معرفی فیلم کروکودیل

یکشنبه، 24 مرداد 1400 زمان مطالعه 9 دقیقه

کروکودیل فیلمی به کارگردانی و نویسندگی مسعود تکاور و تهیه‌کنندگی عزت‌الله جامعی ندوشن محصول سال ۱۳۹۶ است. این فیلم از تاریخ ۲۷ شهریور ۱۳۹۸ در سینماهای ایران اکران شده‌است.

خلاصه داستان کروکودیل

این فیلم دربارهٔ چهار جوان به نام های کیان، سپیده، غزل و سهیل می باشد. آنها می خواهند از طریق تولید مواد مخدر صنعتی پولدار شوند. آنها برای فروش مواد مخدر به یک قاچاقچی حرفه ای به نام نیوشا نیاز دارند و با او نیز همکاری می کنند. نیوشا تحت تعقیب پلیس می باشد و …

نکاتی درباره فیلم کروکودیل

فیلم «کروکودیل» به کارگردانی و نویسندگی مسعود تکاور، داستان جوان ها و فرزندانی از طبقه متوسط مدرن و شهری است که بواسطه سبک زندگی متفاوت و انتخاب نوع گذران فراغت و تفریحات این دسته خاص، در معرض بسیاری از آسیب های شدید اجتماعی قرار گرفته اند.در بدو شروع به شباهت غیرقابل انکار و کاملا مشهود فیلم اشاره میکنم، «کروکودیل» درواقع نسخه ایرانیزه شده سریال «برکینگ بد» است، با همان جاه طلبی و همان شاکله داستانی. اما این کجا و آن کجا! .فیلم ابتدا باکلوزآپ از چهره کیان با بازی کوروش تهامی و بکگراندی از شعله های آتش و انفجار قاب خود را می بندد، یک شروع جذاب و هالیوودی که نشان ازجاه طلبی کارگردان آن دارد.کیان در داروخانه کار می کند، گویی تحصیلاتش را هم در این حوزه گذرانده است او از شیمی و مفاهیم آن سر در می آورد و ظاهرا دغدغه او پول و درآمد است، اما تصویری از این استیصال و در ماندگی کیان برای شخصیت پردازی او به مخاطب ارائه نمی شود. تماشاگر مجبور است فقط با شنیدن چند دیالوگ این وضعیت کیان را باور کند. اینکه او برای محقق شدن اهداف علمی خود از خیلی ها پول قرض کرده و کل زندگی و حتی خانه و كاشانه خود را در این راه فروخته است. در فیلم دغدغه بی پولی کیان کالبد شکافی نشده است. ما به هیچ وجه چیزی از تخصص و جایگاه مالی او نمیفهمیم، از آن سو فیلمنامه اصرار دارد که کیان را بعنوان یک نخبه به ما معرفی کند، آن هم بدون نشان دادن کوچک ترین المانی از هوش، ذکاوت و خاص بودن، این را هم از چند دیالوگ متوجه می شویم و نه از تصویر سازی فیلم.مسعود تکاور به عنوان نویسنده تلاش كرده است تا جایگاه و موقعيت اجتماعی کیان را به تماشاگر نشان دهد، بطور مثال در یک سکانس او را در حال مسافرکشی می بينيم و یا در سکانس دیگری کیان را در حال چانه زنی برای بالا بردن قیمت فروش طرح تحقیقاتی خود به یکی از مقامات پر نفوذ کشور مشاهده ميكنيم. اما این مقدار در کلیت فیلم چیزی نیست که تماشاگر را کاملا متقاعد کند، تصمیم کیان در حقیقت انتخاب بین زندگی و مرگ است، موضوعی بسیار حساس و خطرناک که قرار است خود و اطرافیانش را درگیر آن کند. در نتیجه نه تنها توجیهی کافی برای علت و معلول تصمیم کیان در فیلم دیده نمیشود بلکه حس تماشاگر که قرار است همراه کیان باشد در ادامه کاملا منکوب میشود.واقعا نمی خواهم فیلم «کروکودیل» مسعود تکاور را با سریال بی نظیر و پرمخاطب «برکینگ بد» مقایسه کنم زیرا زمانبندی سریال برای وصف موقعیت و پرداختن به شخصیت ها تفاوتی اساسی با یک اثر سینمایی دارد از اینرو همسنجی این دو اثر با هم قیاس مع الفارق و اشتباه بزرگی است. در نتیجه فقط به یک مقایسه کوچک اکتفا میکنم، و آن اینکه در سریال «برکینگ بد» درد بی پولی، استیصال و درماندگی شخصیت اول آن کاملا تشریح و برای بیننده قابل لمس و سمپاتیک می شود اما در فیلم یا بهتر بگویم در فیلمنامه مسعود تکاور، ابدا چنین چیزی اتفاق نمی افتد. وقتی درد و فلاکت شخصیت اول برای بیننده قابل درک و استنباط شد، فیلمنامه باید به فاز دوم کاراکتر وارد شده و با گذاشتن روش های رهایی شخصیت از منجلاب گرفتاری ها، قصه خود را ادامه دهد. اینکه کاراکتر چه راه و روشی را با تمام خطرات آن انتخاب میکند، خود از دل قصه و اتفاقات آن و همچنین شخصیت پردازی ها ایجاد و ساخته خواهند شد.به بررسی شخصیت کیان ادامه می دهيم، او مردی مستقل و خود رای است كه به واسطه کار در داروخانه، ناخواسته تبديل به گیت اصلی رسیدن سپیده با بازی اندیشه فولادوند به مواد اولیه تهیه شیشه شده است. کیان این ها را میداند، انگیزه سپیده را هم خوب میداند اما به یکباره با سپیده ازدواج میکند، بستر این ازدواج (نمیگویم عشق) کاملا غیر قابل باور است. در اکثر نماهای ابتدایی و تقابل کیان و سپیده، میزانسن مسلط کیان بر سپیده دیده میشود اما بر خلاف این کدها، کیان با سپیده ازدواج میکند.کیان جاه طلب است، او در ادامه دیگر نمی خواهد فقط یک تامین کننده مواد اولیه باشد، بلكه هدف او با توجه به داشته های علمی اش توليد موادی با خلوص زياد است، اما مسئله این است که هیچ فرآیندی در او دیده نمی شود تا این تغییر را باور پذیر کند، حتی در كل زمان فيلم تصويری از محل كار، تشكيلات و آشپزخانه او به مخاطب داده نمی شود و تنها تصاويری مبهم و كوتاه با كلوزآپ های بريده بريده همراه با موسيقی از فرآيند توليد مِتامفتامین به تصویر در می آید.شخصیت پردازی سپیده نیز دست کمی از کیان ندارد. خصیصه های فردی همچون طرز نگاه، تیپ و لحن او تا حدی نمادگرا هستند. سپیده و کیان هر دو نقشی محوری در داستان دارند اما متاسفانه اين دو چیزی فراتر از یک تیپ نیستند.مسعود تکاور به عنوان فیلمنامه نویس میبایست چرایی پذیرش این ریسک و انگیزه لازم در سپیده را بوجود می آورد، در نتیجه به ناگهان و بدون هیچ منطق و استدلالی، مسئله فروش بچه و درگیری های راه پله را طراحی میکند. در فیلم هرگز مشخص نمیشود چه رابطه ای بین سپیده در مقام یک منجی و زن معتادی که می خواهد بچه خود را بفروشد وجود دارد. سپیده بچه را از مادرش می گیرد و مانع فروش او میشود. کیان در پرده بعدی به سپیده میگوید: «این بچه چقدر باید انتظار بکشه که تو سروسامونی بهش بدی». شاید فیلمساز در اینجا فکر میکند که حالا انگیزه لازم در سپیده با پیش کشیدن موضوع بچه بوجود آمده است. در حالی كه خلق یک موقعیت حسی اما بی منطق، حسابش کاملا مشخص است. از همه مهمتر اینکه موضوع بچه در همان سکانس معروف تمام میشود و در ادامه حتی کوچکترین اشاره ای به آن نمی شود، گویی اصلا وجود خارجی نداشته است.کیان براي توليد مواد، گروه و تیم خود را تشکیل می دهد. سهیل با بازی حسین مهری و غزل با بازی الهه حصاری و سپیده که دیگر نقش همسرش را دارد. شاید سهیل تنها کسی باشد که در او انگیزه کافی وجود دارد، مادر سهیل به بیماری سختی دچار است و شدیدا به پول، مراقبت و درمان احتیاج دارد.غزل اما بدلیل اینکه فیلمنامه هيچ پرداخت و فوکوسی روی ندارد، مبهم ترين شخصيت فيلم است، کاراکتر غزل بواقع در فيلم بدون هيچ تاثيری تنها وجود دارد، و پس از سپری شدن يك ساعت از زمان فيلم آنهم با چند فلش بك، ابعاد تازه ای از زندگی غزل و تقابل او با رامين پرچمی به تماشاگر نشان داده ميشود، اين تصویر سازی و پرداختن به شخصیت غزل گويی يك وصله ناچسب است که متاسفانه هيچ كمكی به سير داستان و قصه نميكند.دو شخصيت مهم و كليدی ديگر هم در فيلم هستند كه شايد در يك نگاه سطحی خيلي به چشم نمي آيند اما سهم مهمی در ارائه مفاهيم و محتوای مد نظر فيلمساز ايفا دارند. يكی از آنها آريا با بازي رضا يزدانی، رفيق و همخانه كيان است، او طبق معمول اكثر فيلم ها نوازنده گيتار الكتريك و خواننده زيرزمينی سبك پاپ راك است كه قبلا دچار معضل اعتياد بوده، اما حالا ترك كرده است. آريا گاهی همان وجدان بيدار كيان در مقابل تمام كارهای اشتباه و جاه طلبی های تباه كننده او قرار ميگيرد. كيان پيشنهاد كاری خود را يه آريا ميدهد اما او مطابق انتظار این پيشنهاد را نمی پذيرد.دومين شخصيت مهم و جالب توجه فيلم، كاراكتر سينا با بازي عليرضا مهران است، او هم طبق معمول اكثر نقش هايی كه تا بحال بازی كرده، اعتياد شديد به مواد مخدر دارد. سينا برادر سهيل است، او در حقيقت آينه تمام نمای سرنوشت انسان هايی است كه با بلند پروازيی های افرادی چون كيان بازیچه دست مافیای مواد مخدر شده و در منجلاب بدبختی و بيچارگی غرق می شوند. نماهای مربوط به عروسی سهيل و غزل را بياد بياوريد، نگاه توام با افسوس سينا به برادرش بسيار قابل تامل است.كيان برای رسيدن به آرزوهای خود اينبار بايد ملاقاتی با رئیس هرم مافيای مواد مخدر يعني نيوشا با بازي مهرداد مزرعه داشته باشد. نيوشا در حقيقت آنتاگونيست فيلم است، پس كاراكتر او كاراكتر بسيار مهمی است. اما شخصيت پردازی نيوشا بسيار كاريكاتوری، مضحك و وضعيتی به مراتب بدتر از مابقی بازيگران فيلم دارد. براي نيوشا چه از لحاظ ماهيت و چه از لحاظ سبك زندگي، قدرت و روش كاری كه از او به تماشاگر نشان داده ميشود، نمی توان اندك تحليل رفتاری قائل شد. حتی توضيح فيلم براي توجيه دليل و چرايی قدرت و نفوذ زياد نيوشا در اين بيزينس و ربط دادن آن به مسئله پرستو بودن، كمكي به شخصت پردازی او نكرده و فيلم را گاهی دچار شعارزدگی كرده است، متاسفانه فيلمساز از نيوشا يك پوسته ظاهری و غير قابل باور نشان ميدهد، در نتيجه ضد قهرمان فيلم كه لازمه هم ترازی و تعادل فيلم است، نه تنها شكل نميگيرد بلكه مخاطب، او و خطر اين تشکیلات سازمان دهی شده را هيچگاه باور نميكند.پایان بندی فيلم «کروکودیل» اما بدترين و احمقانه ترين اتفاق است، اينكه چطور ميشود نيوشا بعنوان رئيس مافيا به يكباره تصميم ميگيرد خودش برای تحويل جنس ها وارد عمل شود، و يا به چه طريقی ماشين، جنس ها و حتی لپتاپ شخصی او به دست سهيل ميرسد تا در ادامه غزل در نقش يك هكر به فيلم ها و اطلاعات نيوشا دسترسی پيدا كند، خود علامت سوال بسيار بزرگی است كه در فيلم به آن هیچ پاسخی داده نميشود.در فيلم «کروکودیل» عليرغم ضعف فيلمنامه، در مجموع كارگردانی مسعود تكاور را می توان رضايت بخش دانست، موسيقی فيلم نيز متناسب با موضوع به درام و فضاسازی فيلم كمك كرده است. در فيلم شاهد بازی های خوبی از كوروش تهامی و انديشه فولادوند هستيم، بنظرم اوج بازی اين دو نفر مربوط ميشود به سكانس تقابل آنها در توالت، جايی كه كيان متوجه استعمال مواد توسط سپيده ميشود. نگاه مغموم و توام با مكس كيان با ميزانسنی از بالا به پايين و زجه های سپيده، اوج خفت، خواری و ذلت زندگی اين دو نفر را به تصوير كشيده است.

کارگردان فیلم کروکودیل

مسعود تکاور، کارگردان، بازیگر و نویسنده سینما و تلویزیون، کارگردانی فیلم های سینمایی کروکودیل و پروانه های پشت دیوار و همچنین سریال خط شکن را برعهده داشته است.

مسعود تکاور