میزان، تاثیرات و مکانیزم اثر سفتریاکسون

سفتریاکسون

منتشر شده در نسل سوم سفالوزپورین ها

نام ژنریک:

• سفتریاکسون

نام لاتین:

• Ceftriaxone /as Sodium

نام تجاری:

• ®Ceftrax
• ®Loraxone
• ®Rocephin

گروه دارویی- درمانی:

• نسل سوم سفالوسپورین ها
• آنتی بیوتیک

طبقه بندی در بارداری:

• گروه B

اشکال دارویی:

• پودر جهت تهیه محلول استریل تزریقی سفتریاکسون: ویال های 250 میلی گرم، 500 میلی گرم و 1 گرم

موارد مصرف سفتریاکسون

این دارو در درمان عفونت های باکتریایی حساس به آن مصرف می شود که شامل شانکروئید، اندوکاردیت ، سالمونلوز ، شیگلوز، سوزاک، مننژیت ( درمان و پیشگیری از مننژیت مننگوکوکی )، سپتی سمی و حصبه می باشد. این دارو قبل از اعمال جراحی و به منظور پیشگیری از عفونت نیز مصرف می شود.

روش و مقدار مصرف:

سفتریاکسون در بالغین:1 تا 2 گرم از دارو از راه تزریق عضلانی یا وریدی، یکبار در روز و یا در دوزهای جداگانه و مساوی دو بار در روز استفاده می شود. حداکثر دوزاژ روزانه سفتریاکسون 4 گرم است.

سفتریاکسون در کودکان:دوز کلی روزانه 50 تا 75 میلی گرم بر هر کیلوگرم وزن بدن کودک محاسبه می شود و در دو دوز منقسم هر 12 ساعت مصرف می گردد.

طریقه مصرف سفتریاکسون

سفتریاکسون درون عضلات بزرگ (مثل باسن) تزریق، یا درون سرم ریخته و در مدت حدود 30 دقیقه درون رگ تزریق می شود. بسته به نظر پزشک معالج شما این دارو 2 تا 4 بار در شبانه روز به شما تزریق خواهد شد.

هنگام تزریق عضلانی سفتریاکسون می توان جهت کاهش درد دارو را با لیدوکائین (نوعی ماده بی حس کننده) مخلوط کرد.پس از اضافه کردن آب مقطر به ویال، محلول حاصل را به دقت بررسی کنید. ماده حاصل باید شفاف و عاری از هر گونه ذره شناور باشد.

در صورت وجود تغییر رنگ، اجسام خارجی درون محلول یا نشت محلول از سرم محتوی دارو از تزریق آن خودداری کنید.دارو را دقیقا مطابق با دستور پزشک خود مصرف و از تغییر دوز یا قطع مصرف دارو بدون اجازه پزشک پرهیز نمایید.

در صورت توقف خودسرانه دوره درمان، ممکن است عفونت شما تشدید شده و حتی نیاز به بستری شدن در بیمارستان پیدا کنید

مکانیسم اثر سفتریاکسون

مانند سایر آنتی بیوتیک های این دسته مانع از تشکیل دیواره سلولی در باکتری می شود. دیواره سلولی در باکتری باعث حفاظت سلول در مقابل عوامل محیطی می گردد و در صورتی که این دیواره بصورت کامل تشکیل نشود سلول باکتری در محیط آبکی با جذب آب می ترکد. سفتریاکسون در مرحله آخر تشکیل پپتیدوگلیکان جایگزین عوامل تشکیل دهنده پپتیدوگلیکان می شود و باعث تشکیل دیوار سلولی ناقص می گردد

فارماکوکینتیک سفتریاکسون

سفتریاکسون به دلیل پیوند به پروتئین از کینتیک غیر خطی وابسته به دوز پیروی می کند . اوج غلظت سرمی دارو پس از تزریق عضلانی تا 2 ساعت بعد از حاصل می شود . نیمه عمر پلاسمایی دارو 9- 6 ساعت است . سفتریاکسون به طور وسیع در بافت ها و مایعات بدن منتشر می شود. بیش از نیمی از یک دوز مصرفی دارو از طریق ادرار و به صورت تغییر نیافته و بقیه از طریق مدفوع به صورت تغییر نیافته یا ترکیبات غیر فعال دفع می شود.

توجهات پزشکی - پرستاری:

• قبل از شروع درمان با سفتریاکسون باید از عدم حساسیت به سفالوسپورین ها و پنی سیلین ها مطمئن شد.
• احتمال ایجاد کولیت پسودومامبرانو ناشی از عوارض جانبی سفتریاکسون نسبت به سایر سفالوسپورین ها بیشتر است.
• نحوه تزریق سفتریاکسون: برای تهیه محلول تزریقی سفتریاکسون، باید به ازای هر 250 میلی گرم از پودر دارو، 2.4 میلی لیتر از حلال مثل آب مقطر، سالین و یا دکستروز 5 درصد به ویال اضافه کرد. سفتریاکسون معمولا به صورت عضلانی یا وریدی تزریق می گردد.
• ممکن است در محل تزریق سفتریاکسون تورم و التهاب ایجاد شود که برای تزریق بعدی باید محل تزریق عوض شود.

توجهات بیمار- خانواده:

• در افرادی که دچار نارسایی کلیه و کبد هستند، تزریق سفتریاکسون باید با احتیاط و تحت نظر پزشک مصرف شود.
• در صورت بروز اسهال در طی مصرف دارو باید به پزشک اطلاع داده شود.
• بعد از تزریق سفتریاکسون هر گونه علامتی که نشان دهنده خونریزی باشد مانند کبودی بدن، خونریزی از بینی، لکه لکه شدن بدن را به پزشک اطلاع دهید. زیرا تزریق سفتریاکسون باعث تغییر در فلور طبیعی روده شده و باکتری های مفیدی را که تولید کننده ویتامین K هستند، کاهش می دهد.
• در صورت بروز علائم عفونت ثانویه (رویش زوائد خزه مانند و سیاه رنگ بر روی زبان، خارش و ترشح واژینال، مدفوع شل و آلرژی) به پزشک خود اطلاع دهید.

شرایط نگهداری دارو:

• ویال های سفتریاکسون حاوی پودر، باید در حرارت 15 تا 25 درجه سانتیگراد نگهداری شود.

میزان، تاثیرات و مکانیزم اثر قرص مارولین