سرگذشت عجیب بوگاتی، خاص ترین خودرو دنیا که نمی دانستید!

تولیدکننده ی لوکس ترین و کلکسیونی ترین خودروهای دنیا، ترکیبی از اصالت ایتالیایی، هنر فرانسوی و مدیریت آلمانی دارد. بوگاتی، علاوه بر ساخت ابرخودروهای میلیون دلاری، با سابقه ای ۱۱۰ ساله و مهندسی پیش رفته در صنعت جهان می درخشد.

کم تر کسی در دنیا وجود دارد که ضمن علاقه به صنعت خودروسازی، نام بوگاتی را نشنیده باشد. این برند، برای ثروتمندان جهان و کلکسیونرها نیز، بسیار ارزشمند است؛ چراکه امروزه تمامی محصولات تازه یا قدیمی بوگاتی، قیمتی بسیار بالا دارند. به جرات می توان گفت، هیچ برند دیگری در صنعت خودروسازی جهان، به اندازه ی بوگاتی در ساخت مدل های کلکسیونی و تولید محدود، محبوب نیست. این شرکت، خصوصا از اوایل قرن بیستم، نوآوری های بسیاری در بحث های تجاری و مهندسی خودرو، پدید آورد تا ثابت شود؛ تفاوت هایی اساسی بین بوگاتی و دیگر خودروسازان جهان وجود دارد.

بوگاتی علاوه بر مهارت و شهرت در ساخت خودرو با ارزش میلیون دلاری، نقش مهمی در تغییر سلیقه ی بازار و ایجاد تحول در نظام تجاری مرتبط با صنعت خودروسازی داشته است. پیش از معرفی بوگاتی ویرون در سال ۲۰۰۵، ساخت خودرو با قیمتی بیش از یک میلیون دلار، عجیب و باورنکردنی بود. تا آن زمان، تقریبا هیچ کدام از خودروسازان مطرح جهان، علاقه ای به سرمایه گذاری در تولید مدل هایی سوپرلوکس یا ابرخودرو با چنین قیمتی نداشتند. به بیان بهتر، ریسک بسیار بالا در تولید، بازاریابی و فروش خودروهای میلیون دلاری، باعث می شد که برندهای مختلف، جسارت ورود به این بازار را نداشته باشند. بوگاتی، به تنهایی ثابت کرد می توان ثروتمندان جهان را به پرداخت مبالغی بیش از یک میلیون دلار برای یک خودروی مدرن، راضی نمود و حتی به تولید نمونه های گران تر، فکر کرد. پس از رونمایی و فروش ویرون در سال ۲۰۰۵، برندهایی مثل لامبورگینی و استون مارتین به طراحی ابرخودروهای میلیون دلاری علاقه مند شدند. همچنین، شرکت هایی کوچک مثل W موتورز، ریمک و بسیاری از کارگاه های تیونینگ دنیا، پس از تولید بوگاتی ویرون، به ساخت محصولاتی مشابه با قیمت های بسیار بالا همراه پیشرانه های قدرتمند، توجه نشان دادند.

علاوه بر محصولات تاریخ ساز در سال های دور، بوگاتی در قرن ۲۱ هم به تولید خودروهای رکوردشکن ادامه می دهد. اولین نسخه از ویرون که سال ۲۰۰۵ معرفی شد، در زمانی کمتر ۳ ثانیه به سرعت ۱۰۰ کیلومتربرساعت می رسید و در نمونه های بعدی مثل نسخه ی سوپراسپرت می توانست سرعت گیری صفر تا ۱۰۰ کیلومتربرساعت ۲.۵ ثانیه داشته باشد. عملکرد بوگاتی ویرون، همراه با امکانات سوپرلوکس در کابین که راحتی بسیار خوبی برای سرنشینان فراهم می کرد، برتری قابل ملاحظه ای نسبت به محصولات ساخت فراری، پورشه یا دیگر برندها داشت که باعث شد، توجه کلکسیونرها و ثروتمندان را جلب کند. فراتر از ارزش اقتصادی، محصولات مدرن بوگاتی به عنوان یک شاهکار هنری با مهندسی پیش رفته، اهمیت دارند.

نکته ی مهم در تاریخ بوگاتی که نباید فراموش شود، مربوط به روح فراملیتی آن است. شاید در ظاهر، بوگاتی یک شرکت فرانسوی به نظر رسد؛ اما در واقع، توسط یک فرانسوی با اصالت ایتالیایی تأسیس شد. اولین کارخانه و دفتر طراحی شرکت هم، در منطقه ی دورلیشایم آغاز به کار کرد که هنگام افتتاح بوگاتی، تحت مالکیت کشور آلمان بود و بعد از جنگ جهانی اول، مجددا در اختیار فرانسه قرار گرفت. همچنین، بوگاتی در تاریخ ۱۱۰ ساله خود، از طراحان، مهندسان و پرسنل کارآزموده با ملیت های مختلف، خصوصا آلمانی و ایتالیایی و فرانسوی بهره برده است؛ ضمن اینکه از سال ۱۹۹۸، تحت مالکیت فولکس واگن آلمان فعالیت می کند.

تاریخچه تأسیس بوگاتی

نام بوگاتی مشابه بسیاری از خودروسازان قدیمی دنیا، مرتبط با نام بنیان گذار آن است. اتوره بوگاتی (Ettore Bugatti) در سال ۱۹۰۹ اقدام به تأسیس شرکتی با نام کامل Automobiles Ettore Bugatti در نزدیکی شهر دورلیشایم کرد که امروزه، ناحیه ی مرزی شمال شرق فرانسه با آلمان است.

اتوره بوگاتی در سنین نوجوانی، به اصرار پدر وارد یک کارگاه ساخت درشکه های لوکس شد. پس از چند سال و رسیدن به اواخر قرن نوزدهم میلادی، علاقه ی اتوره به خودروها و دیگر وسایل نقلیه ی موتوری، افزایش یافت. او توانست در سال ۱۸۹۸، نمونه ای از یک خودرو برای شرکت ایتالیایی پرینتی و استاچی (Prinetti & Stucchi) طراحی کند. این محصول، با نام بوگاتی تایپ یک (Type 1) روی گاغذ باقی ماند و هرگز به تولید نرسید.

مدیریت طراحی و تولید کارخانه ی دیتریچ

در سال ۱۹۰۱ با حمایت مالی پدر، اتوره دومین طرح خود را به صورت یک نمونه در اندازه ی واقعی، به نمایشگاه میلان برد و مورد تحسین قرار گرفت. بوگاتی تایپ ۲، علاوه بر کسب جایزه ی ویژه از نمایشگاه میلان، توجه بارون دیتریچ آلمانی را جلب کرد. دیدار دیتریچ و اتوره بوگاتی، منجر به همکاری آن ها برای ساخت خودرو در کارخانه ی دیتریچ شد.

اتوره در سن ۲۱ سالگی به سمت مدیریت طراحی و تولید دیتریچ رسید. بین سال های ۱۹۰۲ تا ۱۹۰۴، خودروهای بوگاتی تایپ ۲ الی تایپ ۷ توسط اتوره با برند بوگاتی برای دیتریچ ساخته شدند. بوگاتی تایپ ۵ با پیشرانه ی ۱۲.۹ لیتری، اولین محصول بوگاتی بود که سال ۱۹۰۳ وارد مسابقات اتومبیل رانی شد. کمی بعد، ارتباطی بین اتوره بوگاتی و امیل ماتیاس، سرمایه دار فرانسوی شکل گرفت و آن ها تصمیم گرفتند با جدایی از شرکت دیتریچ؛ کارخانه ی خودروسازی مخصوص به خود داشته باشند. این همکاری، البته به نتیجه نرسید و اتوره از سال ۱۹۰۶، به عنوان یک طراح مستقل، وارد مشارکت با کارخانه های مختلف شد.

اولین بوگاتی با استاندارد جاده

از ۱۹۰۷ تا ۱۹۰۹، اتوره برای شرکت دئوتز (Deutz AG) آلمان کار کرد. دئوتز از سال ۱۸۶۴، سازنده ی پیشرانه های بخار یا احتراق داخلی برای لوکوموتیو و صنایع مختلف بود؛ اما تصمیم گرفت با استخدام بوگاتی، به صنعت خودروسازی وارد شود. مدل های تایپ ۸، ۹ و ۱۰، دیگر طرح های اتوره بودند که مثل نسخه های پیشین، تنها یک نمونه از آن ها ساخته شد. تایپ ۱۰، یک خودروی ۲ نفره بدون سقف بود که با پیشرانه ی ۱.۱ لیتری، ترمز دیسکی، فنربندی تخت و چرخ های تیوپ دار تولید شد. این محصول، به دلیل شکل ظاهری، بعدها با نام بایگونیر معروف شد که در زبان فرانسه، به معنی وان حمام است.

_{عکس تاریخی از بوگاتی تایپ ۱۰ ساخت ۱۹۰۷}

سرانجام در سال ۱۹۰۹، اتوره تصمیم به تأسیس کارخانه ی خود گرفت. او و همسرش سوار بر تایپ ۱۰، از آلمان به نزدیکی مرز فرانسه رسیدند تا محلی مناسب احداث خط تولید، پیدا کنند. خیلی زود، یکی از کارخانه های دتیریچ در مولشایم ایالت دورلیشایم که هنوز جزء خاک آلمان محسوب می شد، به مالکیت اتوره بوگاتی درآمد و خانواده ی او نیز، در همان محل ساکن شدند. تنها تایپ ۱۰ دنیا، بیش از ۴۰ سال در انبار کارخانه ی بوگاتی حضور داشت و حتی یک بار به دستور اتوره بوگاتی در سال ۱۹۳۹، بازسازی و رنگ آمیزی شد. در کمال ناباوری، جنگ جهانی اول و دوم، آسیبی به این خودرو نرساند و تایپ ۱۰ در نهایت به کلکسیونرها فروخته شد تا امروز در اختیار یک مجموعه دار مقیم کالیفرنیا باشد. تایپ ۱۰ به دلیل قدمت تاریخی، تیراژ یک دستگاه و سابقه ی مالکیت اتوره بوگاتی، احتمالا می تواند با حضور در حراجی های معتبر، رکورد گران ترین خودروی جهان را به دست آورد.

تأسیس کارخانه و اولین محصول شرکت بوگاتی

افتتاح اولین خط تولید بوگاتی در سال ۱۹۰۹، به کمک وام و کمک های مالی از یک بانک آلمانی انجام شد. اتوره در توضیح فعالیت تجاری خود به بانک گفته بود؛ سالیانه ۱۰ خودروی اسپرت مسابقه ای و ۵ موتور مخصوص هواپیما می سازد.

چهار سال پیش از آغاز جنگ جهانی اول، خودروی تایپ ۱۳ توسط شرکت بوگاتی در سال ۱۹۱۰ رونمایی شد. این خودرو از پیشرانه ی ۱.۳ لیتری استفاده می کرد که توسط اتوره بوگاتی طراحی شده بود. به لطف کاربراتور ساخت شرکت زنیت انگلستان، قدرت خودرو به ۳۰ اسب بخار می رسید که روی محصولی با وزن خالص ۵۰۰ کیلوگرم، قابل قبول بود.

خیلی زود، ۵ دستگاه تایپ ۱۳ ساخته شد. عملکرد این مدل در مسابقات جایزه بزرگ فرانسه و لمان ۱۹۱۱ با رسیدن به مقام نایب قهرمانی، مورد توجه قرار گرفت. در آن زمان، هدف اصلی بوگاتی از تولید خودرو، حضور در مسابقات و کسب جوایز مختلف بود که البته با شروع جنگ جهانی اول در سال ۱۹۱۴، موقتا ناکام ماند.

تایپ ۱۸، اولین محصول لوکس بوگاتی محسوب می شود که با سفارش و تولید محدود، برای افراد متمول طراحی شده بود. این خودرو، سال ۱۹۱۲ رونمایی شد و مورد توجه شخصیت های مشهور، مثل رولند گاروژ (هوانورد مشهور فرانسوی) قرار گرفت. یکی از نکات جالب در بوگاتی تایپ ۱۸، رسیدن به نهایت سرعت ۱۶۰ کیلومتربرساعت بود که تقریبا با یک هواپیمای جنگنده در آسمان، برابری می کرد. تایپ ۱۸، از یک پیشرانه ی ۴ لیتری بهره می برد و جزء معدود خودروهای جاده ای دنیا در آن زمان بود که ۱۰۰ اسب بخار، قدرت داشت.

جنگ جهانی اول

کارخانه ی اتوره در مرز آلمان و فرانسه، امنیت لازم برای ادامه ی فعالیت نداشت و به دستور خود او، تعطیل شد. اتوره به همراه ۲ دستگاه تایپ ۱۳ که مهم ترین دستاوردهای او تا آن زمان بودند، به میلان ایتالیا مهاجرت کرد. تعداد ۳ دستگاه باقی مانده از این خودرو هم، زیر خاک دفن شد تا از گزند جنگ و نیروهای متخاصم، در امان بماند. این اقدام هوشمندانه، به اتوره کمک کرد تا پس از پایان جنگ جهانی اول در سال ۱۹۱۸، قطعات کافی برای تولید یک محصول جدید در اختیار داشته باشد.

هنگام جنگ، اتوره که ملیت فرانسوی گرفته بود، با ارتش این کشور همکاری کرد تا پیشرانه ای ۱۶ سیلندر برای استفاده در هوایپماهای نظامی ساخته شود. موتور U-16 که بعدها با نظر یک مهندس امریکایی، کینگ بوگاتی نام گرفت، سال ۱۹۱۶ با ۲ ردیف سیلندر موازی (طرح U) عرضه شد. براساس اسناد موجود، دولت امریکا با مبلغ ۱۰۰ هزار دلار (معادل ۲.۵ میلیون دلار امروزی) اجازه یافت U-16 را برای نصب در هواپیماهای خود، تولید و استفاده کند. مهندس امریکایی، چارلز بردی کینگ (Charles Brady King) مسئولیت داشت تا U-16 را بهینه سازی و ارتقا دهد. در نهایت، با اتمام جنگ جهانی اول و ظهور مشکلات متعدد در پیشرانه ی کینگ بوگاتی، تنها ۴۰ نسخه U-16 توسط شرکت دوزنبرگ امریکا تولید شد و این پروژه، خاتمه یافت. بعد از آن، بوگاتی هرگز به تولید موتور هوایپما نپرداخت.

دوران طلایی بوگاتی با ظهور تایپ ۳۵

در تاریخچه ی شرکت های خودروسازی بزرگ، محصولاتی شاخص وجود دارند که نقطه ی عطف در پیش رفت آن ها محسوب می شوند. تایپ ۳۵ که در سال ۱۹۲۴ معرفی شد هم، نقشی بسیار مهم در تاریخ بوگاتی دارد. این مدل، همچنان یکی از پرافتخارترین خودروهای دنیا در مسابقات اتومبیل رانی است. تا سال ۱۹۳۴ نسخه های مختلف تایپ ۳۵ توانستند بیش از ۲ هزار قهرمانی در رقابت های مختلف کسب کنند. تنها بین سال های ۱۹۲۶ تا ۱۹۲۸، تایپ ۳۵ به ۳۵۱ قهرمانی و ۴۷ رکوردشکنی در مسابقات سرعت و استقامت (گرند تور) رسید.

تایپ 35B، قدرتمندترین نمونه از نوع خود بود که همراه با پیشرانه ی ۲.۳ لیتری و یک سوپرشارژر بزرگ، ۱۳۸ اسب بخار قدرت داشت. این خودرو با وزن خالص ۷۶۰ کیلوگرم، نهایت سرعت ۲۱۰ کیلومتربرساعت فراهم می کرد و در زمانی حدود ۷ ثانیه به سرعت ۱۰۰ کیلومتربرساعت می رسید. امروزه ارزش کلکسیونی نسخه های مختلف بوگاتی تایپ ۳۵، بیش از ۳ میلیون دلار است.

تایپ ۴۰، اولین محصول بوگاتی به عنوان یک خودروی خانوادگی با قیمت رقابتی بود. این محصول با پیشرانه ی ۱.۵ لیتری، روی شاسی تایپ ۳۵ سوار شد. تیراژ تولید تایپ ۴۰ با سقف فلزی یا پارچه ای تا سال ۱۹۳۰ به ۸۷۰ دستگاه رسید.

علاوه بر مدل هایی که پیش تر گفته شد، تایپ ۴۳، ۴۴ و ۴۹ هم با تکیه بر پلتفرم تایپ ۳۰ و همراه پیشرانه های ۳ سوپاپ در هر سیلندر، توسط بوگاتی تولید شدند که همگی، فروش بسیار خوبی داشتند. از این بین، تایپ ۴۳، با پیشرانه ی ۲.۳ لیتری سوپرشارژ، ۱۲۰ اسب بخار قدرت فراهم می کرد و اولین خودروی جاده ای دنیا بود که نهایت سرعت ۱۰۰ مایل برساعت (۱۶۱ کیلومتربرساعت) داشت. البته، زمان ۱۲ ثانیه برای رسیدن به سرعت ۱۰۰ کیلومتربرساعت و رکورد ۱۷۷ کیلومتربرساعت هم توسط بوگاتی تایپ ۴۳ ثبت شد که تا سال ۱۹۳۰، بهترین عملکرد برای یک محصول استاندارد بود.

دهه ۳۰ میلادی و دوران پرافتخار ژان بوگاتی فرزند اتوره

مشابه پدر و پدربزرگ، ژان بوگاتی هم از دوران کودکی متفاوت از هم سالان خود بود و مثل یک نابغه، توجه اطرافیان را به خود جلب کرد. بزرگ ترین فرزند اتوره، چند ماه قبل از افتتاح خودروسازی بوگاتی، در آلمان متولد شد. کودکی ژان با جنگ جهانی اول و زندگی در میلان ایتالیا همراه بود، تا آنکه همراه خانواده به محل کارخانه در دورلیشایم برگشت. از سن ۲۰ سالگی، توانایی های ژان بوگاتی در طراحی و مهندسی خودرو، ثابت شد. امکانات و اختیارات کامل در اختیار او قرار گرفت تا نبوغ خود را در عمل نشان دهد.

تایپ ۴۱ که بعدها با نام بوگاتی رویال معروف شد؛ اولین مدل با طراحی ژان بوگاتی بود. فرزند ۲۳ ساله ی اتوره بوگاتی، تلاش کرد با تکیه بر توانایی های مهندسی پدر، محصولی برای رقابت با رولزرویس و میباخ بسازد. در آن زمان، برندهای فرانسوی برخلاف خودروسازان آلمانی و انگلیسی، فاقد یک خودروی سوپرلوکس و پهن پیکر بودند. پروژه ی تایپ ۴۱، با طول بدنه ی ۶.۴ متر و فاصله محورهای ۴.۳ متر، ۲۰ درصد بلندتر از رولزرویس فانتوم مدل ۱۹۳۰ محسوب می شد و رسما یکی از بزرگ ترین خودروهای دنیا بود.

پیشرانه ی ۱۲.۷ لیتری با ۸ سیلندر غول پیکر، روی تایپ ۴۱ نصب شد تا قدرتی نزدیک به ۳۰۰ اسب بخار فراهم شود. قطر چرخ ها با تایر به ۲۴ اینچ می رسید تا از این نظر هم، برتری ظاهری نسبت به رولزرویس داشته باشد. بوگاتی رویال، از یک مجسمه ی کوچک به شکل یک فیل ایستاده، روی درپوش رادیاتور نیز استفاده می کرد که طرح آن، قبلا توسط رامبراند بوگاتی (برادر اتوره) اجرا شده بود. به دلیل بحران اقتصادی دهه ی ۳۰ میلادی، تنها ۷ دستگاه بوگاتی رویال ساخته شد که امروزه، بیش از ۱۰ میلیون دلار، ارزش کلکسیونی دارند. قیمت این خودرو در زمان تولید، حدود ۳۰ هزار دلار بود که معادل ۴۵۰ هزار دلار امروزی است.

دیگر محصول تولیدی بوگاتی با طراحی و مهندسی ژان، تایپ ۵۵ است. این خودرو، نسخه ی رودستر و استاندارد جاده ای از تایپ ۵۱ محسوب می شد که سال ۱۹۳۱ به قهرمانی جایزه بزرگ فرانسه رسیده بود. تایپ ۵۵ با ظاهر اسپرت و بدنه ی کم ارتفاع، یک خودروی لوکس ۲ نفره محسوب می شد که جذابیت زیادی در زمان تولید داشت؛ اما عملکرد فنی این مدل با پیشرانه ی ۱۳۰ اسب بخار سوپرشارژ ۲.۳ لیتری، پرصدا و ناکارآمد بود. در مجموع، ۳۸ دستگاه تایپ ۵۵ تولید شد که نسخه های کلکسیونی آن، امروزه ۴ میلیون تا ۱۰ میلیون دلار، ارزش دارند.

پلتفرم تایپ ۵۷، منجر به تولید چند خودروی افسانه ای با برند بوگاتی شد. مدل آتلانتیک که در زمان ما به عنوان یکی از گران ترین خودروهای تاریخ شناخته می شود؛ نسخه ای از تایپ ۵۷ است. مدل های C مجهز به کمپرسور بودند که در واقع، نامی دیگر برای سیستم سوپرشارژر بود. از تایپ 57C به تعداد ۹۶ دستگاه تولید شد. سپس، تایپ 57SC با بدنه ی کم ارتفاع و تزئینات لوکس به تعداد ۴۳ دستگاه، بازار خودروهای سفارشی را تحت تأثیر قرار داد. تعداد ۴ دستگاه از تایپ 57SC ، با بدنه ی سبک وزن و لقب آتلانتیک نیز تولید شدند که ارزش هر کدام از ۳ نسخه ی باقی مانده، امروزه به ۴۰ میلیون دلار می رسد.

تایپ 57G، دیگر خودروی مشهور از نوع خود است که تنها یک دستگاه از آن، در دنیا وجود دارد. این خودرو در سال ۱۹۳۷ به قهرمانی جایزه بزرگ فرانسه و لمان ۲۴ ساعته رسید. ارزش کلکسیونی این خودرو که در اختیار موزه ی سیمون شهر فیلادلفیا امریکا قرار دارد، به دلیل افتخارات تاریخی و فقدان نسخه ی مشابه، هرگز برآورد نشده است.

اولین قطار سریع السیر فرانسه

در سال ۱۹۳۱، شرکت بوگاتی برنده ی مناقصه ی ساخت یک قطار پرسرعت برای اداره ی ملی حمل و نقل ریلی فرانسه شد. ژان بوگاتی، طراحی این قطار را به اتمام رساند و تغییراتی در مهندسی پیشرانه انجام داد.

نام پروژه اتوریل گذاشته شد و سال ۱۹۳۳ به مرحله ی تست در شرایط واقعی رسید. این قطار تا سال ۱۹۳۴، بارها به روزرسانی شد و درنهایت با رانندگی ژان بوگاتی به نهایت سرعت لحظه ای ۱۹۲ کیلومتربرساعت رسید. سرعت بهره برداری اتوریل برای مسیر طولانی، ۱۶۶ کیلومتربرساعت بود.

هواپیمای مسابقه ای بوگاتی

اواخر دهه ی ۱۹۳۰، اتوره بوگاتی تصمیم گرفت با حضور در مسابقات هوانوردی سرعت، به رقابت با هواپیماهای آلمانی بپردازد. سال ۱۹۳۹، پروژه ی بوگاتی مدل ۱۰۰ با هدف شرکت در رقابت های بین المللی آلمان (Deutsch de la Meurthe Cup) طراحی شد. این مدل، با اتمام بدنه و آزمایش آیرودینامیک، هرگز به مرحله ی تست نهایی نرسید؛ چراکه جنگ جهانی دوم، در سپتامبر (شهریور) ۱۹۳۹ آغاز شد. با حمله ی ارتش آلمان و تسخیر فرانسه، اتوره بوگاتی دستور داد؛ هواپیما به قطعات مجزا تقسیم و مخفی شود. بعد از جنگ جهانی دوم هم، اتمام و آزمایش نهایی بوگاتی مدل ۱۰۰، به فراموشی سپرده شد. تنها نمونه، همچنان فاقد پیشرانه است و در موزه ی نیروی هوایی فرانسه نگه داری می شود.

دهه ۴۰ میلادی، جنگ جهانی دوم و آغاز مشکلات بوگاتی

حدود ۹ ماه پس از آغاز جنگ جهانی دوم، ارتش آلمان، بر تمام فرانسه مسلط شد. مهندسان و سرمایه داران آلمانی هم به صنایع فرانسه هجوم برند تا کارخانه ها و شرکت های مهم این کشور را در اختیار بگیرند. این شرایط، شامل بوگاتی به عنوان یک خودروسازی مشهور و خوش نام نیز می شد.

طبق برنامه ی حاکمان نازی، اتوره بوگاتی تحت فشار قرار گرفت تا کارخانه را واگذار کند. هانس تریپل (Hans Trippel)، مهندس برجسته ی مرسدس بنز که امروزه با ابتکاراتی مثل درهای گال وینگ (بازشونده به سمت بالا) و خودروی آبی- خاکی آمفی کار (Amphicar) شناخته می شود؛ کارخانه ی بوگاتی در مولشایم را به قیمت ۱۵۰ میلیون فرانک خریداری کرد. البته، خط تولید بوگاتی تا پایان جنگ جهانی دوم در سپتامبر (شهریور) ۱۹۴۵، تعطیل باقی ماند. پس از شکست آلمان، کارخانه از نیروهای خارجی، پس گرفته شد و در اختیار اتوره بوگاتی قرار گرفت. در همان سال، هانس تریپل دستگیر و تا سال ۱۹۴۹ به زندان افتاد.

مرگ اتوره بوگاتی

بدون اتلاف وقت پس از پایان جنگ، بازتولید نسخه ای از تایپ ۵۱ با نام تایپ ۵۹ آغاز شد. این خودرو، به مقام قهرمانی نخستین مسابقه ی جایزه بزرگ فرانسه، پس از جنگ جهانی دوم رسید. در آن زمان، بوگاتی روی پروژه ی جدیدی با نام تایپ ۷۳ کار می کرد که مجهز به پیشرانه ی سوپرشارژ ۳۷۵ سی سی بود. همچنین، تولید نسخه ی تک صندلی از این خودرو هم، دنبال می شد؛ اما مرگ اتوره بوگاتی در ۲۱ اوت ( اول شهریورماه) ۱۹۴۷، برمشکلات شرکت، افزود.

تعطیلی بوگاتی

سرانجام در سال ۱۹۵۶، کارخانه ی بوگاتی تعطیل شد. با گذشت ۴۷ سال از آغاز تأسیس و تولید ۷۹۰۰ دستگاه خودرو، کسی حاضر به خرید خط تولید یا امتیاز تجاری شرکت نبود. تا سال ۱۹۶۳ و بازگشایی کارخانه به دستور سرمایه گذار جدید، بوگاتی برای مدت ۷ سال، تعطیل بود.

تایپ ۱۰۱، آخرین محصول بوگاتی قبل از تعطیلی کارخانه محسوب می شود. تنها ۸ دستگاه از این مدل، بین سال های ۱۹۵۲ تا ۱۹۵۶ تولید شد تا بتواند با حضور در نمایشگاه های مختلف، به جذب سرمایه برای شرکت بوگاتی کمک کند. ارزش کلکسیونی این خودرو، امروزه در حدود ۶۰۰ هزار دلار است.

مالکیت هیسپانو سویزا

شرکت اسپانیایی (Hispano-Suiza) در سال ۱۹۰۴ تأسیس شد. این مجموعه پیش از جنگ جهانی دوم، سازنده ی خودروهای لوکس و انواع موتور برای هواپیما بود. با اتمام جنگ، شرکت سنیکما که امروزه زیر مجموعه ی گروه صنعتی و تجاری زفران (Safran S.A) فرانسه است، هیسپانو سویزا را تصاحب کرد و تمرکز آنرا بر صنایع هوایی قرار داد.

در سال ۱۹۶۳، هیسپانو سویزا خط تولید متروک بوگاتی را از وارثان خانواده خریداری کرد. بخش اصلی این مجموعه، امروزه هنوز در اختیار هیسپانو سویزا قرار دارد و قطعات هواپیما تولید می کند.

ظهور مجدد بوگاتی در اواخر دهه ۸۰ میلادی

برای مدتی بیش از ۳۰ سال، هیچ فعالیتی توسط خودروسازی بوگاتی انجام نشد. در عوض، مجموعه دارن به مدل های کلاسیک این برند، علاقه نشان می دادند و صدها هزار دلار برای نسخه های مختلف بوگاتی در حراجی ها، پرداخت می شد. این شرایط نشان داد، برند بوگاتی دارای ارزشی بسیار بالا از نظر تجاری است و می تواند به صنعت خودروهای لوکس، بازگردد.

اوایل دهه ی ۸۰ میلادی، رومانو آرتیولی (Romano Artioli) با عنوان بزرگ ترین فروشنده و بازاریاب خودروهای فراری در دنیا شناخته می شد. او با سهام داری برندهای مختلف، مثل لوتوس انگلستان، ضمن خرید و فروش انواع خودرو و موتورسیکلت در سطح جهانی، ثروتی درخورتوجه داشت. نام مدل مشهور الیزه ساخت شرکت لوتوس، از اسم نوه ی آرتیولی گرفته شده است.

در سال ۱۹۸۷، آرتیولی با تشویق فروچیو لامبورگینی (مؤسس و مالک برند لامبورگینی) و چند تن دیگر از بزرگان خودروسازی ایتالیا، حق استفاده از برند و نام تجاری بوگاتی را خریداری کرد. او خط تولید جدیدی برای بوگاتی در مودنا ایتالیا فراهم نمود و تصمیم گرفت، به جای خودروهای سوپرلوکس، وارد بازار نوپای ابرخودروها شود. با این برنامه، پروژه ی بوگاتی EB 110 آغاز شد. طراحی خودرو، توسط مارسلو گاندیانی (طراح لامبورگینی میورا ۱۹۶۶ و لامبورگینی دیابلو ۱۹۹۰) انجام شد که از شخصیت های برجسته در استودیو برتونه بود. در ابتدا، آرتیولی مالک وقت بوگاتی، از طرح خلاقانه و آینده نگرانه ی گاندینی برای EB 110 راضی نشد و البته گاندینی هم، حاضر نبود، مطابق سلیقه ی آرتیولی کار کند. به همین دلیل، تکمیل طراحی EB 110 به جان پائولو بندینی سپرده شد تا برای عامه ی مردم و دنیای سوپراسپرت های دهه ی ۸۰ میلادی، باورپذیر شود. مدیر فنی پروژه هم، پائولو استانزانی (Paolo Stanzani) بود که سابقه ای طولانی در سرپرستی دپارتمان مهندسی لامبورگینی و چند تیم فرمول یک داشت.

روز ۱۵ سپتامبر (۲۴ شهریور) ۱۹۹۱ مصادف با ۱۱۰ امین سالگرد تولد اتوره بوگاتی، برای رونمایی از GT EB 110 انتخاب شد. این محصول، با پیشرانه ی ۳.۵ لیتری ۱۲ سیلندر V شکل، مجهز به ۶۰ سوپاپ و۴ توربوشارژر بود، که ۵۵۳ اسب بخار قدرت و ۶۱۱ نیوتن متر گشتاور تولید می کرد. شش ماه بعد، نسخه ی SS با پیشرانه ی ۶۰۳ اسب بخار و کاهش وزن ۱۵۰ کیلوگرمی رونمایی شد. مدل های GT و سوپراسپرت (SS) به ترتیب در زمان های ۳.۶ و ۳.۳۵ ثانیه به سرعت ۱۰۰ کیلومتربرساعت می رسیدند؛ ضمن اینکه نهایت سرعت ۳۳۵ و ۳۵۵ کیلومتربرساعت داشتند. در مجموع، ۱۳۹ دستگاه EB 110 ساخته شد که در نسخه های مختلف، امروزه ۵۰۰ هزار تا ۷۰۰ هزار دلار، ارزش کلکسیونی دارند.

دهه ۹۰ میلادی و مالکیت فولکس واگن

عدم تقاضا برای بوگاتی EB 110، آرتیولی را از خرید برند بوگاتی، پشیمان کرد. پس از ورشکستگی آرتیولی، در سال ۱۹۹۵ حقوق تجاری بوگاتی به شرکت آلمانی دوئر (Dauer Sportwagen) واگذار شد که مالکیت تیم های مختلف اتومبیل رانی در کلاس پروتوتایپ رقابت های استقامت (WEC) را برعهده داشت. این معامله، برای دوئر هم سودآور نبود و تنها ۱۰ دستگاه EB 110 توسط این شرکت، فروخته شد.

ماه می (اردیبهشت ماه) ۱۹۹۸، اتفاق تاریخی برای بوگاتی رقم خورد و فولکس واگن، به مالکیت این برند رسید. خیلی زود، سرمایه گذاری در بوگاتی آغاز شد و چند ماه بعد، EB 118 در پاریس به نمایش درآمد. این خودرو، یک کوپه ی ۲در ۴نفره با طراحی جیورجتو جیوجیارو (Giorgetto Giugiaro) از استودیو ایتال دیزاین، مشکلی برای تولید انبوه نداشت. مدتی بعد، نسخه ی ۴در از EB 118 با نام EB 128 هم معرفی شد. هر دو مدل، از پیشرانه ی جدید فولکس واگن استفاده می کردند که ۱۸ سیلندر با آرایش W داشت. بسیاری از تجهیزات فنی EB 118 و EB 128 با لامبورگینی دیابلو مشترک بود. از این شرایط، می توان نتیجه گرفت که فولکس واگن، پیش از خرید برند بوگاتی در می ۱۹۹۸، تجهیزات لازم برای ساخت یک سوپراسپرت لوکس یا حتی ابرخودرو را، آماده داشت.

بازخوردها از EB 118 و EB 128، چندان مثبت نبود. این موضوع، مدیران و مهندسان فولکس واگن را تشویق کرد تا تمرکز خود را بر ساخت یک خودروی پرسرعت و فراتر از رقبا بگذارند. طرح مفهومی از یک ابرخودرو، به عنوان جای گزینی برای EB 110، توسط فابریتزیو جیوجیارو (فرزند جیورجتو جیوجیارو) سپتامبر (شهریور) سال ۱۹۹۹ رونمایی شد. این مدل، 18/3 شیرون نام گرفت که از ساختار موتور عقب میانی با ۱۸ سیلندر و آرایش W استفاده می کرد. قدرت نهایی به ۵۴۷ اسب بخار با گشتاور ۶۵۰ نیوتن متر رسید که 18/3 شیرون را در زمان ۵.۳ ثانیه به سرعت ۱۰۰ کیلومتربرساعت می رساند. این خودرو با نهایت سرعت ۳۳۰ کیلومتربرساعت، البته حرف چندانی برای گفتن نداشت؛ اما نسخه ای آزمایشی برای طرح محرمانه ی فولکس واگن برای تولید ابرخودروی ویرون بود.

بوگاتی قرن ۲۱

بیش از یک سال طول کشید تا مهندسان و مدیران فولکس واگن، تصمیم به تولید یک ابرخودرو با ظاهر و پلتفرم EB 16/4 ویرون بگیرند. هزینه های طراحی و تولید این مدل، بسیار بالا بود و از همان ابتدا، مشخص شد که محصول نهایی پروژه ، سودآوری نخواهد داشت. بسیاری از مسئولان فولکس واگن، خصوصا فردیناند پیچ (Ferdinand Piëch) مدیرعامل این گروه، تولید نمونه ی جاده ای از ویرون را به دلیل ارزش تبلیغاتی و همچنین اهمیت رسیدن به فناوری های عالی، سودمند می دانستند. در سال ۲۰۰۱، مهندسان شاغل در شرکت بوگاتی، خبر از تولید پیشرانه ی ۸ لیتری ۱۶ سیلندر با آرایش W دادند که با قدرت ۱۰۰۰ اسب بخار و گشتاور ۱۲۵۰ نیوتن متر، قرار است روی نمونه ی تجاری از یک ابرخودرو به نام ویرون، نصب شود.

فولکس واگن با خرید بوگاتی، اهداف اقتصادی در کوتاه مدت را دنبال نمی کرد. یکی از دلایل این موضوع، تأسیس خط مونتاژ فوق تخصصی برای محصولات بوگاتی، در محل سنتی این کارخانه بود. سال ۲۰۰۵، استودیو (The Studio) با معماری مدرن و ظاهری چشم گیر در مولشایم فرانسه افتتاح شد تا محلی اختصاصی و لوکس، برای طراحی و مونتاژ خودروهای این برند باشد.

چند ماه بعد از افتتاح استودیو، تولید ویرون در پاییز ۲۰۰۵ آغاز شد. این ابرخودرو، نه تنها با قدرت و گشتاور بسیار بالا، فراتر از تمامی خودروهای استاندارد جهان بود؛ بلکه بهترین شتاب گیری و نهایت سرعت را فراهم می کرد. انتشار آمار فنی اولین نسخه از ویرون، با سرعت گیری صفر تا ۱۰۰ کیلومتربرساعت۲.۵ ثانیه و نهایت سرعت ۴۰۰ کیلومتربر ساعت، نقطه ی عطفی بر توانایی های یک محصول استاندارد جاده ای بود. نسخه ی پایه از ویرون، ۱.۷ میلیون دلار قیمت داشت؛ درحالی که هزینه ی تمام شده برای تولید هر دستگاه، بیش از ۶ میلیون دلار بود.

سال ۲۰۰۸، ویرون گرنداسپرت رونمایی شد که به دلیل استفاده از سقف فلزی متحرک (تارگا)،متفاوت از مدل استاندارد بود. در همین سال، جیمز می، مجری و کارشناس برنامه ی تاپ گیر توانست با مدل استاندارد بوگاتی ویرون به نهایت سرعت ۴۰۷ کیلومتربرساعت برسد و شهرت جهانی این محصول را افزایش دهد. در سال ۲۰۱۰ هم، نسخه ی سوپراسپرت با پیشرانه ی ۱۲۰۰ اسب بخار و ثبت نهایت سرعت ۴۳۱ کیلومتربرساعت، وارد کتاب رکوردهای گینس شد. همچنین، رکورد سریع ترین خودروی بدون سقف (رودستر) جهان هم در سال ۲۰۱۳، توسط ویرون گرند اسپرت ویتس (Veyron ۱۶.۴ Grand Sport Vitesse ) با سرعت ۴۰۸.۸۴ کیلومتربرساعت، به ثبت رسید. در مجموع، ۴۵۰ دستگاه از نسخه های مختلف ویرون تا سال ۲۰۱۵ تولید شد. بنابر شنیده های غیررسمی، فولکس واگن با طراحی و تولید ویرون، در مجموع بیش از ۲ میلیارد دلار، ضرر کرد.

بوگاتی در آینده

با توجه به افزایش ارزش تجاری برند بوگاتی و همچنین، هزینه ی بالا برای طراحی برای هر نمونه ی جدید، تمرکز این شرکت بر تولید خودروهای ویژه با پلتفرم مشترک است. این ترفند، نه تنها نام بوگاتی را هر چند ماه یک بار به صدر اخبار رسانه ها می برد؛ بلکه میلیون ها دلار سود و عایدات اقتصادی دارد.

به عنوان مثال، در سال ۲۰۱۸ نسخه ی اسپرت بوگاتی شیرون معرفی شد که تفاوت خاصی با نمونه ی استاندارد نداشت؛ اما به لطف رنگ آمیزی خاص و اندکی کاهش وزن، ۴۰۰ هزار دلار گران تر بود. کمی بعد، بوگاتی دیوو معرفی شد که با تولید محدود به ۴۰ دستگاه و قیمت ۶ میلیون دلار، ظاهر متفاوت؛ اما تجهیزات مشترک با شیرون داشت. در نمایشگاه ژنو ۲۰۱۹ هم، لاواچو نوار ( La Voiture Noire ) به عنوان یک خودروی تک نمونه و ۱۹ میلیون دلاری رونمایی شد که بدنه ی متفاوت از شیرون، اما با تجهیزات فنی و پلتفرم مشترک بود. در تازه ترین مورد، EB 110 چنتودیچی (Centodieci) با تولید محدود به ۱۰ دستگاه و قیمت ۹ میلیون دلاری نیز معرفی شده است که باز هم، تفاوت فنی با شیرون ندارد.

راز خودرو فراری، برند رویایی ایتالیایی چیست؟