مرصع کاری چیست؟

مرصع کاری چیست و در کجا کاربرد دارد ؟

از دوران قدیم تا کنون کار بر روی فلز و سنگ برای ساخت انواع ابزار آلات و لوازم توسط بشر مورد استفاده قرار میگرفته است. به مرور زمان با کشف فلزات و سنگهای گرانبها و زیبا ، انسان توانست با بهره گیری از هنر و خلاقیت خود اقدام به ساخت زیور آلات و لوازم تزئینی نمایند که اغلب ترکیبی از فلزات و سنگهای ارزشمندی چون عقیق ، فیروزه ، مروارید ، یاقوت ، لعل ، اوپال ، الماس و… هستند.در فرایند ساخت زیور آلات چندین مرحله وجود دارد که هر کدام نیاز به تخصص خاص خودش دارد.یکی از مهمترین مراحلی که در زمینه ساخت زیور آلات ترکیبی از فلز و سنگ وجود دارد ، قسمت نهایی کار و قرار دادن سنگ در پایه مخصوص طراحی شده روی کار است. این عمل را مخراج کاری یا مرصع کاری نیز مینامند.مخراج کاری که در زبان انگلیسی به آن Stone Setting یا Stone Loading هم گفته می شود از حساس ترین بخشهای طراحی یک جنس زینتی جواهر نشان است.

انواع پایه ها در مخراج کاری

همه زیبایی کار بستگی به نحوه سوار کردن جواهر در روی پایه دارد. با توجه به اینکه پایه های کار، یکسان نیست از روش های مختلفی برای اتصال این دو قطعه استفاده می شود. به طور معمول از سنگ های قیمتی نظیر سنگ زمرد، عقیق، سنگ فیروزه، یاقوت، برلیان، الماس و .. در ساخت جواهرات زینتی استفاده می شود. در فرایند ساخت جواهراتی که با سنگ های مصنوعی کار شده اند نیز از مخراجکاری استفاده می شود. با توجه به تنوع پایه های نگهدارنده از شیوه های متفاوتی برای سوار کردن جواهر روی فلز استفاده می شود.

برخی از رایج ترین پایه های نگهدارنده عبارتند از:

• پایه چنگه ای (prong)
• پا پایه کانالی (Channel)
• پایه سنگفرشی (Pave)
• پایه دیواره ای یا حفره ای (Bezel )
• پایه بالرین (Ballerina)
• پایه خوشه ای (cluster)
• پایه مهره ای (Bead)
• پایه تراز (Flush )

استفاده از طلا برای مردان در نظر مراجع تقلید

انواع روشهای نشاندن سنگ یا گوهر سایز ریز بصورت :

• ریلی
• قلمزنی
• کاسه ای
• و چنگی میباشد که برای سنگهای ریز کاربرد دارند.

انواع روشهای نشاندن سنگ یا گوهر سایز درشت بصورت :

• نبشی
• چنگی
• دیواره ای
• و چنگی میباشد که برای سنگهای درشت کاربرد دارند.

برای حفظ زیبایی و آثار طبیعی سنگ و زیور آلات، عموماً استفاده از چسب و مواد شیمیایی که امکان از بین رفتن در اثر مرور زمان را دارند، نباید استفاده کرد. و به همین خاطر است که در مخراج کاری پایه های نگهدارنده سنگ باید به گونه ای برای محکم نگه داشتن آن تنظیم شوند که آسیبی به سنگ نرسانند.
در مخراج کاری باید نهایت دقت را داشت چرا که کمی فشار بیشتر ممکن است روی سنگف پریدگی یا ترک خوردگی ایجاد نماید، یا بر اثر استفاده نادرست از ابزار، روی پایه های نگه دارنده خط و خش ایجاد گرددف و حتی پایه ها بشکنند. امر مخراج کاری زمانی حساستر می شود که بجای انگشتر، و کارهای محکم بخواهیم روی زیورآلات ظریف مانند گوشواره و گردنبند سنگهای زینتی بسیار ریز و ظریف مخراج کاری انجام شود.