بتامتازون جز داروهای کورتیکواستروئیدی دسته بندی می شود که برحسب شرایط و علت مصرف، از شکل های مختلف آن استفاده می شود. بتامتازون از آزادسازی ناقل های شیمیایی که مسئول ایجاد التهاب هستند؛ جلوگیری می کند بنابراین یکی از کارهای اصلی این ترکیب دارویی، سرکوب واکنش های التهابی است. از طرفی بتامتازون تا حدودی سیستم ایمنی بدن را سرکوب می کند بنابراین برای درمان برخی از بیماری های خود ایمنی مانند روماتیسم، آلرژی، آسم، لوپوس و ... می توان از این ترکیب دارویی استفاده کرد. یکی دیگر از موارد مصرف این ماده دارویی، جبران کمبود کورتیکواستروئید در بدن افرادی است که به علت اختلالات غدد فوق کلیوی، نمی توانند کورتیکواستروئید مورد نیاز بدن را تامین کنند. بنابر این ماده دارویی به دلایل مختلفی استفاده می شود و در شرایط مختلف کارآیی خاص خود را دارد.
پیش از تزریق آمپول بتامتازون باید به چه مواردی دقت کرد؟
- در صورتی که سابقه فشار خون بالا دارید؛ باید قبل از تزریق آمپول بتامتازون، حتما فشار خون شما کنترل شود و در صورتی که فشار بالایی داشتید از تزریق آن جدا خودداری کنید.
- در صورتی که سابقه سکته قلبی، بیماری قلبی مزمن و اختلال در عملکرد کلیه و کبد دارید؛ حتما آن را به اطلاع پزشک معالج برسانید.
- در صورتی که باردار یا شیرده هستید یا قصد بارداری دارید؛ پیش از تزریق آمپول بتامتازون با پزشک خود مشورت کنید.
- در صورتی که قصد واکسیناسیون خاصی را دارید حتما به پزشک شرایط خود را اطلاع دهید زیرا احتمال ایجاد واکنش های التهابی وجود دارد.
- آمپول بتامتازون می تواند باعث سرکوب سیستم ایمنی شود بنابراین اگر سابقه بیماری عفونی در چند وقت اخیر دارید؛ حتما آن را به اطلاع پزشک برسانید زیرا ممکن است با تزریق این آمپول مجددا عفونت عود کرده و شرایط حادی ایجاد شود.
- در صورتی که سابقه تشکیل لخته خون و یا آنژیوگرافی دارید؛ پیش از تزریق آمپول بتامتازون حتما با پزشک معالج خود مشورت کنید.
- در صورتی که سابقه حساسیت به شکل های دیگر بتامتازون یا سایر داروهای این دسته مانند دگزامتازون را دارید؛ از تزریق آن اجتناب کنید.
- پیش از تزریق این آمپول در رابطه با تمامی داروهای مصرفی خود یک لیست کامل تهیه کنید و آن را در اختیار پزشک قرار دهید تا از تجویز دارویی که احتمال تداخل با سایر داروهای مصرفی یا آمپول بتامتازون دارد؛ خودداری کند.
آیا آمپول بتامتازون عضلانی است؟
این که بتامتازون در عضله تجویز شود؛ در ورید یا زیز پوست؛ بستگی به نظر پزشک دارد؛ پزشک براساس عوامل مختلف، متد تزریق آمپول بتامتازون را تعیین می کند.
عوامل موثر در محل تزریق بتامتازون
- سن بیمار
- جنس بیمار
- علت بیماری
- شدت بیماری
تزریق وریدی بتامتازون در بزرگسالان
بسته به نوع بیماری، تزریق بتامتازون در بزرگسالان به صورت وریدی است. برای تزریق این دارو پرستار یا تکنسن تزریقات باید ظرف 30-60 ثانیه دارو را به ورید بیمار تزریق کند.
تزریق عضلانی بتامتازون
اگر شرایط بیمار طوری باشد که پزشک بخواهد، آمپول بتامتازون بیمارش به طور عضلانی تزریق شود؛ پرستار باید تزریق عمیق عضلانی را انجام دهد.
آیا آمپول بتامتازون در بافت نرم هم تزریق می شود؟
حتما دیده اید که برخی داروها در نخاع یا بافت پیوندی تزریق می شوند. این نوع تزریق درباره آمپول بتامتازون عملی نیست؛ خصوصا اگر التهاب در نخاع، رابط یا زردپی باشد. آمپو بتامنازون به صورت عضلانی یا وریدی، تزریق می شود.
آیا تزریق آمپول بتامتازون فوایدی دارد؟
در صورت تولد نوزاد پیش از موعد مقرر، مایه ی روان سازی که ریه ها پوشش می دهد در بدن این نوزادان تولید نمی گردد. در نتیجه در اصطلاح پزشکی، نوزاد مبتلا به سندروم زجر تنفسی می گردد. تزریق آمپول بتامتازون در دوران بارداری، ماده ی روان ساز در بدن نوزاد تولید شده و فرایند تنفسی وی به صورت نرمال و بدون مشکل صورت می گیرد.
آمپول بتا متازون از چه بیماری هایی در نوزاد جلوگیری می کند؟
تزریق این آمپول می تواند باعث جلوگیری از بیماری هایی رایج در نوزادان نارس گردد.بیماری هایی از جمله:
- سندروم زجر تنفسی که در آن نوزاد بدون دارو قادر به نفس کشیدن نیست
- جلوگیری از خونریزی در نوزاد نارس که به شکل خونریزی مغزی رخ می دهد
- جلوگیری از مشکلات مربوط به روده و دستگاه گوارش در بدو تولد
آیا همه ی زنان می توانند آمپول بتامتازون را تزریق کنند؟
تزریق این دارو فقط و فقط با تشخیص و تجویز پزشک متخصص صورت می گیرد. در صورت استفاده ی خودسرانه از این دارو در دوران بارداری، ممکن است مادر و جنین دچار عوارض بسیار خطرناک و جبران ناپذیری گردند. در صورت تشخیص پزشک متخصص مبنی بر بروز زایمان زودرس در مادر، نسبت به تجویز و تزریق آمپول بتامتازون اقدام می نماید. با تزریق این دارو از ایجاد مشکلات مختلفی در نوزاد هنگام تولد جلوگیری به عمل می آید. لازم به ذکر است که دوز این دارو نیز با توجه به نظر پزشک متفاوت می باشد.
نحوه ی تجویز و تشخیص آمپول بتامتازون چگونه است؟
همانطور که گفته شد، آمپول بتامتازون از دسته ی دارو های استروئیدی می باشد. این دارو در دو دوز ۱۲ میلی گرم، ۱۲ الی ۲۴ ساعت یک بار تجویز می شود. تزریق این دارو با توجه به نوع کورتون آن در طول دو روز به تعداد دو یا چهار بار به مادر تزریق می گردد. محل تزریق این آمپول نیز در عضلات بزرگ مانند بازو، باسن و پا می باشد.
آمپول بتامتازون را باید چگونه مصرف کرد؟
زمانی که پزشکی برای فرد آمپول بتامتازون را تجویز می کند؛ برحسب شرایط فرد و دلیل مصرف آن، توضیحات کامل را در اختیار او قرار می دهد.با این حال آمپول بتامتازون به شکل زیر مصرف می شود:
- به نوزادان یک ساله می توان 1 میلی گرم بتامتازون تزریقی را به داخل وریدهای آن ها وارد کرد.
- کودکانی که 1 تا 5 سال دارند می توانند 2 میلی گرم بتامتازون تزریقی را تحمل کنند.
- افرادی که بالای 6 سال دارند می توانند 4 میلی گرم بتامتازون تزریقی را بسته به شرایط تحمل کنند. البته در صورت نیاز می توان این دوز را در طی 24 ساعت 3 الی 4 بار تکرار کرد.
- در صورتی که بتامتازون تزریقی را بیش از 3 هفته مصرف می کنید؛ دقت داشته باشید که به طور ناگهانی مصرف آن را قطع کنید بلکه باید مصرف آن را کم کم قطع کنید تا دچار عوارض جانبی نشوید.