دالتپارین سدیم یک هپارین با وزن مولکولی کم است. که با نام تجاری Fragmin به بازار عرضه می شود. مانند سایر هپارین های با وزن مولکولی پایین، دالتپارین برای پیشگیری یا درمان ترومبوز ورید عمقی و آمبولی ریه برای کاهش خطر سکته مغزی یا حمله قلبی استفاده می شود. دالتپارین با تقویت فعالیت آنتی ترومبین III عمل می کند و از تشکیل هر دو عامل Xa و ترومبین جلوگیری می کند معمولاً به صورت خود تزریقی تجویز می شود.دالتپارین در پیشگیری از لخته شدن خون نسبت به هپارین شکسته نشده برتری ندارد.هپارین ها توسط کلیه ها پاک می شوند، اما مطالعات نشان داده اند که دالتپارین حتی اگر عملکرد کلیه کاهش یابد، تجمع نمی یابد. بر اساس مطالعات حیوانی، تقریباً ۷۰ درصد دالتپارین از طریق کلیه ها دفع می شود.
موارد منع مصرف داروی دالتپارین
- به تاریخ انقضای داروی دالتپارین (Dalteparin) توجه کنید و اگر دارویی که در دستتان است تاریخ انقضای آن تمام شده است، از مصرف آن خودداری کنید.
- هرگز داروی دالتپارین را به فرد دیگری حتی با علائم مشابه خودتان تجویز نکنید.
چنانچه شرایط یا بیماری خاصی دارید، قبل از تجویز این دارو، پزشک را مطلع سازید. به ویژه اگر شرایط زیر را دارید:
- حساسیت یا واکنش به این دارو یا دیگر مواد یا داروها (مانند واکنش به هپارین)
- بارداری یا قصد باردار شدن
- شیردهی
- سکته مغزی
- آسیب نخاعی
- نقص ژنتیکی ستون فقرات
- جراحی اخیر مغز، ستون فقرات، چشم
- ضربه نخاعی یا بی حسی اپیدورال
- کاتتر نخاعی دارید یا اخیراً خارج شده است
- عفونت قلب (اندوکاردیت)
- خونریزی فعال یا کنترل نشده
- اختلال خونریزی ارثی یا ناشی از بیماری
- خونریزی یا زخم معده یا روده
- ادرار یا مدفوع خونی
- سطح پایین پلاکت در خون
- مشکلات لخته شدن خون
- مشکلات چشمی ناشی از دیابت یا فشار خون
- مشکلات کبدی
- مشکلات کلیوی
- فشار خون بالا
تداخلات دارویی دالتپارین (فراگمین)
تداخلات دارویی ممکن است عملکرد و تأثیر داروها را تغییر دهد یا باعث افزایش ریسک بروز عوارض جانبی آنها شود. بنابراین برای مصرف این دارو، لیست تمام داروهایی که مصرف می کنید اعم از داروهای تجویزی و غیرتجویزی (گیاهی، مکمل و …) را با پزشکتان در میان بگذارید. چنانچه در طول درمان با داروی دالتپارین، باید دارویی را مصرف کنید، پزشکتان را در جریان مصرف این دارو قرار داده یا با داروساز مشورت نمایید.
از جمله داروهایی که با دالتپارین تداخل دارند، عبارتند از:
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAID) (مانند ایبوپروفن، ناپروکسن)
- داروهای رقیق کننده خون (مانند وارفارین، کومادین) یا داروهای دیگر برای درمان یا جلوگیری از لخته شدن خون
عوارض مصرف دالتپارین
همه داروها ممکن است عوارض جانبی ایجاد کنند. اما بسیاری از مصرف کنندگان نیز هیچ نوع عارضه ای بروز نمی دهند. یکسری از عوارض بعد از گذشت مدت کوتاهی از مصرف این دارو، از بین می روند. در صورت بروز مستمر هر یک از عوارض می بایست به پزشک اطلاع داده شود:
- خونریزی و کبودی
- سرفه خونی
- سردرد و سرگیجه .خستگی
- ناراحتی معده
- ضعف و تاری دید
- کاهش تعداد پلاکت
- قرمزی، سوزش و التهاب در محل تزریق دارو
- واکنش های آلرژیک مانند کهیر، پوسته پوسته شدن پوست، تنگی نفس: در این صورت سریعا به پزشک مراجعه نمایید.
اگر شما هر علائم دیگری دارید که احساس می کنید به خاطر استفاده از داروی دالتپارین می باشد، با پزشک خود مشورت کنید.
هشدارها در مورد مصرف دالتپارین
- هماتوم نخاعی یا اپیدورال در بیمارانی که داروی ضدانعقاد همراه با LMWH یا هپاریتوئید مصرف کرده اند و بی حسی نخاعی یا نمونه برداری با سوزن از نخاع می شوند ممکن است رخ دهد.فاصله زمانی مناسب بین این دو فرآیند تعیین نشده است. پزشک باید منافع و مضار تجویز را لحاظ کند.این هماتوم می تواند موجب فلج طولانی مدت یا دائمی شود. بیماران باید مرتبا از نظر علایم نارسایی عصبی بررسی شوند و در صورت نقص عصبی اقدام اورژانسی انجام شود.
- عوامل موثر بر افزایش خطر هماتوم نخاعی یا اپیدورال: سوند داخل نخاعی، استفاده همزمان از داروهایی که هموستاز را متاثر می کنند نظیر NSAIDها، مهارکننده های پلاکت و سایر ضدانعقادها، سابقه آسیب مکرر اپیدورال یا نمونه برداری نخاعی، سابقه جراحی نخاعی یا بدشکلی نخاعی.
نکات قابل توصیه در مورد مصرف دالتپارین
- دارو را طبق دستور پزشک مصرف کنید و از افزایش یا کاهش دوز خودداری کنید.
- دالته پارین را به جز در موارد تجویز پزشک با داروی دیگری در سرنگ مخلوط نکنید.
- دارو را فقط هنگام مصرف در سرنگ بکشید.در صورت تغییر رنگ یا وجود ذرات در دارو به داروساز خود مراجعه کنید.
- دارو را در حالت نشسته یا دراز کشیده تزریق کنید.از تزریق در عضله خودداری کنید.
- محل تزریق را هربار عوض کنید.
- از سوزن یک بار مصرف استفاده کنید و آن را از دسترس کودکان دور نگه دارید.
- قبل از هر نوع جراحی مصرف این دارو را به پزشک خوداطلاع دهید.شاید لازم باشد مصرف این دارو را برای مدتی قطع کنید.
- ویال دارو را در دمای اتاق و به دور از رطوبت و گرما نگهداری کنید.ویال پس از باز شدن تا دوهفته در دمای اتاق می تواند نگهداری شود و بعد از آن باید دور انداخته شود.
- دوز فراموش شده را به محض یادآوری مصرف کنید.اگر نزدیک دوز بعدی بود از آن صرف نظر کنید.از دوبرابر کردن دوز بعدی خودداری کنید.