معرفی دارو
داروی بایدوریان (Bydureon)، که با نام عمومی اکسناتید (Exenatide) نیز شناخته می شود، یک داروی تزریقی برای درمان دیابت است که به کنترل میزان قندخون در بدن کمک می کند. این دارو، به لوزالمعده (پانکراس) کمک می کند تا بتواند انسولین را به طور موثرتری تولید کند. تاثیر داروی بایدوریان، طولانی تر از اکسناتید می باشد.
مصرف این دارو باید با رژیم غذایی و تمرینات مناسب بدنی همراه شود تا کنترل قند خون در بزرگسالانی که از دیابت نوع ۲ رنج می برند را بهبود بخشد. داروی اکسناتید یا بایدوریان، برای درمان دیابت نوع اول به کار نمی رود.
انسولین هورمونی است که به طور طبیعی در بدن، توسط لوزالمعده ساخته می شود. این به کنترل سطح قند خون کمک می کند. اگر بدن شما به اندازه کافی انسولین را برای رفع نیازهایش نسازد و یا اگر از انسولینی که می سازد، به طور موثر استفاده نکند، درنتیجه بیماری به نام دیابت ملیتوس (دیابت شیرین) ایجاد می شود. اکسناتید یکی از داروهایی است که برای افراد مبتلابه دیابت نوع 2 تجویز می شود.
افراد مبتلا به دیابت برای کنترل مقدار گلوکز (قند) در خون نیاز به درمان دارند؛ زیرا که کنترل خوب میزان قند خون، خطر ابتلا به عوارض بعدی را کاهش می دهد. برخی افراد می توانند قند خون خود را با ایجاد تغییراتی در رژیم غذایی شان کنترل کنند، اما برای برخی دیگر، داروهایی در کنار تغییر رژیم غذایی تجویز می شود.
اکسناتید در سه راه کار می کند. این دارو مقدار انسولین تولید شده توسط بدن را افزایش می دهد تا سطح قند خون را پایین بیاورد. همچنین مقدار ماده ای به نام گلوکاگون را که توسط لوزالمعده تولید می شود را کاهش می دهد. گلوکاگون کبد را به تولید قند بیشتر تشویق می کند، بنابراین با کاهش میزان گلوکاگون در بدن، سطح قند خون نیز کاهش می یابد. اکسناتید در معده نیز اثر می کند، به طوری که غذا آهسته تر از معده عبور می کند. این بدان خاطر است که قند دریافتی از وعده های غذایی دیرتر به خون شما وارد شود.
اکسناتید در زیر سطح پوست تزریق می شود. این تزریق با استفاده از یک سرنگ و یا یک قلم از پیش پر شده صورت می گیرد. داروی اکسناتید به همراه دیگر داروهای ضد قند خون استفاده می شود. اکسناتید در دو نوع تزریقی موجود می باشد. یک نوع تزریقی به صورت انتشار استاندارد (با نام تجاری ®Byetta) که دو بار در روز تجویز می شود و نوع دوم تزریقی به صورت انتشار طولانی مدت (با نام تجاری ®Bydureon) که یک بار در هفته تجویز می شود.
نام عمومی فارسی: اکسناتید
نام عمومی انگلیسی: Exenatide
نام تجاری: Byetta , Bydureon
کاربرد: دیابت نوع 2 در بزرگ سالان
اطلاعات مهم درباره اکسناتید
در صورتی که از بیماری کلیوی مزمن رنج می برید (یا اینکه تحت دیالیز شدن قرار دارید)، یا هضم آهسته، کتواسیدوز دیابتی، سابقه ی شخصی یا خانوادگی ابتلا به سرطان تیروئید یا نوعی از سرطان که multiple endocrine neoplasia type 2 یا MEN 2 نامیده می شود، دارید، بهتر است از این دارو استفاده نکنید.
گر درد شدیدی در قسمت بالای شکم خود دارید که تا پشت شما هم در حال گسترش و امتداد یافتن است، و همچنین به همراه آن، حالت تهوع، استفراغ و ضربان قلب تند دارید، مصرف داروی بایدوریان یا اکسناتید را متوقف کرده و بلافاصله به دکتر خود اطلاع دهید. چرا که این شرایط ممکن است علائمی از پانکراتیت باشد.
از داروی بایدوریان برای درمان دیابت نوع اول استفاده نکنید. همچنین اگر در وضعیت کتواسیدوز دیابتی قرار دارید، این دارو را مصرف ننمائید.
بایدوریان، یک فرم گسترش یافته ی اکسناتید است که به صورت تزریقی و هر هفت روز یکبار استفاده می گردد و در هر زمانی از روز می تواند انجام شود. از دستورالعمل دکتر خود درباره استفاده از این دارو تبعیت کنید.
مقدار و نحوه مصرف اکسناتید
اکسناتید را حتماً با تجویز پزشک مصرف کنید و قبل از مصرف، تمامی مواردی که روی جلد این دارو نوشته شده است را به دقت مطالعه نمایید. همچنین از مصرف دوز بیشتر یا کمتر از مقداری که برای شما تجویز شده است، خودداری کنید و فقط در همان دوره ی زمانی که برای شما تجویز شده، آن را مصرف کنید.
اکسناتید در زیر پوست تزریق می گردد. ممکن است به شما آموزش داده شود که چگونه تزریق را در خانه انجام دهید. اگر نمی دانید که دقیقاً باید چگونه عمل تزریق را خودتان انجام دهید و یا از سوزن و سرنگ به خوبی نمی توانید استفاده کنید، خودتان این دارو را در منزل تزریق نکنید.
اکسناتید معمولاً هر هفت روز یکبار تزریق می شود. این دارو می تواند با غذا یا بدون آن استفاده شود و همچنین می توانید در هر زمانی از روز، تزریق را انجام دهید. از دستورالعمل پزشک متخصص در این زمینه تبعیت نمائید. شما می توانید روزی را که در هر هفته این دارو را در آن روز مصرف می کنید، تغییر دهید؛ اما توجه داشته باشید که نباید از آخرین باری که تزریق این دارو را انجام داده اید، کمتر از ۳ روز، گذشته باشد.
اکسناتید یک دارو به صورت پودری است که باید قبل از استفاده، با یک مایع مخلوط گردد و بلافاصله بعد از مخلوط کردن، تزریق شود. اگر شما عملیات تزریق را در منزل انجام می دهید، مطمئن شوید که مخلوط کردن را به صورت درست انجام داده و به درستی تزریق می نمائید.مسئول مربوطه باید به شما آموزش دهد که کدام قسمتهایی از بدنتان برای تزریق این دارو مناسب تر است. پس از هر بار تزریق، محل مورد نظر را تغییر دهید و دوبار تزریق پیاپی را در یک محل انجام ندهید.
نکاتی که قبل از مصرف اکسناتید باید در نظر گرفته شود
برخی از داروها برای افراد با شرایط خاص مناسب نیست و بعضی داروها نیز درصورتی که نیاز به درمان تکمیلی باشد تجویز می گردد؛ بنابراین بهتر است قبل از مصرف داروی اکسناتید ، پزشکتان از موارد زیر مطلع باشد:
- در صورتی که باردار هستید و یا قصد باردارشدن دارید یا درصورتی که به نوزاد خود شیر می دهید.
- اگر مشکل معده و یا سیستم گوارش دارید.
- در صورتی که سابقه پانکراس ملتهب (پانکراتیت) داشته اید.
- اگر شما هر گونه مشکلات کلیوی دارید.
اگر از سایر داروها استفاده می کنید. این داروها شامل تمام داروهای در دسترس است، چه برایتان تجویز شده است و چه بدن تجویز پزشک آن را مصرف می کنید نظیر داروهای گیاهی و داروهای مکمل. به خصوص اگر داروهای درمان اختلال نعوظ استفاده می کنید.