چکیده ای از زندگینامه شهید آوینی
- نام : سید مرتضی آوینی
- معروف به : کامران
- تاریخ و محل تولد : 21 شهریور 1326 شهر ری
- تاریخ و محل شهادت : 20 فروردین 1372 (45 سال) فکه، خوزستان
- علت شهادت : برخورد ترکش مین
- تحصیلات : معماری
- محل تحصیل : تهران
- پیشه : کارگردان، روزنامه نگار
- عنوان شهید آوینی : سید شهیدان اهل قلم
- ملیت : ایرانی
- دین : اسلام
- مذهب : شیعه
- همسر : مریم امینی
- فرزند : کوثر آوینی
زندگینامه شهید سید مرتضی آوینی
سید مرتضی آوینی ۲۰ مهر ۱۳۲۶ در شهر ری به دنیا آمد. در سال ۱۳۳۳ كلاس اول دبستان را در خمین به پایان رساند. دو سال بعد به دلیل موقعیت شغلی پدر از خمین به زنجان رفتند. از آنجا كه در زنجان مدرسه ای نبود بنابراین پدر وی مدرسه ای را دایر كرد و مرتضی توانست دوره ابتدایی را در آن مدرسه تمام كند. دبیرستان خود را هم در كرمان در رشته ریاضی پشت سر گذاشت. آوینی خدمت سربازی خود را نیز در نیروی هوایی به پایان رساند و در سال ۱۳۴۴ وارد دانشكده هنرهای زیبا شد. او با مریم امینی (زاده ۱۳۳۶) ازدواج کرد. شهید سید مرتضی آوینی از کودکی با هنر انس داشت؛ شعر می سرود ، داستان و مقاله می نوشت و نقاشی می کرد. تحصیلات دانشگاهی اش را نیز در رشته ای (معماری) به انجام رساند که به طبع هنری او سازگار بود ولی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی معماری را کنار گذاشت و به اقتضای ضرورت های انقلاب به فیلم سازی پرداخت. مجموعه فیلم های مستند تلویزیونی او درباره جنگ ایران و عراق با نام “روایت فتح” شناخته شده است. به گفته بسیاری از هم دوره هایش از جمله عطا ء اله امیدوار هنرمند برجسته كشورمان، آوینی دارای نبوغ ویژه ای در فلسفه ادبیات بود. شهید آوینی به نقاشی و شعر نیز گرایش كم نظیری داشت و البته هم نقاشی می كرد و هم شعر می سرود. او که در آغاز خود را «کامران آوینی» معرفی می کرد، به اشعار فروغ فرخزاد، احمد شاملو و مهدی اخوان ثالث علاقه داشت. به ظاهر خود می رسید، کراوات می زد، و به فلسفه غرب علاقه مند بود. آوینی بعدها با اندیشه های امام روح الله خمینی آشنا شد و در سالیان بعد به یک انقلابی بدل شد و مسیر زندگی خود را تغییر داد و در سال ۱۳۵۸ وارد جهاد سازندگی شد و پس از زمان كوتاهی به فیلمسازی روی آورد. “آوینی” روش مستندسازی اش را كه هدف آن ظاهر كردن واقعیت بود “مستند اشراقی” نام گذاشت.
تحصیلات سید مرتضی آوینی
آوینی در سال 1326 در شهر ری، در جنوب تهران، در خانواده ای مسلمان از طبقه متوسط متولد شد که مذهبی خاصی نداشتند. او دوره ابتدایی و راهنمایی را در زنجان، کرمان و تهران گذراند. آوینی در سال 1344 وارد دانشگاه شد و مدرک کارشناسی ارشد معماری را از دانشگاه تهران گرفت. مسعود بهنود شیوه زندگی آوینی در دوره ای که در تهران تحصیل می کرد را به شرح زیر توصیف کرد: "برای مدتی او هیپستر شد. موهای خود را بلند کرد و شروع به پوشیدن شلوار جین، دستبند کرد." بهنود در ادامه استدلال کرد که شیوه زندگی آوینی پس از سال 1357 تغییر کرد ، زمانی که آوینی به ادبیات و مسائل معنوی علاقه مند شد. دوستان و همکلاسی های آوینی بعداً گفتند که سبک زندگی و باورهای شخصی او پس از انقلاب ایران در سال 1357 تغییر کرده است. شهرزاد بهشتی، یکی از دوستان آوینی در دوران حضورش در دانشگاه، بعداً گفت که "آوینی قبل و بعد از انقلاب شخص بسیار متفاوتی شد". پس از انقلاب، آوینی نوشتن را رها کرد و تمام نوشته های خود را به قصد اعلام نابودی "خود" سوزاند. پس از انقلاب، آوینی با ایدئولوژی آیت الله خمینی آشنا شد. او به عنوان پیرو خمینی توصیف شد، اما شاگرد نزدیک او نبود.
شهادت سید مرتضی آوینی
شهید سید مرتضی آوینی روز جمعه بیستم فروردین ۱۳۷۲ هنگامی كه به همراه گروه برای تولید مجموعه ای جدید از “روایت فتح” به فكه، منطقه عملیاتی والفجر مقدماتی رفته بود، بر اثر انفجار مین به شهادت رسید. هرچند كه فیلم های “روایت فتح” تا آن زمان در میان مردم مشهور بود، اما تا آن زمان كسی نمی دانست كه سازنده آن ها كیست؛ چراكه در “روایت فتح” و نه در هیچ كدام از فیلم هایی كه او كارگردانی و تدوین كرده بود، نام عوامل عنوان نمی شد و “آوینی” به تصمیم خود وفادار مانده بود. “شهید مرتضی آوینی” تصمیم گرفته بود كه دیگر چیزی كه حدیث نفس باشد ننویسد و دیگر از خودش سخنی به بیان نیاورد.
زندگینامه میرزا محمدحسین نائینی مرجع تقلید شیعه
