سیدوفوویر (انگلیسی: Cidofovir) با نام تجاری Vistide، یک داروی ضد ویروسی تزریقی است که در درجه نخست به عنوان درمان رتینیت سیتومگالوویروس (عفونت شبکیه چشم) در افراد مبتلا به ایدز به کار می رود.
نحوه مصرف سیدوفوویر
- این دارو طبق تجویز پزشک و معمولاً در مدت زمان بیشتر از 1 ساعت به صورت داخل وریدی تزریق می شود. این دارو معمولاً هر 1 تا 2 هفته یا طبق تجویز پزشک مصرف شود. همچنین سیدوفوویر نباید به چشم تزریق شود زیرا ممکن است باعث از بین رفتن دائمی بینایی شود.
- مقدار مصرف این دارو براساس عارضه پزشکی، وزن بدن و پاسخ به درمان متفاوت است. معمولاً پیش از تزریق سیدوفوویر، باید مایعاتIV بنوشید. همچنین ممکن است پزشک قبل و بعد از مصرف سیدوفویر، استفاده از پروبنسید را تجویز کند. برای جلوگیری از بروز مشکلات کلیوی، مایعات زیادی بنوشید، مگر اینکه پزشک تجویز دیگری داشته باشد. در صورت ایجاد استفراغ یا اسهال، نوشیدن آب زیاد اهمیت زیادی دارد.
- اگر این دارو را در خانه مصرف می کنید، تمام دستورالعمل های تهیه و استفاده را از متخصص بهداشت خود بیاموزید.
- قبل از استفاده، وجود ذرات در دارو یا تغییر رنگ آن را بررسی کنید و در صورت مشاهده هر کدام از مشکلات مذکور از استفاده از این محلول خودداری کنید. همچنین از نحوه صحیح نگهداری یا دور ریختن لوازم پزشکی آگاهی یابید.
- مصرف پروبنسید با این دارو، دقیقاً مطابق تجویز پزشک اهمیت زیادی دارد. ممکن است مصرف پروبنسید بعد از غذا، از تهوع و استفراغ ناشی از آن جلوگیری کند. همچنین پزشک ممکن است داروی دیگری نیز برای جلوگیری از حالت تهوع و یا مصرف داروهای آنتی هیستامین (مانند دیفن هیدرامین) و / یا استامینوفن را برای جلوگیری از واکنش های آلرژیک به پروبنسید تجویز کند.
- بیشترین اثربخشی دارو در نتیجه مصرف منظم آن حاصل می شود. تمام قرار ملاقات های پزشکی خود را به خاطر بسپارید. می توانید برای جلوگیری از فراموشی، آنها را در یک تقویم علامت گذاری کنید.
- از این دارو (یا داروهای HIV) بیشتر یا کمتر از مقدار تجویز شده استفاده نکنید و مصرف آن را حتی برای مدتی کوتاه نیز متوقف نکنید، مگر اینکه پزشک چنین تجویزی کند. زیرا با این کار ممکن است مقدار ویروس افزایش یافته، درمان عفونت دشوارتر شده (ویروس مقاومت یابد) و یا عوارض جانبی آن تشدید شود.
- از تماس مستقیم این دارو با پوست / چشم / دهان خودداری کنید. در صورت تماس، محل تماس را به خوبی با آب و صابون بشویید. همچنین در صورت تماس با چشم ها، حداقل 5 دقیقه با یک جریان ثابت آب شیر آن را بشویید.
مکانیسم اثر سیدوفوویر
سیدوفوویر موجب مهار انتخابی DNA پلیمراز سایتومگالوویروس می شود.این کار توسط متابولیت فعال داخل سلولی آن، سیدوفوویر دی فسفات انجام می شود.سیدوفوویر دی فسفات پلیمراز ویروسی را با غلظتی 8-600 برابر کمتر از غلظت لازم برای مهار DNA پلیمراز انسانی آلفا، بتا و گاما(1و2و3) مهار می کند. ورود سیدوفوویر به زنجیر DNA ویروس موجب کاهش سرعت سنتز DNA ویروسی می شود.
فارماکودینامیک سیدوفوویر
سیدوفوویر یک داروی ضد ویروس جدید و متعلق به دسته آنالوگ های نوکلئوتیدی است.با مهار انتخابی سنتز DNA ویروس سایتومگالوویروس در برابر عفونت التهاب شبکیه هرپس سایتومگالو ویروس موثر است.
فارماکوکینتیک سیدوفوویر
- حجم توزیع: 0.54 لیتر به ازای هرکیلوگرم وزن بدن.وارد مایع مغزی نخاعی نمی شود.
- اتصال به پروتئین: کمتر از 6 %
- نیمه عمر حذف:2.6 ساعت
- متابولیسم: کم است.فسفریلاسیون داخل سلولی
- دفع: ادرار
نکات قابل توصیه در مورد سیدوفوویر
- معاینات چشمی دوره ای انجام شود.
- احتمال ابتلا به عفونت در شما افزایش میابد.دست های خود را مرتبا بشویید و از افراد مبتلا به عفونت، سرماخوردگی و آنفولانزا دوری کنید.
- به صورت دوره ای آزمایش خون و ادرار بدهید.
- در بیماران با مشکلات کبدی و پانکراتیت اسیدوز رخ داده است که گاهی کشنده است.با پزشک خود صحبت کنید.
- در سن بالای 60 سال احتمال بروز عوارض جانبی بیشتر است.
- آقایان هنگام مصرف سیدوفوویر تا سه ماه پس از قطع مصرف دارو هنگام نزدیکی از کاندوم استفده کنند تا از باردار شدن همسر خود جلوگیری کنند.در صورت باردارشدن همسر در این شرایط به پزشک اطلاع دهید.
- خانم ها هنگام مصرف سیدوفوویر تا یک ماه پس از قطع آن از روش های جلوگیری از بارداری استفاده کنند.در صورت بارداری در این شرایط به پزشک خود اطلاع دهید.
توصیه های دارویی سیدوفوویر
- به دلیل این که این دارو می تواند عوارض کلیوی شدیدی داشته باشد، وضیعت کلیوی بیمار پیش از شروع درمان و سپس بصورت منظم و دوره ای کنترل گردد (پایش Cr, و پروتئین در ادرار ۴۸ ساعت پیش از هر بار تزریق)
- همچنین از مصرف همزمان این دارو با سایر داروهای نفروتوکسیک خودداری شود.
- جهت کاهش عوارض کلیوی بهتر است برای بیمار پیش از تزریق سیدوفوویر با تزریق نرمال سالین پرهیدراسیون انجام شود و همراه با آن پروبنسید نیز تزریق شود.
- به علت احتمال بروز نوتروپنی در بعضی افراد، تعداد سلول های خونی خصوصا نوتروفیل ها در مدت درمان پیگیری شود.
- این دارو کارسینوژن و تراتوژن می باشد و در مطالعات حیوانی هایپو اسپرمی نیز مشاهده شده است.
- معاینات دوره ای چشمی در مدت درمان با سیدوفوویر لازم می باشد
میزان و نحوه مصرف داروی سیدوفوویر
