معرفی کتاب هنر جنگ اثر سون تزو

درباره سون تزو

سون تزو (به چینی:孫子؛ پین یین:Sūn Zǐ) (زاده ۵۴۴، مرگ ۴۹۶ (پیش از میلاد)) نویسنده چینی کتاب هنر رزم (به چینی:兵法) بود. این کتاب چینی باستانی اثر بسیاری بر فن جنگ گذارد. او همچنین یکی از نخستین واقع گرایان در نگره رابطه های فرا میهنی بود. نام راستین او سون وو (به چینی:孫武؛ Sūn Wǔ) بود و سون تزو که معنای استاد سون را می داد لقب افتخاری او بود. خود وو در زبان چینی معنای جنگی را می دهد. سون تزو را همچنین با نام محترمانه چانگ چینگ (به چینی:長卿؛ Cháng Qīng) نیز می خوانند.

درباره کتاب هنر جنگ

کتاب هنر جنگ (The Art of War) قبل از میلاد مسیح در چین به رشته ی تحریر درآمد؛ اثری که بی گمان یکی از کهن ترین رساله های شناخته شده تاریخ جهان در پیرامون جنگ است. اصولى که سون تزو (Sun Tzu) در این کتاب مورد بحث قرار داده اندرزهایی است که از 2400 سال پیش تا به امروز همچنان تازگی دارد و اکنون به عنوان یک منبع کلاسیک و ماندگار در دانشگاه های بازاریابی و تبلیغات درس داده می شود. لازم به ذکر است که در در سال 2000 میلادی فیلمی به نام هنر جنگ ساخته شد، که اشاره به همین کتاب دارد. شخصیت اصلی این فیلم یکی از ماموران سازمان ملل است و از تکنیک ها و شگرد های خودش برای ایجاد و حفظ صلح و امنیت استفاده می کند.

موضوع کتاب هنر جنگ چیست؟

تزو بیش از آن که بخواهد در مورد جنگ شما را راهنمایی کند، با استفاده از مجموعه تکنیک های کاربردی که ارائه می دهد خواهان حل مشکلات است. در حقیقت هنر جنگ فرا تر از استعاره ی واژه ی «جنگ» است. این کلمه تنها نشان از هرگونه مشکلی ست که انسان در زندگی با آن مواجه می شود. زیرا همه ی ما در زندگی پیوسته برای دستیابی به چیزی در پی نبردیم، پس چه بهتر که با مطالعه این کتاب از پیش استراتژی بازی با آن را یاد بگیریم. یکی از بنیادی ترین مباحثی که تزو در کتابش به آن می پردازد این است که: «اگر شما خودتان و دشمنان را بشناسید، نگران نتیجه ی جنگ نیستید، ولی اگر صرفا خودتان را بشناسید و از دشمنتان شناخت درستی نداشته باشید در ازای کسب هر پیروزی رنج شکست را هم باید متحمل شوید. همچنین باید توجه داشت که بنابر تعالیم سون تزو، سرلشکری پیروز نبرد خواهد بود، که پیش از شروع جنگ، محاسبات بسیاری انجام می دهد، و سرلشکری بازنده است، که قبل از شروع جنگ، محاسبات کمی انجام می دهد. بنابراین، هرچه محاسبات بیشتر، بهتر!

در بخشی از کتاب هنر جنگ می خوانیم

سنت هاى ژاپنى بر این جارى است که «فصول سیزده گانه» سون تزو، براى نخستین بار به وسیله کى بى نو ماکى بى که دو بار (از 716 تا 735 و بعد از 752 تا 754 بعد از میلاد) در چین زیسته است و پس از 19 سال غیبت با مقادیرى از متون کلاسیک چینى به کشور خود بازگشته است، وارد ژاپن شده است. شوکو نى هونگى Shoku Nihongi (ضمیمه سالنامه هاى ژاپن) محتوى نقل قول هایى از اسناد سیاسى و تاریخى چینى است که در میان آن ها چندین گزیده از «هنر جنگ» سون تزو وجود دارد. براساس این منبع، کى بى نو ماکى بى، سون تزو را به مثابه خودآموز دستى آموزش جنگجویان ژاپنى پیش از سال 760 بعد از میلاد، مورد استفاده قرار مى داده است. با این همه، از آن جا که ژاپنى ها، از زمان هایى خیلى دور، آشنایى بسیار گسترده اى با ادبیات کلاسیک چینى داشته اند، ما مى توانیم تصور کنیم که با آثار مربوط به هنر نظامى گرى در چین نیز از همان دوران ها آگاهى داشته اند. کتاب هفدهم نى هونگى که به شرح سلطنت امپراتور کى تایى Keitai پرداخته است، از یک فرزانه چینى که «کلاسیک هاى پنج گانه» را مى شناخته است، و از طریق کره در سال 516 بعد از میلاد وارد ژاپن شده است، گفت وگو مى کند. از همین تاریخ، میان ژاپن و پادشاهى پاچکه Pachke در کره، که به کلى «چینى شده» بوده است، روابط فرهنگى منظم برقرار بوده است. در واقع، سانسوم Sansom توضیح مى دهد که ارتباط با چین «در دوران اولین قرن بعد از میلاد» یعنى در عصر هانهاى متأخر، «کاملاً برقرار بوده است»؛ و چندین هیأت سیاسى از ژاپن به سوى نایب السلطنه چینى کره در فاصله سال هاى 238 و 247 بعد از میلاد اعزام شده اند. هدف مشترک تمام این هیأت ها این بوده است که با تمدن و فنون چینى آشنایى حاصل کنند. ژاپنى ها در آن زمان نیز مانند امروز، مردانى کنجکاو بوده اند؛ و بنابراین، نخستین مسافران ژاپنى، در بازگشت به سرزمین خود، نه تنها نسخ خطى گوناگون، بلکه اشیاء باارزش و مفید هنرى نیز همراه داشته اند.

خلاصه ی کتاب هنر جنگ

کتاب «هنر جنگ» شاید تنها کتابی است که در سیزده بخش جداگانه، به جنبه های مختلف جنگ پرداخته و هر بخش را به یکی از جبنه های نبرد اختصاص داده است. در این کتاب، سان تزو فلسفه ی جامعی ارائه داده که معتقد است اگر آن را با دقت و توجه کافی بخوانید و به درستی پیروی کنید، قطعا پیروز میدان نبرد خواهید بود. او پیروزی در جنگ با کمترین نیاز به مبارزه ی ضروری را کلید پیروزی واقعی می داند. به اعتقاد وی، پیروزی عالی شامل شکستنِ مقاومت دشمن بدون جنگیدن است. برای رسیدن به چنین پیروزی بزرگی، لازم است دشمن را به خوبی بشناسید. او می گوید اگر ضعف های دشمن را بشناسید و به آن ها حمله کنید، هرگز بازنده نخواهید شد. اگر خودتان و دشمنتان را خوب بشناسید، هرگز نباید از نتیجه ی کار هراسی داشته باشید. شاید خلاصه ی کلام هنر جنگ در همین جمله نهفته باشد: خودت و دشمنت را به خوبی بشناس. ازنظر سان تزو، داشتن دانش و اطلاعات کافی برای فرمانده اهمیت زیادی دارد و حدسی که برپایه ی اطلاعات کافی زده شده، بهتر از حدس و گمان بی اساس است. او فکر می کرد ژنرال ها باید در محاسبات نظامی تبحر داشته باشند تا بتوانند تمام چیزهایی را از پیش محاسبه کنند که بر نتیجه ی نبرد تأثیر می گذارد. سان تزو معتقد است پیروزی باید قبل از رفتن به میدان جنگ (با کمک محاسبات و استراتژی های درست جنگی) حاصل شده باشد، نه بعد از آن. سان تزو پنج عامل را در هنر جنگ دخیل می داند و می گوید هر فرمانده باید با تشخیص درست، آن ها را در جای خود استفاده کند. این پنج عامل عبارت اند از:

• اصول اخلاقی (قانون اخلاق) که باعث می شود مردم با فرمانده خود در هماهنگی باشند؛
• شرایط آب وهوایی نشان دهنده ی اوقات، فصول، روزوشب و نیز گرما و سرما است؛
• شرایط زمینی بیان کننده ی فاصله های مکانی، خطر و امنیت، راه ها و احتمال مرگ و زندگی است؛
• رهبری که کار اصلی اش فرماندهی و هدایت گروه است. برای فرمانده خصوصیاتی چون خلوص نیت و نیکخواهی و خِرَد ضروری است.
• روش مندی و نظم اصولی است که فرمانده برای برقراری نظم و نحوه ی آرایش ارتش و درجه بندی مقام های میان افسرها وضع می کند.

هر فرمانده باید از این اصول پنج گانه آگاه باشد. فرمانده ی آگاهی که به مشاوره های افرادش اهمیت می دهد و پیش از پاگذاشتن به میدان، شکست یا پیروزی را براساس دانش کافی پیش بینی می کند، لایق فرماندهی است. پس از اینکه استراتژی جنگ تعیین شد و همه چیز در جای خود قرار گرفت، برای شروع جنگ، فرمانده باید به موارد مهمی توجه کند؛ ازجمله اینکه مراقب هزینه های موردنیاز ارتش بزرگش باشد و آن را تأمین کند. همچنین، نباید اجازه دهد جنگ طولانی شود. طولانی شدنِ جنگ قوای ارتش را تحلیل می برد و منابع دیگر کفاف ادامه ی جنگ را نمی دهد. اگرچه شتاب زدگی کار خردمندانه ای نیست، هیچ دولتی تابه حال از طول کشیدن جنگ سودی نبرده است. همه چیز باید طوری برنامه ریزی شود که آذوقه های از خانه آورده شده برای ارتش تا پایان جنگ کافی باشد. سان تزو معتقد است در جنگ نباید سربازان جبهه ی دشمن را به قتل رساند؛ بلکه تنها باید سعی کرد آن ها را شکست داد. درواقع، نکشتنِ دشمن و تنها مغلوب کردن او پاداش دارد. همچنین، با سربازان اسیرشده باید به نرمی و ملاطفت رفتار کرد. درواقع، باید از دشمن مغلوب برای افزایش نیروی خود استفاده کرد. آنچه در جنگ اهمیت دارد، به دست آوردن پیروزی است، نه جنگیدن طولانی و به پاکردن قتل و خون ریزی. اعتقاد راسخ سان تزو این است: زمانی می توان گفت هنر جنگ کردن دارید که تمامیتِ ارضی کشور دشمن را سالم و دست نخورده فتح کنید، نه با خرابی و ویرانی. همچنین، گرفتنِ تمامیت گردان و سپاه دشمن بسیار بهتر از آسیب زدن به آن ها است.

نقد و بررسی کتاب هنر جنگ

تمدن چین باستان از اسرارآمیزترین تمدن های بشری است. مردمان چینیان باستان آئین ها و روش هایی دارند که سینه به سینه در طی قرن ها منتقل شده اند و حتی در عصر امروز شگفت انگیز به نظر می رسند. یکی از جذاب ترین آثار باقی مانده از این تمدن که بیش از 2500 سال قدمت دارد کتاب ارزشمندی است که به سان تزو، فرمانده ی بزرگ تاریخ چین منتسب است. کتاب هنر جنگ کتابی بسیار بزرگ تر از زمانه ی خودش است. کتابی که می تواند راهنمای ارزشمندی، نه فقط در مبارزه بلکه در زندگی هر انسانی باشد.

فهرست مطالب کتاب

• یک نکته
• پیشگفتار
• مقدمه
• سپاسگزارى ها
• ورود به موضوع
• 1: نویسنده
• 2: متن
• 3: امیرنشین هاى جنگجو
• 4: جنگ در عصر سون تزو
• 5: جنگ در نظرگاه سون تزو
• 6: سون تزو و مائوتسه تونگ
• 7: ترجمه
• فصول سیزده گانه
• 1: تقریب ها
• 2: هدایت و رهبرى جنگ
• 3: استراتژى تهاجمى
• 4: تمهیدات
• 5: نیرومندى
• 6: نقطه هاى ضعف و نقطه هاى قوّت
• 7: مانوور
• 8: متغیرهاى نه گانه
• 9: راه پیمایى ها
• 10: سرزمین
• 11: انواع نه گانه سرزمین
• 12: حمله با آتش
• 13: استفاده از مأموران مخفى
• ضمیمه ها
• ضمیمه 1: یادداشت درباره ووچى Wu Chi
• ضمیمه 2: نفوذ سون تزو بر تفکر نظامى ژاپن
• ضمیمه 3: سون تزو در زبان هاى دنیاى غرب
• ضمیمه 4: شرح حال مختصر مفسران

شناسنامه کتاب هنر جنگ

• نویسنده: سون تزو

• مترجم: مهدی سمسار

• زبان: فارسی
• ناشر چاپی: نشر جامی
• تعداد صفحات: 320
• موضوع کتاب:کتاب مدیریت و رهبری
• نسخه الکترونیکی:دارد
• نسخه صوتی : دارد

این کتاب را به تمام علاقه مندان به علوم سیاسی و تاریخ پیشنهاد می کنیم و کسانی که دوست دارند بداند چطور جنگ ها در دوران قدیم طراحی می شدند. هنری که امروز هم از آن استفاده می شود. امیدوارم از محتوای معرفی کتاب نهایت لذت را برده باشید و برای کسانی که کتاب دوست هستند، میتوانید ارسال نمایید و برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر میتوانید به بخش فرهنگ و هنر ساعدنیوز مراجعه نمایید. همچنین شما نیز بهترین کتابی که تا حال مطالعه کرده اید، برای ما معرفی نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم.

معرفی کتاب هنر رهایی از رنج اثر آدیا شانتی