به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، بی حسی نخاعی یا بی حسی اسپاینال روشی برای انسداد درد در طول انجام سزارین می باشد. بنابراین نقش بی حسی اسپاینال در سزارین شناخته شده است. اما استفاده از یک شات بی حسی اسپاینال می تواند به عنوان ضد درد موضعی در برخی شرایط به کار رود، برای مثال زمانیکه به استفاده از سیستم خلا در طول زایمان نیاز باشد و یا زمان کافی برای پیشبرد زایمان وجود نداشته باشد. در طول بی حسی اسپاینال دارو به مایع زیر ستون فقرات در کمر تزریق می شود و فورا نیز تاثیر خود را نشان می دهد. همانطور که عنوان شد بی حسی اسپاینال می تواند با بی حسی اپیدورال ترکیب شود.
چگونگی انجام بی حسی اسپاینال
برای انجام بی حسی اسپاینال، متخصص بیهوشی با مشخص کردن محل دقیق تزریق در ستون فقرات، سوزنی را وارد بدن می کند. سوزن از سخت شامه یا دورا که لایۀ محافظ نخاع است عبور می کند و پس از برگشت مایع نخاعی، متخصص بیهوشی از دقیق بودن محل مطمئن می شود و در این حالت در سه تا پنج ثانیه تزریق را انجام می دهد. در این روش سوزن بعد از تزریق خارج خواهد شد.
هنگامی که داروی بی حسی برای اولین بار تزریق می شود، احتمالاً تا حدی احساس سوزش خواهید کرد اما نگران نباشید، زیرا بی حسی اسپاینال دردی ندارد. با این حال، ممکن است طی عمل بی حسی احساس فشار کنید و در فاصلۀ کمی پس از بی حسی، قدرت حرکت دادن انگشت های پا و کمر خود را از دست بدهید، اما به محض از بین رفتن اثر دارو، دوباره توانایی حرکت را به دست می آورید. میزان بی حسی با توجه به داروی مصرفی متفاوت خواهد بود. ممکن است در فرایند زایمان طبیعی با وجود بی حسی اسپاینال، انقباضات خود را احساس کنید و بتوانید در تخت جابه جا شوید، درحالی که در بی حسی اسپاینال مربوط به عمل سزارین، ناحیۀ زیر شکم به طور کامل بی حس می شود و شما نمی توانید پاهای خود را حرکت دهید.
تفاوت بی حسی اسپاینال با اپیدورال
بی حسی اسپاینال با روش بی حسی اپیدورال از چند جهت تفاوت دارد. در بی حسی اسپاینال، داروی بی حسی به طور مستقیم به مایع نخاعی تزریق می شود، اما در روش اپیدورال، داروی بی حسی به فضای بیرونی اطراف نخاع وارد می شود. همچنین در بی حسی اسپاینال، داروی بی حسی به جای تزریق مداوم، تنها یک بار تزریق می شود، در نتیجه، روند بی حسی سریع و کامل است اما تنها چند ساعت دوام می آورد. اگر تمایل دارید تا آخرین لحظه ها درد را خودتان کنترل کنید یا اگر پیشرفت زایمان بسیار سریع است و امکان دارد موعد زایمان شما هر لحظه فرا برسد و فرصتی برای انجام روش اپیدورال ندارید، احتمالاً پزشک برای شما بی حسی اسپاینال تجویز خواهد کرد. همچنین اگر طی فرایند زایمان نیاز به عمل سزارین پیدا کنید و کاتتر اپیدورال قبلاً قرار داده نشده باشد، می توانید از روش بی حسی اسپاینال استفاده کنید.
مزایا و معایب بی حسی اسپاینال
این روش بی حسی مزیت هایی به شرح زیر دارد:
تسکین سریع و کامل درد: بی حسی در این روش تنها پس از چند دقیقه اتفاق می افتد.
دریافت کم دارو توسط جنین: در مقابل استفاده از مسکن برای کاهش درد زایمان، تنها مقدار بسیار کمی از دارو به جنین می رسد.
بی حسی اسپاینال معایبی نیز دارد که شامل موارد زیر است:
قرارگیری در وضعیت نامناسب: در طول تزریق این نوع بی حسی که حدود پنج تا ۱۰ دقیقه طول می کشد، مادر در وضعیت نامناسبی قرار خواهد گرفت که ممکن است باعث ناراحتی او شود.
نیاز به تزریق مایعات از طریق سرم و بررسی مداوم جنین: پس از تزریق با توجه به نوع دارو، ممکن است نتوانید قدرت عضلانی خود را حفظ کنید، به شکلی که حتی با کمک پرستاران نیز قادر به راه رفتن نخواهید بود. بسیاری از پزشکان در صورت انجام بی حسی اسپاینال به شما توصیه می کنند که روی تخت بیمارستان دراز بکشید و استراحت کنید. در این زمان وضعیت شما و جنین تحت نظر قرار می گیرد.
نداشتن حس در ماهیچه های شکم: با انجام این بی حسی ممکن است نتوانید به اندازۀ کافی فشار وارد کنید و این موضوع شاید عمل زایمان را برای شما سخت تر کند، به شکلی که مرحلۀ خارج شدن جنین طولانی تر شود و جنین با استفاده از ابزارهای کمکی مانند فورسپس خارج شود. با این حال، استفاده از دُز مناسب دارو می تواند این اثر را به حداقل برساند.
کاهش فشار خون: احتمالاً فشار خون شما به شکل موقتی با تزریق دارو کاهش پیدا می کند و در نتیجه جریان خون کمتری به کودک می رسد که این امر می تواند باعث کاهش ضربان قلب جنین شود. این مشکل معمولاً با تزریق مایعات از طریق سرم و گاهی استفاده از دارو کنترل می شود.
احتمال خارش و تهوع: امکان خارش، به ویژه در ناحیۀ صورت وجود دارد. همچنین این داروها ممکن است تهوع آور باشد، هرچند در روش بی حسی اسپاینال احتمال وجود تهوع نسبت به روش استفاده از داروهای مسکن سیستمیک کمتر است ولی باز هم برخی از زنان حالت تهوع دارند و در طول زایمان حتی بدون استفاده از داروی مسکن دچار حالت تهوع می شوند.
همچنین در موارد نادر، روش بی حسی اسپاینال باعث احساس سوزش ناراحت کننده در پاها یا باسن می شود که چندین روز طول می کشد. بی حسی اسپاینال می تواند برای چند روز باعث درد در ناحیۀ تزریق شود. در برخی موارد، بی حسی اسپاینال باعث سردرد شدیدی می شود که تا چند روز طول می کشد. در موارد بسیار نادر، بی حسی اسپاینال تنفس را تحت تأثیر قرار می دهد و در برخی موارد باعث آسیب عصبی یا حتی عفونت می شود.
ممنوعیت استفاده از روش بی حسی اسپاینال
همۀ مادران نمی توانند از این روش استفاده کنند. موارد منع استفاده از این نوع بی حسی به شرح زیر است:
- در صورت پایین بودن فشار خون، به دلیل خونریزی یا مشکلات دیگر
- اختلال انعقادی خون
- عفونت خونی
- عفونت پوستی در ناحیۀ کمر به دلیل وارد شدن سوزن
- سابقۀ حساسیت به داروهای بی حسی ناحیه ای
همچنین استفاده از این روش برای زنانی که از داروهای رقیق کنندۀ خونی استفاده می کنند نیز توصیه نمی شود.