نیاسین یا اسید نیکوتینیک (NIACIN / B3) یکی دیگر از فاکتورهای همه گیر در تولید انرژی سلولی انسان است. نیاسین به عنوان یک واسطه، به شکل نیکوتینامید آدنین دی نوکلئوتید (NADH)، در واکنش گلیکولیز و چرخه کربس، دو چرخه تولید انرژی اساسی در بیوشیمی انسان، نقش دارند. نیاسین همچنین برای متابولیسم چربی و سنتز و ترمیم طبیعی DNA به شکل نیکوتین آمید آدنین دی نوکلئوتید فسفات (NADPH) لازم است. نیاسین مانند تیامین محلول در آب است. کمبود نیاسین بیماری پلاگر نامیده می شود.
میزان مصرف داروی نیکوتین آمید
دوز پیشنهادی برای مصرفنیکوتین آمید به شرح زیر است:
- نوزادان از بدو تولد تا ۶ ماهگی: ۲ میلی گرم در روز
- نوزادان ۷ تا ۱۲ ماه: ۴ میلی گرم در روز
- کودکان ۱ تا ۳ سال: ۶ میلی گرم در روز
- کودکان ۴ تا ۸ سال: ۸ میلی گرم در روز
- کودکان ۹ تا ۱۳ سال: ۱۲ میلی گرم
- مردان بالای ۱۴ سال: ۱۶ میلی گرم در روز
- زنان بالای ۱۴ سال: ۱۴ میلی گرم در روز
- دوران بارداری: ۱۸ میلی گرم در روز
- دوران شیردهی: ۱۷ میلی گرم در روز
در درمان کمبود این ویتامین، مقدار مصرف بر اساس شدت کمبود تعیین می شود. به عنوان پایین آورنده چربی خون در بزرگسالان، ابتدا ۱ گرم تا ۳ بار در روز مصرف می شود که بر حسب نیاز هر ۴-۲ هفته ۵۰۰ میلی گرم در روز به مقدار مصرف اضافه می شود. به عنوان نگهدارنده، ۱ تا ۲ گرم سه بار در روز مصرف می شود.
مکانیزم اثر داروی نیکوتین آمید
نیاسین (نیکوتینیک اسید) در بدن به نیکوتین امید تبدیل می شود که بعدا به نیکوتین امید آدنین دینوکلئوتید(NAD+) و NADH تبدیل می شوند که کوآنزیم های لازم برای متابولیسم بافتی، متابولیسم چربی و گلیکوژنولیز هستند. مکانیسمی که نیاسین در دوزهای کاهنده لیپید، از طریق آن بر لیپوپروتئین های پلاسما اثر میگذارد به وضوح شناخته شده نیست. احتمالا این مکانیسم شامل اعمال متعدد نظیر مهار رهایش اسیدهای چرب آزاد از بافت آدیپوز و افزایش فعالیت لیپوپروتئین لیپاز باشد که منجر به افزایش برداشت شیلومیکرون از پلاسما می شود. درنهایت نیاسین کلسترول تام، آپولیپوپروتئین B، تری گلیسیرید، VLDL ،LDL و لیپوپروتئین a را کاهش داده و HDL وسایر اجزای مهم مانند LPA-I را افزایش می دهد.
اثر فارماکوکینتیک داروی نیکوتین آمید
به استثناي سندرم سوءجذب، در ساير موارد ويتامين هاي گروه B، از جمله نياسين، به خوبي از مجراي گوارش جذب مي شوند. متابوليسم اين دارو كبدي است و نيمه عمر آن در حدود 45 دقيقه مي باشد. اثر دارو در كاهش غلظت كلسترول پس از چند روز و در كاهش غلظت تري گليسيريد پس از چند ساعت شروع مي شود. دفع نیکوتینیک اسید به صورت 60-88% از طریق ادرار صورت می گیرد و جذب آن سریع و گسترده صورت می گیرد.
سخن آخر
داشتن یک رژیم غذایی متعادل بهترین راه برای دریافت ریز مغذی هایی مثل ویتامین B3 است که البته برای درمان کمبود این ریزمغذی ها می توان از مکمل های محصولات پوستی نیز استفاده کرد. داروها و مکمل های ویتامین B3 عمدتا برای درمان کلسترول خون بالا و پلاکر (کمبود نیاسین) مورد استفاده قرار می گیرند. ویتامین B3 ناکافی در رژیم غذایی می تواند باعث تهوع، ضایعات پوستی و دهان، کم خونی، سردرد و خستگی شود.
میزان، تاثیرات و مکانیزم اثر داروی دگزامتازون
