هر ماه در داخل تخمدان ها، تعدادی تخمک شروع به رشد در کیسه هایی پر از مایع به نام فولیکول می کنند. در نهایت یکی از تخمک ها از فولیکول آزاد می شود که به این اتفاق تخمک گذاری می گویند. تخمک گذاری حدوداً دو هفته پیش از آغاز دورۀ عادت ماهانه اتفاق می افتد. پس از این که تخمک از فولیکول آزاد شد، فولیکول تبدیل به کیستی به نام جسم زرد می شود. جسم زرد شروع به ترشح هورمونی می کند که این هورمون باعث افزایش ضخامت دیوارۀ رحم و به این ترتیب رحم برای حضور تخمک بارور آماده خواهد شد.
تخمک آزادشده نیز وارد لولۀ رحم یا فالوپ می شود. تخمک حدود ۲۴ ساعت بعد از آزاد شدن در لولۀ رحم منتظر یک اسپرم باقی می ماند تا لقاح انجام شود. اگر هیچ اسپرمی در اطراف تخمک نباشد تا آن را بارور کند، تخمک از لولۀ رحم خارج و وارد رحم و سپس تجزیه می شود. بعد از آن سطح هورمون به حالت عادی برمی گردد، پوشش ضخیم رحم فرو می ریزد و به این ترتیب دورۀ عادت ماهانه شروع می شود.
معمولاً اسپرم در عرض 15 تا 45 دقیقه پس از انزال به تخمک می رسد. با این حال اگر تا زمان رابطه جنسی هنوز تخمک گذاری نکرده باشید این فرآیند می تواند بسیار طولانی تر از آن باشد زیرا اسپرم می تواند در داخل دستگاه تناسلی بماند و تا پنج روز منتظر تخمک بماند. تنها در عرض هشت ثانیه از ورود اسپرم به واژن، PH در واژن فوقانی افزایش می یابد. تقریباً در همان زمان در عرض یک دقیقه پس از انزال منی به ژل یا منعقد تبدیل می شود. محققان هنوز100% مطمئن نیستند که چرا این اتفاق می افتد اما پیشنهاد شده است که می تواند به نگه داشتن اسپرم در نزدیکی دهانه رحم کمک کند. سپس حدود 30 تا 60 دقیقه بعد ژل تجزیه می شود.
ورود به موقع اسپرم داخل واژن
تخمک تنها 24 ساعت پس از رها سازی زنده می ماند و اسپرم نیز تا 5 روز داخل محیط واژن، توانایی زنده ماندن را دارد. بنابراین باید اسپرم در زمان مناسبی وارد محیط واژن شود. این زمان مناسب، به معنی داشتن رابطه در دوران تخمک گذاری سیکل قاعدگی است. از سایر عوامل موثر در رسیدن اسپرم به تخمک می توان به عوامل زیر اساره کرد:
- نظم سیکل قاعدگی
- سن
- وزن (عدم داشتن چاقی یا لاغری مفرط)
- سابقه پزشکی
- سابقه استفاده از روش های جلوگیری از بارداری
- تعداد رابطه
- استرس
چند اسپرم به تخمک می رسد و لقاح در کجا انجام می شود؟
حدود 300 میلیون اسپرم معمولاً در طول رابطه جنسی آزاد می شود اما تنها حدود 200 اسپرم به تخمک می رسد. ابتدا اسپرم هایی که به دهانه رحم می رسند با مخاط دهانه رحم مواجه می شوند که می تواند اسپرم را "ببندد" و به دام بیاندازد. اگر قصد بارداری دارید نگران نباشید. در طی تخمک گذاری این مخاط آبکی تر می شود تا اسپرم بیشتری از آن عبور کند. در مرحله بعد اسپرم هایی که از دهانه رحم عبور می کنند به سمت لوله رحمی چپ یا راست حرکت می کنند. این به آن ها شانس 50/50 برای یافتن تخمک می دهد زیرا ما هر ماه در لوله رحمی چپ یا راست خود تخمک گذاری می کنیم.
لانه گزینی چیست؟
لانه گزینی جنین مرحله بعد از لقاح اسپرم و تخمک در لوله فالوپ می باشد. این مرحله بسیار حیاتی می باشد و نقطه شروع زندگی درون رحمی محسوب می شود. نطفه برای اینکه بتواند تغذیه کند و به اکسیژن دسترسی پیدا کند باید به دیواره رحم اتصال پیدا کند.لانه گزینی زمانی اتفاق می افتد که یک تخمک بارور شده از لوله رحم به سمت پایین حرکت می کند تا در دیواره رحم کاشته شود. بسته به مسافتی که باید طی کند ممکن است حدود 6 تا 10 روز طول بکشد تا تخمک بارور شده کاشته شود. اگر تخمک در بالای لوله رحم بارور شود طبیعتاً زمان بیشتری طول می کشد تا به سمت پایین حرکت کند.
تشکیل جنین ابتدایی
سلول ها طی سه هفته به شکل یک توده درمی آیند؛ در این زمان اولین سلول های عصبی کودک آیندهٔ شما تشکیل شده است. سه تا چهار هفته بعد از لقاح که تقریباً پنج تا شش هفته بعد از شروع آخرین عادت ماهانه است، جنین به اندازه ای هورمون بارداری hCG ترشح کرده که در تست های خانگی تعیین بارداری قابل تشخیص است. در این زمان عادت ماهانه شروع نخواهد شد و در صورت استفاده از یک تست بیبی چک متوجه خواهید شد که باردار هستید.
آیا راهی برای افزایش شانس بارور شدن تخمک توسط اسپرم وجود دارد؟
در حالت ایده آل برای اینکه لقاح اتفاق بیفتد باید حداکثر پنج روز قبل از تخمک گذاری رابطه جنسی داشته باشید. شما می توانید با ردیابی چرخه خود و داشتن رابطه جنسی تا حد امکان نزدیک به تخمک گذاری شانس لقاح خود را افزایش دهید. اگر برای بارداری طبیعی مشکل دارید روش هایی مانند تزریق اسپرم داخل سیتوپلاسمی می توانند در آزمایشگاه انجام شوند. این شامل تزریق فیزیکی اسپرم به تخمک است و برای زوج هایی که مشکلات ناباروری مردانه دارند (مثلاً تعداد کم اسپرم یا تحرک کم) پیشنهاد می شود.