هیدروکسی کلروکین داروی پرمصرفی در درمان بسیاری از بیماری های التهابی مانند روماتوئید آرتریت و انواع التهابات مفصلی و بیماری لوپوس می باشد که همگی از دستۀ بیماری های خودایمنی هستند. سیستم ایمنی به صورت طبیعی، با حمله به عوامل و سلول های بیگانه از بدن در برابر عفونت ها محافظت می کند. اما در صورت اختلال در عملکرد این سیستم، بدن با مشکلاتی نظیر التهاب در مفاصل یا پوست مواجه می شود که ناشی از حملۀ اشتباه سیستم ایمنی به سلول های خودی می باشد.
هیدروکسی کلروکین با سرکوب سیستم ایمنی در این موقعیت ها به کاهش آسیب ناشی از حملات سیستم ایمنی به سلول های خودی کمک می نماید.هیدروکسی کلروکین همچنین برای درمان یا جلوگیری از مالاریا به کار گرفته می شود. این دارو در برابر همه انواع مختلف مالاریا عملی نیست.
مکانیسم اثر هیدروکسی کلروکین
مکانیسم دقیق داروی هیدروکسی کلروکین هنوز شناخته نشده است.ممکن است مربوط به توانایی هیدروکسی کلروکین در اتصال به DNA در نتیجه جلوگیری از تکثیر آن باشد. داروی هیدروکسی کلروکین در پیشگیری و درمان مالاریا استفاده می شود. (داروی ضد مالاریا ). هیدروکسی کلروکین همچنین در درمان علائم آرتریت روماتوئید ، لوپوس اریتماتوز سیستمیک و دیسکوئید، اختلالات درماتولوژیک که ناشی از نور خورشید بوده و یا توسط نور تشدید شده اند استفاده می شود.
فارماکوکینتیک هیدروکسی کلروکین
هیدروکسی کلروکین پس از مصرف خوراکی ، بسرعت و بخوبی از دستگاه گوارش جذب می شود..اتصال به پروتئین تقریبا 45% می باشد. متابولیسم دارو کبدی بمقدار جزیی کبدی است و از این طریق به متابولیت فعال داتیله تبدیل می شود.نیمه عمر حذف نهایی در خون تقریبا 50 روز و در پلاسما تقریبا 32 روز می باشد.
نحوه صحیح مصرف هیدروکسی کلروکین
- پیش از شروع درمان با این دارو بروشور موجود در جعبه را به دقت مطالعه نمایید و هرگونه سوال یا ابهام در مورد مصرف دارو را از پزشک خود جویا شوید.
- هیدروکسی کلروکین را دقیقا طبق دستور پزشک مصرف نمایید ممکن است این دارو یک یا دو مرتبه در روز برای شما تجویز شده باشد.
- دارو را همراه یک وعده غذای سبک یا همراه یک لیوان شیر مصرف نمایید این کار منجر به کاهش احتمال بروز تهوع می شود. همچنین جهت جلوگیری از بروز عوارض گوارشی و معده درد از خرد کردن یا جویدن قرص خودداری نمایید.
- در صورتی که در مدت درمان با این دارو از داروهای ضد سوءهاضمه مانند شربت های ضد اسید معده استفاده می نمایید، حتما لازم است بین مصرف هیدروکسی کلروکین و این داروها حداقل ۴ ساعت فاصله ایجاد نمایید زیرا داروهای ضد اسید معده اثر درمانی هیدروکسی کلروکین را کاهش می دهند.
- در صورت فراموشی یک نوبت مصرف هیدروکسی کلروکین به محض یادآوری دارو را مصرف نمایید مگر اینکه زمان کمی به نوبت بعدی مانده باشد در اینصورت نوبت فراموش شده را مصرف ننموده و نوبت بعدی را طبق روال سابق مصرف نمایید و از دو برابر نمودن مقدار مصرف هیدروکسی کلروکین در یک نوبت بپرهیزید.
- در صورتی که هیدروکسی کلروکین برای مشکلات پوستی که با قرار گرفتن در معرض نور آفتاب تشدید می شوند برای شما تجویز شده است، ممکن است توصیه شود این دارو را تنها در زمان هایی که در معرض آفتاب مستقیم قرار دارید مصرف نمایید.در این مورد اطلاعات لازم را از پزشک خود کسب نمایید.
- برای سایر اختلالات پوستی ناشی از نور آفتاب ممکن است نیاز باشد مصرف این دارو را تا چندین هفته ادامه دهید تا نتیجه ی مطلوب حاصل شود. لذا با صبوری درمان را تا زمانی که پزشک تجویز می نماید، ادامه دهید و حتی در صورتی که احساس بهبودی نمودید ممکن است لازم باشد به مدت بیشتری دارو را ادامه دهید تا دوره ی درمان کامل گردد.
- چنانچه بدون اجازه پزشک دارو را قطع نمودید، ممکن است علائم بیماری مجددا بازگردد و تشدید شود و در هر صورت اگر پس از ۶ ماه مصرف این دارو احساس بهبودی در علائم خود نداشتید، بهتر است با پزشک مشورت نمایید تا اقدامات لازم انجام گیرد.
- پیش از خرید هر گونه دارو یا فرآورده مکمل و گیاهی داروساز خود را در جریان مصرف هیدروکسی کلروکین قرار دهید تا امکان بروز تداخلات دارویی را بررسی نماید.
- هیدروکسی کلروکین می توانند موجب کاهش اثر برخی واکسن های زنده مانند واکسن تیفوئید گردد. لذا در صورت نیاز به هرگونه واکسیناسیون، مسئول مربوطه را در جریان مصرف این دارو قرار دهید.
- این دارو در موارد حملات حاد مالاریا نیز تجویز می گردد در این صورت لازم است راه های پیشگیری از ابتلا به مالاریا را از پزشک جویا شوید تا از انتقال به دیگران پیشگیری نمایید.
- استفاده از عینک آفتابی احتمال بروز عوارض چشمی را کاهش میدهد.
عوارض جانبی هیدروکسی کلروکین
- تاری دید ، سیاهی رفتن چشم ، هاله نور ،
- سردرد، گیجی ، اختلال تعادل
- کاهش ضربان قلب ، بی حسی و گزگز دست و پا
- افت قند خون ، تعریق ، تحریک پذیری حالت تهوع و استفراغ ، لرزش
- کاهش گلبول های قرمز خون ، ایجاد زخم های دهانی ، خونریزی از لثه
- زخم های پوستی
- تغییر میزان خونریزی زنان ویا تاخیر در پریود
- کدورت پوست و چشم ، وزوز گوش ، درد معده ، خارش
- کاهش وزن
- ریزش مو ، عصبانیت ، اختلالات خلق و خو