در ابتدا بهتر است به بیان توضیحاتی در خصوص این عمل از بدن بپردازیم. در واقع طبق گفته پزشکان، عطسه کردن نوعی فعالیت از بدن است که در مواقعی خاص رخ می دهد. در واقع عطسه کردن عملی است که پس از ورود چیز های مختلف به داخل بینی رخ می دهد. در واقع شاید برایتان پیش آمده باشد که هنگام اضافه کردن فلفل به غذا، یا هنگام گرد گیری این مساله برای شما پیش بیاید. همانطور که حدس می زنید و مشخص است، به ورود اجسام زیر و مختلف به داخل بینی، مانند، پرز، گرد و غبار، میکروب، باکتری، و به طور کلی، مواردی که نباید در آن جا باشند بینی از خود واکنش نشان می دهد و فرد عطسه خواهد کرد. در نتیجه عطسه کردن سبب خروج میکروب ها و همچنین آلودگی های موجود در بینی می شود.
علت عطسه چیست؟
عطسه عکس العمل غیرارادی فیزیولوژیکی پیچیده ای است و زمانی اتفاق می افتد که ماده یا ذره ی محرکی را تنفس می کنید که ازطریق حفره های بینی به پوشش بینی شما می رسد. این آغازگرها موجب آزادشدن هیستامین می شوند و سلول های عصبی موجود در پوشش درون بینی را تحریک می کنند که ازطریق عصب سه قلو به مغز می رسند. وقتی مغز این سیگنال را دریافت می کند، دستور فعال شدن عضلات گلو را می دهد و ریه آماده ی آزادکردن انفجاری از هوا از مسیر نای می شود. این هوا موجب می شود ذراتی که بینی را تحریک کرده اند، به سمت خارج از بینی رانده شوند. عطسه ها چنان قدرتمند هستند که ذرات همراه با آن ها می توانند تا ۶ تا ۸ متر دورتر بروند.
درصورت نگه داشتن عطسه چه اتفاق می افتد؟ این فشار باید جایی برود. اگر شما دهان یا بینی خود را بسته نگه دارید، فشار ایجادشده به سوی سینوس ها یا حفره ی بینی یا پایین گلو پشت قفسه ی سینه برخواهد گشت. سرکوب عطسه با نگه داشتن بینی یا دهان به ایجاد فشاری درحدود ۵ تا ۲۴ برابر فشار عطسه ی معمول منجر می شود. دکتر احمدرضا صداقت، متخصص گوش و حلق و بینی می گوید: این وضعیت مانند این است که مثلا فلوید می ودر، بوکسور معروف آمریکایی، به شما مشت بزند. دست کش های او تنها در کسری از ثانیه با صورت شما در تماس قرار خواهد گرفت؛ اما مقدار نیرو طی این زمان کوتاه چنان زیاد است که می تواند آسیب واقعی ایجاد کند.
تأثیرات منفی حاصل از نگه داشتن عطسه چیست؟
با نگه داشتن عطسه ، فشار غیر قابل تحملی به گوش وارد می شود. در واقع در طی نگه داشتن عطسه، هوا با شدت فشار بالایی به سمت مجرای گوش یا شیپور استاش هدایت می شود.مجاری شنوایی ، وجه ارتباطی میان گلو و گوش هستند که دارای گذرگاه های کوچک می باشند. با حرکت فشار هوا در مجاری گوش، پرده ی صماخ یا پرده ی گوش دچار پارگی می شود.بهتر است بدانید در مواقعی که فشار هوا شدید تر باشد، به ساختار های ظریف گوش داخلی آسیب وارد می شود که سبب کاهش شنوایی فرد به صورت دائمی می گردد. علاوه بر این احتمال می رود با نگه داشتن عطسه، فشار هوا منجر به پاره شدن رگ های خونی در بینی و سفیدی چشم شود. لازم به ذکر است نگه داشتن عطسه در اصطلاح خفه یا آرام نام دارد. با نگه داشتن عطسه حدود 5 الی 25 برابر بیشتر از عطسه، به سیستم تنفسی فشار وارد می شود. در واقع زمانی که یک فرد با بستن دهان سعی در نگه داشتن عطسه می کند، فشار بسیار شدیدی تولید می شود که به وسیله ی مکانیزم عطسه به سینوس، گلو، قفسه ی سینه و حفره ی بینی باز می گردد.
- عفونت گوش میانی: در طی عطسه، باکتری و ذرات ریز موجود در مجرای تنفسی، بینی، ریه و گوش از بدن خارج می شود. زمانی که یک فرد عطسه را نگه می دارد، از طریق معابر بینی به صورت مجدد هوای پر فشار به داخل گوش هدایت می شود. در طی این روند مخاط آلوده به گوش میانی راه پیدا می کند و در نهایت سبب بروز عفونت در گوش می شود.
- تضعیف و پارگی آنوریسم: آنوریسم به وضعیتی اطلاق می شود که با فشار ناشی از عطسه، دیواره ی یکی از سرخرگ های بدن ضعیف و برجسته گردد. احتمال دارد با نگه داشتن عطسه، آنوریسم بروز پیدا کند و باعث پاره شده رگ مغز شود. در طی این روند نوعی خونریزی در اطراف مغز شکل می گیرد. لازم به ذکر است آنوریسم مغز حدود 40 درصد باعث بروز سکته ی مغزی و مرگ فرد می گردد.
- تداخل کارکرد در دیافراگم: دیافراگم ماهیچه ای تنفسی در بدن است که قفسه ی سینه را از حفره های شکمی متمایز می سازد. پرده ی دیافراگم در قسمت بالایی کبد، دستگاه گوارش و طحال قرار دارد.با نگه داشتن عطسه در سینه، هوا با شدت فراوان، پرده ی دیافراگم را تحت فشار قرار می دهد. احتمال می رود با تحمیل آسیب خفیف به این پرده فرد دچار احساس درد مزمن در قسمت سینه شود.با این وجود تداخل آسیب با شدت بالا به دیافراگم، منجر به پارگی پرده می شود که در راستای درمان نیاز به عمل جراحی دارد.
- شکستن دنده ها: از عجیب ترین عوارض نگه داشتن عطسه، شکستن دنده می باشد که باز هم به دلیل قرار داشتن فشار زیادی از هوا در بدن ایجاد شود. البته باید اشاره کرد که این اتفاق بیشتر در افراد مسن رخ می دهد. در نتیجه افرادی که نسبتا سن بالای دارند باید بسیار مراقب خود باشند.
- ضربان قلب: ممکن است شنیده باشید که نگه داشتن عطسه می تواند به قلب صدمه بسیار زیادی بزند و خطرناک باشد. اما به طور کلی باید اشاره کنیم که از عوارض نگه داشتن عطسه حمله قلبی و ناراحتی قلبی نمی باشد. اما ممکن است تا مدتی ضربان قلب را تحت تاثیر قرار می دهد.
- آسیب زدن به رگ های سر: یکی از خطرناک ترین عوارض نگه داشتن عطسه پارگی رگ ها می باشد. در واثع با نگه داشتن عطسه خود، ممکن است سبب پارگی در رگ های مختلف بدن خود به خصوص صورت و سر شوید. از مهم ترین و تاثیر پذیر ترین رگ هایی که در اثر نگه داشتن عطسه پاره می شوند، رگ های موجود در چشم، بینی، و همچنین گوش می باشد.
راهکارهایی در خصوص پیشگیری از عطسه
همان طور که بیان کردیم عطسه از ورود گرد و غبار داخل مجرای تنفس نشأت می گیرد. لذا اصلی ترین راه پیشگیری از وقوع عطسه، عدم قرار گیری در معرض عوامل تحریک کننده اعم از گرده ی گل، خاک، گرد و غبار است. راهکارهای پیشگیری از وقوع عطسه عبارتند از:
- پرهیز از پر خوری
- درمان آلرژی به گرده های گل
- پرهیز از نگاه کردن به نور خورشید به صورت مستقیم
- تخلیه ی مداوم محتویات بینی
لازم به ذکر است عطسه کردن، مناسب ترین برخورد با واکنش دفاعی بدن است. بد ترین و مضر ترین نوع جلوگیری از عطسه نیز، بستن دهان و نگه داشتن مجرای بینی است. در واقع با بستن دهان فشار هوای آزاد به مجرای تنفسی و مجرای گوش باز می گردد. لذا در صورتی که می خواهید مانع عطسه کردن شوید و در عین حال به دنبال کم زیان ترین روش هستید، شما می توانید قبل از آغاز پروسه ی عطسه، با مالیدن بینی و تنفس شدید مانع بروز عطسه شوید.
چه کسی دچار بیرون زدگی دیسک کمر میشود؟
