دالتپارین (Dalteparin) یک ضد انعقاد کننده خون است که به جلوگیری از تشکیل لخته های مضر کمک می کند. داروی دالتپارین به همراه آسپرین برای جلوگیری از عوارض عروق خونی در افراد با انواع خاصی از آنژین (درد قفسه سینه) یا حمله قلبی استفاده می شود.
داروی دالتپارین همچنین برای جلوگیری از نوعی از لخته خون به نام ترومبوز ورید عمقی (DVT) استفاده می شود که می تواند منجر به لخته شدن خون در ریه ها (آمبولی ریوی) شود. DVT ممکن است بعد از انواع خاصی از جراحی یا در افرادی که به دلیل بیماری طولانی مدت در رختخواب هستند ، رخ دهد.
دالتپارین همچنین در طولانی مدت برای درمان نوعی از لخته خون به نام ترومبو آمبولی وریدی (VTE) در مبتلایان به سرطان استفاده می شود.
نام تجاری: Fragmin
اشکال دارو
- فرگمین ( فراگمین ) 2500 واحد / 2/0 م.ل ( 10 عددی ) سرنگ پرفیلد دالتپارین ( دلتپارین ) ( anti Xa )
مکانیسم اثر دالتپارین
دالتپارین موجب تقویت فعالیت آنتی ترومبین 3 و مهار تشکیل فاکتور 10a و ترومبین می شود. تفاوت عمده دالته پارین و هپارین غیرفراکشنه غیرفعال کردن فاکتور 10a به طور اختصاصی تر است. در نتیجه افزایش خفیفی در زمان انعقاد رخ می دهد ( APTT).به همین دلیل APTT برای بررسی اثر دالته پارین به جز در موارد اُوردوز استفاده نمی شود.
فارماکودینامیک
دالتپارین دارای جایگاه اتصال آنتی ترومبین است که برای اتصال به آنتی ترومبین 3 ضروری است. فعالیت ضد 10a سرمی برای ارزیابی فعالیت انعقادی و تعیین دوز استفاده می شود.
برای ارزیابی اثر بخشی LMWH ها باید از فعالیت ضد فاکتور 10a استفاده کنید. در بیماران با کلیرانس کراتینین کمتر از 20 میلی لیتر در دقیقه استفاده نشود، در این بیماران هپارین غیرفراکشنه باید استفاده شود.
فارماکوکینتیک
- نیمه عمر:3-5 ساعت
- شروع اثر:1-2 ساعت(فعالیت ضد 10a)
- زمان رسیدن به حداکثر غلظت پلاسمایی:4 ساعت
- دوام اثر :بیشتر از 12 ساعت
- حداکثر غلظت پلاسمایی :0.19 واحد در هر میلی لیتر(دوز 2500 واحدی)
- اتصال به پروتئین : کم
- فراهمی زیستی :81-93%
- حجم توزیع :40-6- میلی لیتر به ازای هر کیلوگرم وزن بدن
- دفع:ادراری
- کلیرانس :15-25 میلی لیتر در هر ساعت به ازای هرکیلوگرم وزن بدن(وابسته به دوز)
روش درست مصرف داروی دالتپارین
قبل از شروع درمان با این دارو، بروشور دارویی داخل بسته را به دقت مطالعه کنید. این بروشور به شما کمک می کند تا اطلاعات دارویی را راجع به دارو به دست آورده و از عوارض جانبی احتمالی آن مطلع شوید.
- دوز و مقدار داروی دالتپارین ، از فردی به فرد دیگر متفاوت است؛ دارو را دقیقاً همانطور که پزشک برایتان تجویز کرده است، استفاده نمایید.
- معمولا این دارو به صورت یک بار در روز تا زمان بهبود خونریزی ادامه می یابد این دارو به صورت وریدی تزریق می شود. دارو را به عضله تزریق نکنید.
مقدار مصرف دالتپارین
- بزرگسالان
پیشگیری ترومبوز ورید عمقی
جایگزینی هیپ
شروع بعد از عمل:2500 واحد زیرجلدی 4-8 ساعت بعد از جراحی سپس روزی 5000 واحد زیرجلدی
شروع قبل از عمل:
2500 واحد زیرجلدی دو ساعت قبل از عمل سپس 2500 واحد زیرجلدی 4-8 ساعت بعد از جراحی سپس روزی 5000 واحد زیرجلدی(حداقل 6 ساعت بین دو دوز اول بعد از عمل فاصله باشد)
بعد از ظهر قبل از جراحی:5000 واحد 10-14 ساعت قبل از عمل سپس 5000 واحد زیرجلدی 4-8 ساعت بعد از جراحی سپس روزی 5000 واحد زیرجلدی
جراحی شکمی
2500 واحد 1-2 ساعت قبل از عمل سپس روزانه 2500 واحد زیرجلدی
در موارد خطر بالای عوارض ترومبوآمبولیک(بدخیمی): 5000 واحد زیرجلدی بعد از ظهر قبل از عمل سپس روزانه 5000 واحد(شاید اولین دوز به دو دوز برابر قبل و بعد از عمل تقسیم شود)
آنژین ناپایدار و سکته قلبی غیر موج Q
120 واحد به ازای هرکیلوگرم وزن بدن زیرجلدی هر 12 ساعت برای 5-8 روز(همراه با 75-165 میلی گرم در روز آسپیرین)
از 10000 واحد در هر دوز یا 18000 واحد در روز بیشتر نشود.مدت درمان معمولا 5-10 روز است.
درمان طولانی مدت ترومبوآمبولی ورید عمقی در بیماران سرطانی
روزانه 200 واحد به ازای هرکیلوگرم وزن بدن زیرجلدی برای 30 روز سپس روزانه 150 واحد به ازای هرکیلوگرم وزن بدن زیرجلدی برای ماه دوم تا ششم
از18000 واحد در روز بیشتر نشود. مدت درمان معمولا 5-10 روز است.
در محدودیت حرکت شدید:روزانه 5000 واحد زیرجلدی
- کودکان
ایمنی دارو تایید نشده است.