اطلاعات دارویی دابیگاتران
گاهی اوقات، لخته های خونی خطرناک می توانند در رگ ها تشکیل شده و منجر به مسدود شدن عروق شوند. خطر تشکیل این نوع لخته ها معمولاً پس از جراحی های خاص و یا در افرادی که تپش های قلب سریع و نامنظم دارند بیشتر است. دابیگاتران با پیشگیری از تشکیل لخته های خونی روند تشکیل این لخته ها را کند می کند. دابیگاتران سبب مهار ماده ای در خون که مسئول تشکیل لخته های خونی است (ترومبین) می شود. این بدان معناست که دابیگاتران برای درمان لخته های خونی که به طور ناخواسته در دست و پا تشکیل شده اند مناسب می باشد. داروی دابیگاتران برای پیشگیری از تولید لخته در دست، پا، ریه، قلب و کلیه ها نیز مفید است. از سویی دیگر دابیگاتران ممکن است برای از بین بردن لخته های خونی در ترومبوز عمیق عروقی یا آمبولی ریه نیز تجویز گردد. علاوه بر این برای پیشگیری از تشکیل لخته پس از جراحی لگن و یا زانوها و یا در هنگامی که فرد مبتلا به تپش های قلب سریع و نامنظم باشد تجویز می گردد. سال های مدیدی است که از دارویی به نام وارفارین برای درمان این نوع لخته های خونی استفاده می شود. با این وجود افرادی که وارفارین مصرف می کنند باید به صورت روتین به منظور سرعت تشکیل لخته های خونی ارزیابی شوند. این بدان معناست که دوز مصرفی وارفارین باید پی در پی کنترل و اصلاح شود. دابیگاتران تفاوت هایی با عملکرد وارفارین دارد به این صورت که افرادی که دابیگاتران دریافت می کنند نیاز به ارزیابی روتین ندارند (اگرچه تست های خونی در مواقع خاصی مورد نیاز می باشند).
نکاتی که قبل از مصرف دابیگاتران باید در نظر گرفته شود
بعضی داروها را نمی توان در بعضی از شرایط تجویز نمود و بعضی داروها نیز در صورتی که نیاز به درمان تکمیلی باشد تجویز می گردد. بنابراین بهتراست که قبل از مصرف داروی دابیگاتران ، پزشکتان از موارد زیر مطلع باشد:
• در صورت تصمیم به بچه دار شدن، حاملگی و یا در صورتی که به نوزاد خود شیر می دهید.
• اگر کلیه هایتان به درستی کار نمی کنند و یا دچار مسائل کبدی هستید.
• اگر بیماری دارید که ممکن است خطر خونریزی در شما را افزایش دهد و یا اینکه اگر در حال خونریزی هستید.
• اگر در حال حاضر در حال مصرف داروی خاصی هستید. این داروها شامل تمام داروهای در دسترس است، چه برایتان تجویزشده است و چه بدون تجویز پزشک آن را مصرف می کنید، نظیر داروهای گیاهی و داروهای مکمل.
• اگر تا به حال حساسیت به داروی خاصی داشته اید.
موارد مصرف دابیگاتران
پیشگیری ترومبوز وریدهای عمقی , آمبولی ریوی , فیبریلاسیون دهلیزی غیر دریچه ای , ترومبوپروفیلاکسی بعد از عمل جراحی , آمبولی مغزی
مقدار مصرف دابیگاتران
بزرگسالان
- ترومبوزیس وریدهای عمقی (پروفیلاکسی): 150 میلی گرم خوراکی دو بار در روز
- مهار ترومبو آمبولی در فیبریلاسیون دهلیزی : 150 میلی گرم خوراکی دو بار در روز
نکته : به طور معمول نیازی به سنجش اثرات ضد انعقادی دابیگاتران نمی باشد ولی در صورت نیاز باید فاکتورهای PTT یا ECT سنجش شوند و بررسی INR کاربردی ندارد.
- ترومبوزیس یا آمبولی ریوی در پی تعویض مفصل ران ( پروفیلاکسی): 110 میلی گرم خوراکی 1 تا 4 ساعت بعد از جراحی سپس 220 میلی گرم خوراکی یک بار در روز برای 28 تا 35 روز.
نکته : در صورتی عدم مصرف دابیگاتران بلافاصله بعد از جراحی, درمان با دوز 220 میلی گرم روزانه به صورت خوراکی شروع می شود.
چه کسانی می توانند و چه کسانی نمی توانند دابیگاتران مصرف کنند؟
افراد ۱۸ سال به بالا می توانند دابیگاتران مصرف کنند. دابیگاتران برای همه افراد مناسب نیست. موارد زیر را با پزشک در میان بگذارید:
- سابقه واکنش آلرژیک به دابیگاتران یا سایر داروها
- تلاش برای باردار شدن یا باردار بودن – دابیگاتران می تواند برای کودک تان مضر باشد.
- داشتن مشکلات کبدی
- مصرف سایر داروهایی که روی لخته شدن خون تاثیر می گذارند؛ مثل وارفارین
- داشتن هرگونه جراحتی که در حال حاضر خونریزی شدید دارد (مثل زخم)
- ابتلا به زخم معده
- سابقه آسیب یا جراحی نخاعی در گذشته نزدیک
- سابقه جراحی تعویض دریچه قلب
- مصرف داروی گیاهی مخمر سنت جان (اغلب به عنوان ضدافسردگی استفاده می شود)
- ابتلا به سندرم آنتی فسفولیپید؛ بیماری که روی سیستم ایمنی اثر می گذارد و احتمال ایجاد لخته خون را افزایش می دهد.
نکات قابل توصیه دابیگاتران
در صورت وجود هرکدام از موارد زیر قبل از مصرف دارو با پزشک مشورت شود:
سابقه آلرژی به دارو یا ترکیبات آن و آلرژی به سایر داروها و مواد غذایی و علائمی که ایجاد شده است ( راش پوستی, کهیر, خارش, اشکال در تنفس, سرفه, ادم صورت و زبان) , وجود مشکلات خون ریزی دهنده , سابقه تعویض دریچه قلب, مشکلات کلیوی و شیردهی. در صورت مصرف هر یک از داروهای زیر با پزشک مشورت شود :
- دروندارون, کتوکونازول, مصرف داروی مشابه دابیگاتران.
- این دارو قبل از انجام انواع خاصی از جراحی باید قطع شود و زمان مصرف مجدد آن به نظر پزشک بستگی دارد.
- امکان ایجاد خون ریزی به راحتی وجود دارد بنابراین بایستی احتیاط شود و از هرگونه آسیب فیزیکی به بدن اجتناب شود. مسواک نرم باید استفاده شود و برای اصلاح از ریش تراش برقی استفاده شود.
- در بیماران 65 ساله یا مسن تر ممکن است دارو عوارض بیشتری ایجاد کند.
- دارو به صورت خوراکی بدون توجه به غذا و با یک لیوان بزرگ آب بلعیده شود.
- در صورت فراموش کرن یک دوز از دارو به محض یاداوری مصرف شود و در صورتی که تا دوز بعدی فاصله چندانی وجود ندارد از آن وعده دارو صرف نظر شده و دارو طبق روال قبل مصرف شود.