دکس مدتومیدین (Dexmedetomidine) یک داروی تزریقی می باشد که در برخی پروسه ها که نیاز به بیهوشی تزریقی دارد مانند لوله گذاری در بیماران بستری بخش مراقبت های ویژه، به صورت تزریقی مصرف می شود. این دارو در مواردی که نیاز به القای سریع بیهوشی دارند، نیز کاربرد دارد.
البته دکس مدتومیدین به تنهایی اثر بیهوشی کامل را القا نمی کند و در صورت نیاز ممکن است نیاز به تجویز داروهای دیگر در کنار آن باشد. دوز مصرفی دارو بر اساس وزن، سن و شرایط بیمار توسط پزشک متخصص محاسبه می گردد.
اشکال دارو
- دکس مدتومیدین محلول تزریقی نیازمند به رقیق سازی • 200mcg/2mL
- دکس مدتومیدین محلول آماده تزریق (80mcg/20mL 0.9% NaCl (4mcg/mL
- دکس مدتومیدین محلول آماده تزریق (200mcg/50mL 0.9% NaCl (4mcg/mL
- دکس مدتومیدین محلول آماده تزریق (400mcg/100mL 0.9% NaCl (4mcg/mL
مکانیسم اثر دکس مدتومیدین
آگونیست گیرنده آلفا 2-آدرنوسپتور با عملکرد مرکزی که دارای خواص سداسیون و بیهوشی است ، احتمالاً با فعال سازی پروتئین های G در ساقه مغز، منجر به مهار انتشار نوراپی نفرین می شود.
فارماکودینامیک
دکس مدتومیدین 2 آدرنوسپتورها را فعال کرده با تضعیف پاسخ های نورو اندوکرین و همودینامیکی به بیهوشی و جراحی، باعث کاهش تون سمپاتیک می شود. نیازبه بیهوش کننده ها و اپیوئید ها را کاهش می دهد و باعث سداسیون و بی دردی می شود.
فارماکوکینتیک
نیمه عمرحذف: 6 دقیقه- 2 ساعت (ترمینال)
پیک پلاسمایی: 0.3 تا 1.5 نانوگرم در میلی لیتر
پروتئین بایندینگ: 94٪
حجم توزیع: 118 لیتر
متابولیسم: کبد ، از جمله گلوکورونیداسیون و CYP2A6
متابولیت ها: 3-هیدروکسی ، 3-کربوکسی ، 3-هیدروکسی N-متیل ، 3-کربوکسی N-متیل و N-متیل ا گلوکورونید دکس مدتومیدین
کلیرانس کل: 39 لیتر در ساعت
دفع: ادرار (95٪) ؛ مدفوع (4٪)
داروهای هم گروه دکس مدتومیدین
- بوسپیرون
- کلرال هیدراته
- دروپریدول
- اس زوپیکلون
- هیدروکسی زین
- مپروبامات
- زالپلون
- زولپیدم
- راملتون
موارد مصرف دکس مدتومیدین
القا و ادامه سداسیون در MACو القای سداسیون در ICU برای بیماران اینتوبه یا متصل به ونتیلاتور , القای سداسیون
-القای سداسیون در ICU
-القای سداسیون در اعمال جراحی
مقدار مصرف دکس مدتومیدین
1-برای سداسیون بیماران در ابتدای لوله گذاری و تهویه مکانیکی در محیط ICU
لودینگ دوز: 1 میکروگرم / کیلوگرم IV در مدت 10 دقیقه ؛ برای بزرگسالانی که از سایر داروهای سداتیو انتقال یافته اند ، ممکن است لودینگ دوز لازم نباشد.
دوز نگهدارنده: 0.2-0.7 میکروگرم / کیلوگرم در ساعت تزریق مداوم IV ؛ از 24 ساعت تجاوز نکند.
دکس مدتومیدین به طور مداوم در بیماران با تهویه مکانیکی قبل ، در حین و بعد از خارج کردن لوله تزریق شده است. قطع دکسمدتومیدین قبل از خارج كردن لوله ضروری نیست.
2-برای سداسیون بیماران غیر اینتوبه قبل و یا در طی اقدامات جراحی و سایر موارد
لودینگ دوز: 1 میکروگرم بر کیلوگرم IV طی 10 دقیقه
دوز نگهدارنده: 0.6 میکروگرم در کیلوگرم در ساعت IV و تیتراسیون تا مشاهده اثر (معمولاً 0.2-1 میکروگرم در کیلوگرم در ساعت)
اینتوباسیون بیمار فیبروپتیک هوشیار
- لودینگ دوز: 1 میکروگرم بر کیلوگرم IV طی 10 دقیقه
- دوز نگهدارنده: 0.7 میکروگرم در کیلوگرم در ساعت IV تا زمان ایمن شدن لوله تراشه
توصیه های دارویی دکس مدتومیدین
- لازم است تنظیم دوز مصرفی و مدت زمان تزریق با توجه به سن و وزن بیمار توسط پزشک به صورت دقیق انجام شود.
- در مدت تزریق دارو و تا زمانی که اثرات دارو باقی است علائم حیاتی بیمار به دقت کنترل گردد.
- مصرف دارو در بارداری با احتیاط و با مراقبتهای کامل در صورت تشخیص پزشک، بلامانع است. با این حال احتمال بروز عوارض جانبی در جنین وجود دارد و علائم حیاتی او باید کاملا تحت نظر قرار گیرد.
- مصرف این دارو در شیردهی در صورت صلاحدید پزشک با توجه به شرایط بیمار با احتیاط بلامانع است.