به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، جعبه دنده AMT مخفف عبارت Automated Manual Transmission به معني گيربكس دستي اتوماتيك شده، همان گیربکس دستی است که عملیات کلاچ گیری را با فشردن کلید، یک مجموعه رباتیکی هوشمند انجام می دهد و به عملیات کلاچ گیری در ترافیک سهولت بخشیده است.
ویژگی گیربکس AMT
گیربکس های AMT در حقیقت یک راه حل میانبر برای رسیدن به یک سیستم گیربکس اتوماتیک با کمترین هزینه است این نوع گیربکس از این جهت به عنوان راه حل میانبر در نظر گرفته می شود که مزایای گیربکس های دستی را در کنار راحتی گیربکس های اتوماتیک به صورت یک جا عرضه می کند در حالی که دردسرهای تعویض دنده در گیربکس های دستی و هزینه بالای سیستم های اتوماتیک را ندارد با این تفاوت که فرایند تعویض دنده و کلاچ گیری در آن به وسیله یک مجموعه رباتیکی هوشمند انجام می گیرد.
نحوه عملکرد
در این نوع از جعبه دنده، پدال کلاچ از زیر پای راننده حذف شده است، زیرا عمل کلاچ گیری به بصورت خودکار و توسط یک برنامه کامپیوتری و یک سیستم الکتریکی انجام می شود. دنده ها نیز می تواند به صورت خودکار و با هدایت سیستم مدیریت کامپیوتری تعویض شوند، هر چند که راننده نیز می تواند به صورت دستی در کار این سیستم دخالت کرده و دنده ها را سبک یا سنگین کند، در این وضعیت نیز فرمان راننده مبنی بر سبک یا سنگین کردن دنده ها مانند گیربکس های موسوم به تیپ ترونیک و به صورت + و – است و در نهایت فرمان راننده به صورت یک پالس الکتریکی به سیستم می رسد و ادامه کار همچنان بر عهده واحد مدیریت کامپیوتری و مجموعه الکتریکی است.
گیربکس AMT چه تفاوتی با سایر گیربکس ها دارد؟
در خودروهایی که به گیربکس AMT مجهز هستند، پدال کلاچ از داخل اتاق خودرو و زیر پای راننده حذف شده، اما سیستم اصلی آن در پشت موتور و سر جای خود باقی است. در واقع، راننده در این خودروها ، عمل کلاچ گیری را انجام نمی دهد و موتورهای الکتریکی یا الکترو هیدرولیکی که یکی از اجزای اصلی سیستم گیربکس AMT هستند، این کار را به جای او انجام می دهند.
سیستم ساختاری این جعبه دنده بسیار ساده طراحی شده است و پیچیدگی کارکرد و تعداد قطعات سایر سیستم های اتوماتیک را ندارد. دلیل کم بودن مخارج تعمیر و نگهداری آن نیز همین است.
گیربکس AMT از قسمت های اصلی زیر تشکیل شده است:
مغز کامپیوتری به نام TCU
دریچه گاز برقی ( مبدل دریچه گاز برقی )
موتورهای الکتریکی دنده ها و کلاچ
نحوه عملکرد گیربکس AMT به این صورت است که با استفاده از مغز کامپیوتری خود، عوامل مؤثر در نوع حرکت خودرو مثل میزان فشار وارده بر پدال گاز و دور موتور را می سنجد. پس از بررسی شرایط، دستور رهاسازی کلاچ و تعویض دنده صادر می شود. موتورهای الکتریکی، عمل رهاسازی کلاچ و جا به جایی دنده ها را بر عهده دارند.
سرعت بررسی شرایط توسط TCU به قدری بالاست که راننده متوجه هیچ مکثی نمی شود. مغز کامپیوتری TCU بر سرعت گرفتن یا رها کردن کلاچ و تعویض دنده ها هم نظارت دارد؛ همچنین در گیربکس AMT ، دریچه گاز کاملاً برقی می شود تا دور موتور در حین تعویض دنده ، کنترل شده و از گاز خوردن بی مورد جلوگیری شود.
چنین ویژگی هایی سبب می شود کارشناسان، این جعبه دنده را برای رانندگی در شهر و ترافیک مناسب بدانند، چرا که با کمک این سیستم ، حرکت های کم سرعت و پیوسته، امکان پذیر و راحت است.
ناگفته نماند که داشتن این ویژگی به معنای آن نیست که خودرو در شتاب گیری ضعیف است. همان طور که پیش تر هم گفته شد، گیربکس AMT سیستمی هوشمند است و از طریق موقعیت دریچه گاز ( که بر اثر میزان فشار وارده بر پدال گاز تغییر می کند )، دور سرعت موتور و مدل رانندگی کردن راننده، تشخیص می دهد که باید برای چه نوعی از رانندگی آماده باشد. حرکتی کند و پیوسته در ترافیکی سنگین یا حرکتی تهاجمی و پر سرعت در اتوبانی خلوت؟
در سیستم گیربکس AMT راننده به صورت دستی هم می تواند دنده را تعویض کند. این عمل توسط موتورهای برقی موجود در این گیربکس ممکن می شود و کمک می کند که راننده بر حسب سلیقه و علاقه، نوع تعویض دنده را انتخاب کند. شاید برایتان جالب باشد بدانید افراد زیادی هستند که به تعویض دنده به صورت دستی علاقه دارند، چرا که معتقدند حس رانندگی و هیجان بیشتری را به آن ها القا می کند.
چگونه با خودروی مجهز به گیربکس AMT برانیم؟
اگر در داخل کابین خودرو به کنسول گیربکس نگاه کنید، متوجه می شوید که همه چیز شبیه سایر گیربکس های اتوماتیک طراحی شده است. قرار گرفتن دسته دنده در نقطه R برای دنده عقب رفتن، در نقطه N برای خلاص کردن و در نقطه D برای حرکت خودرو به سمت جلو است.
اگر راننده بخواهد خودش دنده ها را عوض کند، باید دسته دنده را در نقطه M بگذارد. با قرار دادن دسته دنده در این محل، فرمان های لازم از واحد کامپیوتر به واحدهای الکتریکی یعنی موتورهای تعویض دنده و رهاسازی کلاچ داده می شود تا در اختیار راننده قرار بگیرند. در این حالت، با حرکت دنده به سمت علامت مثبت، دنده زیاد و با حرکت آن به سمت علامت منفی، دنده کم می شود.
مزایای گیربکس AMT چیست؟
طی سال های اخیر، گیربکس AMT به دلیل ویژگی هایی چون ساختار ساده و ابعاد کوچک تر نسبت به سایر گیربکس ها ، محبوبیت زیادی پیدا کرده است و حتی زمزمه جایگزین شدن آن با گیربکس های دستی توسط بسیاری از شرکت های تولید خودرو نیز شنیده می شود. در حال حاضر، کمپانی « فراری » یکی از علاقه مندان به این سیستم است و در برخی از خودروهای خود از آن بهره می برد.
سایر مزایای گیربکس AMT به شرح زیر است:
– انتقال بی وقفه و بدون اتلاف وقت نیرو از موتور به جعبه دنده به دلیل وجود کلاچ برقی
– سبک تر شدن وزن خودرو به دلیل ابعاد کوچک تر این گیربکس نسبت به سایر گیربکس ها
– قیمت پایین تر از سایر گیربکس ها به دلیل پیچیدگی کمتر ساختار فنی
– قیمت پایین تر تعمیر و نگهداری به دلیل ساده تر بودن سیستم آن
– افزایش کیفیت و عمر قطعاتی چون کلاچ به دلیل کنترل شدن از طریق برق و برنامه نرم افزاری به جای کنترل مکانیکی توسط انسان
– امکان افزایش تعداد دنده های گیربکس و در نتیجه، شتاب گیری بیشتر به دلیل نوع ساختار و عملکرد آن
– کاهش مصرف سوخت و آلایندگی به دلیل وجود دریچه گاز برقی که دور موتور را کنترل و از گاز خوردن بی مورد جلوگیری می کند.