اعضای خود را اخراج کنند.
لگو، یکی از تاثیرگذارترین و یکی از بزرگ ترین کمپانی های ساخت اسباب بازی در دنیا به شمار می رود. برندی که برای رسیدن به جایگاه فعلی خود، سختی های زیادی را متحمل شده و اگر شور و اشتیاق نجاری ساده که در شهری کوچک در دانمارک نبود، شاید ما هرگز شاهد چنین اسباب بازی های با کیفیتی نبودیم. اسباب بازی هایی که در تک تک آنها شعار اصلی لگو دیده می شود: تنها به بهترین راضی باش.